genetyka

gen

odcinek DNA kodujący jeden polipeptyd

allel

alternatywna postać tego samego genu

para genów

warunkuje powstanie tej samej cechy znajduje się w tym samym locus na chromosomach homologicznych

linia czysta

ograniczenie liczby zmiennych

Mendel 3 zasady dziedziczności

zasada dominacji, prawo czystości gamet, prawo niezależnej segregacji alleli

zasada dominacji

gen pochodzący od jednego rodziców maskuje ekspresję genu pochodzącego od drugiego rodzica. gen dominujący ujawnia się w pokoleniu F1. agen recesywny nie ujawnia się w pokoleniu F1

odchylenie od stosunku 3:1

niepełna dominacja, kodominacja, allele letalne, allele supletalne, allele wielokrotne

drugie prawo Mendla

prawo niezależnej segregacji dwóch par alleli. allele dwóch różnych genów przechodzą do gamet niezależnie od siebie

odstępstwa od stosunku fenotypowego 9331

niepełna dominacja, geny letarne, epistaza, sprzężenie genów, niepełna penetracja, ekspresywność genów

anemia sierpowata

spowodowana jest mutacją która prowadzi do zmiany jednego aminokwasu w łańcuchu hemoglobiny

rodzaje epistaz

epistaza recesywna, podwójna epistaza recesywna, epistaza dominująca, podwójna epistaza dominująca, epistaza dominująca i recesywna

gen epistatyczny

gen który maskuje ekspresję innego genu

gen hipostatyczny

gen którego ekspresja jest maskowana

epistaza dominująca

12:3:1 allel dominujący w jednym lokus maskuje efekt genu w innym locus

podwójna epistaza dominująca

15:1 wystarczy jeden dominujący allel jednego z dwu współpracujących genów aby ujawnił się fenotyp dominujący

epistaza recesywna

9:3:4 maskowanie przez allele recesywne jednego genu - efektu genu zlokalizowanego w innym locus

podwójna epistaza recesywna

9:7 współdziałanie genów dominujących z różnych loci wymaga ich równoczesnej obecności wzajemnego uzupełniania się

epistaza dominująca i recesywna

13:3 zarówno allel dominujący jednego ze współdziałających genów jak i allel recesywny drugiego genu maskują efekt genu z innego lokus

brak interakcji genów

9:3:3:1

chromosomowa teoria dziedziczności

zjawisko crossing-over jest przyczyną zmienności rekombinacyjnej. geny leżące na jednym chromosomie to geny sprzężone -dziedziczą się razem. dwa geny dziedziczą się niezależnie jeśli położone są na osobnych chromosomach.

częstość crossing cover

częstość jest stała i wprost proporcjonalna do odległości między genami. można wyliczyć biorąc procent rekombinantów w całym potomstwie. procent jest równy odległości między dwoma genami.

aby sprawdzić czy gen determinujący barwę oczu jest zlokalizowany na chromosomie x wykonano krzyżówkę

odwrotną

chromosomy szczoteczkowe

występują w stadium diplotenu, pętle zde kondensowanej chromatyny, pętle- aktywna transkrypcja genów niezbędnych w rozwoju

chromosomy politeniczne

obecne w gruczołach śliniankowych larw owadów dwuskrzydłych. rodzaj chromosomu interfazowego- replikujące chromatydy nie rozchodzą się

sprzężenie całkowite a sprzężenie częściowe

całkowite- wtedy gdy między genami na jednym chromosomie nie zachodzi crossing over. częściowe- wtedy gdy dochodzi do crossing over.

typ PD

dwa geny położone na tym samym chromosomie blisko więc nie dochodzi do crossing cover

typ TT

geny leżą w większej odległości może dojść do pojedynczego crossing cover

typ NPD

geny leżą w znacznej odległości od siebie dochodzi do czteroniciowego podwójnego crossing over

częstość rekombinacji obliczyć

1/2× (TT+6NPD)/PD+TT+NPD)×100=

analiza tetrad: 1) wyraźnie różna liczbowa worków PD i NPD 2) duża liczba worków PD i mała liczba worków NPD i TT 3) duża liczba worków NPD i TT i mała liczba PD 4) podobna liczba worków PD i NPD

1) geny leżą na jednym chromosomie 2) bliskie położenie obu genów geny sprzężone 3) geny leżą na jednym chromosomie ale nie są sprzężone leżą większej odległości od siebie 4) geny leżą na różnych nie homologicznych chromosomach

chiazmy

tworzące się między chromatydami miejsce zajścia crossing over

nukleozyd

zasada azotowa połączona z cukrem

nukleotyd

przyłączenie reszty fosforanowej do zasady azotowej z cukrem

histony

białka zasadowe, wiążące DNA

chromosomy metafazowe

najbardziej skondensowana forma chromatyny jądrowej.

centromer

miejsce przyczepu włókien wrzeciona podziałowego

kinetochor

płytka białkowa ułatwiająca rozdział chromosomów w anafazie