paremie 1

 0    247 Datenblatt    agnieszkakrupinska1
Drucken spielen überprüfen
 
Frage Antworten
rządzić
Lernen beginnen
impero
język powszechny
Lernen beginnen
linqua franca
nauka prawa jest znajomością spraw boskich i ludzkich oraz wiedzą o tym, co sprawiedliwe, a co niesprawiedliwe
Lernen beginnen
iuris prudentia est divinarum atque humanarum rerum notitia, iusti atque iniusti
prawo jest sztuką tego co dobre i sprawiedliwe
Lernen beginnen
ius est ars boni et aequi
Sprawiedliwość nie tworzy prawa, ale prawu pomaga
Lernen beginnen
aequitas non facit ius, sed iuri auxiliatur
twarde prawo, ale prawo
Lernen beginnen
dura lex sed lex
czasem najwyższe prawo jest najwyższym bezprawiem
Lernen beginnen
succum ius, summa iniuria
gdy ustaje przyczyna prawa, wygasa sama ustawa
Lernen beginnen
cessante ratione legis cessat ipsa lex
jakim prawem
Lernen beginnen
quo iure
z mocy prawa
Lernen beginnen
ipso iure
spis rzeczy
Lernen beginnen
index rerum
z niczego
Lernen beginnen
ex nihilo
źródła prawa
Lernen beginnen
fontes iuris
źródło stanowienia prawa
Lernen beginnen
fontes iuris oriundi
źródło poznania prawa
Lernen beginnen
fontes iuris cognoscendi
obyczaj przodków
Lernen beginnen
mos maiorum
długotrwałe przyzwyczajenie
Lernen beginnen
longa consuetudo
lokalne zwyczaje
Lernen beginnen
consuetudines loci
sędzia
Lernen beginnen
iudex
prawo publiczne
Lernen beginnen
ius publicum
prywatne prawo
Lernen beginnen
ius privatum
prawo publiczne jest prawem odnoszącym się do interesu państwa
Lernen beginnen
ius publicum est quod ad statum rei Romamae spectat
prawo prywatne jest prawem odnoszącym się do korzyści jednostek
Lernen beginnen
privatum ius est quod ad singulorum utilitatem spectat
prawo bezwzględnie wiążące
Lernen beginnen
ius cogens
prawo względnie wiążące
Lernen beginnen
ius depositivum
prawo partykularne (nie obowiązujące powszechnie)
Lernen beginnen
ius particulate
prawo obowiazujące powszechnie
Lernen beginnen
ius universale
sąd właściwy
Lernen beginnen
forum Romanum
wykaz sądów
Lernen beginnen
census fori
przywilej skorzystania ze szczególnego sądu
Lernen beginnen
privilegium fori
powód idzie na sąd pozwanego
Lernen beginnen
actor sequitur forum rei
ustawa opatrzona sankcją niewazności
Lernen beginnen
lex perfecta
ustawa opatrzona sankcją niewazności oraz karną
Lernen beginnen
lex plus quam perfecta
ustawa opatrzona sankcją karną
Lernen beginnen
lex minus quam perfecta
ustawa bez żadnej sankcji
Lernen beginnen
lex imperfecta
z mocy ustawy, zgodnie z prawem
Lernen beginnen
iuxta legem
wbrew prawu, przeciwko ustawie
Lernen beginnen
contra legem
ominięcie prawa
Lernen beginnen
praeter legem
uzasadnienie, cel, podstawa
Lernen beginnen
ratio
uzasadnienie ustawy, duch prawa
Lernen beginnen
ratio legis
zgodność prawa z jego fundamentalnymi zasadami
Lernen beginnen
ratio iuris
analogia w danym przepisie prawnym
Lernen beginnen
analogia legis
analogia w całym systemie prawa
Lernen beginnen
analogia iuris
przeciwnie
Lernen beginnen
a contrario
domniemanie faktów
Lernen beginnen
praesumptio facti
ustawa ogólna
Lernen beginnen
lex generalis
ustawa szczegółowa
Lernen beginnen
lex specialis
odwyknienie
Lernen beginnen
desuetudo
podaj mi fakty a wskażę tobie prawo
Lernen beginnen
da nihil factum, debo tibi ius
sąd zna prawo
Lernen beginnen
iura novit curia
jasny (przepis) nie podlega interpretacji
Lernen beginnen
clara non sund interpretanda
Nieznajomość prawa szkodzi
Lernen beginnen
ignorantia iuris nocet
nikomu nie szkodzi ten kto korzysta ze swojego prawa
