Moja lekcja

budowa zwierząt.

komórka- komórka mięśniowa serca, tkanka-tkanka mięśniowa serca, narząd-serce, układ narządów-układ krwionośny, organizm.

Są dwie grupy zwierząt kręgowce i bezkręgowce opisz je.

kręgowce- mają sztywny szkielet wewnętrzny, najważniejsze części to czaszka i kręgosłup. bezkręgowce-nie mają sztywnego szkieletu wewnętrznego, część z nich mają ciało niczym nieosłonięte, inne mają ciało okryte sztywnym pancerzem lub muszlą.

wymień zwierzęta kręgowe i bezkręgowe.

kręgowe-ryby, płazy, gady, ptaki, ssaki. bezkręgowe- parzydełkowce, płazińce, nicienie, pierścienice, stawonogi, mięczaki.

wspólne cechy zwierząt

są organizmami wielokomórkowymi, ich komórki mają jądro komórkowe, nie zawierają chloroplastów i ściany komórkowej, są organizmami cudzożywnymi

wymień tkanki zwierzęce.

tkanka nabłonkowa, tkanka nerwowa, tkanka mięśniowa, tkanka łączna.

funkcje tkanki nabłonkowej.

ochrona ciała przed uszkodzeniami, wchłanianie substancji, wytwarzanie i wydzielanie substancji.

wymień nabłonki

jednowarstwowy płaski, jednowarstwowy sześcienny, jednowarstwowy walcowaty, wielowarstwowy płaski

wymień rodzaje tkanki mięśniowej.

tkanka mięśniowa gładka, tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana serca, tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana szkieletowa

z czego jest zbudowana tkanka nerwowa?

tkanka nerwowa jest zbudowana z ciała komórki aksonu dendryty i osłonki

charakterystyczna cecha tkanki łącznej

składa się z komórek i substancji międzykomórkowej, komórki są luźno rozrzucone

rodzaje tkanki łącznej

tkanka chrzęstna, tkanka kostna, tkanka tłuszczowa, krew

Opowiedz o tkance chrzęstnej

jest bogata we włókna białkowe substancja międzykomórkowa w substancji znajdują się jamki w których leżą jest elastyczna i sprężysta łączy kości występuje w stawach pokrywa powierzchnię kości chroni przed ścieraniem są zbudowane małżowiny uszne ssaków

Opowiedz o tkance kostnej

jest zbudowana z substancji międzykomórkowej i komórek kostnych znajdują się w jamkach jest bogata w sole mineralne i zawiera włókna białkowe jest twarda elastyczna buduje szkielet kręgowców stanowi składnik kości jest magazynem soli mineralnych

Opowiedz o tkance tłuszczowej

zawiera mało substancji międzykomórkowej komórki są wypełnione kroplą tłuszczu występuje pod skórą wokół narządów wewnętrznych chroni przed urazami i zabezpiecza przed utratą ciepła tłuszcz stanowi materiał zapasowy do produkcji energii

składniki krwi i ich znaczenie

osocze sole mineralne białka cukry i tłuszcze płytki krwi fragment cytoplazmy otoczony błoną komórkową krzepnięcie krwi krwinki czerwone zawierają hemoglobinę umożliwia transport tlenu i dwutlenku węgla krwinki białe unieszkodliwiają wirusy bakterie

Gdzie żyją parzydełkowce i jak są zbudowane.

w środowisku wodnym jest jama chłonąco-trawiąca, otwór gębowy, czułki lub ramiona, komórki parzydełkowe.

gdzie żyją: chełbia modra, koral szlachetny, koralowce

chełbia modra żyje w wodach słonych, koral szlachetny żyje w koloniach, koralowce żyją w wodach słonych

znaczenie parzydełkowców w przyrodzie

stanowią składnik raf koralowych, są pokarmem zwierząt kręgowych, bezkręgowych, wchodzą z innymi zwierzętami w związki przynoszone korzyści obu stronom

znaczenie parzydełkowców dla człowieka

meduzy są pożywieniem, koralowce są wykorzystywane do wyrobu biżuterii, mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia i życia człowieka

Gdzie żyją płazińce

w narządach wewnętrznych zwierząt kręgowych

budowa płazińców

długie i płaskie ciało pokryte cienkim nabłonkiem nabłonek ma rzęski gatunki które nie są pasożytami ułatwiające poruszanie się w wodzie komórki nabłonka wytwarzają śluz chroni przed urazami i zmniejsza opór wody podczas ruchu

budowa tasiemca uzbrojonego

kształt ciała dojrzałe człony najstarszy człony nabłonek szyjka główka tasiemca uzbrojonego

tasiemiec nieuzbrojony

żyje w jelicie cienkim jest cztery razy dłuższy, główka ma cztery przyssawki nie mają haczyków

rozwój tasiemców

żywiciel pośredni że ją tam larwy pasożyta i żywiciel ostateczny żyją tam dorosły pasożyty żywicielem pośrednim tasiemca uzbrojonego jest świnia a nieuzbrojonego krowa a żywicielem ostatecznym tasiemców obu gatunków jest człowiek

objawy tasiemczycy

bóle brzucha nudności chudnięcie osłabienie biegunki zaparcia

znaczenie płazińców w przyrodzie

wpływają na pogorszenie stanu zdrowia swoich żywicieli w łazience drapieżne polują na drobne zwierzęta bezkręgowe

znaczenie płazińców dla człowieka

wywołują groźne choroby zwierząt hodowlanych są groźnymi pasożytami człowieka

wygląd nicieni i gdzie one żyją

żyją w środowiskach wodnych i lądowych albo w organizmach roślin i zwierząt mają wydłużone nitkowate ciało zwężone na końcach chroni je gruby oskórek jest odporny na działanie szkodliwych substancji stanowi ochronę przed enzynami trawiennymi żywiciela.

