Moja lekcja

typy wykladni (autentyczna)

dokonywana przez organ ustanawiajacy dany przepis

typy wykladni legalna

przeprowadzina przez podmiot prawnie upowazniony do dokonywania wykladni wskazany przez ustawodawce

typy wykladni wykladnia operatywna(praktyczna)

dokonywana przez sady organy administracji publicznej w procesie stosowania prawa w celu roztrzygnievia konkretnych spraw

typy wykladni jezykowa

analiza tekstu prawnego z uwzglednieniem znaczenia slow i zasad gramatyki

typy wykladni systemowa

ustalanie sensu przepisu, uwzgledniajac inne przepisy(powiazania i hierarchie)

typy wykladni celowosciowa

skupia sie na celu jaki mial zostac osiagniety przez wprowadzenie przepisu, analizuje intencje prawodawcy

typu wykladni funkcjonalna

bierze pod uwage funkcje spoleczna przepisu i skutki zastosowania w praktyce

wykladnia literalna

znaczenie przepisu bezposrednie(nie zwerza i nie rozszeza zakresu)

wykladnia rozszezajaca

nadaje przepisowi szerszy zakres znaczenia

tyly wykladni zwezajacej

ogranicza zakres zastosowania przepisu

cechy systemu prawnego

1. spojnosc-normy prawne nie powinny byc ze soba sprzrczne 2. hierarchicznosc-uporzadkowane normy wedlug waznosci 3. zupelnosc-system powinien regulowac wszystkie istostne kwestie prawne(jesli nie to stosuje sie wnioskowanie prawnicze)

elementy systemu prawnego

1. normy prawne 2. zrodla prawa 3. organy stosujace prawo 4. zasady prawa

hierarchicznosc aktow prawnych w pl

1. konstytucja rp 2. umowymiedzynarodowe ratyfikowane za zgoda parlamentu 3. ustawy 4. rozporzadzenia 5. akty orawa miejscowego

system prawa stanowionego kontynentalny (civil law)

opiera sie na konstutucji i ustawach

system prawa precedensowego alnglosaski (common law)

opiera sie na orzeczeniach sadowych

subsumcja

przyporzadkowanie stanu faktycznego do normy prawnej

postawa legalistyczna

obywatele stosuja sie do prawa bo uznaja je za sluszne

postawa opurnistyczna

przestrzeganie prawa z obawy przed kara

postawa anarchizujaca

niskie zaufanie do prawa powrzechne obchodzenie

czym jest wykladnia prawa

interpertacja przepisow aby ustalic ich rzecziwiste znaczenie i zastosowanie. jest to konieczne poniewaz czesto przelisy zaqieraja luki lub sa nieprecyzyjne

z czego sklada sie stosunek prawny

podmiot tresc przedmiot stosunku prawnego

zasada legalizmu

wladza moze dzialac tylko w granicach prawa

cechy prawa

1. normatywnosc(prawo sklada sie z norm okreslajacych postepowanie)2. przymusowosc 3. powrzechnosc 4. formalizm(przestrzeganie w formie ustanowionej)

co to system normatywny

zbior norm ktore reguluja zachowanie jednostek w spoleczenstwie

norma prawna

regula postepowania ktora jest ustanowiona lub uznana przez panstwo ma charakter generalny i abstrakcyjny okresla obowiazki lub uorawnienia podmiotow

elementy normy prawnej

hipoteza dyspozycja sankcja

co to system prawny

zbior norm prawnych obowiazujacych w panstwie ktore sa ze siba powiazane i tworza wewnetrznie spojna calosc

proces legislacji

procedura tworzenia uchwalania aktow np ustaw przez uprawnione organy

stosowanie sie do prawa

dostosowanie sie do obowiazujacych przepisoe unikanie dzialan niezgodnych z prawem

stosowanie prawa

uprawnione organy podejmuja decyzje dotyczaca konkretnej sytuacji na podstawie obowiazujacych przepisow i wydaja wiazaca decyzje

czy w rozporzadzeniu ministralnym mozna wnosic stawke podatku

nie bo rozporzadzenie ma charakter wykonawczy

czy rozporzadzenie moze uzupelniac ustawe

nie rozporzadzenie ma tylko walor wykonawczy

wytyczne dotyczace tresci aktu normatywnego

zasada hierarchiczności i spojnosci poprawnosc jezykowa legislacja

jaki irgan wydaje rozporzadzenia

prezydent rp rada ministrow prezes rady ministrow

kto jest zatrudniony w sadach

sedziowie lawnicy asystenci sedziego kuratorzy sadowi pravownicy administracji komornicy sadowi

upowarznienie ustawowe

norma zawarta w ustawie ktora daje min okreslonemu organowi adminkstracyji publicznej prawo do wydania aktu normatywnego np. rozporzadzenia

jaki jest utroj rp

wladza ustawodawcza wladza wykonawcza wladza sadownicza