|
Frage |
Antworten |
å se / ser / så / har sett Lernen beginnen
|
|
widzieć / patrzeć / oglądać / wyglądać Podstawowe znaczenie to "widzieć" za pomocą wzroku. (Jeg ser deg - Widzę cię). Użyty z przyimkiem "på" ("se på") oznacza "patrzeć na" lub "oglądać" coś/kogoś przez pewien czas. (Vi ser på TV - Oglądamy telewizję). Z dodatkiem "ut" ("se ut") opisuje, jak coś lub ktoś "wygląda". (Du ser trøtt ut - Wyglądasz na zmęczonego). Może również oznaczać "rozumieć". (Jeg ser hva du mener - Widzę/Rozumiem, co masz na myśli).
|
|
|
å høre / hører / hørte / har hørt Lernen beginnen
|
|
"å høre" to "słyszeć" (Kan du høre musikken? - Słyszysz muzykę?). Używane z przyimkiem "på" oznacza aktywne "słuchanie" czegoś. (Jeg hører på radioen - Słucham radia). Z "om" - "usłyszeć o" czymś/kimś (Har du hørt om den nye filmen? - Słyszałeś o tym nowym filmie?). Z "fra" "otrzymać wieści od" (Vi har ikke hørt fra dem på lenge - Długo nie mieliśmy od nich wiadomości). W konstrukcji "høre til" oznacza "należeć do". (Denne nøkkelen hører til ytterdøra - Ten klucz należy do drzwi zewnętrznych).
|
|
|
å lytte / lytter / lyttet / har lyttet Lernen beginnen
|
|
Czasownik "å lytte" oznacza "słuchać" aktywnie i z uwagą, w przeciwieństwie do pasywnego "å høre". (Vær stille og lytt! - Bądź cicho i słuchaj!). Używany w kontekście skupiania się na dźwięku, muzyce, czyjejś wypowiedzi, często z przyimkiem "til" lub "på". (Jeg liker å lytte til musikk - Lubię słuchać muzyki). Konstrukcja "lytte etter" znaczy "nasłuchiwać". (De lyttet etter lyder utenfor - Nasłuchiwali dźwięków na zewnątrz).
|
|
|
å føle / føler / følte / har følt Lernen beginnen
|
|
Czasownik "å føle" oznacza "czuć" lub "odczuwać", zarówno fizycznie (dotyk, ciepło, ból). (Kan du føle pulsen min? - Czy czujesz mój puls?). Jak i emocjonalnie (uczucia, nastroje), często w formie zwrotnej "føle seg" (Jeg føler meg trist i dag - Czuję się dziś smutny). Może też znaczyć "sądzić" lub "mieć wrażenie", często z "at". (Jeg føler at dette er riktig - Czuję / Sądzę, że to jest słuszne).
|
|
|
å kjenne / kjenner / kjente / har kjent Lernen beginnen
|
|
czuć / znać / rozpoznawać Czasownik "å kjenne" oznacza "czuć" za pomocą zmysłów (dotyk, temperatura, zapach) lub wewnętrznie (ból, emocje). (Kjenner du hvor kaldt det er? - Czujesz, jak zimno jest?). (Jeg kjenner på meg at noe er galt - Czuję (w sobie), że coś jest nie tak). Znaczy również "znać" kogoś lub coś, być z kimś/czymś zaznajomionym. (Kjenner du denne sangen? - Znasz tę piosenkę?). Użyty z "igjen" oznacza "rozpoznawać". (Jeg kjente ham ikke igjen med skjegg - Nie rozpoznałem go z brodą).
|
|
|
å smake / smaker / smakte / har smakt Lernen beginnen
|
|
smakować / próbować (smaku) Czasownik "å smake" oznacza "smakować", "próbować" jedzenia lub picia w celu oceny smaku (często z "på"). (Vil du smake på kaken? - Chcesz spróbować ciasta?). Opisuje również, jaki smak coś "ma". (Suppen smaker salt - Zupa smakuje słono / jest słona). (Hvordan smaker det? - Jak to smakuje?).
|
|
|
å merke / merker / merket / har merket Lernen beginnen
|
|
zauważać, odczuwać / znakować, zaznaczać Czasownik "å merke" oznacza po pierwsze "zauważać" lub "odczuwać" coś za pomocą zmysłów lub umysłu. (Merket du at lyset blinket? - Zauważyłeś, że światło mrugnęło?). (Jeg merker at jeg blir trøtt - Zauważam / Odczuwam, że staję się zmęczony). Po drugie, znaczy fizycznie "znakować" lub "zaznaczać" coś. (Husk å merke av på listen - Pamiętaj, żeby zaznaczyć na liście). (Klærne var merket med navnet hans - Ubrania były oznakowane jego imieniem).
|
|
|
å observere / observerer / observerte / har observert Lernen beginnen
|
|
Czasownik "å observere" oznacza "obserwować", czyli uważnie przyglądać się komuś lub czemuś, często w celu naukowym, kontrolnym lub zdobycia informacji. (Forskerne observerte dyrenes atferd - Naukowcy obserwowali zachowanie zwierząt). (Politiet observerte den mistenkte - Policja obserwowała podejrzanego). Jest bardziej formalny i często bardziej systematyczny niż "å se på".
