Początki Średniowiecza

1. Kim był Justynian I Wielki?

Justynian I Wielki był cesarzem za którego panowania w VI wieku cesarstwo bizantyjskie doszło do największej świetności. Przyczynił się do rozwoju chrześcijaństwa i zwalczał dawne kulty pogaństwa. Po śmierci został ogłoszony świętym.

2. Co to jest Hagia Sophia i kto wzniósł tę budowlę?

Bazylika Hagia Sophia, (kościół Mądrości Bożej) została wybudowana w VI wieku na rozkaz cesarza Justyniana. Wzniesiony na planie krzyża greckiego (równoramiennego) kościół jest zwieńczony ogromną kopułą.

3. Co było stolicą Cesarstwa wschodniorzymskiego

Stolicą Cesarstwa wschodniorzymskiego był Konstantynopol.

4. Podaj inną nazwę Cesarstwa wschodniorzymskiego

Cesarstwo bizantyjskie, Bizancjum.

5. Podaj datę i wydarzenie symbolicznego końca Średniowiecza

Zdobycie Konstantynopola przez Turków w 1453 roku.

7a. Wyjaśnij pojęcie: kalif

Kalif-przywódca muzułmanów uważany za następcę proroka

7b. Wyjaśnij pojęcie: Dżihad

Dżihad-obowiązek umacniania wiary, rozumiany jako walka zbrojna

7c. Wyjaśnij pojęcie: Mekka

Mekka-święte miasto muzułmanów, znajduje się w niej Czarny Kamień największa świętość Arabów, Koran nakazuje muzułmanom odbycie pielgrzymki do Mekki.

8. Co wydarzyło się w życiu Mahometa w 622r.?

W 622 roku miała miejsce ucieczka Mahometa z Mekki do Medyny.

9. Co to jest arabeska?

Arabeska to charakterystyczny dla krajów muzułmańskich sposób zdobienia wykorzystujący wzory roślinne i geometryczne. Islam zabrania bowiem przedstawiania wizerunku żywych istot, w tym ludzi.

10. Kim byli Karolingowie, Merowingowie, podaj władców z danych dynastii

Merowingowie i Karolingowie były dynastiami panującymi wśród Franków, germańskiego ludu zasiedlającego Galię. Królem z dynastii Merowingów był Chlodwig. Założycielem dynastii Karolingów był Pepin Mały.

11. Czego dokonał Karol Wielki?

Karol Wielki przez całe życie prowadził podboje dzięki którym poszerzył granice państwa Franków na obszar niemal całej Europy Zachodniej. W roku 800 został koronowany przez papieża na cesarza.

12. Podaj datę Bitwy pod Poitiers. Kim był Karol Młot?

Bitwa pod Poitiers [czyt.: płatje] miała miejsce w 732 roku. Armia Franków dowodzona przez Karola Młota (ojca Pepina Małego) stanęła na drodze wyprawy arabskiej i odniosła zwycięstwo, dzięki czemu zatrzymany został pochód muzułmanów na Europę Zachodnią.

15a. Wyjaśnij pojęcie: schizma

Schizma to rozłam dotyczący religii, na przykład z powodu różnic w interpretacji prawd wiary.

15b. Wyjaśnij pojęcie: dogmat

Dogmaty to główne prawdy wiary, uznawane za objawione przez samego Boga i określane przez Kościół.

15c. Wyjaśnij pojęcie: ekskomunika

Ekskomunika to klątwa największa kara w kościele polegająca na wykluczeniu ze wspólnoty wiernych.

15d. Wyjaśnij pojęcie: patriarcha

Patriarcha to w kościołach wschodnich najwyższy dostojnik kościelny.

15e. Wyjaśnij pojęcie: konkordat

Konkordat to umowa zawierana między papieżem jako zwierzchnikiem kościoła katolickiego a danym państwem.

16. W którym roku doszło do wielkiej schizmy wschodniej, na jakie odłamy podzieliło się chrześcijaństwo?

W 1054 doszło do wielkiej schizmy wschodniej. Chrześcijaństwo podzieliło się na następujące odłamy: - prawosławie: wschodni chrześcijanie nazywani są prawosławnymi - katolicy: zachodni chrześcijanie uznający władzę papieża.

17a. Podaj przyczyny wypraw krzyżowych

Przyczyny wypraw krzyżowych to: - wrogość Turków wobec chrześcijan w Ziemi Świętej - wezwanie papieża Urbana II do obrony świętych miejsc chrześcijaństwa.

17b. Podaj skutki wypraw krzyżowych

Skutki wypraw krzyżowych to: - poznanie przez Europejczyków zdobyczy kultury arabskiej - pogorszenie stosunków między światem chrześcijańskim a muzułmańskim - powstanie zakonów rycerskich - osłabienie Bizancjum.

18. Jaki Papież nawoływał do Wypraw krzyżowych? Podczas jakiego synodu to nastąpiło?

Papież Urban II nawoływał do wypraw krzyżowych i obiecywał wielkie korzyści chrześcijanom, którzy wezmą w nich udział. Swoją mowę wygłosił podczas synodu w Clermont.

19. Wymień zakony rycerskie powstałe podczas wypraw krzyżowych?

Najsłynniejsze zakony rycerskie powstałe podczas wypraw krzyżowych to: - templariusze - joannici - Krzyżacy.

20. Jakim wydarzeniem i kiedy zakończyły się wyprawy krzyżowe?

Wyprawy krzyżowe zakończyły się w roku 1291 roku. W tym roku wojska chrześcijańskie zostały wyparte z Palestyny. Ostatnią twierdzą krzyżowców była Akka zdobyta przez muzułmanów w 1291.

6a. Co to jest Islam?

Islam to wiara monoteistyczna stworzona przez Mahometa. • Islam - po arabsku słowo to oznacza zupełne poddanie się woli bożej.

6b. Kiedy powstał Islam?

Za początek islamu uważa się ucieczkę Mahometa z Mekki do Medyny w 622 roku.

6c. Co jest świętą księgą Islamu?

Świętą księgą islamu jest Koran, zawiera prawdy wiary i przepisy dotyczące życia codziennego.

6d. Wymień 5 filarów Islamu

Pięć filarów islamu to:  Publiczne wyznanie wiary: Nie ma Boga oprócz Allacha, a Mahomet jest jego wysłannikiem.  Regularna modlitwa odmawiana 5 razy dziennie  Jałmużna  Post  Pielgrzymka do Mekki

6e. Jak nazywa się Bóg w Islamie

Nazwa boga w Islamie: Allach.

13a. Kiedy i na ile części zostały podzielone ziemie po śmierci Karola Wielkiego

Po śmierci Karola Wielkiego, na mocy traktatu z Verdun [czyt.: werdę] z 843 roku, państwo zostało podzielone na trzy części władane przez jego wnuków.

13b. Komu i jakie przydzielono ziemie po śmierci Karola Wielkiego

Lotar otrzymał część środkową (od Italii aż po Może Północne) i został cesarzem. Ludwiki zwany później Niemieckim dostal ziemie położone na wschodzie. Najmłodszy z braci - Karol Łysy - otrzymał część zachodnią.