Antybiotyki B-laktamowe: penicyliny

Podział penicylin

1. penicyliny o wąskim zakresie działania przeciwbakteryjnego: naturalne i półsyntetyczne. 2. Penicyliny półsyntetyczne o szerokim zakresie działania: aminopenicyliny, karboksypenicyliny, ureidopenicyliny.

Działania niepożądane penicylin i przeciwskazania

Rekacje alergiczne i działania nefrotoksyczne, przyczyna biegunek. p-wskazania: nadwrażliwość i uczulenie na lek.

Penicyliny naturalne

Otrzymywane na drodze biosyntezy z pleśni. Wąski zakres działania, stosowane na g(+) i niektóre g(-), a także na krętki i promieniowce. Wiele szczepów bakterii jest opornych na działanie p. naturalnych np. E. coli

Przykłady penicylin naturalnych

Benzylopenicylina, p. prokainowa, p. benzatynowa, fenoksymetylopenicylina

Przykłady penicylin półsyntetycznych

Penicyliny izoksazolilowe: oksacylina, kloksacylina, dikloksacylina, flukloksacylina; oraz metycylina i nafcylina

Podział penicylin półsyntetycznych o SZEROKIM zakresie działania przeciwbakteryjnego

Dzielimy na: aminopenicyliny, karboksypenicyliny, ureidopenicyliny

Aminopenicylina (półsyntetyczna o szerokim dział.)

Szerokie spektrum dział. na g+ i -. Zakażenia Salmonella, Shigella i E. coli. Podawanie pozajelitowe, bo po doustnym wchłania się w 30-50%

Aminopenicylina- zastosowanie kliniczne

Zakażenia ukł, moczowego, oddec., dróg żółciowych i przewodu pokarm. także dury i paradury

Aminopenicylina- dział. niepożądane

Alergie, zapalenie jamy ustnej, niedokrwistość i trombocytopenia

Unasyn

ampicylina + sulbaktan (2:1); stosowany w zakażeniach ukł. oddechowego, pokarmowego, moczowego, tkanek miękkich i kości.

Karboksypenicyliny (należące go grupy penicylin półsyn. o szerokim dział)

W zakażeniach pałęczką ropy błękitnej. Mało skuteczne w zakażeniach g+ rozkładanymi przez penicylinazę

Przykłady karboksypenicylin

Karbenicylina - pozajelitowo w zakażeniach ukł mocz, oddech i drog zolc. Podrażnienie i ból w miejscu wstrzyknięcia. Tikarcylina -pozajelit. w połączeniu z kw. klawulanowym daje TIMENTIN

Ureidopenicyliny (należące go grupy penicylin półsyn. o szerokim dział)

Przy ciężkich zakażeniach dróg oddech. i w zapaleniach opon mózgowych. Mają szeroki zakres działania, rozkładane przez penicylinazy gronkowcowe.

Benzylopenicylina (p. naturalne)

Podanie pozajelitowe, dożylnie, dokanałowo lub dostawowo. Niepożądane: groźne dla życia objawy ogólne np. wstrząs anafilaktyczny. WSK: zapalenie płuc, opłucnej, oskrzeli. Angina, także rzerzączka i kiła

Penicylina prokainowa (p. naturalne)

Zakażenia wywołane paciorkowcami, zap. migdałków, oskrzeli, płuc; rzerzączka i kiła. p-wskazania: uczulenie na penicylinę lub prokainę. Niepożądane: zespół Hoigne

Penicylina benzatynowa (p. naturalne)

Obecnie rzadko stosowana, kiedyś w długotrwałej profilaktyce zakażeń paciorkowcowych.

Fenoksymetylopenicylina (p. naturalne)

Odporna na działanie kwasu solnego, podawana doustnie. Objawy niepożądane: jak p. benzatynowa tj zespół hognea związany z niepokojem, przyspieszeniem tętna, niekiedy niedowłady i śpiączka.