→ Jest Pojęcie: Bogatsza Polszczyzna → Start Lernen / Flashcards Herunterladen MP3

Frage		Antworten
ab ovo Lernen beginnen		od początku, od samego źródła (łac. „od jajka”) Aby zrozumieć tę historię trzeba ją opowiedzieć ab ovo; zaczynając od narodzin bohatera.
aberracja Lernen beginnen		nieprawidłowość lub odchylenie od normy Twoi przyjaciele nie są nienormalni, po prostu miewają aberracyjne zachowania.
abnegat Lernen beginnen		osoba zaniedbująca swój wygląd, potrzeby, korzyści i wygody Zastanawia mnie co jest powodem jego abnegackiej postawy.
abominacja Lernen beginnen		niechęć, obrzydzenie, wstręt, odraza Odczuwam abominację na widok pająków.
absencja Lernen beginnen		nieobecność Zanotowaliśmy dwukrotnie wyższe absencje w stosunku do ubiegłego roku.
admiracja Lernen beginnen		podziw, zachwyt, uwielbienie Mimo wieloletniego małżeństwa wciąż wypowiadają się o sobie z nieco przesadną admiracją.
afirmacja Lernen beginnen		uznanie czegoś za właściwe; aprobata a także: motywujące zdanie lub stwierdzenie powtarzane w celu wzmocnienia wiary w siebie
ageizm Lernen beginnen		(wym. ejdżyzm) dyskryminacja ze względu na przekroczenie górnej granicy wiekowej, np. podczas rekrutacji
adultyzm Lernen beginnen		dyskryminacja ze względu na młody wiek, np. podczas rekrutacji
agitować Lernen beginnen		przekonywać innych do określonych poglądów lub działań, często politycznych Kandydaci agitowali na rzecz udziału w wyborach, mając nadzieję na obalenie obecnej władzy.
agnostyk Lernen beginnen		osoba, która przyjmuje, że nie ma wystarczających podstaw by potwierdzić istnienie Boga lub mu zaprzeczyć Agnostyk jest więc kimś pomiędzy teistą (człowiekiem wierzącym), a ateistą (człowiekiem niewierzącym)
akronim Lernen beginnen		skrótowiec; wyraz utworzony zazwyczaj z pierwszych liter lub sylab nazwy własnej, czy grupy wyrazów np. ZUS - Zakład Ubezpieczeń Społecznych, lub: Torwar, pochodzący od słów „tor” i „Warszawa”.
alegoria Lernen beginnen		przedmiot, postać lub motyw, który prócz znaczenia dosłownego obrazuje jednoznaczny, metaforyczny sens UWAGA! Alegoria nie jest symbolem. Symbol może posiadać wiele znaczeń, zależnie od interpretacji, np. serce - może oznaczać życie, ale też miłość np. kostucha, jako alegoria śmierci
alians Lernen beginnen		sojusz, umowa; partnerstwo podmiotów dążących do określonych celów i korzyści Postąpiliśmy tak ze względu na alianse partyjne i płynące z nich obustronne korzyści.
altruizm Lernen beginnen		bezinteresowna pomoc, poświęcenie; stawianie czyjegoś dobra ponad swoje pomimo braku osobistych korzyści Jego altruizm zakrawał na naiwość, ale ludzie go kochali.
ambiwalentny Lernen beginnen		o sprzecznych lub niejednoznacznych odczuciach Mam abiwalentny stosunek do swojej pracy - jesli lekka i nie przemęczam się, ale to monotonne i mało rozwojowe zajęcie.
amorficzny Lernen beginnen		bezpostaciowy, bezforemny, nieuporządkowany; bez określonej budowy i kształtu dosłownie, w fizyce i chemii, amorficznym nazywa się ciało stałe pozbawione określonej formy, np. szkło
anagram Lernen beginnen		wyraz utworzony z poprzestawianych liter lub sylab innego wyrazu np. burza - po odpowiednim przestawieniu liter otrzymamy słowo „arbuz”.
aneksja Lernen beginnen		przejęcie terytorium państwa bez jego zgody np. aneksja obwodów Ukrainy przez Rosję
anhedonia Lernen beginnen		niezdolność do odczuwania przyjemności To po prostu stan, w którym nic nie cieszy, odczuwa się ciągłe zmęczenie i brak motywacji.
animozja Lernen beginnen		niechęć lub wrogość; uraza Animozje między tymi dwoma rodami trwają od pokoleń. Animozje to także drobne spory wywołane tą urazą.
animusz Lernen beginnen		żywotność, energia, zapał, odwaga w działaniu „Jak nie teraz, to kiedy?!” - powiedział, przechylając butelkę dla dodania sobie animuszu.
annały Lernen beginnen		dawne roczniki lub kroniki spisane w porządku chronologicznym Według annałów z XIII wieku miasto zostało założone przez księcia Bolesława.
Anno Domini Lernen beginnen		(łac.) roku pańskiego; naszej ery; liczony od narodzin Chrystusa ... pisał o tym w swoim podsumowaniu Anno Domini 2023.
ansa Lernen beginnen		niechęć, negatywne nastawienie do kogoś; pretensja, uraza Chyba lepiej mijać się bez słowa, niż pielęgnować tę wzajemną ansę.
antagonistyczny Lernen beginnen		przeciwstawny do kogoś lub czegoś i zwalczający się z tym nawzajem W wielu literackich dziełach dominuje motyw antagonistycznego sporu dobra ze złem.
antonim Lernen beginnen		przeciwieństwo, wyraz przeciwstawny np. mały i duży, jasny i ciemny
anturaż Lernen beginnen		otoczenie, środowisko; aranżacja, stylistyka Wyprawili wesele w prawdziwie włoskim anturażu.
antycypować Lernen beginnen		przypuszczać; domyślać się co się wydarzy lub jaki będzie miało przebieg Antycypacja jest niezbędna w zawodzie prawnika - pozwala skrupulatnie zaplanować linię obrony.
apanaże Lernen beginnen		korzyści finansowe związane z zajmowaniem wysokiego stanowiska; wykonywaniem prestiżowego zawodu Apanaże niektórych zawodników są zbyt wysokie i możnaby je ograniczyć, ale czy nie spowoduje to większej korupcji?
