prawo

jakie znasz kierunki definiowania prawa

1. pozytywizm prawniczy – kierunek pozytywistyczny 2. prawo zjawiskiem społecznym/psychologicznym – kierunek realistyczny 3. prawo naturalne – kierunek prawnonaturalny

Scharakteryzuj instytucję rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia to natychmiastowe zakończenie umowy ze względu na ważny powód, np. ciężkie naruszenie obowiązków. Wymaga udowodnienia uzasadnionego powodu przed sądem pracy.

Scharakteryzuj instytucję wypowiedzenia umowy o pracę.

Wypowiedzenie umowy o pracę to jednostronne oświadczenie, zazwyczaj na piśmie, mające na celu rozwiązanie umowy. Okres wypowiedzenia i powody są zależne od przepisów prawa pracy.

Jakie znasz sposoby ustania umowy o pracę?

Umowa o pracę może ustawać poprzez porozumienie stron, wygaśnięcie terminu (w umowie na czas określony), wypowiedzenie, rozwiązanie bez wypowiedzenia, przejście na emeryturę, zakończenie w trybie pilnym lub rozwiązanie przez sąd pracy.

Co powinna określać umowa o pracę?

Umowa o pracę powinna określać strony, rodzaj umowy, warunki zatrudnienia, wynagrodzenie, okres wypowiedzenia, obowiązki, prawa i świadczenia socjalne oraz ewentualne dyspozycje końcowe.

Jakie są zalety umowy o pracę na czas nieokreślony?

Umowa o pracę na czas nieokreślony zapewnia stabilność zatrudnienia, pełne prawa socjalne, dłuższy okres wypowiedzenia, możliwość rozwoju zawodowego oraz większą pewność co do przyszłości zawodowej pracownika.

Scharakteryzuj stosunek pracy.

Stosunek pracy to formalne powiązanie między pracownikiem a pracodawcą, regulowane umową o pracę, obejmujące podporządkowanie, zależność finansową, wykonywanie pracy osobiście oraz świadczenie pracy na stałe lub określony czas.

Czym się różni pierwotne nabycie praw autorskich od nabycia pochodnego?

Pierwotne nabycie to uzyskanie praw autorskich przez twórcę podczas stworzenia utworu. Nabycie pochodne to przekazanie tych praw na rzecz innego podmiotu.

Na czym polega domniemanie autorstwa?

Domniemanie autorstwa to zasada przypisująca twórczość osobie, której nazwisko lub oznaczenie jest związane z utworem, chyba że udowodniono inaczej.

Kto to jest twórca?

Twórca to osoba, która stworzyła utwór, mając indywidualny i oryginalny wkład.

Jakie przejawy pracy intelektualnej są poza ochroną prawa autorskiego?

Pomysły, fakty, procedury i idee same w sobie nie są chronione przez prawo autorskie, ale ich konkretna realizacja w postaci utworu może być objęta ochroną.

Podaj przykłady utworów w świetle prawa autorskiego.

1. Książka: "Zbrodnia i kara" Fiodora Dostojewskiego. 2. Muzyka: "Bohemian Rhapsody" zespołu Queen. 3. Film: "Casablanca" Michaela Curtiza.

Na czym polega ustalenie i utrwalenie utworu?

Ustalenie to nadanie formy pomysłowi, a utrwalenie to przeniesienie utworu do postaci, która pozwala na odtworzenie, na przykład zapis na papierze czy nagranie dźwiękowe.

Co to jest utwór i jakie są jego podstawowe cechy?

Utwór to rezultat indywidualnej twórczości, charakteryzujący się oryginalnością, ustaloną formą, wyrażeniem duszpasterskim i różnymi możliwymi formami wyrazu.

Scharakteryzuj monistyczny i dualistyczny model prawa autorskiego

Monistyczny model łączy prawa autorskie w jednym akcie prawnym, podczas gdy dualistyczny oddziela regulacje dla różnych rodzajów dzieł.

Wyjaśnij pojęcie prawa autorskiego w znaczeniu przedmiotowym i w znaczeniu podmiotowym.

Prawo autorskie w znaczeniu przedmiotowym dotyczy konkretnych utworów, a w znaczeniu podmiotowym określa uprawnienia autorów i osób związanych z dziełem.

Scharakteryzuj pojęcie znaku towarowego

Znak towarowy to unikalny symbol lub słowo używane do oznaczania produktów lub usług, identyfikując je z konkretnym przedsiębiorstwem.

Scharakteryzuj pojęcie wzoru przemysłowego.

