14.3 Prawoznawstwo - źródła prawa

akty o mocy ustawy - 1

wiele systemów prawnych przewiduje obowiązywanie w swoich ramach aktów normatywnych wydawanych przez inne organy państwa, zwłaszcza wykonawcze

akty o mocy ustawy - 2

nie tylko mogą pozytywnie regulować określone kwestie, ale nadto mogą w ustalonym zakresie także zmieniać i uchylać inne ustawy - USTAWODAWSTWO DELEGOWANE - wyjątkowy charakter

akt o mocy ustawy - 3

wyjątkowość ustawodawstwa delegowanego polega na tym, że zakres spraw przeznaczonych do uregulowania tą drogą jest WĘŹSZY niż zakres ustawy, a jej zastosowanie determinuje powstanie szczególnych okoliczności

rozporządzenie z mocą ustawy

Prezydent na wniosek Rady Ministrów i po uzyskaniu kontrasygnaty Premiera może je wydawać w określonym zakresie tylko w sytuacji STANU WOJENNEGO, gdy Sejm nie może się zebrać na posiedzenie, podlegają zatwierdzeniu na najbliższym posiedzeniu Sejmu

akt wykonawczy

akt normatywny wydany 1 przez organy władzy wykonawczej 2 na podstawie upoważnienia udzielonego przez ustawę w CELU JEJ WYKONANIA

służebny charakter aktu wykonawczego przejawia się w więzi:

1 więź kompetencyjna 2 więź derogacyjna 3 więź funkcjonalna 4 więź treściowa

więź kompetencyjna

więź polegająca na tym, że akty wykonawcze są wydawane jedynie na podstawie szczegółowego, każdorazowego UPOWAŻNIENIA zawartego w ustawie

więź derogacyjna

więź polegająca na tym, że utrata mocy obowiązującej przez podstawę prawną powoduje utratę mocy obowiązującej przez wydane na je podstawie akty wykonawcze

więź funkcjonalna

polega na tym, że akt wykonawczy wydaje się w celu wykonania ustawy

więź treściowa

polega na tym, że akt wykonawczy uszczegóławia fragment regulacji ustawowej, nie może być niezgodny z ustawą oraz innymi aktami wyższego rzędu oraz nie może wychodzić swą treścią poza zakres spraw przekazanych w upoważnieniu

układy zbiorowe pracy i porozumienia

umowne źródła prawa pracy, które powstają w drodze porozumienia przedstawicieli pracodawców i pracowników wiążące wszystkie reprezentowane podmioty, chyba że ustalono inaczej

akty prawa miejscowego

akty normatywne obowiązujące na obszarze działania organów samorządu terytorialnego oraz terenowych organów adm rządowej, posiadających kompetencję do ich wydawania, stanowione na podstawie i w granicach upoważnień zawartych w ustawie

akty powszechnie obowiązujące - 1

akty, których adresatami mogą być wszystkie podmioty podległe polskiemu systemowi prawa. Tylko aktami o tym charakterze można kształtować sytuację prawną obywateli i poddanych im podmiotów

akty powszechnie obowiązujące - 2

Konstytucja RP - zamknięty system aktów powszechnie wiążącyh - kompetencje do ich wydawania mają tylko podmioty WYRAŹNIE wskazane w Konstytucji w postaci AKTÓW wymienionych przez KOnstytucję

akty o charakterze wewnętrznym

1 akty normatywne, których adresatami mogą być wyłącznie jednostki organizacyjne podległe organowi wydającemu te akty 2 akty te NIE MOGĄ być adresowane do obywateli i kształtować ich sytuacji prawnej

rodzaje aktów o charakterze wewnętrznym wg Konstytucji

1 zarządzenia 2 uchwała 3 nie jest to wyliczenie, bowiem nie wykluczono innych aktów o tym charakterze

fazy prac prawodawczych

1 faza przygotowawcza 2 konwencjonalny akt stanowienia

faza przygotowawcza prac prawodawczych

faza podczas której powstaje zamysł by uregulować prawnie jakąś dziedzinę prawa, a następnie akt normatywny jest przygotowywany i uzgadniany z różnymi podmiotami

prawodawca faktyczny

ludzie, którzy uczestniczą w procesie przygotowywania i stanowienia aktów normatywnych oraz wywierają znaczący wpływ na ukształtowanie treści tych aktów i nadanie im określonego kształtu redakcyjnego

prawodawca formalny

podmiot wyposażony w kompetencje prawodawcze, który dokonuje konwencjonalnego aktu stanowienia, choć sam nie prowadzi wszystkich prac prawodawczych