apodyktyczny Lernen beginnen		narzucający swoje zdanie bez dopuszczania sprzeciwu; despotyczny, arbitralny Jego apodyktyczny styl zarządzania zniechęcał pracowników do wyrażania własnych opinii.
apoftegmat Lernen beginnen		zwięzłe, celne, często dowcipne lub mądre powiedzenie użyte jako zręczny i trafny komentarz do sytuacji „Co to za ponury absurd, żeby o życiu decydować za młodu, kiedy jest się kretynem.”
apogeum Lernen beginnen		określenie wartości maksymalnej; momentu, w którym rozwój czegoś osiąga szczyt Czekaliśmy na takie widowisko, to apogeum jego formy.
apologia Lernen beginnen		obrona, usprawiedliwienie jakiejś idei, osoby lub czynu, zazwyczaj w formie pochwalnej mowy lub tekstu Jego książka była apologią tradycyjnych wartości i stylu życia.
apoteozować Lernen beginnen		wychwalać, gloryfikować; przedstawiać w sposób wyidealizowany W swoim przemówieniu apoteozował rolę nauki w rozwoju ludzkości.
aprecjacja Lernen beginnen		wzrost wartości towaru lub dobra antonimem jest „deprecjacja” - spadek wartości towaru lub dobra
aprioryczny Lernen beginnen		założony „z góry”, bez uprzedniego zapoznania się z faktami Swego czasu panowało w Polsce aprioryczne przekonanie o milionach zarabianych za granicą.
arbitralny Lernen beginnen		bezwzględnie narzucający swoje zdanie; nie przyjmujący sprzeciwu np. arbitralne rządy
asertywność Lernen beginnen		umiejętność jasnego wyrażania swoich potrzeb, uczuć i opinii oraz egzekwowania swoich praw w sposób, który nie narusza praw innego człowieka (szacunek do siebie i innych)
asumpt Lernen beginnen		powód, przyczyna lub zachęta do podjęcia określonego działania Zajęcie pierwszego miejsa w konkursie wojewódzkim było asumptem do jeszcze cięższych treningów.
atawizm Lernen beginnen		przejaw prymitywnych instynktów zachowań lub obyczajów z dawnych czasów (atawizm w biologii) pojawienie się u organizmu cech dalekich przodków, np. nadmiarowy ogon u noworodka Jego agresywna reakcja obronna była dziwnym atawizmem, którego nikt się nie spodziewał.
atoli Lernen beginnen		archaiczny synonim słów: jednak, ale, natomiast Chciał wyjechać na wakacje, atoli obowiązki służbowe zatrzymały go w mieście.
autochton Lernen beginnen		rdzenny mieszkaniec, tubylec; członek rodu zamieszkującego dane terytorium od pokoleń Autochtoni tej wyspy posiadają unikalne tradycje, które przekazują z pokolenia na pokolenie.
azyl Lernen beginnen		miejsce ucieczki; schronienie dające poczucie bezpieczeństwa O azyl ma prawo ubiegać się każda osoba, która spotkała się z prześladowaniami na terenie własnego kraju.
bajdurzyć Lernen beginnen		opowiadać bzdury, głupstwa; mówić rzeczy niewiarygodne Przestań bajdurzyć, i tak nikt nie wierzy w te twoje niestworzone historie.
bałwochwalstwo Lernen beginnen		bezkrytyczne, naiwne uwielbienie; ubóstwianie, adoracja, kult Dziś to znany człowiek, ale należy pamiętać o tym, jak wielu ludziom uprzykrzył życie. Nie rozumiem tego bałwochwalstwa i robienia z niego strażnika zasad morlanych.
bełtać Lernen beginnen		chaotycznie, energicznie mieszać jakiś płyn bełtać to także: mówić coś w sposób niejasny, bełkotać; oraz wprwadzać jakieś zamieszanie, np. bełtać komuś w głowie
benefis Lernen beginnen		koncert, spektakl lub inne wydarzenie organizowane w celu uczczenia wieloletniej działalności benefisanta Jubileuszowy benefis tego zespołu sprowadził rzeszę fanów z całego świata.
besserwisserski Lernen beginnen		zarozumiały, przemądrzały; taki co wszystko wie najlepiej, przekonany o swojej wyższości Jego besserwisserskie uwagi irytowały wszystkich dookoła.
bezeceństwa Lernen beginnen		odrażające, haniebne czyny; łajdactwa To całkiem mili ludzie, mając na uwadze bezeceństwa jakie im się przypisuje.
bigot Lernen beginnen		fanatyk religijny, dewot Brzydzę się tak ostentacyjną bigoterią, jaka od pana emanuje.
bilingwizm Lernen beginnen		dwujęzyczność Bilingwizm znacznie ułatwia znalezienie pracy w międzynarodowych korporacjach.
bimbać Lernen beginnen		nie liczyć się z czymś, bagatelizować, lekceważyć; nie traktować z należytą powagą Bimbał sobie cały dzień, zamiast przygotowywać się do egzaminu.
birbant Lernen beginnen		hulaka; osoba spędzająca dużą ilość czasu na beztroskich zabawach To mała wioska z miejscowymi birbantami przyrośniętymi do lokalnego sklepiku z alkoholem i do remizy strażackiej.
blichtr Lernen beginnen		złudna atrakcyjność, powierzchowny polor Warszawski blichtr chciał mnie ośliepić jeszcze przed zmierzchem.
bon mot Lernen beginnen		(czyt. bą mo) zwięzły, dowcipny i trafny zwrot używany jako celna puenta Jego przemówienie stało się zabawne i interesujące za sprawą bon motów wplatanych między wierszami.
bon ton Lernen beginnen		(czyt. bą tą) dobre maniery i wychowanie Bon ton chłopca nie umknął uwadze dorosłych, którzy byli pod wrażeniem jego manier.
bonza Lernen beginnen		(z dezaprobatą) osoba zajmująca wysokie stanowisko i ciesząca się dużymi wpływami, przywilejami i prestiżem Bonzowie z parlamentu, siedzący w limuzynach i śmiejący się na widok protestów.