Wzór przemysłowy to chronione prawem rozwiązanie dotyczące kształtu lub ozdoby przedmiotu, zapewniające krótkotrwałą ochronę.

Scharakteryzuj pojęcie wzoru użytkowego.

Wzór użytkowy to nowe i przydatne rozwiązanie techniczne dotyczące kształtu, budowy lub układu przedmiotu, chronione przez krótkotrwałe prawa.

Scharakteryzuj pojęcie wynalazku.

Wynalazek to nowe i praktyczne rozwiązanie techniczne, zdolne do przemysłowego zastosowania, często chronione przez patenty.

Na czym polega ochrona własności przemysłowej?

Ochrona własności przemysłowej polega na przyznaniu i egzekwowaniu praw do innowacji, jak patenty czy znaki towarowe, zapewniając twórcom i firmom ekskluzywne korzystanie oraz ochronę przed nieuprawnionym użyciem przez inne podmioty.

Co to jest własność przemysłowa?

Własność przemysłowa to zespół praw, takich jak patenty, znaki towarowe i wzory przemysłowe, chroniących innowacje i oznaczenia handlowe w przemyśle.

Wyjaśnij pojęcie konsumenta

Konsument to osoba fizyczna, która korzysta z towarów lub usług na potrzeby prywatne, nie związane z działalnością zawodową czy biznesem.

Scharakteryzuj odpowiedzialność deliktową.

Odpowiedzialność deliktowa to obowiązek naprawienia szkody spowodowanej niezgodnym z prawem działaniem lub zaniedbaniem. Wymaga udowodnienia winy sprawcy.

Scharakteryzuj odpowiedzialność kontraktową.

Odpowiedzialność kontraktowa to obowiązek naprawienia szkody lub spełnienia zobowiązań wynikających z naruszenia umowy między stronami.

Na czym polega odpowiedzialność cywilna (odszkodowawcza) i jakie są jej cechy?

Odpowiedzialność cywilna to obowiązek naprawienia szkody w wyniku niedozwolonego działania lub zaniedbania. Cechy to szkoda, zaniedbanie lub czyn niedozwolony, przyczynowość, wina lub ryzyko, oraz obowiązek zapłaty odszkodowania.

Co to jest zobowiązanie niezupełne (naturalne)?

Zobowiązanie niezupełne (naturalne) to sytuacja, w której brakuje pełnej prawnej podstawy, ale opiera się na wartościach etycznych lub społecznych.

Co to jest zobowiązanie, dług, wierzytelność?

Zobowiązanie to prawny obowiązek, dług to konkretna suma, a wierzytelność to prawo wierzyciela do jej żądania.

Scharakteryzuj instytucję posiadania

Posiadanie to faktyczna kontrola nad rzeczą zgodnie z prawem, kluczowa w prawie rzeczowym.

Przedstaw katalog podmiotowych praw rzeczowych.

Katalog podmiotowych praw rzeczowych obejmuje własność, służebności, usufrukt, użytkowanie i mieszkanie. To prawa, które nadają jednostkom określone uprawnienia do korzystania z rzeczy.

Wyjaśnij pojęcia: część składowa rzeczy, przynależności, pożytki

Część składowa rzeczy to jej elementy, przynależności to dodatki lub używane do ozdabiania, a pożytki to korzyści z posiadania rzeczy.

Co to jest rzecz ruchoma i nieruchomość?

Rzecz ruchoma to coś, co można przemieszczać, np. meble. Nieruchomość to grunt z trwałym składnikiem, np. budynek.

Na czym polega przedawnienie roszczeń i termin zawity?

Przedawnienie to upływ czasu, po którym nie można dochodzić roszczeń w sądzie. Termin zawity to ostateczny termin, po którym roszczenie staje się bezpowrotne.

Na czym polega zawieranie umów poza lokalem przedsiębiorstwa i na odległość? Jaka jest ich ochrona?

Zawieranie umów poza lokalem i na odległość to np. umowy online czy telefoniczne. Ochrona obejmuje prawo do odstąpienia, transparentność informacji, ochronę prywatności i potwierdzenie umowy.

Co to jest forma ad solemnitatem, ad probationem i ad eventum?

Forma ad solemnitatem - wymagana forma formalna; ad probationem - forma poprawiająca dowodową wiarygodność; ad eventum - forma zależna od warunków.

Jakie znasz formy złożenia oświadczenia woli?

Oświadczenie woli może być ustne, pisemne lub wyrażone poprzez działanie.

Wyjaśnij pojęcia: czynność prawna, oświadczenie woli.

