Moja lekcja

Mikroekonomia

Gałąź ekonomii zajmująca się szczegółową analizą decyzji jednostek gospodarczych dotyczących określonych towarów.

Ekonomia normatywna

Sądy (twierdzenia) ekonomiczne zawieraj ą ce oceny i postulaty oparte na subiektywnym systemie wartościowania.

gospodarka mieszana

3. Gospodarka, w której problemy ekonomiczne rozstrzygane są w rezultacie współdziałania sektorów prywatnego i publicznego

podział dochodu

4. Sposób podziału dochodu między różne grupy społeczne lub jednostki (w ramach danego kraju lub gospodarki światowej)

mechanizm rynkowy

5. Proces, w którym decyzje konsumpcyjne gospodarstw domowych dotyczące spożycia różnych dóbr, decyzje przedsiębiorstw dotyczące struktury i sposobu produkcji oraz decyzje pracowników dotyczące miejsca i czasu pracy są determinowane przez ceny

Koszt alternatywny

ilość innych dóbr, z których trzeba zrezygnować, aby uzyskać dodatkową jednostkę danego dobra.

wolny rynek

7. Rynki, na których nie występuje interwencja państwa

ograniczony zasób

8. Zasób, na który popyt przy zerowej cenie przekraczałby podaż.

makroekonomia

9. Gałąź ekonomii zajmująca się współzależnościami w gospodarce jako całości.

produkt krajowy brutto

Wartość wszystkich dóbr i usług wytworzonych w gospodarce w określonym czasie, np. w ciągu roku.

stopa bezrobocia

11. Odsetek siły roboczej pozostającej bez pracy.

ogólny poziom cen

12. Wskaźnik przeciętnego poziomu cen dóbr i usług w gospodarce w danym okresie do ich poziomu w określonym czasie w przeszłości

krzywa możliwości produkcyjnych

13. Krzywa wyznaczająca przy różnych rozmiarach produkcji jednego dobra maksymalną wielkość produkcji dobra drugiego.

prawo malejących przychodów

14. W miarę zwiększania zatrudnienia w danej gałęzi każdy następny pracownik przyczynia się do wzrostu łącznej produkcji w stopniu mniejszym niż poprzedni

Gospodarka nakazowa

15. System gospodarczy, w którym wszelkie decyzje dotyczące produkcji i konsumpcji są podejmowane przez państwo.

ekonomia pozytywna

16. Twierdzenia będące obiektywnym i naukowym objaśnieniem funkcjonowania gospodarki.

szereg czasowy

17. Szereg kolejnych wartości zmiennej w różnych okresach

zależność ujemna

18. Sytuacja, w której wyższym wartościom jednej zmiennej towarzyszą niższe wartości drugiej zmiennej

cena realna

19. Cena danego dobra odniesiona do ogólnego poziomu cen

ceteris paribus

20. Założenie upraszczające, które umożliwia skoncentrowanie się na podstawowych zależnościach

Model ekonomiczny

21. Świadomie uproszczony obraz rzeczywistości, oparty na wielu upraszczających założeniach, przydatny do analizy zachowań ludzi w życiu gospodarczym (oraz związków zachodzących między zjawiskami i zmiennymi ekonomicznymi).

ogólny wskaźnik cen detalicznych

22. Wskaźnik cen dóbr i usług nabywanych przez typowe gospodarstwo domowe.

Zmienna nominalna

23. Zmienna mierzona w jednostkach pieniężnych w cenach bieżących.

Procentowa zmiana danej wielkości w jakimś okresie (na ogół jednego roku)

Stopa wzrostu.

Wartości które przyjmuje dana zmienna w danym punkcie czasowym dla różnych jednostek lub ich grup

dane przekrojowe

Wskaźnik ilości dóbrjakie można nabyć za określoną jednostkę pieniężną

Siła nabywcza pieniądza.

Wskaźnik (indeks)

Sposób wyrażenia danej wielkości w relacji do jakiejś wartości podstawowej

Wykres punktowy.

Wykres ilustrujący relację dwóch zmiennych za pomocą punktów odpowiadających ich wartościom

Sytuacja w której wyższym wartościom jednej zmiennej towarzyszą wyższe wartości drugiej zmiennej

zależność dodatnia

Dane statystyczne.