brukać Lernen beginnen		poniżać, hańbić, narażać na utratę dobrej opinii, np. zbrukać swoje dobre imię brukać to także: brudzić, np. chusta została zbrukana krwią
bynajmniej Lernen beginnen		partykuła przecząca lub wzmacniająca przeczenie słowo bynajmniej można potraktować jaki synonim wyrażenia: „w żadnym razie”, np. To w żadnym razie nie znaczy, że się mylę. np. To bynajmniej nie znaczy, że się mylę.
cezura Lernen beginnen		przełomowy moment, który jest końcem czegoś starego i początkiem czegoś nowego Czy zmiany, które zachodzą, będą ważną cezurą w historii Polski?
charme Lernen beginnen		(czyt. szarm) urok osobisty, wdzięk, czar, powab Jego charme sprawiał, że z łatwością zdobywał sympatię innych ludzi.
chełpić się Lernen beginnen		przechwalać się, obnosić z czymś; pysznić się Nie powinieneś tak chełpić się swoimi sukcesami. Jest zdecydowanie lepiej, kiedy inni dostrzegają je i doceniają.
chryja Lernen beginnen		zamieszanie, awantura, hałaśliwa kłótnia, draka Będzie chryja jeśli nie dogadamy się w żaden humanitarny sposób.
chuć Lernen beginnen		żądza, namiętność, pożądanie seksualne Miał zostać księdzem, a zaczęła nim władać jakaś zwierzęca chuć, której nie mógł opanować.
ciemięga Lernen beginnen		osoba niezdarna, niezbyt bystra; niedołęga, oferma W młodości był strasznym ciemięgą.
ckliwy Lernen beginnen		nadmiernie uczuciowy; łatwo wzruszający się (o zapachu) ckliwy to mdły, duszący np. ckliwe spojrzenia
cymes Lernen beginnen		(pot.) rarytas; coś wyjątkowego, znakomitego (dosł.) cymes to świąteczna potrawa żydowska Półka z wyrobami lokalnymi to prawdziwy cymes tego sklepiku.
cyzelować Lernen beginnen		skrupulatnie poprawiać coś, aż do uzyskania najlepszej wersji tego Wycyzeluję swój artykuł i poproszę Adama, by go przeczytał. Najczęściej używane w kontekście tekstu, filmu lub przy obróbce metali.
de facto Lernen beginnen		w rzeczywistości, faktycznie, w praktyce De facto to Adam kierował projektem, mimo że jego nazwiska nie było na żadnej z umów. Określenie stosowane w sytacjach gdy np. coś istnieje, mimo że nie zostało to formalnie lub prawnie zatwierdzone.
de iure Lernen beginnen		zgodnie z prawem, formalnie De iure jej syn jest właścicielem tego mieszkania, choć nigdy w nim nie mieszkał. Określenie stosowane gdy określony jest stan prawny czegoś, który w rzeczywistości może się różnić od zapisu w dokumentach.
deflacja Lernen beginnen		spadek poziomu cen dóbr i usług przeciwieństwo inflacji
degrengolada Lernen beginnen		rozkład wartości moralnych, etycznych i intelektualnych; zubożenie kulturowe ... pijaństwo i cudzołóstwo; istny chaos i postępująca degrengolada.
deliberować Lernen beginnen		rozważać coś szczegółowo, zastanawiać się lub dyskutować o czymś; roztrząsać Wchodzimy w to, nie ma co deliberować.
demagogia Lernen beginnen		oddziaływanie na nastroje społeczne poprzez głoszenie treści nastawionych na łatwy efekt, poklask Powiemy, że każdemu się należy i że dostanie - przecież tego chce największa część elektoratu.
denuncjacja Lernen beginnen		donos; potajemne oskarżanie kogoś Musieli się wynieść - liczne denuncjacje w końcu przyniosły skutek.
deprecjonować Lernen beginnen		umniejszać wartość, przedstawiać w gorszym świetle Nie pozwól by wysoko postawiona poprzeczka zdeprecjonowała twoją pewność siebie.
dezabil Lernen beginnen		negliż lub bielizna; bardzo niekompletny strój odsłaniający sporą część ciała ... stoi, biedny, w pełnym dezabilu, prosząc by wpuszczono go do domu.
dezaprobata Lernen beginnen		niechętny stosunek do czegoś wynikający z negatywnej oceny tego Odpowiedzialni za ten projekt ludzie spotkali się z dezaprobatą swoich przełożonych.
diuretyczny Lernen beginnen		moczopędny Herbata i kawa mają silne działanie diuretyczne.
dossier Lernen beginnen		(czyt. dosje) zbiór dokumentów lub informacji dotyczących konkretnej osoby lub sprawy Szef poprosił o pełne dossier na temat nowego kontrahenta, aby lepiej poznać jego dotychczasową działalność.
dumping Lernen beginnen		sprzedaż towarów po cenach niższych niż koszt produkcji a także: sprzedaż towarów za granicę po cenach niższych niż na rynku krajowym
dychotomia Lernen beginnen		dwudzielność; wyraźna różnica między dwiema częściami jakiejś całości W każdym społeczeństwie można dokonać dychotomicznego podziału.
dyfamacja Lernen beginnen		zniesławienie; poważne publiczne oszczerstwo lub zarzut W polityce jest zdecydowanie za dużo przykładów dyfamacji.
dygresja Lernen beginnen		wypowiedź odbiegająca od głównego tematu rozmowy Pomińmy wszelkie dygresje i skupmy się na tym, co istotne.
dyletant Lernen beginnen		amator; osoba, która zajmuje się jakąś dziedziną lub komentuje ją, nie posiadając należytej wiedzy Internet jest pełen dyletantów i namawiam, by skrupulatnie weryfikować usłyszane tam informacje.
dysertacja Lernen beginnen		rozprawa naukowa, przedstawiana zwykle w celu uzyskania stopnia naukowego Znów dałem się wciągnąć w te bezsensowne dysertacje. dysertacja to także: (z dezaprobatą) długie rozważanie na jakiś temat
dysfemizm Lernen beginnen		celowe użycie dosadnego, nieprzyzwoitego wyrazu lub wyrażenia Dysfemizmy to np.: morda (mówiąc o twarzy), gówniarz (mówiąc o dziecku), żarcie (mówiąc o jedzeniu) Dysfemizm jest przeciwieństwem eufemizmu.
