Historia

burżuazja

bogate mieszczanstwo ktore podejmowalo dzialalnosc w roznych dziedzinach gospodarki np. budowalo fabryki, prowadzili handel na duza skale i zakladali banki

kapitalizm

system gospodarczy oparty na prywatnej wlasnosci srodków produkcii i swobodnej aktywnosci gospodarczej

liberalizm

ruch polityczny głoszący maksimum wolnosci dla czlowieka

konserwatyzm

ruch polityczny gloszacy zachowanie tradycyjnych form zycia spolecznego. Najlepszym ustrojem mial byc absolutyzm wspierany przez szlachte i kosciol

carat

forma sprawowania wladzy absolutnej przez wladcow Rosji

uwłaszczenia

nadanie chlopom prawa wlasnosci ziemi, która byta do tej pory prez nich uzytkowana

Wielka Emigracja

nazywamy masowe opuszczanie kraju przez uczestnikow powstania listopadowego

Za Narodowego wieszcza uznano

Adama Mickiewicza Juliusza Słowackiego i Zygmunta Krasińskiego

Około 1880 roku w swiecie zachodu rozpoczela sie

druga rewolucja przemyslowa bylo to mozliwe dzieki zastosowaniu na szeroka skale silnika spalinowego i elektrycznosci

Sufrażystki

domagaly sie przyznania praw wyborczych dla kobiet

Komercjalizacja kultury

oznaczala ze dzialalnosc artystyczna ma przynosic zysk

segregacja rasowa

oddzielenie od siebie w danym panstwie grup ludnosci ktorzy byli rozni pod wzgledem rasowym lub etnicznym

Kolonie Wielkiej Brytanii

Indie, Birma, Australia, Nowa Zelandia, Egipt, Sudan

Kolonie Francji

Algieria, Maroko, Tunezja, Indochiny(Wietnam, Laos, Kambodża)

cenzura

publiczna kontrola przekazywania informacji

rusyfikacja

proces polegajacy na wynarodowieniu Polakow poprzez narzucenie jezyka kultury i religii rosyjskiej

germanizacja

proces polegajacy na wynarodowieniu Polakow poprzez narzucenie jezyka kultury i religii niemieckiej

Pozytywizm

Epoka w literaturze polskiej. Zakladal modernizacje spoleczenstwa polskiego poprzez zwalaczanie analfabetyzmu przesadow i zabkbonow. Prad ten promowal krzewienie zasad higieny i opieki zdrowotnej. Rozwoj przemysłu i popularyzacje nauki. Sienkiewicz Prus

mobilizacja

postawienie sil zbrojnych panstwa w stan gotowosci

wojna totalna

wojna ktorej celem jest zniszczenie nie tylko armii ale rowniez gospodarki i zabytkow kultury

wojna pozycyjna

milionowe armie staly naprzeciw siebie w silnie ufortyfikowanych okopach ciagnacych na przestrzeni setek kilometrow. Zadna z armii nie byla w stanie pokonac przeciwnika

Liga Narodow

miedzynarodowa organizacja, ktora miala dbac o utrzymanie swiatowego pokoju. Wszelkie spory mialy byc rozstrzygane w wyniku negocjacji lub sadu miedzynarodowego

korupcja

przyjmowanie korzysci materialnych przez osoby pelniace funkcje publiczne w zamiaj za podjecie korzystnych dzialan na rzecz wreczajacego lapowke

etatyzm

koncepcja ekonomiczna wedle ktorej panstwo powinno ingerowac i kontrolowac gospodarke krajowa

faszyzm

ideolohia o podlozu nacjinalistycznym nacechowana antykomunistycznie antydemokratycznie i antyliberalnie gloszaca prymat interesow panstwa i narodu nad interesami jednostki

antysemityzm

nienawisc do Zydow

indoktrynacja

systematyczne wpajanie okreslonych pogladow za pomoca szkol lub srodkow masowego przekazu

appeasement

polityka ktora polegala na spelnieniu zadan hitlera przez aliantow. Takie postepowanie okazalo sie bledem

sztuka awangardowa

charakteryzowala sie sklonnoscia do eksperymentowania i fascynacja nowoczenosci. Stosowali kolaż czyli łączenie róznych materiałów i fotomontaż