Informacje liczbowe dotyczące kształtowania się poszczególnych zmiennych ekonomicznych

Relacja między zmiennymi ekonomicznymi w której dana zmienna zależy od jednej lub wielu innych zmiennych

funkcja

Wskaźnik produkcji przemysłowej.

Średnia ważona ilości dóbr produkowanych przez przemysł (odniesiona do wartości z pewnego okresu wyjściowego przyjętej za 100)

Zmienna realna.

Zmienna mierzona w cenach stałych

Ekonometria.

34. Gałąź ekonomii zajmująca się mierzeniem związków między wielkościami ekonomicznymi przy wykorzystaniu danych statystycznych.

cena równowagi

35. Cena, przy której oferowana ilość dobra jest równa ilości zapotrzebowanej.

Cena rynkowa.

Cena obowiązująca na rynku

statyka porównawcza

Badanie wpływu jednego z pozostałych czynników determinujących popyt i podaż na cenę i ilość dobra odpowiadające równowadze

Rynek (warunki wymiany).

Zespół warunków umożliwiających wymianę między sprzedawcami i nabywcami

Kontrola cen.

Kontrola cen.

Nadwyżka podaży.

sytuacja w której przy danej cenie podaż przewyższa popyt.

podaż

41. Ilość dobra, jaką oferują sprzedawcy przy różnych poziomach ceny.

nadwyżka popytu

42. Sytuacja, w której przy danej cenie ilość dobra, jaką nabywcy są skłonni kupić, przewyższa ilość oferowaną na sprzedaż

Wolny rynek.

Rynek, na którym ceny kształtują się jedynie pod wpływem podaży i popytu

Popyt.

Ilość dobra, jaką nabywcy są skłonni zakupić przy różnych poziomach ceny

Płatności transferowe

Płatności, w zamian za które nie następuje żadne bezpośrednie świadczenie ekonomiczne

Gospodarka socjalistyczna.

Gospodarka, w której prawo wyklucza prywatną własność przedsiębiorstw

Cykl koniunkturalny.

Wahania wielkości produkcji i produktu narodowego brutto, którym towarzyszą wahania poziomu bezrobocia i stopy inflacji

Deficyt budżetowy.

Sytuacja, kiedy wydatki państwa przewyższają dochody, co zmusza do zadłużania się państwa i wzrostu długu publicznego

Gospodarka kapitalistyczna.

Gospodarka, w której przedsiębiorstwa są własnością jednostek i działają dla zysku

Dobro publiczne.

Dobro, które może być jednocześnie konsumowane przez wiele osób

Regulacja.

Środki polityki gospodarczej stosowane dla zapewnienia prawidłowego funkcjonowania przedsiębiorstw prywatnych (np. przeciwdziałające wykorzystywaniu przez nie pozycji rynkowej)

Dobro pożądane społecznie.

Dobro, w przypadku którego społeczeństwo uważa, że ludzie powinni je konsumować lub posiadać niezależnie od tego, jaki jest ich dochód

Dobro prywatne

Dobro, które jeśli jest konsumowane przez jedną osobę, to nie może być konsumowane przez kogoś innego

Preferencje jednoszczytowe.

Sytuacja, kiedy ktoś jest tym bardziej zadowolony z wyniku, im bliższy jest on wynikowi, o którym sądzi, że jest najlepszy

Środkowy wyborca.

Model zachowania głosujących, który pokazuje, że w głosowaniu większościowym wygrywa wynik środkowego wyborcy

Gapowicz.

Osoba, która za darmo może konsumować dobro, którego wytworzenie wymaga poniesienia kosztów

Paradoks głosowania.

Rozumowanie, z którego wynika, że głosowanie większością nie wyklucza sprzecznych decyzji

Tajny sojusz.

Przykład pokazujący, jak politycy mogą „handlować” głosami, dążąc do realizacji własnych interesów

Dochodowa elastyczność popytu.

Stosunek względnej zmiany wielkości zapotrzebowania do odpowiadającej jej względnej zmiany dochodu

Udział w budżecie.

Udział wydatków na określone dobro w całości wydatków

Popyt nieelastyczny.

Wielkość zapotrzebowania reaguje słabo na zmiany ceny: elastyczność w przedziale od –1 do 0

Dobro zwykłe (normalne).