dysforia Lernen beginnen		niepokój, niezadowolenie, rozdrażnienie, smutek Po kilku miesiącach intensywnej pracy wpadliśmy w dysforyczne nastroje, wywołane zmęczeniem i monotonią. Dysforia jest przeciwieństwem euforii.
dyskurs Lernen beginnen		logiczne i uporządkowane rozważania na dany temat, którym towarzyszy wymiana myśli między podmiotami
dyspensa Lernen beginnen		(pot.) pozwolenie na odstępstwo od zasad Podczas świąt zrobiłem sobie dyspensę od ustalonej diety. Słowo dyspensa używane jest głównie w kontekście religijnym, np. dyspensa od postu.
dystopijny Lernen beginnen		ukazujący czarną wizję przyszłości „Rok 1984” George’a Orwella przedstawia dystopijny obraz świata kontrolowanego przez władzę.
dystyngowany Lernen beginnen		wyróżniający się elegancją i dobrymi manierami; o wyrafinowanym guście To krzepki i dystyngowany staruszek.
dysydent Lernen beginnen		opozycjonista; osoba jawnie sprzeciwiająca się ponującej władzy i ideologii (w religii) dysydent to innowierca
dziarski Lernen beginnen		energiczny, pełen werwy, żwawy To dziarski starszy pan; więcej w nim życia niż w niektórych młodych.
efemeryda Lernen beginnen		coś chwilowego; coś co szybko przemija, nie pozostawiając po sobie śladu Popularność bywa efemeryczna, ale to dla tych pięciu minut się żyje.
egalitaryzm Lernen beginnen		przekonanie, że wszyscy ludzie są równi i powinni posiadać jednakowe prawa oraz status socjoekonomiczny Dzisiejszy marsz ulicami miasta miał egalitarny wydźwięk.
egzonim Lernen beginnen		nazwa geograficzna stosowana w danym języku dla określenia miejsca poza obszarem, gdzie ta nazwa jest oryginalna Egzonimy to np.: polskie „Rzym”, zamiast oryginalnego „Roma”, lub „Paryż” zamiast „Paris”.
endonim Lernen beginnen		oryginalna nazwa geograficzna; z obszaru, z którego pochodzi Endonimy to np.: Deutschland, United States of America
ekspatriant Lernen beginnen		osoba mieszkająca poza granicami własnego kraju ojczystego Ekspatriant to zarówno emigrant, jak i banita.
eksplikacja Lernen beginnen		ścisłe, precyzyjne wyjaśnianie pojęcia, które wcześniej nie było jasne Dziękuję za tę eksplikację - teraz wszystko stało się jasne.
ekstremizm Lernen beginnen		postawa ideowa propagująca skrajne, radykalne poglądy i realizująca je poprzez stosowanie środków ostatecznych np. przemoc, w celu osiągnięcia celu politycznego
ekstremum Lernen beginnen		skrajna wartość jakiegoś zjawiska lub sytuacji Lokalna zbiórka osiągnęła ekstremum - odnotowaliśmy rekordowe wpłaty. (w matematyce) ekstremum to najwyższa lub najniższa wartość funkcji
ekumena Lernen beginnen		stale zamieszkane i eksploatowane gospodarczo obszary kuli ziemskiej przeciwieństwem ekumeny jest anekumena - obszary niezamieszkane
ekumenizm Lernen beginnen		ruch chrześcijaństwa dążący do przywrócenia jedności chrześcijan np. poprzez dialog lub wspólną modlitwę
elaborat Lernen beginnen		przesadnie obszerne pisemne opracowanie jakiegoś tematu; zwykle to długi, nudny tekst W mojej pracy domowej przepisalem encyklopedię i zaniosłem ten elaborat nauczycielowi.
emablować Lernen beginnen		otaczać względami, przypodobywać się komuś, często w formie flirtu; adorować ... ciągle emabluje te młode damy, a one wciąż się nabierają.
emancypacja Lernen beginnen		wyzwolenie; stawianie na równi wobec prawa Bunt nie jest celem - jest narzędziem do emancypacji społeczeństwa.
eminentny Lernen beginnen		wybitny, znakomity Nazwa tej sztuki nie mówiła nic, ale wypisane pod nią eminentne nazwiska - już tak.
epigonizm Lernen beginnen		plagiatorstwo, naśladownictwo; imitowanie dawnych wzorców cenionych przez twórcę Autorowi zarzucano epigonizm, i słusznie - jego prace są na te same tematy co wielbiona przez niego sztuka.
epitet Lernen beginnen		określenie osoby, miejsca lub rzeczy np. ZŁOTE serce, ale epitet może być również rzeczownikiem, np. ZUCH chłopak, CUD dziewczyna.
eponim Lernen beginnen		słowo pochodzące od nazwy własnej - imienia, nazwiska, nazwy miejscowości np. daltonizm, od chemika Johna Daltona, czy silnik wysokoprężny, którego nazwa pochodzi od nazwiska Rudolfa Diesla.
erudycja Lernen beginnen		wszechstronna wiedza, oczytanie, gruntowne wykształcenie To erudyta, który przeczytał chyba wszystkie książki.
eskapada Lernen beginnen		beztroska lub ryzykowna wyprawa lub podróż, często związana z chęcią przeżycia przygody Nic nie było w stanie powstrzymać go przed samotną eskapadą po Koronie Himalajów.
eskapizm Lernen beginnen		ucieczka od rzeczywistości, często poprzez fantazjowanie, oddawanie się literaturze, filmom lub innym formom aktywności pozwalającym oderwać się od codzienności Codzienny trening to nie tylko dbałość o kondycję fizyczną, to także forma eskapizmu.
eudajmonia Lernen beginnen		spełnione życie; stan pełnego, racjonalnie uzasadnionego zadowolenia i satysfakcji z życia Eudajmonia jest wewnętrznym szczęściem powiązanym ze spokojem ducha.
eufemizm Lernen beginnen		wyraz lub wyrażenie, którym zastępuje się zbyt dosadne, nieprzyzwoite określenia w celu złagodzenia tonu wypowiedzi np. „jesień życia” zamiast starość, „nie wylewa za kołnierz” zamiast pijak.
eunuch Lernen beginnen		mężczyzna, który został poddany kastracji Eunochowie często byli strażnikami haremu.
eutymia Lernen beginnen		prawidłowy nastrój, pogoda ducha; stan emocjonalnej równowagi
ewokować Lernen beginnen		wywoływać konkretne wspomnienia lub skojarzenia To moja ulubiona płyta. Słuchałem jej w dzieciństwie - zawsze ewokuje beztroski obraz mojej młodości.
