biologa

węgiel

składnik wszystkich związków organicznych. Stanowi substrat oddychania tlenowego.

wodór

składnik związków organicznych. Decyduje o Ph płynów ustrojowych. Bierze udział w wytwarzaniu ATP w mitochondriach.

tlen

składnik związków organicznych. Substrat oddychania tlenowego zachodzącego w mitochondrium.

azot

Jest składnikiem kwasów nukleinowych i białek.

fosfor

składnik kwasów nukleinowych. Występuje w ATP. Fosforan wapnia buduje kości i zęby.

siarka

jest składnikiem wielu białek, występuje m.in. w białkach budujących kości i zęby.

cukry proste

glukoza, fruktoza, galatkoza, ryboza, deoksyryboza

dwucukry

maltoza, laktoza, sacharoza

wielocukry

skrobia, glikogen, celuloza, chityna

histony

Funkcja strukturalna. Tworzą podporę dla nawiniętej na nie nici DNA. Występują w jądrze komórkowym.

keratyna

funkcja strukturalna. Buduje włosy i paznokcie.

Pepsyna

funkcja enzymatyczna. Jest enzymem trawiennym wytwarzanym w żołądku i odpowiada za trawienie białek.

kolagen

Funkcja strukturalna. Buduje skórę, ścięgna, więzadła.

hemoglobina

funkcja transportowa. Przenosi tlen i dwutlenek węgla we krwi.

globuliny

będące przeciwciałami - funkcja odpornościowa. Inne globuliny pełnią funkcję transportową - transportują hormony.

albuminy

Funkcja transportowa. Transportuje m.in. hormony, leki, witaminy oraz jony różnych metali.

fibrynogen

funkcja ochronna. Chroni przed utratą krwi, ponieważ uczestniczy w procesie jej krzepnięcia.

mioglobina

Funkcja magazynująca. Gromadzi tlen w mięśniach.

budowa fosfolipidu

hydrofilowa głowa, hydrofobowy ogon

tłuszcze właściwe

Materiał zapasowy organizmów, tworzą warstwę podskórną, która pełni funkcję termoizolacyjną. Ochrona mechaniczna narządów wewnętrznych.

woski

Chronią rośliny przed nadmiernym parowaniem wody. Tworzą nieprzemakalną powłokę na piórach ptaków wodnych.

fosfolipidy i glikolipidy

Pełnią funkcję budulcową. Wchodzą w skład błon biologicznych komórek.

koagulacja

proces, w którym krew krzepnie, tworząc skrzepy krwi. To istotne zjawisko w kontekście zatrzymywania krwawienia i gojenia się ran. Aby doszło do koagulacji, niezbędne są trzy główne składniki: płytki krwi, białka osoczowe oraz procesy enzymatyczne.

denaturacja

Denaturacja to proces, w którym białka tracą swoją strukturę z powodu działania czynników takich jak temperatura, pH lub siła jonowa. To może prowadzić do utraty funkcji biologicznej białek.

dobry rozpuszczalnik

Umożliwia transport substancji w organizmie. Stanowi środowisko reakcji chemicznych.

gęstość zależna od temperatury

Umożliwia przetrwanie organizmów wodnych w zimie pod powierzchnią lodu.

duże napięcie powierzchniowe

Umożliwia utrzymanie się niewielkich organizmów na powierzchni wody.

Wysokie ciepło parowania

Umożliwia organizmom termoregulacje

Duże ciepło właściwe

Chroni organizm przed nagłymi zmianami temperatury otoczenia

DNA

Kwas deoksyrybonukleinowy

RNA

kwas rybonukleinowy

Budowa nukleotydu

Zasada azotowa. Piecioweglowy cukier. Reszta kwasu fosforowego (V).