Dobro o dodatniej elastyczności dochodowej popytu, tzn. takie, na które popyt wzrasta wraz ze wzrostem dochodu

Dobro niższego rzędu.

Dobro o ujemnej elastyczności dochodowej popytu, tzn. takie, na które popyt maleje wraz ze wzrostem dochodu

Mieszana elastyczność cenowa popytu.

Miara reakcji popytu na jedno dobro na zmianę ceny innego dobra

Dobro niezbędne.

Dobro o elastyczności dochodowej popytu pomiędzy 0 a 1

Prosta cenowa elastyczność popytu.

Stosunek względnej zmiany wielkości zapotrzebowania do odpowiadającej jej względnej zmiany ceny

Dobra substytucyjne

Tak nazywane dobra charakteryzują się tym, że wzrostowi ceny jednego z nich towarzyszy zwykle zwiększenie popytu na drugie dobro

Dobro luksusowe.

Dobro o elastyczności dochodowej popytu większej od 1

Suma wydatków.

Iloczyn nabywanej ilości dobra i jego ceny

Popyt elastyczny.

Wielkość zapotrzebowania reaguje silnie na zmiany ceny: elastyczność niższa od –1

Popyt o elastyczności cenowej równej jedności.

Wielkość wydatków nie zmienia się po obniżeniu (lub podniesieniu) ceny: cenowa elastyczność popytu równa –1

Dobra komplementarne. 5/15

Dobra charakteryzujące się tym, że wzrostowi ceny jednego z nich towarzyszy zwykle zmniejszenie popytu na drugie dobro

Krótki okres. 5/16

Okres, w którym trwają jeszcze przystosowania nabywców do nowej ceny

Ścieżka wzrostu dochodu. 6/1

Krzywa, która pokazuje, jak zmienia się wybierany przez konsumenta koszyk dóbr pod wpływem zmian poziomu dochodu

Koszyk dóbr. 6/2

Określona kombinacja ilościowa dóbr nabywanych przez konsumenta

Krańcowa stopa substytucji. 6/4

Ilość jednego dobra, z której konsument musi zrezygnować, jeżeli chce zwiększyć o jednostkę ilość drugiego dobra, utrzymując na nie zmienionym poziomie łączną użyteczność

Komplementarność. 6/5

Sytuacja, w której różne dobra można konsumować tylko łącznie

Rynkowa krzywa popytu. 6/3

Suma indywidualnych krzywych popytu wszystkich nabywców danego dobra

Linia budżetowa. 6/6

Prosta przedstawiająca maksymalne ilości dwóch dóbr, które może nabyć konsument

Optimum konsumenta. 6/7

Punkt, w którym konsument osiąga maksymalną użyteczność

Dobro Giffena. 6/8

Takie dobro niższego rzędu, dla którego efekt dochodowy jest większy od efektu substytucyjnego, czyli krzywa popytu jest rosnąca względem ceny

Efekt dochodowy. 6/9

Ta część reakcji konsumenta na zmianę ceny, która wiąże się ze zmianą jego siły nabywczej

Efekt substytucyjny. 6/10

Ta część reakcji konsumenta na zmianę ceny, która wiąże się ze zmianą relacji cen

Krzywa obojętności. 6/11

Krzywa ilustrująca wszystkie koszyki dóbr o jednakowej użyteczności dla konsumenta

Zasiłki rzeczowe. 6/12

Świadczenia socjalne z budżetu państwa dokonywane w formie niepieniężnej

Maksymalizacja użyteczności. 6/13

Założenie, zgodnie z którym konsument spośród dostępnych kombinacji dóbr wybiera tę, która daje mu największą użyteczność

Ograniczenie budżetowe. 6/14

Zbiór takich kombinacji dóbr, które są dostępne dla konsumenta przy danym poziomie dochodu i danych cenach

Użyteczność. 6/15

Suma zadowolenia, jakie daje konsumentowi określony koszyk dóbr

Indywidualna krzywa popytu. 6/16

Krzywa ukazująca ilość dobra nabywaną przez konsumenta przy różnych poziomach ceny

Firma jednoosobowa. 7/1

Firma będąca własnością jednej osoby, która otrzymuje całość zysków i ponosi całą odpowiedzialność za ewentualne straty

