prawo

źródła prawa

przepisy zawierające normy prawne obowiązujące w danym kraju

hierarchia aktów prawa

1. Konstytucja 2. Ratyfikowane umowy międzynarodowe 3. Ustawy 4. Rozporządzenia 5. Akty prawa miejscowego

ochrona prawna

zorganizowana stała działalność której zadaniem jest OCHRONA PORZĄDKU PRAWNEGO zajemuje sie tym najwyższa izba kontroli oraz OCHRONA INDYWIDUALNYCH PRAW JEDNOSTKI zajmuja sie tym adwokatura i radzowie prawni

typy ochrony prawnej

1. REPRESJA - przywrócenie stanu sprzed naruszenia(charakter nastepczy PO) 2. PREWENCJA - zapobieganie naruszeniu(charakter uprzedzajacy PRZED)

organy ochrony prawnej

ORZEKAJĄCE - SĄDY powszechne i administracyjne

SĄDY POWSZECHNE

*cywilne *gospodarcze *karne *pracy *ubezpieczeń społecznych są rejonowe, okręgowe, apelacyjne

naczelny organ wymiaru sprawiedliwości

SĄD NAJWYŻSZY

przestrzeganie zasad konstytucji rozstrzyga

TRYBUNAŁ KONSTYTUCYJNY

organy kontroli legalności i przestrzegania przepisów prawnych

1. Trybunał konstytucyjny 2. Najwyższa izba kontroli 3. Rzecznik praw obywatelskich 4. Organy kontroli skarbowej 5. Krajowa rada radiofoni i telewizji

organy pomocy prawnej

->

1. Adwokatura

udziela pomocy prawnej, reprezentuje klienta, współdziała w ochronie praw i wolności obywatelskich

2. Radcy prawni

świadczą pomoc prawną w celu ochrony interesów klienta

3. Notariusz

wykonuje czynności które strony muszą lub chcą nadać formę urzędową (testament, sprzedaz nieruchomosci)

akt normatywny

dokument wydany przez odpowiedni organ władzy który zawiera normy prawne ujęte w formie przepisów

są akty normatywne obowiązujące

*powszechnie (wszystkich) *wewnętrznie (organowi)

AKT PRAWNY ZBUDOWANY JEST Z

...

nazwy rodzajowej -

(ustawa, konstytucja) - nazwa typu dokumentow

daty uchwalenia -

data stworzenia

tytułu określającego przedmiot -

temat

preambuły, uzasadnienia

wstępu

przepisu merytorycznego -

właściwa treść

przepisu określającego -

moment wejścia w życie

podpisu

.

akty normatywne sa oglaszane po przejściu procedury ich tworzenia w dziennikach urzedowych

PROMULGACJA

podstawowe dzienniki w polsce

1. Dziennik ustaw RP - akty wyższego rzedu przez prezydenta 2. Dziennik urzędowy RP monitor polski - akty niższego rzedu przez ministra

obowiązywanie aktow normatywnych

*wchodza w zycie 14dni po dniu uchwalenia *w przypadkach szczegolnych moga obowiazywac z dniem ogloszenia *przepisy porzadkowe wchodza w zycie 3dni od dnia ogloszenia

zasady wprowadzania zmian w aktach normatywnych

*odrębna ustawa zmieniająca *przepis zmieniajacy zamieszczony w innej ustawie

kolizja norm prawnych

*akt WYZSZEGO rzedu uchwala akt NIZSZEGO rzedu *akt PÓŹNIEJSZY uchwala akt WCZESNIEJSZY *akt SZCZEGOLNY uchwala akt OGOLNY