Czynność prawna to działanie z konsekwencjami prawno-obowiązkowymi, a oświadczenie woli to jasne wyrażenie woli mające skutki prawne.

Scharakteryzuj prostą spółkę akcyjną.

Prosta spółka akcyjna to uproszczona wersja spółki akcyjnej, charakteryzująca się prostszym modelem zarządzania i mniejszymi obowiązkami administracyjnymi, często stosowana przez mniejsze firmy.

Scharakteryzuj KRS.

KRS (Krajowy Rejestr Sądowy)** to rejestr prowadzony przez sądy w Polsce, gromadzący informacje o spółkach, stowarzyszeniach, fundacjach itp. Dostępny publicznie, umożliwia sprawdzenie danych i statusu prawnego podmiotów.

Scharakteryzuj CEIDG

CEIDG to polski rejestr przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Zapewnia dostęp do informacji online o statusie i danych przedsiębiorców oraz umożliwia rejestrację i aktualizację danych.

Jakie znasz rodzaje rejestrów?

Rodzaje rejestrów obejmują m.in. rejestr handlowy, gruntów, cywilny, karności, podatkowy, kredytowy, oraz pacjentów. Służą one do przechowywania specyficznych informacji w różnych obszarach działalności.

Zdefiniuj pojęcie przedsiębiorcy

Przedsiębiorca to osoba fizyczna lub prawna, która prowadzi działalność gospodarczą w celu osiągnięcia zysku poprzez systematyczne i zarobkowe działania.

Zdefiniuj działalność gospodarczą.

Działalność gospodarcza to systematyczne i zarobkowe działania w produkcji, handlu lub usługach, mające na celu osiągnięcie zysku. Może być prowadzona przez osoby fizyczne lub prawne w różnych sektorach rynkowych.

Scharakteryzuj akt administracyjny.

Akt administracyjny to oficjalna decyzja organu administracji publicznej, stanowiąca przymusowe orzeczenie, skierowane do konkretnej osoby lub grupy, mające na celu realizację prawa i interesu publicznego.Np. zakaz wyprowadzania psów bez kagańców

Scharakteryzuj organy regulacyjne.

Organy regulacyjne to instytucje nadzorujące i regulujące określone dziedziny, dbając o przestrzeganie norm, ochronę interesu publicznego i wdrażanie przepisów prawa. Przykłady to organy nadzoru finansowego czy regulatorzy rynku pracy.

Jakie znasz kategorie organów administracji gospodarczej?

Kategorie organów administracji gospodarczej to centralne (np. ministerstwa) i terenowe (np. urzędy wojewódzkie).

Co reguluje publiczne prawo gospodarcze

Publiczne prawo gospodarcze reguluje aspekty działalności gospodarczej związane z interesem publicznym, takie jak przedsiębiorstwa państwowe, konkurencja, ochrona konsumentów, sektor finansowy, środowisko i zamówienia publiczne.

Czym jest treść stosunku prawnego?

Treść stosunku prawnego to zbiór norm i elementów określających prawa, obowiązki oraz inne regulacje dotyczące danej relacji prawniczej. (Treść umowy, kupno jabłka ty zobowiązujesz się do zapłaty a sprzedawca do sprzedania go)

Co to jest przedmiot stosunku prawnego

Przedmiot stosunku prawnego to to, o co chodzi w danej relacji prawniczej, np. prawa, obowiązki, mienie. To, co stanowi istotę danego stosunku.

W jaki sposób ustaje zdolność prawna osoby prawnej?

Zdolność prawna osoby prawnej może ustawać poprzez postanowienia statutowe, zrealizowanie celu statutowego, decyzję zgromadzenia członków lub organu, oraz zarządzenie sądu.

W jaki sposób ustaje zdolność prawna osoby fizycznej?

Zdolność prawna osoby fizycznej ustaje wraz z jej śmiercią.

Jaki status mają organizacyjne niemające osobowości prawnej ale mające zdolność prawną (art. 33'k.c.)?

Jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, ale mające zdolność prawną, to organizacje, takie jak stowarzyszenia czy komitety, które mogą uczestniczyć w stosunkach prawnych, ale nie są podmiotami prawnymi w pełnym zakresie.

Jakie znasz rodzaje osób prawnych?

Rodzaje osób prawnych to prywatne (np. firmy), publiczne (np. spółka skarbu państwa), i międzynarodowe (np. ONZ).

Na czym polega zdolność do czynności prawnych, jakie podmioty i w jakim zakresie mają zdolność do czynności prawnych?