Spółka akcyjna. 7/2

Firma będąca wspólną własnością akcjonariuszy

Spółka jawna. 7/3

Firma będąca własnością dwóch lub więcej osób fizycznych, które dzielą się zyskiem i są współodpowiedzialne za ewentualne straty

Dywidenda. 7/4

Część zysków, która nie jest reinwestowana w przedsiębiorstwie, lecz jest wypłacana akcjonariuszom

Zysk nadzwyczajny. 7/5

Nadwyżka zysku nad dochodem, który właściciele mogliby uzyskać, pożyczając komuś swój kapitał według rynkowej stopy procentowej (tzn. nadwyżka zysku nad oprocentowaniem wyłożonego kapitału)

Dopływ gotówki. 7/6

Wpływy gotówkowe netto danej firmy w określonym czasie

Zapasy. 7/7

Towary trzymane w magazynie

Przejęcie przez inną firmę. 7/8

Przejęcie przedsiębiorstwa przez inną firmę poprzez wykup lub w zamian za długi

Utarg krańcowy. 7/9

Przyrost utargu całkowitego uzyskany wskutek zwiększenia produkcji (lub sprzedaży) o jednostkę

Amortyzacja. 7/10

Ubytek wartości maszyn i urządzeń, budynków i innych środków trwałych wskutek ich zużycia

Koszt krańcowy (marginalny). 7/11

Przyrost kosztu całkowitego spowodowany zwiększeniem produkcji o jednostkę

Aktywa. 7/12

Stan posiadania firmy (wielkość majątku)

Bilans. 7/13

Zestawienie aktywów i pasywów firmy

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. 7/14

Spółka, za zobowiązania której właściciele odpowiadają tylko do wysokości wniesionych udziałów, a której minimalny kapitał zakładowy wynosi 5000 zł. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. 7/14

Zysk niepodzielony. 7/15

Część zysków netto (po opodatkowaniu) pozostająca w przedsiębiorstwie, niewypłacona akcjonariuszom w formie dywidendy

Rachunek wyników. 7/16

Zestawienie przychodów i wydatków firmy za dany okres

Koszt całkowity. 7/17

Całość wydatków na produkcję, obejmująca zarówno koszty stałe, jak i zmienne (tzn. zależne od wielkości produkcji)

Pasywa. 7/18

Zobowiązania firmy

Utarg całkowity. 7/20

Maszyny, urządzenia i budynki (produkcyjne, handlowe i usługowe). Kapitał rzeczowy. 7/19 110. Wpływy firmy ze sprzedaży towarów i usług, równe sumie wydatków poniesionych przez nabywców. Utarg całkowity. 7/20

Zysk. 7/21

Nadwyżka utargu całkowitego nad sumą kosztów

Koszt księgowy

Suma faktycznie poniesionych wydatków firmy w danym okresie

Problem pana i sługi.

Sytuacja, która może wyniknąć z konfliktu interesów między właścicielami przedsiębiorstwa a menedżerami

Koszt alternatywny.

Strata związana z niewykorzystaniem pewnych środków w najlepszy odmienny sposób

Spółka partnerska

Spółka osobowa utworzona przez wspólników w celu wykonywania wolnego zawodu w spółce prowadzącej przedsiębiorstwo pod własną firmą

Spółka komandytowa

Spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia, a odpowiedzialność co najmniej jednego wspólnika jest ograniczona.

Spółka komandytowo-akcyjna

Spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia, a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem

Makroekonomia. 20/1

Objaśnia działanie gospodarki jako całości

Import. 20/2

Dobra wytwarzane za granicą i nabywane do wykorzystania w kraju

Produkt narodowy brutto. 20/3

Całkowity dochód osiągany przez mieszkańców kraju niezależnie od miejsca (kraju) świadczenia usług czynników wytwórczych

Dochód narodowy. 20/4

Produkt narodowy netto (PNN) wytworzony w gospodarce, liczony w cenach czynników produkcji

Produkt krajowy brutto (PKB). 20/5

Produkcja wytworzona przez czynniki wytwórcze zlokalizowane w danym kraju, niezależnie od tego, kto jest ich właścicielem

Ceny rynkowe. 20/6

Mierzą wartość produkcji krajowej z uwzględnieniem podatków pośrednich od produktów i usług

Dochody netto z własności za granicą. 20/7

Nadwyżka wpływu dochodów z własności czynników produkcji zatrudnionych za granicą nad odpływem dochodów majątkowych uzyskanych przez cudzoziemców w danym kraju

