Frage |
Antworten |
Co zawierają rośliny, stanowiące podstawowy pokarm dla zwierząt? Lernen beginnen
|
|
wodę, białko (podstawowy budulec organizmu zwierząt); tłuszcze (dostarczają energii); węglowodany (podstawowy składnik pasz roślinnych, są źródłem energii dla zwierząt); związki mineralne (makro- i mikroelementy); witaminy
|
|
|
Lernen beginnen
|
|
produkty pochodzenia roślinnego (naturalne i przemysłowe), zwierzęcego, mineralnego i syntetycznego stosowane w żywieniu zwierząt
|
|
|
Lernen beginnen
|
|
objętościowe (niska koncentracja energii i białka w przeliczeniu na 1kg paszy), treściwe) wysoka koncentracja energii i białka w przeliczeniu na 1kg paszy), mineralne
|
|
|
Pasze objętościowe – podział Lernen beginnen
|
|
soczyste (40-95% wody), suche (5-20% wody)
|
|
|
Pasze naturalne pochodzenia roślinnego Lernen beginnen
|
|
zielonki, kiszonki, siano, sianokiszonki, susze, okopowe, ziarno, nasiona, słoma, plewy, strączyny, owoce
|
|
|
Pasze przemysłowe pochodzenia roślinnego Lernen beginnen
|
|
produkty uboczne przemysłu” młynarskiego, tłuszczowego, skrobiowego, fermentacyjnego, browarniczego, cukrowniczego
|
|
|
Lernen beginnen
|
|
z upraw polowych, z łąk i pastwisk
|
|
|
Lernen beginnen
|
|
białko (niepełnowart. – am-kw. ograniczające: metionina, czasem lizyna); węglowodany (włókno surowe i zw. b-azot. wyciąg., gł. skrobia, także cukry proste i dwucukry); zw. min. (mało Na i P); wit. (prowit. A, wit. E i C oraz niektóre z gr. B, mało wit. D)
|
|
|
Od czego zależy wartość pokarmowa zielonki Lernen beginnen
|
|
warunki środowiska (jakość gleby, opady atmosferyczne, temperatura); stadium rozwojowe rośliny (opóźniony termin zbioru – wzrost włókna); nawożenie; skład botaniczny, czystość, świeżość
|
|
|
Czynniki wpływające na wartość paszy Lernen beginnen
|
|
termin zbioru; sposób zbioru; sposób przechowywania i konserwowania
|
|
|
Zielonka – kierunki użytkowania Lernen beginnen
|
|
bezpośrednie skarmianie; siano; sianokiszonka; kiszonka (dodatek do innych pasz węglowodanowych); susz i mączka sienna
|
|
|
Zielonki z upraw polowych – rośliny Lernen beginnen
|
|
motylkowate drobnonasienne (wieloletnie); motylkowate grubonasienne (strączkowe); niemotylkowe (trawy w uprawie polowej, rośliny oleiste, zbożowe, liście okopowych); zielonki z mieszanek (motylkowatych, zbożowo-motylkowatych; motylkowatych z trawami)
|
|
|
Rośliny motylkowate drobnonasienne – rodzina Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Rośliny motylkowate drobnonasienne jednoroczne Lernen beginnen
|
|
seradela siewna, koniczyna perska, koniczyna inkarnatka (krwistoczerwona), lucerna chmielowa
|
|
|
Rośliny motylkowate drobnonasienne dwuletnie Lernen beginnen
|
|
koniczyna czerwona, nostrzyk biały, przelot pospolity
|
|
|
Rośliny motylkowate drobnonasienne wieloletnie Lernen beginnen
|
|
lucerna mieszańcowa, koniczyna biała, koniczyna białoróżowa (szwedzka), komonica zwyczajna, esparceta siewna
|
|
|
Rośliny motylkowate drobnonasienne – znaczenie gospodarcze Lernen beginnen
|
|
wysoka wydajność zielonki (60-80t/ha), wielokośność (zdolność do odrastania po skoszeniu), gatunki miododajne (np. nostrzyk biały, koniczyna czerwona i biała)
|
|
|
Rośliny motylkowate drobnonasienne – charakterystyka Lernen beginnen
|
|
duża zawartość białka, składników mineralnych oraz witamin i karotenu; w zależności od temperatury wzrostu, gatunku i intensywności użytkowania można zebrać od 2 do 5 pokosów
|
|
|
Rośliny motylkowate drobnonasienne – skład chemiczny w % s.m. Lernen beginnen
|
|
białko ogólne około 18%; włókno surowe 27%; popiół surowy około 10%; dużo składników mineralnych (Ca, K, P, Na, Mn, Cu) oraz witamin (B, C, D, E, K) i karotenu
|
|
|
Jak zmienia się wartość pokarmowa zależnie od fazy wegetacji roślin? Lernen beginnen
|
|
w miarę starzenia się roślin maleje zawartość białka, tłuszczów, witamin i karotenu, wzrasta zawartość włókna
|
|
|