objawy Glistnicy Owsika i Włośnika

Glistnica zaburzenia pracy narządów zmniejszenie apetytu nudności wymioty biegunki bóle brzucha Owsica swędzenie okolic odbytu niespokojny sen zmniejszenie apetytu nerwowość zaburzenia koncentracji uwagi Włośnica nudności wymioty biegunki silne bólemięśni

znaczenie nicieni w przyrodzie

groźne pasożyty stanowią pokarm innych zwierząt zjadają bakterie protisty grzyby bezkręgowce odżywiają się szczątkami organizmów które znajdują się w glebie przyczyniają się do tworzeniq próchnicy

znaczenie nicieni dla człowieka

są pasożytami wywołują choroby powodują że krowy wytwarzają mniej mleka są pasożytami zwierząt hodowlanych żerują na roślinach uprawnych powoduje zmniejszenie plonów

Gdzie żyją stawonogi

w środowiskach lądowych i wodnych

wspólne cechy stawonogów

są podzielone na segmenty mają odnóża które mogą służyć do poruszania się pobieranie pokarmu i odbieranie informacji z otoczenia

chitynowy oskórek

odporny na uszkodzenia nie przepuszcza wody chroni ciało zwierzęcia przed wyschnięciem pełni funkcję szkieletu zewnętrznego

Wymień stawonogi

skorupiaki owady pajęczaki

Gdzie żyją skorupiaki

w wodzie słonej i słodkiej i niektóre na lądzie w miejscach zacienionych i wilgotnych

przedstawiciele skorupiaków mają inne cechy wspólne takie jak:

Ciało podzielone na głowotułów i odwłok dwie pary czułków 5 par odnóży krocznych

Czym odżywiają się skorupiaki

pokarmem roślinnym zwierzęcym Wiele z nich to organizmy wszystkożerne wychwytują cząstki pokarmu

budowa skorupiaków

wachlarz odwłok pancerz głowotułów oczy czułki pierwsza para odnóży szczypce i odnóża kroczne

Wymień skorupiaki wód słonych i wód słodkich

wody słone: langusty Homary wody słodkie: rozwielitka krewetki

znaczenie skorupiaków w przyrodzie

są elementem sieci pokarmowych zjadają zwierzęta bezkręgowe i kręgowe tworzą plankton są pokarmem zwierząt lądowych kryl stanowi pożywienie wielorybów przyśpieszają oczyszczanie wód wchodzą z innymi zwierzętami w związki przynoszą korzyści obu stronom

znaczenie skorupiaków dla człowieka

Są składnikami pożywienia człowieka są wykorzystywane jako pokarm dla ryb akwariowych niektóre skorupiaki mogą mieć negatywne znaczenie utrudniają pokonywanie oporu wody powodują straty związane ze zwiększonym zużyciem paliwa

wspólne cechy owadów

podział ciała na trzy części: głowę, tułów, odwłok, jedna para czułków, występowanie trzech par odnóży, umożliwiają ruch.

odżywianie się owadów

są roślinożerne, są też drapieżnikami albo wszystkożercy, niektóre owady to gatunki pasożytnicze, owady wykształciły różne aparaty gębowe

odżywianie się owadów

liżący aparat gębowy -zlizywanie pokarmów płynnych, gryzący aparat gębowy-umożliwia odcinanie, gryzienie, miażdżenie części pokarmowych, ssący aparat gębowy-wysysa nektar, który jest w głębi kwiatu, kłująco-ssący aparat gębowy- nakłuwa tkanki żywiciela.

budowa owadów

pierwsza para skrzydeł, druga para skrzydeł, trzecia para odnóży, czułki, oczy złożone, aparat gębowy, tułów, chitynowy oskórek,

odnóża owadów

odnóże chwytne-chwyta ofiarę i zjada ją żywcem, odnóże czepne-przyczepia się do włosów i odzieży, odnóże pływne-pobiera znad zbiornika gromadzi powietrze, odnóże grzebne-drąży korytarze, zjada drobne bezkręgowce i korzenie roślin.

gatunki motyli

paź królowej, modraszek ikar, rusałka pawik, listkowiec cytrynek, rusałka admirał, bielinek kapustnik.

znaczenie owadów w przyrodzie i dla człowieka

w przyrodzie: są elementem sieci pokarmowych, zapylają kwiaty, tworzą próchnicę, dla człowieka: dostarczają człowiekowi cennych surowców, niszczy produkty żywnościowe, wyrządza szkody, przenosi zarodźce malarii, przenosi drobnoustroje

rozwijanie się owadów

samica złoży jaja, wylęgają się z nich larwy, powstanie dorosłej postaci owada, pojawia się stadium poczwarki, przeobrażenie zupełne, przeobrażenie niezupełne