Inwestycje. 20/8

Zakupy dóbr kapitałowych

Ceny stałe. 20/9

. Wycena wydatków lub wartości produkcji za pomocą cen z wybranego roku bazowego

Ceny bieżące. 20/10

Wyrażenie wydatków lub wartości produkcji za pomocą cen istniejących w momencie pomiaru

Dobrobyt ekonomiczny netto. 20/11

Miernik produkcji społecznej korygujący PNB o wartość produkcji pozarynkowej i czasu wolnego, opracowany przez W. Nordhausa i J. Tobina

Dobra pośrednie. 20/12

Dobra częściowo przetworzone, wykorzystywane jako nakłady w procesie produkcji i całkowicie zużywane.

Oszczędności

Ta część dochodu, która nie jest wydawana na zakup dóbr i usług

Wartość dodana. 20/15

Przyrost wartości dóbr w trakcie procesu produkcji

PNB per capita. 20/16

PNB podzielony przez liczbę ludności

Amortyzacja. 20/17

Przybliżona miara ubytku wartości istniejącego zasobu kapitału w danym okresie wskutek fizycznego lub ekonomicznego zużycia

PKB w cenach czynników produkcji. 20/18

Miara wartości produkcji krajowej z pominięciem podatków pośrednich od produktów i usług

dochody rozporządzalne

136. Dochody gospodarstw domowych po uwzględnieniu płatności transferowych z budżetu państwa, pomniejszone o podatki bezpośrednie; suma pozostająca gospodarstwom na wydatki i oszczędności.

Gospodarka zamknięta. 20/20

Gospodarka nie prowadząca wymiany z zagranicą

Dobra finalne. 20/21

Dobra nabywane przez ostatecznego użytkownika: dobra konsumpcyjne zakupywane przez gospodarstwa domowe, dobra kapitałowe (np. maszyny) nabywane przez przedsiębiorstwa, dobra nabywane przez państwo, przyrost zapasów albo eksport netto

Zapasy. 20/22

Dobra trzymane przez przedsiębiorstwa na potrzeby przyszłej produkcji lub sprzedaży

Gospodarka otwarta. 20/23

Gospodarka prowadząca wymianę z innymi krajami

Deflator PNB. 20/24

Stosunek nominalnego PNB do realnego PNB wyrażony w postaci wskaźnika

Konsumpcja autonomiczna. 21/1

Część wydatków konsumpcyjnych, która nie jest zależna od poziomu dochodów

Popyt inwestycyjny. 21/2

Nakłady na zwiększenie majątku trwałego przedsiębiorstw (budynki i maszyny) oraz zapasów

Nie planowane zmiany zapasów. 21/3

Nieprzewidziany wzrost lub spadek poziomu zapasów utrzymywanych przez przedsiębiorstwa

Funkcja oszczędności. 21/4

Funkcja pokazująca poziom zamierzonych oszczędności przy każdym poziomie dochodów rozporządzalnych ludności

Funkcja pokazująca ogólną wielkość planowanych wydatków przedsiębiorstw i gospodarstw domowych na dobra i usługi przy każdym poziomie dochodu

Funkcja (krzywa) popytu globalnego. 21/6

Wielkość produkcji, którą wytworzyłaby gospodarka, gdyby wszystkie czynniki produkcji były w pełni wykorzystane

Produkcja potencjalna (potencjał wytwórczy). 21/7

Mnożnik. 21/8

Relacja zmiany wielkości produkcji zapewniającej równowagę do zmiany wydatków autonomicznych, powodującej tę zmianę

paradoks zapobiegliwości

Sytuacja, w której zmiana krańcowej stopy oszczędności prowadzi do zmiany poziomu dochodu narodowego zapewniającego równowagę, lecz nie zmienia poziomu oszczędności, które nadal muszą być równe planowanym inwestycjom.

Prosta o nachyleniu 45°. 21/10

Prosta na wykresie przedstawiającym związek między dochodem a wydatkami, łącząca wszystkie punkty, w których dochód jest równy wydatkom

Produkcja faktyczna. 21/12

Część przyrostu rozporządzalnych dochodów, którą gospodarstwa domowe pragną przeznaczyć na oszczędności. Krańcowa skłonność do oszczędzania

Krańcowa skłonność do konsumpcji. 21/13

Część przyrostu rozporządzalnych dochodów, którą gospodarstwa domowe chcą przeznaczyć na zwiększenie konsumpcji.