Lernen beginnen
qui suo iure utitur, neminem laedit
jasno wyrażone
Lernen beginnen
expressis verbis
na pierwszy rzut oka
Lernen beginnen
prima facie
gdy ustaje przyczyna ustawy, wygasa sama ustawa
Lernen beginnen
cessante ratione legis cessat ipse lex
prawo jest fundamentem królestw
Lernen beginnen
iustitia ist fundamentum regnorum
umów należy dotrzymywać
Lernen beginnen
pacta sund servanta
Sprawiedliwość jest stałą i niezmienną wolą przyznania tego co się komu należy
Lernen beginnen
Iustitia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendu
takie są zalecenia prawa: żyć uczciwie, drugiemu nie szkodzić, oddać to co się komu należy
Lernen beginnen
Iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non laedere, suum cuique trib
Nie wszystko, co jest dozwolone, jest uczciwe
Lernen beginnen
Non omne quod licet honestum est
dobro ludzi jest najwyższym prawem
Lernen beginnen
salus populi suprema lex esto
czymże jest społeczeństwo, jeśli nie opartym na prawie zbiorem obywateli
Lernen beginnen
quid est enim civitas nisi iuris societas civium
Gdzie społeczeństwo, tam prawo
Lernen beginnen
ubi societas, ibi civitas, ibi ius
Prawa milczą podczas wojny
Lernen beginnen
silent leges inter arma
prawo dobre od złego możemy oddzielić tylko moralnością prawa naturalnego
Lernen beginnen
legem bonam a mala nulla alia nisi naturae norma dividere possumus
wszelkie prawo winno być stanowione ze względu na ludzi
Lernen beginnen
hominum causa omneius constitutum sit
wyrok tworzy prawo między stronami
Lernen beginnen
sententia facit ius inter partes
Prawo nie działa wstecz
Lernen beginnen
lex retro non agit
ponieważ sprawy przybrały taki obrót
Lernen beginnen
rebus sci stantibus
nikt nie może być sędzią we własnej sprawie
Lernen beginnen
nemo ist iudex in propria causa
ten ma możliwość interpretacji prawa, kto je ustanawia
Lernen beginnen
cuius ist condere, eius ist abrogare
Nikt nie jest wiarygodnym świadkiem we własnej sprawie
Lernen beginnen
Nullus idoneus testis in ve sua intellegitur
Nieznajomość prawa boli, nieznajomość faktów nie szkodzi
Lernen beginnen
ignorantia iuris nocet, ignorantia facti non nocet
w podobnych sprawach powinny zapacać podobne orzeczenia
Lernen beginnen
de similibus idem est iudicum
pierwszy w czasie lepszy w sprawie (zaspokajanie zastawów)
Lernen beginnen
prior tempore potior iure
dowieść powinien ten kto twierdzi a nie kto przeczy
Lernen beginnen
ei incumbit probatio qui dicit, non qui negat
niech nie wychodzi sędzia ponad żądanie stron
Lernen beginnen
ne eat iudex ultra petita partium
ustawa późniejsza uchyla wcześniejszą
Lernen beginnen
lex posterior derogat legi priori
ustawa szczegółowa uchyla ustawę ogólną
Lernen beginnen
lex specialis derogat legi generali
ustawa nadrzędna uchyla podrzędną
Lernen beginnen
lex superior derogat legi inferiori
ustawa ogólna późniejsza nie uchyla ustawy szczegółowej wcześniejszej
Lernen beginnen
lex posterior generali non derogat legi priori speciali
gdzie taki sam sens ustawy, takie same postanowienia ustawy
Lernen beginnen
ubi eadem legis ratio, ibi eadem legis dispositio
powinno się orzekać nie na podstawie przykładów, a na podstawie praw (nie ma precedensów)
Lernen beginnen
non exemplis, sed legibus indicandum est
w prawach podoba się bardziej prostota niż zawiłość
Lernen beginnen
In legibus magis simplicitas quam difficultas placet
prawa powinny być zrozumiałe przez wszystkich
Lernen beginnen
leges ab omnibus intellegi debent
