121

dobra osobiste

są to uznane przez system prawny wartości, obejmujące fizyczną i psychiczną integralność człowieka, jego indywidualność oraz godność i pozycję w społeczeństwie, co stanowi przesłankę samorealizacji osoby ludzkiej.

-

są one niezbywalne, niemajątkowe, niedziedziczne.

Typy dóbr osobistych:

1. Życie, zdrowie nietykalność cielesna 2. Wolność (poruszanie się i wywieranie presji) 3. Cześć człowieka. (nie przysługuje w razie rzetelnej krytyki.

-

4. Swoboda sumienia (również religii) 5. Nazwisko i pseudonim (anonimowość, również nazwy zespołów ludzkich) 6. Stan cywilny (płeć, relacje rodzinne)

-

7. Wizerunek (rozpowszechnianie bez- osob powszechnie znanych i stanowiących szczegół całości, zapłaty za wizerunek) 8. Tajemnica korespondencji

-

9. Nietykalność mieszkania 10. Twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska (niemajątkowe wartości) 11. Kult po zmarłej osobie bliskiej (pochowanie, pielęgnacja grobu itp.)

-

12. Integralność seksualna (molestowanie seksualne) 13. Sfera prywatności (ochrona całej sfery życia prywatnego człowieka) 14. Korzystanie z wartości środowiska naturalnego.

Co zapewnia najskuteczniejszą ochronę dóbr osobistych?

konstrukcja praw podmiotowych.

Przesłanki ochrony:

Bezprawność, którą domniemywa się na gruncie art. 24 KC bezprawność czynu naruszającego dobro osobiste.

Uchylenie bezprawności:

1. Zgoda uprawnionego 2. Działanie na podstawie przepisu lub w wykonywaniu prawa podmiotowego. 3. Nie można nadużywać osobistych praw podmiotowych.

Środki ochrony:

1. Ustalenie że określonej osobie przysługuje określone prawo osobiste, 2. Zaniechanie - żądnie zaniechania działań które zagrażają dobrom osobistym lub je wyraźnie naruszają.

-

3. Usunięcie skutków naruszenia - tylko gdy nastąpiło już naruszenie dobra osobistego - ewentualnie obok roszczenia o zaniechanie.

-

4. Zadośćuczynienie pieniężne lub zapłatę na cel społeczny.