białka

ile procent stanowią białka w suchej masie komórek?

50%

grupy białek

-b. strukturalne - b. enzymatyczne - b. odpowiadające za przekazywanie informacji - b. magazynujące substancje - b. odpowiedzialne za ruch komórki - b. odpornościowe - b. zapasowe - b. transportujące substancje do wn. i na zw kom. i w obrębie organizm

podstawowa jednostka budujaca białka

aminokwas

wzór ogólny aminokwasu

NH2-CH(COOH) - R

izomery optyczne

tworzą je aminokwasy, izomery optyczne nie różnią się chemicznie ale są rozpoznawane przez enzymy i inne cząstki, oznacza się je D i L

jakie wyłącznie aminokwasy wchodzą w skład białek?

L-aminokwasy

podział aminokwasów

-aminokwasy kwasowe (przewaga g. karboksylowej) - aminokwasy zasadowe (przewaga g. aminowych) - aminokwasy obojętne

jakimi wiązaniami łączą się aminokwasy?

peptydowymi

wiązania peptydowe

w powstaniu wiązań uczestniczy g. karboksylowa jednego aminokwasów i grupa aminowa drugiego

w zależności od liczby aminokwasów w łańcuchu wyróżnia się

-oligopeptydy (2-10 ami) np. wazopresyna, oksytocyna - polipeptydy (11-100) - makropeptydy(białka) >100 aminokwasów np. albumina

podział białek

białka proste i złożone

białka proste

zbudowane wyłącznie z aminokwasów

białka złożone

metaloproteiny, glikoproteiny, fosfoproteiny

metaloproteiny

-składają się z białka i części niebiałkowej czyli atomów metalu (miedź cynk żelazo) - ferytyna magazynująca żelazo w wątrobie

białka proste

-albuminy, globuminy, histony

koagulacja

-wysalanie białek poprzez sole metali lekkich (NaCl) - odwracalne ścinanie białka -można proces ten można odwrócić poprzez dodanie wody

denaturacja

-białko ulega nieodwracalnemu ścięciu - zachodzi pod wpływem: etanolu, temperatury, soli metali ciężkich oraz stężonych kwasów i zasad

ile jest struktur białek?

4

struktura pierwszorzędna

-ułożenie determinowane przez kolejność nukleotydów w DNA

struktura drugorzędowa

-stabilizowana przez wiązania wodorowe -zerwanie tych wiązań powoduje nieodwracalne zniszczenie białek (denaturacje)

struktura drugorzędowa

alfa-helisa, beta-harmonijka

struktura trzeciorzędowa

-powstaje w wyniku pofałdowania struktur drugorzędowych - struktura warunkujaca kształt, właściwości białek -utrzymuje się dzięki oddziaływaniom między łańcuchami bocznymi aminokwasów(w. jonowe, mostki dwusiarczkowe, siły van der waalsa)

struktura czwartorzędowa

powstaje w skutek połączenia kilku jednostek o strukturze trzeciorzedowej - może też wynikać z połączenia białka z grupą niebiałkową