(mówić) ex cathedra Lernen beginnen		wypowiadać się z pozycji autorytetu, bez dopuszczania dyskusji czy wątpliwości; autorytatywnie Profesor mówił ex cathedra, nie pozostawiając miejsca na polemikę.
facecja Lernen beginnen		zabawna, często frywolna anegdota lub opowiadanie zakończone dowcipną puentą Jego facecje rozbawiły całe towarzystwo i rozładowały napięcie.
fantom Lernen beginnen		wytwór wyobraźni, coś nierzeczywistego, zjawa fantom to także: model sylwetki człowieka, np. do nauki anatomii.
feeria Lernen beginnen		obfitość i różnorodność efektów oddziałujących na zmysły, np.: feeria barw, świateł, dźwięków Feeria to także: duża liczba czegoś robiąca wrażenie, np. feeria pomysłów. Muzyka do tego filmu to prawdziwa feeria dźwięków.
fejsować Lernen beginnen		eksponować produkty na półkach sklepowych, wysuwając je do przodu i odwracając etykietą w stronę klienta Fejsowanie to podstawa dobrej ekspozycji.
ferować Lernen beginnen		wydawać wyrok, opinię lub orzeczenie Sędzia ma obowiązek ferować wyroki zgodnie z literą prawa.
fertyczny Lernen beginnen		szybki, żwawy, energiczny, zręczny Zmiana partnerki wyszła mu na dobre - od sztywnej i nadąsanej damy do wesołej, fertycznej dziewczyny.
ferwor Lernen beginnen		zapał, żarliwość; stan uniesienia towarzyszący wykonywaniu jakiejś czynności Wpadł w taki ferwor pracy, że obiady jadał dopiero na kolację.
filister Lernen beginnen		kołtun, obskurant; osoba ograniczona intelektualnie; skupiona na sprawach codziennych, bez wyższych aspiracji i dążeń intelektualnych UWAGA! Paradoksalnie, w kontekście akademickim - filister to członek korporacji akademickiej, który został absolwentem uczelni.
filować Lernen beginnen		(pot.) podglądać, zaglądać ukradkiem a także: jeśli np. świeca lub knot filuje, to kopci się. Kot siedział przy oknie i filował wróble na parapecie.
fizys Lernen beginnen		twarz, lico, oblicze Niewinna, krągła fizys, pąsowa na polikach niby jabłko.
fortel Lernen beginnen		sprytna, podstępna sztuczka pozwalająca coś osiągnąć Ledwo mieliśmy wybory, a partie rządzące już rezygnują z przedwyborczych obietnic. A to ci dopiero fortel.
frasobliwy Lernen beginnen		stare martwiący się o kogoś lub coś; wyrażający smutek, przygnębiony Siedział zamyślony, podpierając brodę dłonią, frasobliwie myśląc nad sensem istnienia.
frazes Lernen beginnen		banał; stereotyp myślowy; komunał; ładnie brzmiący zwrot pozbawiony głębszego sensu np. „najwyższa jakość, najniższa cena”, lub „co cię nie zabije to cię wzmocni”
ganić Lernen beginnen		krytykować, wyrażać dezaprobatę Nauczyciel ostro ganił uczniów za brak przygotowania do lekcji.
gawiedź Lernen beginnen		tłum gapiów natrętnie próbujący zobaczyć jakąś sensację Coś stało się na skrzyżowaniu, a stercząca tam gawiedź uniemożliwiała przejazd nawet karetce.
gerontokracja Lernen beginnen		władza sprawowana przez osoby w podeszłym wieku Kraj zmierza w kierunku gerontokracji - większość kluczowych stanowisk zajmują osoby po 70-tce.
gnuśny Lernen beginnen		pozbawiony energii i chęci do działania; bezczynny lub robiący coś bardzo powoli i bez entuzjazmu Za oknem szaro i gnuśnie tej jesieni. Przymiotnika gnuśny można też użyć mówiąc o czymś sennym, pozbawionym ruchu.
grafomania/grafomaństwo Lernen beginnen		patologiczna skłonność do pisania utworów literackich przez osoby pozbawione talentu ... wiele powieści zakrawa na kicz i grafomanię.
grant Lernen beginnen		dotacja lub inne wsparcie udzielane podmiotom na realizację określonych projektów Warunki przyznawania grantów jasno określają, że podmioty korzystające z nich są zobowiązane do darmowej publikacji wyników badań.
gremialny Lernen beginnen		masowy lub odnoszący się do grupy osób stanowiących większość jakiejś społeczności Postanowiliśmy przełożyć zawody na inny termin - to była gremialna decyzja.
groteskowy Lernen beginnen		chatakteryzujący się przesadą, przejaskrawieniem, dziwacznością, absurdem; karykaturalny Jej niesprzyjające okoliczności okazały się dziś wyjątkowo groteskowe.
habituacja Lernen beginnen		przywykanie; stopniowy zanik lub osłabienie reakcji organizmu na wielokrotnie powtarzający się bodziec np. zapach własnych perfum, którego się nie czuje, pomimo że inni wciąż go czują
hardy Lernen beginnen		butny; bezczelnie stawiający na swoim; dumny, nieustępliwy, niepokorny To harda kobieta - i tak zrobi po swojemu, czy ci się to podoba, czy nie.
hedonizm Lernen beginnen		doktryna, według której czerpanie przyjemności i rozkoszy jest głównym celem życia Jutro wyjeżdżam na wakację - niech hedonistyczna postawa towarzyszy mi przez ten okres.
herezja Lernen beginnen		(pot.) kontrowersyjny pogląd sprzeczny z powszechnie przyjętym Obrońca musiał wykonać swoją pracę - może stąd wzięły się herezje o niewinności oskarżonego. (dosł.) pogląd sprzeczny z dogmatem religii
hiperbola Lernen beginnen		celowe przesadzenie, wyolbrzymienie jakiejś cechy w celu podkreślenia emocji lub efektu (w matematyce) hiperbola to linia krzywa otwarta o dwóch oddalających się ramionach Moje trzymające mnie za rączkę dzieci zdążą już dorosnąć i zrobić prawo jazdy, nim złapiemy tu jakąś taksówkę.
