KARDIOLOGIA Zatorowość płucna

Zatorowość płucna (pulmonary embolism) - definicja

Stan, w którym dochodzi do zamknięcia /zwężenia t. płucnej lub części jej odgałęzień przez materiał zatorowy, którym najczęściej jest skrzeplina Sporadycznie: płyn owodniowy tkanka tłuszczowa po złamaniu kości długich, masy nowotworowe

najczęstsze źródło materiału zatorowego

zakrzepica proksymalna żył głębokich kończyn dolnych

manifestacje kliniczne żylnej choroby zakrzepowo- zatorowej

Zatorowość płucna (PE) i zakrzepica żył głębokich (deep vein thrombosis, DVT)

stałe czynniki predysponujące do ŻCHZZ

wiek  przebyta VTE  nowotwór  wrodzona lub nabyta trombofilia  choroby neurologiczne z porażeniem obwodowym

Zależne od sytuacji czynniki predysponujące do ŻCHZZ

złamania  urazy  zabiegi operacyjne  artroskopowa operacja kolana  chemioterapia  unieruchomienie

zatorowość płucna - symptomatolofia

Duszność Ból w klatce piersiowej opłucnowy stenokardialny Kaszel Krwioplucie Omdlenie Jednostronny ból kończyny dolnej Objawowa DVT (obrzęk) Gorączka (> 38,5 C) Tachypnoe  20/min Tachykardia > 100/min

zaburzenia hemodynamiczne występują gdy

dojdzie do zamknięcia ponad 30-50% łożyska płucnego

diagnostyka

Wywiad, badanie fizykalne, EKG, gazometria, rtg klp  D-dimery  USG uciskowe żył kk dolnych  Echo  Scyntygrafia płuc  Tomografia komputerowa klatki piersiowej  Angiografia płucna

ekg obraz

tachykardia zatokowa, nadkomorowe zaburzenia rytmu, dekstrogram

przeciążenie prawej komory w ekg

niezupełny / zupełny RBBB  zespół QR w V1  ujemne załamki T w V1-V4  SIQIIITIII  załamek S > 0,15 mV w I i aVL

rtg obraz

 powiększenie serca  płyn w jamie opłucnowej  uniesienie przepony  niedodma  obrzęk płuc  zubożenie rysunku naczyń  zawał płuca

podwyższony poziom d-dimeru

żylna choroba zakrzepowo-zatorowa (DVT, PE)  stan zapalny, infekcja, posocznica  po urazie, operacji  choroba nowotworowa  ostry zespół wieńcowy  DIC  ciąża  stężenie  z wiekiem

echo - obraz

j – powiększenie prawej komory, cechy dysfunkcji i przeciążenia prawej komory (przesuniecie przegrody, skrzepliny, szeroka IVC)

LECZENIE

Antykoagulacja lub tromboliza, zależnie od istotności hemodynamicznej PE

leki p/krzepliwe

• heparyna niefrakcjonowana (UFH) • heparyny drobnocząsteczkowe (LMWH) • fondaparynuks (Arixtra) • riwaroksaban (Xarelto), apiksaban (Eliquis), dabigatran (Pradaxa) • acenokumarol, warfaryna

leki fibrynolityczne

streptokinaza, urokinaza, rt-PA

embolektomia

chirurgiczna przezskórna (metodą cewnikowania)

leczenie PE bez wstrząsu / hipotonii

niezwłocznie zastosować antykoagulację(NOAC!) bez czekania na wyniki badań diagnost  antykoagulacja – przynajmniej przez 3 miesiące (często dłużej)