kultura masowa

kultura adresowana do szerokiego grona odbiorcow

ruch ludowy

PSl-Piast, PSL-Lewica przedstawiciel Wincenty Witos

ruch narodowy

Narodowa Demokracja (endecja) przedstawiciel Roman Dmowski

Ruch socjalistyczny

PPS-Lewica, PPS-Frakcja Rewolucyjna przedstawiciel Józef Piłsudski

Rosja od 1613 do 1917 panuje dynastia Romanowów

Mikolaj I Aleksander II Aleksander III Mikolaj II

Prusy

dynastia Hohenzollernów Wilhelm II

Austro-Węgry

dynastia Habsburgów Franciszek Józef I

obrady kongresu wiedenskiego

1814-1815

powstanie dekabrystow w Rosji

1825

rewolucja lipcowa we francji. Obalenie krola Karola X Burbona

1830

Wiosna Ludow ruchy rewolucyjne ktore objely wieksza czesc Europy

1848-1849

wojna krymska

1853-1856

wybuch powstania listopadowego

29 listopad 1830

powstanie krakowskie

1846

uwłaszczenie chłopów polskich w Galicji

1848

uwlaszczenie chlopow w krolestwie polskim

1864

pierwsza nowozytna olimpiada w atenach

1896

zjednoczenie niemiec utworzenie II rzeszy

1871

zwycieska wojna Prus z Austrią. Bitwa pod Sadową

1866

Utworzenie w Turynie Krolestwa Wloch

1861

Wojna secesyjna w USA

1861-1865

Japonia zwyciezyla wojne z Rosja

1904-1905

Aleksander II wydal dekret znoszacy niewole chlopska i zezwalajacy na wykup pewnej czesci uzytkowanej przez nich ziemi

1861

powstanie styczniowe

1863-1865

Powstaje stonnictwo ludow przedstawiciel Wincenty Witos

1895

powstanie lodzkie dwudniowe

czerwiec 1905

I wojna światowa

1914-1918

Bitwa nad Marną, wijska francusko-brytyjskie powstrzymuja Niemcow przed zajeciem Paryża

1914

Bitwa pod Verdun Niemcy nie zdolali pokonac Francuzow dowodzonych przez Philippe Petain'a

1916

rewolucja lutowa car abdykowal Rosja republika

1917

Wydany przez cesarza austriackiego Franciszka Józefa I i cesarza niemieckiego Wilhelma II Zapowiadal powstanie panstwa polskiego zlaczonego unią z Niemcami

Akt 5 listopada 1916

Panstwa ententy podpisaly z Niemcami w Wersalu traktat pokojowy

28 czerwca 1919

czarny czwartek w USA Poczatek kryzysu finansowego

24 pazdziernika 1929

Podpisamie traktatow lateranskich na mocy ktorych powstalo panstwo watykanskiw z suwerenna wladza papieza

1929

traktat w Locarno z Belgia i Francja na mocy ktorego Niemcy uznaky swoja zachodnia granice za ostateczną

1925

W ramach Ligi Narodów podpisano pakt Brianda-Kelloga w ktorym strony zobowiazaly sie do powstrzymania sie od uzycua sily

1928

noc dlugich nozy- Hitler nakazuje wymordowac czesc przywodcow z wlasnego ugrupowania

1934

wprowadzono w Niemczech ustawy norymberskie ktore pozbawily Żydów praw politycznych i obywatelskich

1935

lata w ktorych istniala III Rzesza

1933-1945

Niemcy podpisuja z Polska na 10 lat deklaracje o niestosowaniu przemocy

1934

W Hiszpanii toczyla sie wojna domowa miedxy lewicowym rzadem republikanskim a zbuntowanymi wojskami ktorymi dowodzil general Francisco Franco

1936-1939

konferencja w Monachium. Wlochy Francja Wielka Brytania i Niemcy zdecydowaly o oderwaniu od Czechoslowacki ziem zamieszkalych przez Niemców

1938

W Moskwie podpisano pakt o nieagresji miedzy III Rzeszą a ZSRS W tajnym protokole przeprowadzono podxial Europy Wschodniej na strefy wplywow. Byl to tzw Pakt Ribbentrop-Mołotow

23 sierpnia 1939

Powstanie Wielkopolskie Jedyne wygrane powstajie w historii Polski

1918-1919

Cud nad Wisla Bitwa w ktorek armia Polska pokonuje wojska bolszewickie

13-15 sierpnia 1920

Rosja Sowiecka i Polska podpisaly tzw. pokoj ryski- na mocy ktorego wiekszosc ziem Białorusi i Ukrainy zostala po stronie sowieckiej. Polska otrzymala Galicje Wchodnia z Lwowem

1921 marzec

uchwalenie w RP konstytucji marcowej wprowadzala rzady parlamentarne

17 marzec 1921

uchwalenie konstytucji kwietnowiej wprowadzala rzady prezydenckie

23 kwietnia 1935 rok

zamach majowy Jozef Pilsudki wraz z wiernymi mu oddzialami dokonuje zamachu stanu i przejmuje wladze. Nastepuje okres rzadow autorytarnych

12 maj 1926

Prezydenci II RP

1922- Gabriel Narutowicz

Prezydenci II RP

1922-1926 Stanislaw Wojciechowski

Prezydenci II RP

1926-1939 Ignacy Mościcki