Poziom produkcji zapewniający równowagę krótkookresową. 21/14

Poziom produkcji w gospodarce odpowiadający wielkości popytu globalnego, czyli sumie zamierzonych wydatków

Funkcja konsumpcji. 21/16

Funkcja pokazująca wielkość zamierzonej konsumpcji przy różnych poziomach dochodów rozporządzalnych

Polityka fiskalna. 22/1

Decyzje państwa o wydatkach budżetowych i podatkach

Ograniczenia importu. 22/2

Bezpośrednia kontrola wielkości importu przez rząd

Automatyczne stabilizatory. 22/3

Mechanizmy ekonomiczne zmniejszające podatność gospodarki na wstrząsy

Bilans handlowy (saldo). 22/4

Wartość eksportu netto

Eksport netto. 22/5

Różnica między eksportem a importem

Nadwyżka w handlu zagranicznym. 22/6

Nadwyżka wartości eksportu nad wartością importu

Polityka stabilizacyjna. 22/7

Działania rządu zmierzające do utrzymania produkcji na poziomie zbliżonym do pełnego zatrudnienia

Deficyt budżetu państwa po uwzględnieniu inflacji

Deficyt budżetu państwa po uwzględnieniu różnic między nominalną i realną stopą procentową

Deficyt budżetowy. 22/9

Nadwyżka wydatków nad przychodami budżetu państwa

MeMnożnik zrównoważonego budżetu. 22/10

Mechanizm sprawiający, że wzrost wydatków państwa zrównoważony takim samym wzrostem podatków prowadzi do wzrostu ogólnego poziomu produkcji. Mnożnik zrównoważonego budżetu. 22/10

Potrzeby pożyczkowe sektora publicznego. 22/11

Deficyt budżetu państwa powiększony o straty netto przedsiębiorstw państwowych

Krańcowa skłonność do importu. 22/12

Część przyrostu dochodu narodowego, którą społeczeństwo przeznacza na dodatkowy import

Dług publiczny. 22/13

Ogólna suma pożyczek zaciągniętych i nie spłaconych przez państwo.

„Dostrajanie” polityki gospodarczej. 22/14

Bieżące dostosowywanie narzędzi polityki gospodarczej do zmieniających się warunków

Budżet pełnego zatrudnienia. 22/15

Wielkość deficytu budżetowego obliczona przy założeniu pełnego zatrudnienia

Aktywna (dyskrecjonalna) polityka fiskalna. 22/16

Stosowanie aktywnej polityki budżetowej do regulowania stanu gospodarki

Pieniądz. 23/1

Powszechnie akceptowany środek płatniczy

Środek wymiany. 23/2

Funkcja pieniądza ułatwiająca wymianę dóbr i usług

Jednostka rozrachunkowa/miernik wartości. 23/3

Funkcja pieniądza polegająca na tym, iż stanowi on jednostkę, w której wyrażane są ceny i prowadzone rozrachunki.

Paradoks zapobiegliwości. 21/9

równowagę, lecz nie zmienia poziomu oszczędności, które nadal muszą być równe planowanym inwestycjom. Paradoks zapobiegliwości. 21/9

Środek przechowywania wartości (tezauryzacji). 23/4

Funkcja pieniądza umożliwiająca jego wykorzystanie do dokonywania zakupów w przyszłości. Środek przechowywania wartości (tezauryzacji). 23/4

Baza monetarna. 23/5

Suma banknotów i bilonu w obiegu pozabankowym oraz ilość gotówki znajdująca się w obrębie systemu bankowego, zwana też niekiedy zasobem pieniądza wielkiej moc

Rezerwy. 23/6

W czasach złotników ilość złota stojąca do natychmiastowej dyspozycji, przeznaczona do zaspokojenia żądań klientów (współcześnie: rezerwy gotówkowe banków)

Pieniądz bezgotówkowy.