nikogo nie uwięzimy bez wyroku sądowego
Lernen beginnen
neminem captivabimus nisi iure victum
Rzym przemówił (najwyższa instancja), sprawa jest rozstrzygnięta
Lernen beginnen
Roma locuta, causa finita est
przestępstwo
Lernen beginnen
delictum
dowód przestępstwa
Lernen beginnen
corpus delicti
zbrodnia
Lernen beginnen
crimen
w czynnosciach nieformalnych oświadczenie woli złożone w sposób dowolny, również dorozumiały
Lernen beginnen
per facta concludentia
jednostronnie zamierzona, nieujawniona jednak na zewnątrz niezgodność woli z oświadczeniem polegająca na złożeniu tego oświadczenia bez zamiaru wywołania skutków prawnych
Lernen beginnen
reservatio formalis
przedmiotowo istotne składniki treści czynności prawnej, np. miejsce wykonania umowy
Lernen beginnen
essentialia negotii
przedmiotowo nieistotne składniki czynności prawnej
Lernen beginnen
naturalia negoti
nietypowe, dodatkowe postanowienia do czynności prawnej
Lernen beginnen
accidentalia negoti
termin początkowy
Lernen beginnen
dies a quo
termin końcowy
Lernen beginnen
dies ad quem
rzeczy wspólne dla wszystkich (dobro publiczne)
Lernen beginnen
res omnium communes
to co jest na powierzchni przypada gruntowi
Lernen beginnen
superficies solo cedit
skarga co do rzeczy - skuteczna co do wszystkich
Lernen beginnen
actio in rem - erga omnes
prawo posiadania
Lernen beginnen
ius possidenti
prawo użytkowania (aż do zużycia, wraz z możliwością pobierania pożytków)
Lernen beginnen
ius utendi (abutendi, fruendi)
prawo rozporządzania własnością
Lernen beginnen
ius disponendi
prawo absolutne niczym nieograniczone
Lernen beginnen
ius infinitum
nie można dać komuś więcej praw niż się posiada
Lernen beginnen
nemo plus iuris in alium transferre potest, quam ipse habet
na zasadzie zwykłej zgody
Lernen beginnen
solo consensu
doliczenie czasu posiadania poprzednika
Lernen beginnen
adessio possesionis
władza zwierzchnia
Lernen beginnen
dominium directum
władza podległa
Lernen beginnen
dominium utile
współwłasność
Lernen beginnen
condominium pro indiviso
zamiar władania rzeczą, wola posiadania
Lernen beginnen
animus rem sibi habendi
nikt nie może sobie zmienić podstawy posiadania
Lernen beginnen
nemo sibi ipse causam possessionis mutare potest
wola posiadania dla drugiego (np. rodzic)
Lernen beginnen
animus possidendi pro alieno
Kaucja która ma pokryć ewentualne przyszłe szkody
Lernen beginnen
cautio domni infecti
przeniesienie posiadania rzeczy przez ich wskazanie
Lernen beginnen
longa manu traditio
przeniesienie posiadania przez wydanie rzeczy
Lernen beginnen
traditio corporalis
gdy nabywający rzecz jest juz niejako jej posiadaczem (np. leasing)
Lernen beginnen
traditio brevi manu
przeniesienie własności bez wydania rzeczy
Lernen beginnen
consuitutum possessorum
nikomu nie zostanie odrzucona skarga
Lernen beginnen
nemini deneganda
warunek niezbędny
Lernen beginnen
conditio sine qua non
z mocy prawa
Lernen beginnen
ex lege
sukcesja uniwersalna, w przypadku spadkobrania - gdy dziedzic jednym aktem wstępuje w ogół praw majątkowych
Lernen beginnen
successio in universitatem
dziecko poczęte uważa się się za już urodzone (jeśli chodzi o jego prawa)
Lernen beginnen
nasciturus pro iam nato habetur
zdolność do zmiany (świadczenia, jesli istnieje tylko jedno, a dłużnik nie jest w stanie go wykonać, może zastąpić innym świadczeniem)
Lernen beginnen
facultas alternativa
czynność prawna na wypadek śmierci
Lernen beginnen
mortis causa
przy odczytywaniu testamentu iść z duchem testatora (testowania?)
