osteologia

Jakie wyrozniamy osie ciała?

oś pionowa(główna)- od gory do dołu, oś poprzeczna-od lewej do prawej oś strzałkowa (od strony brzusznej do grzbietowej

jakie my płaszczyzny?

czołowa(wyznaczają osie pionowa oraz poprzeczna), Poprzeczna(wyznaczają osie strzałkowa i poprzeczna), Strzałkowa(osie strzałkowa i pionowa)

Kość długa cechy, przykład

jeden z wymiarów przewyższa znacznie pozostałe, w jej budowie wyrózniamy: trzon, ooniec bliższy i koniec dalszy(tułowia) oraz nasady. trzon zawiera jame szpikową wypełnioną szpikiem. przyklad kosci dlugiej: kosc udowa, ramienna, piszeczel, paliczki

kość płaska

wydłużona w dwoch kierunkach, spłaszczona w trzecim. Przykład: łopatka, mostek, kość ciemieniowa

kość krótka

silna budowa łączy sie z ograniczoną ruchomością, mniej wiecej równo rozwinięte we wszystkich kierunkach. Przykład: kość czworoboczna, kość trójgraniasta, kość łódeczkowata(wchodzą w skład nadgarstka)

kość różnokształtna

obejmuje wszystkie kości ktorych nie da sie zaliczyć do innych grup. Przykład: kręgi

kość pneumatyczna, co o niej wiesz?

zawierają przestrzenie wysłane błoną śluzową i sa wypełnione powietrzem. Przykład: szczęka, kość czołowa, kość klinowa, kość sitowa

Połączenia kości

Więzozrosty, kościozrosty, chrząstkozrosty, stawy(połączenia maziówkowe)

Więzozrost włóknisty

Węzeł włóknisty(kolagenowe pasma łącznotkankowe tworzą połączenie) Przykład: błona międzykostna przedramienna

Więzozrost sprężysty

występują w nim włókna sprężyste. Przykład wiązadła żółte

Wklinowanie (rodzaj węzozrosta)

umocnienie korzenia zęba w ścianie zębodołu dzięki ciękiej warstwie tkanki łącznej. Przykład: szew rozszczepiony, w ktorym ostry brzeg jednej kości wnika w zagłębienie drugiej

Szew (rodzaj węzozrosta)

Cienka ale bardzo mocna warstka tkanki łącznej, wystepuje między kośćmi i je łączy

Rodzaje szwów

1. szew gładki- gdy powierzchnie łączących się kości są gładkie.Np. szew podniebienny pośrodkowy 2. szew łuskowaty- powierzchnie kości zachodzą na siebie łuskowato. np szew łuski kości skroniowej z kością ciemieniową

Rodzaje chrząstkozrostów

Chrząstkowzrost włóknisty: krążek międzykręgowy, krążek międzyłonowy. Chrząstkozrost szklisty: chrząstkozrost mostkowo żebrowy żebra 1

Kościozrost

powstaje z wiekiem przez kostnienie sie poprzednich postaci.Np. kość szwów czaszki, kość krzyżowa

Spojenie łonowe

nie jest klasycznym chrząstkozrostem ponieważ: czasem występuje jamka, ma krążek międzyłonowy, dwie powierzchnie spojeniowe i więzadła

Stawy (połączenia maziówkowe

Najbardziej ruchome połączenia, ich części stałe to: jama stawowa, torebka stawowa, pokryte chrząstką szklistą powierzchnie stawowe

Torebka stawowa

łączy elementy stawowe, odgranicza staw od otoczenia, składa się z błony włóknistej j wewn. błony mazistej

Powierzchnie stawowe

wklęsła- panewka wypukła-główka

Elementy niestałe stawu

Więzadła stawowe, Obrąbek stawowy, Krążki stawowe, Łąkotki stawowe, Fałdy maziowe, Kosmki maziowe, kaletki maziowe, trzeszczki

budowa kręgu

Trzon, łuk, otwór kręgowy, kanał kręgowy, wyrostki

rodzaje wyrostków

wyrostek: kolczysty, poprzeczny, stawowy górny, stawowy dolny

krąg szyjny C3-C7

Trzon(mały), Otwór kręgowy(duży trójkątny) Wyrostki poprzeczne posiadają guzek przedni i guzek tylny, wyrostki stawowe, wyrostek kolczysty rozdwojony (poza C7)

kręg szczytowy

nie posiada wyrostka kolczystego ani trzonu, zbudowany z dwoch łuków: przedni(na jego przedniej powierzchni jest guzek przedni a na tylnej dołek zębowy) i tylny łuk (na jego przedniej powierzchni jest guzek tylny i bruzda tętnicy kręgowej),

kręg obrotowy

z gornej powierzchni trzonu wystaje ząb na ktorym wystepuje wierzchołek i dwie powierzchnie stawowe (przednia i tylna), brak wyrostkow stawowych górnych(zamaist są powierzchnie stawowe górne), brak guzkow na wyrostku poprzecznym

kręg wystający (C7)

znacznie większy trzon, długi niepodzielony wyrostek kolczysty, długie wyrostki poprzeczne

kręgi piersiowe (t1-t12)

Trzony klinowate, na bocznych powierzchniach trzonow wystepuja dołki żebrowe(górny/dolny), na wyrostku poprzecznym dołki żebrowe wyrost. poprz., wyrost. kolczys. nachylone dachówkowato otwor okrągły. Th1,10,11,12 pojedyńcze dołki, występują wcięcia kręgow

kręgi lędźwiowe (L1-5)

Największy, masywny trzon, wyrostki żebrowe, wyrostki dodatkowe, wyrostki suteczkowate,

kość krzyżowa

.