Gospodarka, w której nie występuje środek wymiany, a jedne towary są wymieniane bezpośrednio na inne

Banki komercyjne. 23/10

Pośrednicy finansowi upoważnieni przez państwo do udzielania kredytów i przyjmowania wkładów, w tym wkładów umożliwiających wystawianie czeków

Pośrednik finansowy. 23/11

Instytucja specjalizująca się w prowadzeniu interesów między pożyczkobiorcami i pożyczkodawcami

Aktywa, które są prawie tak samo dobre jak pieniądz środek przechowywania wartości, który można łatwo zamienić na pieniądz, ale który sam pieniądzem nie jest.

Niby-pieniądz (quasi-pieniądz). 23/12

Pieniądz symboliczny. 23/13

Środek płatności, którego wartość (siła nabywcza) wielokrotnie przekracza koszt jego wytworzenia lub wartość jako towaru w innych niż pieniądz zastosowaniach

Panika finansowa. 23/14

Samospełniająca się przepowiednia polegająca na tym, iż ludzie w pewnym momencie dochodzą do wniosku, że bank stanie się niewypłacalny i – usiłując masowo wydostać swoje pieniądze – rzeczywiście doprowadzają do jego niewypłacalności

Podaż pieniądza. 23/16

Banknoty i bilon w obiegu oraz wkłady operacyjne banków trzymane w banku centralnym. M 0. 23/15 188. Wartość całego zasobu pieniądza, jako środka wymiany, znajdującego się w obiegu

Mechanizm umożliwiający wzajemne rozliczenia między bankami, polegający na tym, iż w danym okresie sumuje się wartość wszystkich dokonywanych między nimi operacji, ale rozlicza tylko wielkości netto, czyli salda tych operacj

System rozrachunkowy (clearingowy).

System rozrachunkowy (clearingowy). 23/17

wielkości netto, czyli salda tych operacji

Płynność. 23/18

Szybkość i pewność, z jaką dany rodzaj aktywu można zamienić na pieniądz

Wkład (depozyt). 23/19

W czasach złotników ilość złota oddana złotnikowi na przechowanie (współcześnie: wkład gotówkowy w banku)

Stopa rezerw. 23/20

Stosunek rezerw bankowych do wkładów

Zasada neutralności pieniądza.

Występuje wówczas, gdy zmiany podaży pieniądza prowadzą wyłącznie do proporcjonalnego dostosowania się wielkości nominalnych i nie wpływają na realne zmienne ekonomiczne, takie jak produkcja, bezrobocie, czy realny kurs walutowy

Krzywa popytu inwestycyjnego.

Funkcja obrazująca zależność między wielkością popytu inwestycyjnego zgłaszanego przez przedsiębiorstwa a wysokością stopy procentowej

Efekt majątkowy. 25/2

Przesunięcie w górę (w dół) funkcji konsumpcji w efekcie zwiększenia (zmniejszenia) majątku gospodarstw domowych i związanego z tym wzrostu (spadku) wydatków przy każdym poziomie rozporządzalnych dochodów osobistych

Twarda polityka pieniężna. 25/3

Rodzaj polityki gospodarczej, w ramach której państwo ogranicza wielkość podaży pieniądza i podnosi stopę procentową

Mechanizm transmisyjny

Mechanizm, za pośrednictwem którego zmiany podaży pieniądza oddziałują na popyt globalny

Teoria cyklu życia. 25/5

Teoria konsumpcji opracowana przez A. Ando i F. Modiglianiego, zgodnie z którą główną zmienną określającą poziom konsumpcji jest przewidywana wielkość dochodów osiąganych w całym życiu

Wypieranie. 25/9

Ograniczenie popytu konsumpcyjnego i inwestycyjnego sektora prywatnego spowodowane zwiększeniem wydatków państwa, którego skutkiem jest wzrost popytu globalnego i – w efekcie – także stopy procentowej

Łagodna (ekspansywna) polityka pieniężna. 25/10

Rodzaj polityki gospodarczej, w ramach której państwo zwiększa podaż pieniądza i powoduje spadek stopy procentowej

Twarda polityka fiskalna. 25/11

Polityka gospodarcza polegająca na ograniczeniu przez państwo wydatków i podniesieniu podatków

Krzywa IS.

Krzywa ilustrująca zbiór różnych kombinacji realnego dochodu i stopy procentowej, przy których rynek dóbr znajduje się w równowadze

Ricardiańska równoważność. 25/15

Sytuacja, w której obniżka podatków bezpośrednich nie wpływa na wielkość popytu globalnego