Lernen beginnen
cum amino testandi
zasada interpretacji tesamentu za główny cel biorąca realizację woli testatora
Lernen beginnen
favor testamenti
w pełnym tego słowa znaczeniu
Lernen beginnen
sensu scricto
legatariusz staje się właścicielem legatu ex lege z chwila przyjęcia spadku przeZ spadkobiercę
Lernen beginnen
legatum per vindicationem
Legatariusz otrzymywał jedynie roszczenie do dziedzica o wypełnienie treści testamentu, nie stawał się właścicielem ex lege
Lernen beginnen
legatum per domnationem
dodatek do testamentu, dodatkowe postanowienia spadkodawcy
Lernen beginnen
codicillus
prawo przyjęcia spadku w określonym terminie
Lernen beginnen
transmissio hereditatis
przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza
Lernen beginnen
cum viribus hereditatis
przyjęcie spadku gdzie za długi spadkodawca odpowiada do wysokości spadku
Lernen beginnen
pro viribus hereditatis
przyszły spadek
Lernen beginnen
successio anticipata
skarga służąca ochronie praw dziedzica do odzyskania spadku jako całości
Lernen beginnen
hereditatis petitio
oddzielenie dóbr
Lernen beginnen
separatium bonorum
małżeństwo nieistniejące
Lernen beginnen
matrimonium non existens
umowa małżeńska
Lernen beginnen
matrimoniale foedus
zgoda małżeńska;
Lernen beginnen
consensus matrimonialis
małżeństwa powinny być wolne
Lernen beginnen
matrimonia libera esse debent
zaręczyny
Lernen beginnen
sponsalia
Obietnica małżeńska
Lernen beginnen
matrimonii promissio
nikt, kto powołuje się na własną niegodziwość, nie będzie wysłuchany
Lernen beginnen
nemo turpitudinem suam allegans audiatur
małżeństwo zawarte i dopełnione (skonsumowane)
Lernen beginnen
matrimonium ratum et consummatum
żadna włada ludzka nie może rozerwać małżeństwa
Lernen beginnen
matrimonium nulla humana potestate dissolvi potest
separacja od łoża i stołu
Lernen beginnen
separatio quoad torum et mensam
Separacja trwała i stała
Lernen beginnen
separatio perpetua
separacja czasowa
Lernen beginnen
separatio temporanea
małżeństwo nieskonsumowane
Lernen beginnen
matrimonium non consumatum
Separacja przy pozostawionym węźle małżeńskim
Lernen beginnen
separatio manente vinculo
Matka jest zawsze pewna
Lernen beginnen
mater semper certa est
na ojca wskazuje małżeństwo
Lernen beginnen
pater est quem nuptiae demonstrant
domniemanie niezdolności do zapłodnienia
Lernen beginnen
impotentia generandi
impotencja
Lernen beginnen
impotentia coeundi
dzieci z nieprawego łoża
Lernen beginnen
liberi vulgo concepti
dzieci pochodzące z małżeństwa
Lernen beginnen
filii legitimi
nieślubne dzieci
Lernen beginnen
filii illegitimi
dzieci z nieprawego łoża są legitymowane przez pózniej zawarte (następujące) małżeństwo
Lernen beginnen
filii illegitimi legitimiantur per subsequens matrimonium parentum
zarzut pozwanego o ojcostwo, że w okresie poczęcia dziecka matka obcowała także z innym mężczyzną
Lernen beginnen
exceptio plurium concumbentium
domniemane małżeństwo
Lernen beginnen
matrimonium putativum
przysposobiony związany z całą rodziną
Lernen beginnen
adoptio plena
przysposobiony związany tylko z rodzicami
Lernen beginnen
adoptio minus plena
przysposobienie najpełniejsze (nie chcą rodzice, aby znał rodziców biologicznych)
Lernen beginnen
adoptio plenissima
przysposobienie naśladuje naturę
Lernen beginnen
adoptio naturam imitatur
in vitro
Lernen beginnen
