pojęcia genetyczne

gen

odcinek DNA zawierający informację o budowie jednego łańcucha polipeptydowego lub jednej cząsteczki RNA (rRNA lub tRNA).

allel

wariant danego genu odpowiedzialny za odmienne wykształcenie danej cechy. Allele danego genu różnią się sekwencją nukleotydów, zajmują to samo miejsce (locus) w chromosomach homologicznych.

allel dominujący

wersja genu ujawniająca się w fenotypie heterozygoty oraz homozygoty dominującej. Oznaczany jest dużą literą alfabetu (np. A, B), warunkuje cechy dominujące.

allel recesywny

wersja genu ujawniająca się w fenotypie tylko u homozygoty. Oznaczany małą literą alfabetu (np. a, b), warunkuje cechy recesywne.

genotyp

zespół wszystkich genów danego osobnika.

fenotyp

zespół cech morfologicznych, anatomicznych, fizjologicznych itp. danego organizmu. Jest uwarunkowany genotypem, ale częściowo może być modyfikowany przez wpływ środowiska zewnętrznego.

heterozygota

osobnik (komórka) posiadający dwa różne allele danego genu (genów) w chromosomach homologicznych (Aa). Heterozygoty wytwarzają gamety zróżnicowane pod względem alleli danego genu.

homozygota

organizm (komórka) posiadający dwa jednakowe allele danego genu (genów) w chromosomach homologicznych. Homozygoty wytwarzają zawsze gamety jednakowego typu – wszystkie zawierają taki sam allel danego genu.

homozygota dominująca

organizm (komórka) posiadający dwa dominujące allele danego genu (AA).

homozygota recesywna

organizm (komórka) posiadający dwa recesywne allele danego genu (aa).