Jaki jest wpływ estrogenów występujących w koniczynie i lucernie na zwierzęta? Lernen beginnen
|
|
w umiarkowanych ilościach mają korzystny wpływ na wzrost zwierząt, natomiast w dużych obniżają płodność, mogą powodować zapalenie wymion
|
|
|
Rośliny motylkowate grubonasienne (strączkowe) – rodzina Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Rośliny motylkowate grubonasienne (strączkowe) jare Lernen beginnen
|
|
groch siewny (jadalny i pastewny), bobik, łubin żółty, łubin wąskolistny, łubin bialy, wyka siewna
|
|
|
Rośliny motylkowate grubonasienne (strączkowe) ozime Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Rośliny motylkowate grubonasienne (strączkowe) – użytkowanie Lernen beginnen
|
|
dostarczają wysokobiałkowej i bogatej w sole mineralne paszy w postaci zielonki z łubinów, grochów, bobiku i wyk; plon zielonki 15-30t/ha
|
|
|
Jakie rośliny motylkowate grubonasienne (strączkowe) mają w Polsce podstawowe znaczenie? Lernen beginnen
|
|
w Polsce podstawowe znaczenie ma uprawa grochu i bobiku na glebach zwięzłych oraz łubinu żółtego na glebach lekkich
|
|
|
Wartość pokarmowa zielonki roślin strączkowych w % s.m. Lernen beginnen
|
|
białko ogólne 15-25%; węglowodany 35-50%; włókno surowe 23-28%; tłuszcz surowy 2,5-3%; popiół surowy 8-12%
|
|
|
Rośliny zbożowe na zielonkę – rodzina wiechlinowate Lernen beginnen
|
|
kukurydza, żyto, owies, jęczmień, sorgo
|
|
|
Rośliny zbożowe na zielonkę – rodzina szarłatowate Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Podgatunki kukurydzy uprawnej Lernen beginnen
|
|
szklista ssp. Indurata, zwana zwyczajną; koński ząb ssp. Indentata, zwana pastewną
|
|
|
Kukurydza szklista (zwyczajna) – charakterystyka Lernen beginnen
|
|
słabsze ulistnienie, słabszy wzrost; krótszy okres wegetacji; ziarniaki zaokrąglone, gładkie, błyszczące
|
|
|
Kukurydza koński ząb (pastewna) – charakterystyka Lernen beginnen
|
|
bujny wzrost, długi okres wegetacji; duży plon świeżej i suchej masy; ziarniaki klinowate z charakterystycznym wgłębieniem; barwa biała, żółta, fioletowa lub czerwona
|
|
|
Kukurydza – cechy odmian kiszonkowych Lernen beginnen
|
|
wysoki plon ogólny s.m.; zawartość s.m. w całych roślinach 30-35%; duży udział s.m. kolb w plonie ogólnym; typ „stay green”, czyli długo utrzymująca się zieloność liści i łodyg po uzyskaniu dojrzałości przez kolby; odporność na wyleganie korzeniowe
|
|
|
Najlepsza kiszonka z kukurydzy – parametry Lernen beginnen
|
|
zawartość suchej masy około 32%, zaś udział kolb około 55%
|
|
|
Zbiór zielonki z kukurydzy Lernen beginnen
|
|
do bezpośredniego skarmiania: do czasu wykształcenia kolb; na kiszonkę: w fazie dojrzałości woskowej ziarna, udział ziaren nierozdrobnionych czy nieuszkodzonych w procesie sieczkowania powinien być <2%
|
|
|
Czy przeżuwacze trawią całe ziarna? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Plony zielonki z kukurydzy Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Lernen beginnen
|
|
wysoki potencjał produkcyjny zielonej masy; bardzo wysoka tolerancja na suszę; bardzo dobra odporność na wyleganie; wysoka zawartość cukru w roślinie; odporność na głownię kukurydzy; rośliny nie są porażane przez omacnicę prosowiankę
|
|
|
Lernen beginnen
|
|
mniejsza wartość pokarmowa od kukurydzy; brak odmian zarejestrowanych w Polsce; ze względu na zawartość związków antyodżywczych nie może być skarmiane bezpośrednio
|
|
|
Możliwości wykorzystania szarłatu (Amaranthus) – rośliny Lernen beginnen
|
|
zielonka skarmiana bezpośrednio; składnik wysokobiałkowych kiszonek; surowiec do prod. suszu i brykietów; pasza (trzoda – poprawia jakość mięsa, zmniejsza odtłuszczenie; krowy – wzrost wydajności mleka, zawartości tłuszczu; drób ziarno jest karmą)
|
|
|
Możliwości wykorzystania szarłatu (Amaranthus) – formy warzywne Lernen beginnen
|
|
składniki koncentratów białkowych
|
|
|
Lernen beginnen
|
|