hochsztapler Lernen beginnen		oszust na dużą skalę; ktoś kto udaje kogoś kim nie jest w celu zdobycia pieniędzy lub pozycji Wziął kasę i tyle go widzieli. Hochsztapler jakich mało, a my daliśmy się ograć jak byle smarkacz.
holistycznie Lernen beginnen		w sposób całościowy; uwzględniając wszystkie aspekty Terapeuta miał holistyczne podejście - chciał poznać zarówno pacjenta, jak i jego otoczenie.
holograficzny Lernen beginnen		(o dokumencie, piśmie) sporządzony odręcznie Umowy holograficzne mają taką samą wartość prawną, jak każde inne. holograficzny to także: odnoszący się do holografii - techniki tworzenia hologramów
hołubić Lernen beginnen		opiekować się kimś wyjątkowo troskliwie Obraz to świetny pomysł na prezent dla niego - od zawsze hołubi sztukę. hołubić to także: okazywać komuś lub czemuś szczególne względy, zainteresowanie, szacunek
hołysz Lernen beginnen		(daw.) biedak; pogardliwe określenie osoby pozbawionej majątku To same próżniaki; hołysze, którym się ręce do pracy nie garną.
homonim Lernen beginnen		homonimy to wyrazy pisane i wymawiane tak samo, ale różniące się znaczeniem i pochodzeniem lub: mina - jako mimika twarzy, i mina - jako ładunek wybuchowy np. winny - taki który zawinił, oraz winny - związany z winem.
horrendalny Lernen beginnen		ogromny, o znacznych rozmiarach Wypowiadano na mój temat horrendalne kłamstwa. horrendalny to także: budzący obrzydzenie, okropny, skandaliczny
hoży Lernen beginnen		urodziwy, tryskający zdrowiem, dobrze i młodo wyglądający Czy Chorzów jest pełen hożych ludzi?
hucpa Lernen beginnen		zuchwała pewność siebie, arogancja, tupet chucpa, hucpa - oba zapisy są poprawne hucpa to także: zuchwałe działanie źle postrzegane przez innych lub uważane za oszustwo
humbug Lernen beginnen		głośna sprawa, która wydaje się rewelacją, a okazuje się oszustwem Wylosowano mnie abym to ja odebrał milion złotych, mimo że nie brałem udziału w żadnej loterii? Jestem jedną z miliona osób? Co to za humbug?!
huncwot Lernen beginnen		łobuz, nicpoń; ktoś złośliwy, skory do psot, ale nie wyrządzający poważnych szkód To huncwot mały, znowu zjadł moje ciasteczka ze stołu.
idée fixe Lernen beginnen		(czyt. idee fix) uporczywa, obsesyjna myśl lub idea dominująca w umyśle człowieka Idée fixe związana z osiągnięciem perfekcji we wszystkim co robi stawała się źródłem nieustannego stresu i niezadowolenia.
idylliczny Lernen beginnen		pogodny, beztroski, sielankowy; dający poczucie szczęścia, spokoju i harmonii To mała idylliczna wieś z malowniczymi krajobrazami. Lubię tam wracać.
immanentny Lernen beginnen		stanowiący nieodłączny element czegoś; będący częścią, bęz której coś nie może istnieć Ludzka radość i szczęście są immanentnie powiązane ze spokojem ducha.
impas Lernen beginnen		brak możliwości znalezienia kompromisu; sytuacja ukazująca brak postępu lub rozwiązania Negocjacje napotkały impas, ponieważ zadna ze stron nie zgodziła się ustąpić.
impertynent Lernen beginnen		osoba zachowująca się arogancko i obraźliwie Jesteś w gościach. Wyjdź się przewietrzyć, zostaw swoje impertynenckie zachowanie za drzwiami i wróć do nas.
imponderabilia Lernen beginnen		ogół zjawisk i rzeczy niematerialnych, których nie da się zmierzyć, a mają wpływ na człowieka słowo występuje tylko w liczbie mnogiej Imponderabilia to np. uczucie - nie da się zmierzyć, kto kocha bardziej
indagować Lernen beginnen		maglować, zasypywać pytaniami; dociekliwie, a nawet nachalnie wypytywać kogoś Gość wyszedł ze studia, mimo że jeszcze dobrze nie zacząłem indagacji.
indeksacja Lernen beginnen		dostosowanie wzrostu dochodów do cen i kosztów utrzymania indeksacja to także: nadawanie indeksu - pomocniczego spisu terminów i nazwisk
indolencja Lernen beginnen		nieporadność, bierność; nieumiejętność radzenia sobie w życiu Martwi mnie twoja indolencja. Pomogę ci, ale ty też musisz sobie pomóc!
indyferentny Lernen beginnen		obojętny, niewykazujący zainteresowania lub zaangażowania Jego reakcja na zaistniałą sytuację była indyferentna, co zirytowało zaangażowanych kolegów.
infamia Lernen beginnen		niesława; utrata dobrego imienia, niepochlebna opinia o kimś Po swoich występkach nie mógł poradzić sobie z infamią i tymczasowo zniknął z życia medialnego.
infantylny Lernen beginnen		dziecinny, niedojrzały, niepoważny Zbieranie resoraków to z pozoru infantylne hobby, ale na niektórych egzemplarzach można dobrze zarobić.
inkorporacja Lernen beginnen		włączenie czegoś do większej całości Inkorporacja nowych technologii do firmy przyczyniła się do wzrostu jej konkurencyjności na rynku.
interlokutor Lernen beginnen		rozmówca, uczestnik dialogu Lubię prowokować swojego interlokutora - mam okazję zobaczyć wtedy dziecięco prawdziwe reakcje.
intratny Lernen beginnen		przynoszący zysk Odmówiłem, mimo intratności tej propozycji.
inwektywa Lernen beginnen		ostra, obraźliwa wypowiedź skierowana przeciwko komuś; rodzaj werbalnego ataku lub zniewagi Jego mowa była pełna inwektyw, które miały na celu zdyskredytowanie przeciwnika.