Zdolność do czynności prawnych to możliwość skutecznego dokonywania umów i innych czynności prawnych. Pełną zdolność mają osoby dorosłe, a może być ograniczona lub wyłączona u niektórych, takich jak małoletni czy osoby niezdolne do czynności prawnych

Na czym polega zdolność prawna i kto ma zdolność prawną

Zdolność prawna to możliwość posiadania praw i obowiązków. Ma ją każda osoba fizyczna od urodzenia do śmierci oraz osoby prawne od momentu ich założenia.

wskaz roznice miedzy prawem publicznym a prywatnym

Prawo publiczne: Stosunki związane z państwem, ma charakter nadrzędny. Prawo prywatne: Stosunki między jednostkami, charakteryzuje się równorzędnością stron.

czym rozni sie prawo bezwzglednie obowiazujace od prawa wzglednie obowiazujacego

Prawo bezwzględnie obowiązujące: Musi być respektowane niezależnie od umów. Prawo względnie obowiązujące: Ma zastosowanie tylko w przypadku umowy między stronami.

wymien podstawowe zrodla prwa unii europejskiej

Podstawowe źródła prawa Unii Europejskiej to traktaty, rozporządzenia, dyrektywy, decyzje, opinie i zalecenia, a także orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE.

czym rozni sie prawo podmiotowe od prawa przedmiotowego

Prawo podmiotowe to prawa jednostki (np. własność), a prawo przedmiotowe to normy regulujące stosunki między podmiotami prawnymi (np. przepisy dotyczące umów).

Scharakteryzuj kierunek realistyczny w definiowaniu prawa.

a) Ujęcie socjologiczne – law in action – zachowania ludzi b) Ujęcie psychologiczne – polityka prawa – przeżycia, emocje, szukanie sposobów by prawo im odpowiadało

Wymień i opisz rodzaje sankcji prawnej.

a) Represyjna (kara, grzywna etc), b)Restytucyjna (przywrócenie do stanu poprzedniego), c)Egzekucyjna (przymusowe oddanie, naprawienie), d)Nieważności (wadliwa umowa jest nieważna), e)Informacyjna (np. Rejestr dłużników)

Co to jest definicja legalna?

Definicja legalna to taka, która jest zawarta w akcie prawnym

Wymień źródła prawa powszechnie obowiązującego według Konstytucji RP?

a) Konstytucja b) Ustawy c) Ratyfikowane Umowy Międzynarodowe d) Rozporządzenia Wykonawcze e) Akty Prawa Miejscowego

Co to znaczy, że katalog źródeł prawa powszechnie obowiązującego jest zamknięty?

Oznacza to, że wszystkie podmioty, które mogą stanowić prawa powszechnie obowiązujące zostały określone

Scharakteryzuj ustawy jako źródła prawa powszechnie obowiązującego.

Przedmiotem ustawy może być każda sprawa. Ustawa ma mniejszą moc prawną niż konstytucja czy międzynarodowe umowy, jednak wyższą od zwykłych rozporządzeń. Jest podstawowym źródłem praw i obowiązków.

Scharakteryzuj ratyfikowane umowy międzynarodowe jako źródła prawa powszechnie obowiązującego.

Po ogłoszeniu takiej ustawy w Dzienniku Ustaw RP staje się obowiązująca na terenie danego kraju, często posiadając pierwszeństwo przed innymi ustawami, jeśli nie można ich ze sobą pogodzić. Mają niższą wartość prawną niż konstytucja.

Scharakteryzuj akty prawa miejscowego jako źródła prawa powszechnie obowiązującego.

Specyficzny rodzaj aktu powszechnie obowiązującego. Posiada wszystkie jego cechy lecz obowiązuje jedynie na terenie działania organu, który go wydał.

Scharakteryzuj prawo wewnętrznie obowiązujące.

-skierowany jest do wybranych obywateli -katalog źródeł prawa wewnętrznie obowiązującego otwarty, tzn. że może być poszerzony i istnieją inne akty prawa wew. Obowiązującego nie wymienionego w Konstytucji.

20. Na czym polega kontrola konstytucjonalności aktów prawnych?

Za zadanie to odpowiedzialny jest Trybunał Konstytucyjny, organ sądownictwa odpowiedzialny za kontrolowanie zgodności norm prawnych niższego rzędu z tymi wyższego rzędu przede wszystkim z Konstytucją, a także z niektórymi umowami międzynarodowymj

Na czym polega fikcja powszechnej znajomości prawa?

„Ignorantia legis non excusat” - / „ignorantia iuris nocent” – nieznajomość prawa szkodzi – jedna z podstawowych zasad wywodząca się z prawa rzymskiego.