|
|
|
å betrakte / betrakter / betraktet / har betraktet Lernen beginnen
|
|
obserwować, przyglądać się / rozważać, uważać (za) Czasownik "å betrakte" oznacza "obserwować", "przyglądać się" czemuś uważnie i przez dłuższy czas. (Han satt og betraktet solnedgangen - Siedział i obserwował / przyglądał się zachodowi słońca). Może też znaczyć "rozważać" coś lub "uważać" kogoś/coś za coś (często z "som"). (Jeg betrakter dette som en mulighet - Uważam to / Rozważam to jako możliwość).
|
|
|
å iaktta / iakttar / iakttok / har iakttatt Lernen beginnen
|
|
obserwować (uważnie, formalnie) / przestrzegać (zasad) Czasownik "å iaktta" oznacza "obserwować" uważnie, świadomie, często w sposób zdystansowany lub formalny. (Vi må iaktta hvordan situasjonen utvikler seg - Musimy obserwować, jak rozwija się sytuacja). Może też znaczyć "przestrzegać" zasad, reguł lub zachować ostrożność. (Man må iaktta taushetsplikten - Trzeba przestrzegać tajemnicy zawodowej). (Iaktta forsiktighet! - Zachowaj ostrożność!).
|
|
|
å stirre / stirrer / stirret / har stirret Lernen beginnen
|
|
gapić się / wpatrywać się (intensywnie) Czasownik "å stirre" oznacza "gapić się", "wpatrywać się" w kogoś lub coś intensywnie i nieruchomo. (Hvorfor stirrer du på meg? - Dlaczego się na mnie gapisz?). (Barnet stirret på stjernene med store øyne - Dziecko wpatrywało się w gwiazdy wielkimi oczami). Choć często ma negatywne konotacje (zwłaszcza wobec ludzi), może też opisywać neutralną koncentrację lub zdziwienie.
|
|
|
å kikke / kikker / kikket / har kikket Lernen beginnen
|
|
zerkać / zaglądać / patrzeć (krótko) Czasownik "å kikke" oznacza "zerkać", "zaglądać" lub krótko "patrzeć". Używany, gdy mówimy o szybkim, często ukradkowym lub ciekawskim spojrzeniu na coś. (Han kikket inn gjennom vinduet - Zajrzał / Zerknął przez okno). (Kan jeg kikke på bildene dine? - Mogę zerknąć na twoje zdjęcia?).
|
|
|
å titte / titter / tittet / har tittet Lernen beginnen
|
|
zerkać / zaglądać / patrzeć (krótko, nieśmiało) Czasownik "å titte" jest bardzo bliskim synonimem "å kikke" i oznacza "zerkać", "zaglądać", często w sposób nieśmiały, dziecięcy lub ukradkowy. (Barnet tittet fram fra bak gardinen - Dziecko wyjrzało / zerknęło zza zasłony). (Hun turte nesten ikke å titte - Prawie nie śmiała spojrzeć / zerknąć).
|
|
|
å glo / glor / glodde / har glodd Lernen beginnen
|
|
gapić się (tępo, niegrzecznie) Czasownik "å glo" oznacza "gapić się", zazwyczaj w sposób tępy, bezmyślny lub niegrzeczny. (Hva glor du på? - Na co się gapisz?). Ma silniejsze negatywne konotacje niż "å stirre". Jest to słowo potoczne.
|
|
|
å oppfatte / oppfatter / oppfattet / har oppfattet Lernen beginnen
|
|
postrzegać / odbierać (zmysłami) / rozumieć Czasownik "å oppfatte" oznacza "postrzegać", "odbierać" informacje za pomocą zmysłów. (Jeg oppfattet en svak lyd - Wychwyciłem / Postrzegłem słaby dźwięk). Oznacza również "rozumieć", "interpretować" znaczenie czegoś. (Hvordan oppfatter du situasjonen? - Jak postrzegasz / rozumiesz sytuację?). (Han oppfattet ironien i stemmen hennes - Zrozumiał / Wychwycił ironię w jej głosie).
|
|
|
å lukte / lukter / luktet / har luktet Lernen beginnen
|
|
wąchać / (pachnieć / śmierdzieć) Czasownik "å lukte" oznacza "wąchać" (używać zmysłu węchu, często z "på"). (Han luktet på blomstene - Wąchał kwiaty). Oznacza również "pachnieć" lub "wydzielać zapach" (dobry lub zły). (Det lukter godt her! - Ładnie tu pachnie!). (Søppelet lukter vondt - Śmieci brzydko pachną / śmierdzą).
|
|
|
å dufte / dufter / duftet / har duftet Lernen beginnen
|
|
Czasownik "å dufte" oznacza "pachnieć" w przyjemny sposób, wydzielać miłą woń. Używany w kontekście kwiatów, perfum, jedzenia itp. (Rosene dufter herlig - Róże pachną cudownie). (Det duftet av nybakt brød i hele huset - W całym domu pachniało świeżo upieczonym chlebem). Jest pozytywnie nacechowanym synonimem "å lukte godt".
|
|
|
å stinke / stinker / stinket / har stinket Lernen beginnen
|
|
Czasownik "å stinke" oznacza "śmierdzieć", "cuchnąć", czyli wydzielać bardzo nieprzyjemny zapach. (Søpla stinker i varmen - Śmieci śmierdzą w upale). (Det stinker fisk her inne - Śmierdzi tu rybą).
|
|
|