jątrzyć Lernen beginnen		powodować lub podsycać nieporozumienia, nienawiść, oburzenie, agresję To, co jątrzyło nasze stosunki w przeszłości, nie jest dziś istotne. (w medycynie) jeśli rana się jątrzy to źle się goi, ropieje
jowialność Lernen beginnen		cecha osoby dobrodusznej, pogodnej, życzliwej, obdarzonej poczuciem humoru To jowialny starszy pan, zawsze jest mile widziany w towarzystwie.
jubel Lernen beginnen		huczna zabawa z jakiejś okazji Elegancki jubileusz małżeństwa znajomych przekształcił się w prawdziwy jubel, który trwał do białego rana.
jucha Lernen beginnen		krew zwierzęcia jucha to także: (wulgarnie) krew ludzka, oraz ktoś sprytny i przebiegły; szelma Ty, stary jucha, będziesz się teraz za kapłana przebierał i zbawiał świat?
judzić Lernen beginnen		wzbudzać w kimś negatywne emocje wobec kogoś lub czegoś; podżegać, namawiać do złego, podsycać konflikty Nie przestawał judzić współpracowników przeciwko kierownikowi, licząc na chaos w zespole.
jurny Lernen beginnen		o żywiołowym temperamencie; pełen witalności, energii, często o dużych potrzebach seksualnych Jurna młodość mu się marzy, powiadasz...
kabotyn Lernen beginnen		(pogardliwie) ktoś kto sztucznie i przesadnie stara się zwrócić na siebie uwagę, często poprzez teatralne zachowanie Schowaj sobie w rzyć te kabotyńskie gesty.
kawalkada Lernen beginnen		grupa pojazdów jadących razem, np. kawalkada aut, motocyklistów, kolarzy Kawalkady z każdego miasta przybyły na coroczne poświęcenie pojazdów na Jasnej Górze.
klecić Lernen beginnen		tworzyć coś szybko, prowizorycznie, bez solidnych umiejętności lub materiałów a także: nieudolnie i z trudem układać coś, np. zdania Wypracowanie na pewno będzie do poprawy - ledwo skleciłem parę zdań.
knajacki Lernen beginnen		niewyszukany, odznaczający się prymitywnością, chuligaństwem Knajacki może być np. język - kolokwialny i pełen wulgaryzmów Knajak - człowiek z marginesu społecznego, ulicznik
koafiura Lernen beginnen		starannie ułożona fryzura, uczesanie Jej wymyślna koafiura przyciągała uwagę wszystkich gości.
komitywa Lernen beginnen		bliska, przyjacielska relacja lub współpraca oparta na wzajemnym zaufaniu Ich komitywa była opłacalna na każdym kroku - nie zaszliby tak daleko, gdyby szli osobno.
konformista Lernen beginnen		osoba, która bezkrytycznie podporządkowuje się poglądom obowiązującym w danej grupie społecznej Wszedł konformista między wrony i kracze jak i one.
konfuzja Lernen beginnen		zakłopotanie, konsternacja, zbicie z tropu; brak pomysłu na to jak zachować się w danej sytuacji UWAGA! Czasownik: konfundować, przymiotnik: skonfundowany Mieliśmy niezły ubaw patrząc na jego konfuzję.
kongenialny Lernen beginnen		równie genialny, co pierwowzór; dorównujący czemuś, co uzawane jest za mistrzowskie Kongenialny może być np. przekład książki, który pozostał wierny oryginałowi względem struktury i sensu.
konsensus, consensus Lernen beginnen		porozumienie osiągnięte drogą kompromisu a także: pełna zgodność opinii na dany temat Finalnie, po kilku głębszych... oddechach, doszliśmy do konsensusu.
konstatacja Lernen beginnen		stwierdzenie jakiegoś faktu, uwaga konstatować - stwierdzać fakt, ustalać coś Nie ma sensu zbytnio kontemplować konstatacji o dramacie życia ludzkiego.
kontredans Lernen beginnen		(pot.) sytuacja, która ciągle się zmienia, ale zmiany nie prowadzą do ostatecznego rozstrzygnięcia (dosł.) kontredans to dawny taniec towarzyski oraz muzyka do tego tańca Z czasem rozmowy pokojowe przybrały formę kontredansa, w którym nikt nie chciał postawić kropki nad „i”.
kontrybucja Lernen beginnen		obowiązkowe świadczenia lub opłaty narzucone przez okupanta na ludność podbitego kraju 5 mld w złocie to wysoka, lecz niezbędna kontrybucja.
kontuar Lernen beginnen		lada w sklepie, barze lub recepcji, służąca do obsługi klientów Stał przy kontuarze, czekając na zamówiony trunek.
konweniować Lernen beginnen		być odpowiednim, pasować do czegoś lub komuś, przypadać do gustu Jego zachowanie nie konweniuje z normami przyjętymi w naszej organizacji.
korpulentny Lernen beginnen		o tęgiej budowie ciała; masywny, trochę otyły Skoro dzisiejszy świat zabrania mówić o grubych, że są grubi - to może „korpulentny” będzie w sam raz.
kosmopolita Lernen beginnen		obywatel świata; osoba nie czująca przynależności terytorialnej, religijnej lub kulturowej, ale szanująca je u innych osób To kosmopolita który czuje się dobrze wszędzie tam, gdzie rzuci plecak.
krnąbrny Lernen beginnen		nieposłuszny, uparty, niepoddający się wpływom innych Krnąbrność dzisiejszych nastolatków można łatwo złamać - wystarczy odłączyć im internet.
krotochwilny Lernen beginnen		dowcipny, budzący rozbawienie, skłonny do żartobliwych zachowań Zawsze był w krotochwilnym nastroju, dobrze mieć obok siebie osobistego Jima Carreya.
kuraż Lernen beginnen		odwaga, śmiałość w działaniu także: zrobić coś dla kurażu (np. napić się dla kurażu) - by dodać sobie odwagi, śmiałości Zabrakło nam obycia, kurażu. Szkoda, następnego razu nie będzie.
kuriozalny Lernen beginnen		negatywnie zaskakujący swoją nietypowością i dziwacznością Ależ kuriozalna decyzja sędziego; będzie się musiał z tego tłumaczyć przed swoimi przełożonymi.