in vitro (poczęty w probówce)
in vivo
Lernen beginnen
poczęty naturalnie
węzeł prawny, stosunek prawny
Lernen beginnen
vinculum iuris
obowiązek
Lernen beginnen
obligare
do rzeczy niemożliwych nie można się zobowiązać
Lernen beginnen
impossibilium nulla obligatio est
dłużnik ma obowiązek świadczyć inną rzecz tego samego gatunki
Lernen beginnen
genus perire non cansetur
rzecz indywidualnie oznaczona ginie na szkodę wierzyciela - obowiązek świadczenia przemienia się w obowiązek odszkodowania za nie wykonanie zobowiązania
Lernen beginnen
species perit ei cui debetur
rzeczywista szkoda majątkowa
Lernen beginnen
damnum emergens
utracone korzyści
Lernen beginnen
lucrum cessans
cena ogólna, powszechna
Lernen beginnen
pretium commune
cena jednostkowa
Lernen beginnen
pretium singulate
cena sentymentalna, bezcenna
Lernen beginnen
pretium affectionis
wyrównanie korzyści ze stratami, potrącenie zysku ze straty
Lernen beginnen
compensatio lucri cum damno
prawo zatrzymania rzeczy
Lernen beginnen
ius retentionis
zobowiązanie przemienne, z treści zobowiązania wynika możliwość spełnienia więce
Lernen beginnen
obligatio alternativa
upoważnienie przemienne (dłużnik może zwolnić się od swojego zobowiązania, spełniając inne świadczenie, jeśli świadczenie główne nie jest możliwe do spełnienia)
Lernen beginnen
facultas alternativa
droga postępowania
Lernen beginnen
via facti
korzyść na osobę trzecią
Lernen beginnen
pactum in favorem tertii
zarzut niedopełnienia zobowiązania kontraktu
Lernen beginnen
exceptio non adimpleti contractus
wina umyślna
Lernen beginnen
dolus
wina nieumyślna
Lernen beginnen
culpa
wina w wyborze
Lernen beginnen
culpa in eligendo
przypadek wzięty z praktyki
Lernen beginnen
casus
siła wyższa
Lernen beginnen
vis maior
połączenie pomylenie
Lernen beginnen
confusio
odstąpienie
Lernen beginnen
cessio
odstąpienie od prawa
Lernen beginnen
cessio legis
skarga pauliańska wobec osób które odniosły korzyści z nieuczciwego rozporządzenia majątkiem przez dłużnika
Lernen beginnen
actio pauliana
kupno rzeczy przyszłej
Lernen beginnen
emptio rei speratae
kupno szansy
Lernen beginnen
emptio spei
rzeczy wyłączone z obrotu prawnego
Lernen beginnen
res extra commercium
dobro wspólne
Lernen beginnen
res omnium communes
kto ma korzyści na tym spoczywa ryzyko utraty
Lernen beginnen
cuius commodum eius periculum
rzeczy powiedziane i przyrzeczone
Lernen beginnen
dicta et promissa
nie osiągnięcie celu świadczenia
Lernen beginnen
conditio causa data causa non secuta
poczucie członkostwa
Lernen beginnen
affectio (animus) societatis
czas do namysłu
Lernen beginnen
Tempus deliberandi
postępowanie nieprocesowe (niesporne)
Lernen beginnen
iurisdictio voluntaria
prawo postępowania procesowego
Lernen beginnen
lex fori processualis
należy wysłuchać drugiej strony
Lernen beginnen
audiatur et altera pars
panowie sporu - powód i pozwany
Lernen beginnen
domini litis
nie ma sędziego bez osoby skarżącej (nie ma sprawy bez oskarżenia)
Lernen beginnen
nemo iudex sine actore
prawo jest spisane dla osób czuwających, ostrożnych
Lernen beginnen
vigilantibus iura sunt scripta
przed powstaniem sporu
Lernen beginnen
ante litem natam
po powstaniu sporu
Lernen beginnen
post litem natam
sąd właściwy w chwili wszczęcia sprawy, pozostaje właściwy aż do ukończenia postępowania
Lernen beginnen
perpetuatio fori
stan prawny odnośnie przyczyny
