Moja lekcja

Z wnioskiem w sprawach, o których mowa w art. 188, do Trybunału Konstytucyjnego wystąpić mogą:

Prezydent Rzeczypospolitej, Marszałek Sejmu, Marszałek Senatu, Prezes Rady Ministrów, 50 posłów, 30 senatorów, Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego, Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego

-

Prokurator Generalny, Prezes Najwyższej Izby Kontroli, Rzecznik Praw Obywatelskich, Krajowa Rada Sądownictwa w zakresie, o którym mowa w art. 186 ust. 2

-

organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego, kościoły i inne związki wyznaniowe, (mogą wystąpić z takim wnioskiem, jeżeli akt normatywny dotyczy spraw objętych ich zakresem działania.)

-

ogólnokrajowe organy związków zawodowych oraz ogólnokrajowe władze organizacji pracodawców i organizacji zawodowych, (spraw objętych ich zakresem działania.)

Z wnioskiem w sprawach dotyczących sporów kompetencyjnych pomiędzy centralnymi konstytucyjnymi organami państwa mogą wystąpić:

Prezydent Rzeczypospolitej, Marszałek Sejmu, Marszałek Senatu, Prezes Rady Ministrów, Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego, Prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego i Prezes Najwyższej Izby Kontroli.

Każdy sąd może przedstawić Trybunałowi Konstytucyjnemu pytanie prawne co do zgodności aktu normatywnego z Konstytucją, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi lub ustawą, jeżeli

od odpowiedzi na pytanie prawne zależy rozstrzygnięcie sprawy toczącej się przed sądem.

Trybunał Konstytucyjny składa się z

15 sędziów,

wybieranych

indywidualnie przez Sejm na 9 lat spośród osób wyróżniających się wiedzą prawniczą

Ponowny wybór do składu Trybunału jest

niedopuszczalny.

. Prezesa i Wiceprezesa Trybunału Konstytucyjnego powołuje

Prezydent Rzeczypospolitej spośród kandydatów przedstawionych przez Zgromadzenie Ogólne Sędziów Trybunału Konstytucyjnego.

Sędziowie Trybunału Konstytucyjnego w sprawowaniu swojego urzędu są

niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji

Sędziom Trybunału Konstytucyjnego zapewnia się

warunki pracy i wynagrodzenie odpowiadające godności urzędu oraz zakresowi ich obowiązków.

Sędziowie Trybunału Konstytucyjnego w okresie zajmowania stanowiska nie mogą należeć do

partii politycznej, związku zawodowego ani prowadzić działalności publicznej nie dającej się pogodzić z zasadami niezależności sądów i niezawisłości sędziów.

Sędzia Trybunału Konstytucyjnego nie może być, bez uprzedniej zgody Trybunału Konstytucyjnego

pociągnięty do odpowiedzialności karnej ani pozbawiony wolności.

Sędzia nie może być zatrzymany lub aresztowany, z wyjątkiem

ujęcia go na gorącym uczynku przestępstwa, jeżeli jego zatrzymanie jest niezbędne do zapewnienia prawidłowego toku postępowania.

O zatrzymaniu niezwłocznie powiadamia się

Prezesa Trybunału Konstytucyjnego, który może nakazać natychmiastowe zwolnienie zatrzymanego.

Organizację Trybunału Konstytucyjnego oraz tryb postępowania przed Trybunałem określa

ustawa.

Za naruszenie Konstytucji lub ustawy, w związku z zajmowanym stanowiskiem lub w zakresie swojego urzędowania, odpowiedzialność konstytucyjną przed Trybunałem Stanu ponoszą:

1) Prezydent Rzeczypospolitej, Prezes Rady Ministrów oraz członkowie Rady Ministrów, Prezes Narodowego Banku Polskiego, Prezes Najwyższej Izby Kontroli

-

2) członkowie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, osoby, którym Prezes Rady Ministrów powierzył kierowanie ministerstwem, oraz Naczelny Dowódca Sił Zbrojnych

Odpowiedzialność konstytucyjną przed Trybunałem Stanu ponoszą również

posłowie i senatorowie w zakresie określonym w art. 107.

Rodzaje kar orzekanych przez Trybunał Stanu określa

ustawa.

Trybunał Stanu składa się z

przewodniczącego, 2 zastępców przewodniczącego i 16 członków wybieranych przez Sejm spoza grona posłów i senatorów na czas kadencji Sejmu.

Zastępcy przewodniczącego Trybunału oraz co najmniej połowa członków Trybunału Stanu powinni

mieć kwalifikacje wymagane do zajmowania stanowiska sędziego.

Przewodniczącym Trybunału Stanu jest

Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego

Członkowie Trybunału Stanu w sprawowaniu funkcji sędziego Trybunału Stanu są

niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji oraz ustawom.

Członek Trybunału Stanu nie może być bez uprzedniej zgody Trybunału Stanu

pociągnięty do odpowiedzialności karnej ani pozbawiony wolności

Członek Trybunału Stanu nie może być zatrzymany lub aresztowany, z wyjątkiem

ujęcia go na gorącym uczynku przestępstwa, jeżeli jego zatrzymanie jest niezbędne do zapewnienia prawidłowego toku postępowania.

O zatrzymaniu niezwłocznie powiadamia się

przewodniczącego Trybunału Stanu, który może nakazać natychmiastowe zwolnienie zatrzymanego.

Organizację Trybunału Stanu oraz tryb postępowania przed Trybunałem określa

ustawa.