kurtuazyjny Lernen beginnen		grzecznościowy; o wyszukanym, taktownym i uprzejmym, ale niekoniecznie odzwierciedlającym prawdziwość charakterze W dobrym guście jest, by kurtuazyjnie wymienić z każdym choćby parę zdań.
labilny Lernen beginnen		chwiejny, zmienny, niestabilny Labilność rynku wymusza na inwestorach ciągłe monitorowanie notowań giełdowych.
lapidarny Lernen beginnen		zwięzły i treściwy; lakoniczny; zawierający najistotniejsze informacje w krótkiej treści Na co dzień był bardzo zajęty; cenił sobie lapidarne wypowiedzi.
lapsus Lernen beginnen		pomyłka w wypowiedzi, błąd językowy popełniony przez nieuwagę Niech Marek nas reprezentuje - Wojtkowi zdarza się popełnić jakiś znaczący lapsus.
latyfundium Lernen beginnen		wielka posiadłość lub majątki ziemskie należące do jednej osoby lub organizacji Hektary lasu z zamkiem pośrodku... kogo stać na tak ogromne latyfundia?
lobbing Lernen beginnen		przekonywanie organów władzy do podjęcia działań w odpowiednim kierunku; do określonego punktu widzenia Firma przeznaczyła 18 mln dolarów na lobbing wśród polityków, by uniknąć surowych kar za naruszenie prywatności klientów.
logorea Lernen beginnen		słowotok, biegunka językowa; rozwlekła wypowiedź pozbawiona ładu i sensownej treści Logorea może być klasyfikowana jako zaburzenie, gdy bełkot i szybkie mówienie kierowane są do samego siebie.
lubieżny Lernen beginnen		sprośny, rozpustny; wykazujący chęć zaspokojenia popędu seksualnego To ładna dziewczyna, ale zbyt lubieżnie i nachalnie podgaduje wszystkich dookoła.
lukratywny Lernen beginnen		przynoszący duże zyski Ten bardzo prosty pomysł okazał się niezwykle lukratywny.
łypnąć Lernen beginnen		zerknąć gniewnie lub ukradkiem Łypnął na mnie porozumiewawczo. Obaj już wiedzieliśmy, że nie skorzystamy z tej oferty.
makaronizm Lernen beginnen		wyraz lub wyrażenie obcojęzyczne wplecione w język ojczysty Na wczorajszym meetingu celebrowaliśmy wyniki naszego start-up’u, a na after party udaliśmy się do lokalu, gdzie ex mojego kumpla wyprawiała baby shower, omg.
malapropizm Lernen beginnen		pomyłka słowna polegająca na użyciu podobnie brzmiącego wyrazu, ale o innym znaczeniu np. „bynajmniej” - jest partykułą przeczącą, a wielu ludzi używa jej jako „przynajmniej”, co jest malapropizmem. Malapropizmy są czasem używane celowo, w celach humorystycznych, np. „Tańczmy ten walec!” (zamiast „tego walca”)
malkontent Lernen beginnen		pesymista, czarnowidz; osoba stale niezadowolona i doszukująca się we wszystkim wad i ujemnych stron Obcowanie z malkontentem może okazać się zaraliźliwe. Analogicznie - polecam przebywanie wśród entuzjastów.
małostkowy Lernen beginnen		przywiązujący nadmierną uwagę do rzeczy nieistotnych, często pomijając te najważniejsze Przeszkadała mu moja ponadplanowa przerwa na kawę, mimo że wyniki mojej pracy były dwukrotnie wyższe niż u pozostałych.
marazm Lernen beginnen		zastój, brak rozwoju w jakiejś dziedzinie Mam nadzieję, że spojrzymy na to bardziej kreatywnie i przerwiemy ten marazm.
mariaż Lernen beginnen		związek małżeński a także: połączenie dwóch elementów - idei lub rzeczy Mariaż tradycji i nowoczesności był kluczem do sukcesu tego projektu.
maskulinizm Lernen beginnen		szereg ruchów i ideologii stanowiący, że uprzedzenia wobec mężczyzn również powinny zniknąć, skoro mowa o równouprawnieniu obojga płci uprzedzenia te dotyczą np. opieki nad dzieckiem lub przemocy domowej
matnia Lernen beginnen		trudna sytuacja, z której ciężko znaleźć wyjście a także: nadmierna ilość jakichś zjawisk, sytuacji lub problemów, a nawet duża ilość dróg czy korytarzy, w których łatwo zabłądzić. Dosłownie matnia to część sieci rybackiej, gromadząca złowione ryby. I tak oto wpadliśmy w matnię europejskich reform i regulacji.
matriarchat Lernen beginnen		dominująca rola kobiety w rodzinie lub społeczeństwie np. w klanie Mosuo, w południowych Chinach - to kobieta rządzi swoimi mężczyznami, a seniorka rodu ma duży wpływ na podejmowane tam decyzje.
matuzal Lernen beginnen		(pot.) osoba bardzo stara nawiązanie do biblijnego Matuzalema - człowieka, który żył 969 lat Często występuje jako frazeologizm: „matuzalemowy wiek” lub „matuzalemowe lata”, co oznacza wiek bardzo podeszły.
megalomania Lernen beginnen		idealizowanie samego siebie, przeświadczenie o swojej wybitności, mania wielkości Zastanawia mnie przesadna skromność wybitnych ludzi, podbnie jak popadający w megalomanię nieudacznicy.
meritum Lernen beginnen		istota sprawy, główna treść, sedno Nie spotkaliśmy się tutaj aby opowiadać sobie anegdoty - przejdźmy do meritum.
mitomania Lernen beginnen		chorobliwa skłonność do opowiadania kłamstw na swój temat - zmyślania, koloryzowania i wyolbrzymiania swoich historii, bez szczególnych powodów czy korzyści z tym związanych Wszystko co mówi Janek trzeba dzielić przez trzy. To mitoman jakich mało.
mitręga Lernen beginnen		mozolna, męcząca, nieefektywna praca; zbędny wysiłek przynoszący stratę czasu Wypełnianie tych wszystkich formularzy i sprawozdań to tylko mitręga dla podatników.

Jest pojęcie: bogatsza Polszczyzna

Sie müssen eingeloggt sein, um einen Kommentar zu schreiben.

Mehr