Lernen beginnen
legitimatio ad causam
stan prawny odnośnie procesu
Lernen beginnen
legitimatio ad processus
zmiana posiadacza z powodu śmierci
Lernen beginnen
successio mortis causa
zmiana posiadacza między żywymi
Lernen beginnen
successio inter vivos
odroczenie rozprawy
Lernen beginnen
prorogatio fori
zarzuty przekupstwa mataczenie
Lernen beginnen
excetpiones peremptoriae
zarzuty opóźniania procesu
Lernen beginnen
exceptiones dilatoriae
zarzuty uchylania się
Lernen beginnen
exceptiones declinatoriae
nie dwa razy w tej samej sprawie
Lernen beginnen
ne bis in idem
zmiana na gorsze
Lernen beginnen
reformatio in peius
sąd nie zajmuje się rzeczami błachymi
Lernen beginnen
de minimis non curat praetor
ofiara przestępstwa
Lernen beginnen
victima
żadna zbrodnia i kara bez wcześniejszej ustawy karnej - "nie ma przestępstwa bez ustawy"
Lernen beginnen
Nullum crimen nulla poena sine lege poenali anteriori
przymus FIZYCZNY - pozbawienie możliwości fizycznego kierowania ruchami ciała
Lernen beginnen
Vis absoluta
przymus PSYCHICZNY - stwarzanie zewnętrznych uciążliwych warunków zachowania się osobie składającej oświadczenie dowodowe
Lernen beginnen
Vis compulsiva
zły zamiar, bezpośredni zamiar popełnienia przestępstwa
Lernen beginnen
Dolus directus
zły zamiar nagły (wnioskuje ze w afekcie)
Lernen beginnen
Dolus directums repentinus
zły zamiar zaplanowany. Zamiar bezpośredni przemyślany
Lernen beginnen
Dolus directus praemeditatus
Zamiar ewentualny: zachodzi, gdy sprawca możliwość popełnienia czynu zabronionego przewiduje i na to się godzi
Lernen beginnen
Dolus eventualis
tzw. wina kombinowana umyślności z nieumyślnością. Np. pobicie z nieumyślnym spowodowaniem śmierci
Lernen beginnen
Culpa dolo exorta
pochód przestępstwa - każde przestępstwo umyślne może potencjalnie przejść przez cztery etapy: 1. zamiar 2. przygotowanie 3. usiłowanie 4. dokonanie
Lernen beginnen
Iter delicti
domniemanie przestępstwa
Lernen beginnen
Delicum putativum
nie każe sie dlatego ze popełniono przewinienie, lecz po to żeby go nie popełniano
Lernen beginnen
Nemo prudens punit quia peccatum est sed ne peccetur
w razie wątpliwości na korzyść oskarżonego
Lernen beginnen
in dubio pro reo
złego czynu nie domniemuje się
Lernen beginnen
złego czynu nie domniemuje się
nie wolno zmieniać (wyroku) na niekorzyść (odwołującego się) (Jeżeli apelację składa oskarżony/skazany
Lernen beginnen
Reformatio in peius iudici appellatio non licet
przestępstwa rodziców nie szkodzą dzieciom
Lernen beginnen
Delicta paretnum liberis non nocent
czego nie ma w aktach, nie ma na świecie (jest bez znaczenia dla sędziego)
Lernen beginnen
Quod non est in actis non est in mundo
świadkowie znający sprawę ze słyszenia
Lernen beginnen
Testis ex auditu
przyczyna główna
Lernen beginnen
causa principalis
sprawę osądzoną ostatecznie uważa się za rozstrzygniętą; wyrok sądu uważa się za prawdę
Lernen beginnen
Res iudicata pro veritate habetur
nie można osądzać dwa razy tego samego przestępstwa
Lernen beginnen
Ne bis in idem crimen iudicetur
przyznanie się do winy jest królową dowodów
Lernen beginnen
Confessio est regina probationum
wznowienie sprawy w wyniku fałszywych dowodów
Lernen beginnen
Propter falsa
wznowienie sprawy w wyniku nowych dowodów
Lernen beginnen
propter nova

Sie müssen eingeloggt sein, um einen Kommentar zu schreiben.