pastwiskowo (15-20cm wysokości, koniec krzewienia, plon 10t/ha); kośnie (ok II kolanka do kłoszenia, 15-25t/ha); na kiszonkę (początek kłoszenia; 20-40t/ha); dodatek żyta do skarmianych pasz konserwowych ułatwia przejście do letniego żywienia
|
|
|
Owies i jęczmień – użytkowanie Lernen beginnen
|
|
bezpośrednie skarmianie (od kłoszenia (wyrzucania wiech) do dojrzałości mlecznej); na kiszonkę (dojrzałość mleczno-woskowa); plon zielonki 30-40t/ha
|
|
|
Trawy w uprawie polowej – gatunki Lernen beginnen
|
|
życica wielokwiatowa, życica westerwoldzka, kupkówka pospolita, rajgras wyniosły, kostrzewa łąkowa, tymotka łąkowa, stokłosa bezostna
|
|
|
Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Rośliny oleiste na zielonkę – gatunki Lernen beginnen
|
|
rzepak i rzepik ozimy; gorczyca biała, rzodkiew oleista, słonecznik zwyczajny
|
|
|
Inne rośliny uprawiane na paszę Lernen beginnen
|
|
kapusta pastewna, facelia błękitna
|
|
|
Międzyplon ozimy – gatunki Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Międzyplon ścierniskowy – gatunki Lernen beginnen
|
|
gorczyca, rzodkiew oleista, słonecznik, kapusta pastewna, facelia błękitna
|
|
|
Rośliny z rodziny kapustowate uprawiane na paszę Lernen beginnen
|
|
gorczyca biała, rzodkiew oleista (plon zielonki 10-20t/ha, wrzesień); rzepak ozimy, rzepik ozimy (najwcześniej pozyskiwana zielonka na wiosnę (połowa kwietnia), plony 20-25t/ha (12% s.m., 18% białka w s.m.))
|
|
|
Zielonka z roślin kapustowatych – charakterystyka Lernen beginnen
|
|
ma ograniconą wartość paszową ze względu na zawartość forzkich glukozynolanów, które wpływają na obniżenie walorów smakowych nabiału wytworzonego z mleka nimi karmionego
|
|
|
Lernen beginnen
|
|
na bezpośrednie skarmianie (zbiór przed kwitnieniem, ~9% s.m., 13% białka w s.m.); na kiszonkę w fazie żółtego koszyczka (~18% s.m., 10% białka w s.m.); zalecana uprawa w mieszance ze strączkowymi, większa wartość pokarmowa zielonki
|
|
|
Słonecznik – plon zielonki Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Kapusta pastewna - związki antyżywieniowe Lernen beginnen
|
|
tioglikozydy, olejki gorczyczne
|
|
|
Liście okopowych – gatunki Lernen beginnen
|
|
buraki, marchew, brukiew, topinambur
|
|
|
Liście i zrzynki buraka cukrowego - wartość pastewna Lernen beginnen
|
|
zawierają znaczne ilości azotanów, potasu (właściwości rozluźniające), kwasu szczawiowego (zaburzenia w gospodarce wapniowo-fosforanowej); mocno zanieczyszczone piaskiem
|
|
|
Liście i zrzynki buraka cukrowego – użytkowanie Lernen beginnen
|
|
przeznaczone na zielonkę; wskazane ograniczenie w dawce pokarmowej zwierząt
|
|
|
Topinambur – część nadziemna (łodygi i liście) – wykorzystanie Lernen beginnen
|
|
zielona karma dla zwierząt; surowiec na kiszonki; liście – koncentraty paszowe; susz, granulat
|
|
|
Zielonki z mieszanek – mieszanki Lernen beginnen
|
|
mieszanki roślin motylkowatych wieloletnich; mieszanki roślin motykowatych wieloletnich z trawami; mieszanki zbożowo-strączkowe; mieszanki strączkowe i inne
|
|
|
Zalety mieszanek motylkowatych drobnonasiennych z trawami Lernen beginnen
|
|
wierniejsze plony, pasza lepszej jakości (motylkowe – dużo białka, trawy – dużo cukrów); zbiór łatwiejszy, gdyż rośliny mniej wylegają
|
|
|
Przykłady mieszanek – gatunki Lernen beginnen
|
|
koniczyna czerwona+koniczyna szwedzka+koniczyna biała; koniczyna czerwona+koniczyna szwedzka+lucerna chmielowa; lucerna mieszańcowa+koniczyna czerwona; koniczyna czerwona+tymotka łąkowa; lucerna mieszańcowa+rajgras wyniosły/kupkówka pospolita
|
|
|
Uprawa roślin strączkowych w mieszankach – zalety Lernen beginnen
|
|
wierność plonowania; zmniejszenie wylegania roślin o wiotkich łodygach; rośliny strączkowe w mieszankach szybciej wysychają po skoszeniu; pasza z takiej mieszanki ma korzystniejszy stosunek białka do węglowodanów
|
|
|
Kiedy mogą być uprawiane mieszanki roślin strączkowych? Lernen beginnen
|
|
w plonie głównym; międzyplonie wtórnym i ścierniskowym; wyka ozima w międzyplonie ozimym
|
|
|