Rozdzial - Czas wielkich zmian

ustawa stemplowa

Wprowadziła opłatę skarbową od różnego rodzaju dokumentów i publikacji

niepodleglosc stanow zjednoczonych (data)

4 lipca 1776

Jerzy Waszyngton

pierwszy prezydent Stanów Zjednoczonych

konstytucja stanow zjednoczonych (data i funkcja)

17 wrzesnia 1787 - na jej mocy określono podział władzy na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą, a także ustalono prawa oraz obowiązki obywateli

konstytucja – definicja

Najważniejszy akt prawny określający ustrój państwa, uprawnienia instytucji rządzących oraz podstawowe prawa i obowiązki obywateli

federacja - definicja

państwo, w którego skład wchodzą mniejsze jednostki związkowe, nazywane krajami, stanami, regionami lub prowincjami

Obraz „Pułaski pod Savannah”

a

Pomnik Tadeusza Kościuszki

a

„ Deklaracja niepodległości” (Usa)

a

Tekst deklaracji niepodległości USA stworzyli

Thomas Jefferson, Benjamin Franklin i John Adams

Ludwik XVI

Zasiadał na tronie francuskim, zaangażował się w wojnę o niepodległość Stanów Zjednoczonych, zwołał Stany generalne

Początek Obrad Stanów Generalnych

5maj 1789

Stan 3 podczas Stanow Generalnych oglosil sie...

Zgromadzeniem ludowym -> Zgromadzenie kostytucyjne -> Konstytuanta

(data) Zaatakowanie Bastylii, początek rewolucji nazwanej Wielką Rewolucją Francuską

14 lipca 1789

Symborl rewolucji francuskiej byla

Trojkolorowa kokarda

Deklarację praw człowieka i obywatela (FRANCJA)

Oznaczała odejście od rządów absolutnych, najważniejszymi ich zeznań i stały się – wolność, równość i braterstwo

(data i co zmienila) konstytucja francuska / przekształcenie się w monarchię konstytucyjną

3września 1791r -nikt nie miał przywileju ani wyjątku od prawa wspólnego wszystkich Francuzów

Autorem deklaracji praw człowieka i obywatela byl

Thomas Jefferson

FRANCJA -> Konwent Narodowy - organy sprawujacy wladze (po insadzeniu Ludwika XVI w klasztorze i w trakcie wojn z austrią) składał się z:

*, Górale” (jakobini i kordylierzy) *, Bagno”-swoje decyzje uzależniali od aktualnej sytuacji w państwie oraz opinii społecznej *Żyrondyści (reprezentowali interesy bogatych mieszkańców)

Jean-Pul Marat i Maksymilian Robespierre

Staneli na czele jakobinów, nawoływali do krwawej rozprawy z arystokracją

Georges Danton

jeden z przywódców wielkiej rewolucji francuskiej, wyznawal poglad ze wodzowie kierujący rewolucja mają prawo bogacić się w wyniku prowadzonych działań

Maksymilian Robespierre

stał na czele jakobinów i krytykował żyrondystów, prowadził we Francji terrory rewolucyjny

Komitet Ocalenia Publicznego

Na jego czele stanął Maksymilian Robespierre, Organ ten decydowało o polityce zagranicznej, metodach walki z kontrrewolucją oraz o mianowaniu urzędników i dowódców wojskowych

przewrót thermidoriański

czas, kiedy Robespierre został wraz ze swoimi współpracownikami zgilotynowany

dyrektoriat

pięcioosobowy rząd, który przejął władzę wykonawczą w kraju (Francji) po kolejnej konstytucji w 1795r

Sejm skonfederowany to taki

W którym w czasie obrad nie będzie obowiązywała zasada Liberum veto, a ustawy zostaną uchwalone większością głosów

Początek obrad sejmu wielkiego (data i marszalkowie)

no marszałków wybrano – Stanisław Małachowski i Kazimierz Nestor Sapieha, Rozpoczęły się w październiku 1788r

Czarna procesja

Pochód mieszczan pod miejsce obrad Sejmu Czteroletniego, wręczenie przez nich królowi Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu memoriału, w którym domagali się praw dla swojego stanu w tym m.in. przedstawicielstwa na Sejmie Wielkim

Stronnictwa sejmu wielkiego

* stronnictwo dworskie – było związane z królem, popierało reformy lecz upatrywało sojuszu z Rosją (pozniej zamienili sie w s2) * stronnictwo patriotyczne – domagali się uniezależnienia Rzeczpospolitej od Rosji i byli zwolennikami sojuszu z Prusami

konstytucja, nazwana oficjalnie Ustawą rządową (kto, kiedy, skutki/funkcje)

przygotował ją – Ignacy Potocki, Hugo Kołłątaj i król. Uchwalają ją 3 maja 1791r. pełne uprawnienia polityczne zapewniła wyłącznie szlachty posiadającej Majątek, mieszczanie otrzymali prawa bardzo ograniczony, a u chłopów nic się nie zmiło.

obraz „uchwalenie konstytucji 3 maja”

a

akt konfederacji (data, miejsce, kto, co chcieli)

14 maja 1792 miasteczku Targowica konfederacji domagali się przywrócenia dawnego ustroju Rzeczpospolitej i nie zgadzali się na ograniczenie wolności szlacheckiej

Drugi rozbiór Polski

W 1793 przez Rosję i Prusy

Order Virtuti Militari

nadawany w Polsce za szczególne zasługi i odwagę na polu bitwy

przysięga Tadeusza Kościuszki (data, skutek)

24 marca 1794r Tadeusz Kościuszko ogłosił rozpoczęcie walki z rosyjskim najeźdźca, jednocześnie został mianowany naczelnikiem powstania, które zostało nazwane insurekcją (powstanie Kościuszkowskie)

obraz „przysięga Tadeusza Kościuszki”

a

pierwsze starcie wojsk polskich z armią rosyjską pod wsią Racławice (data)

4 kwietnia 1794

obraz „wieszanie portretów zdrajców 29 września 1794r”

a

Tadeusz Kościuszko

Był Polskim generałem, Uczestnikiem walka o niepodległość Stanów Zjednoczonych oraz naczelnikiem powstania w 1794r.

Powstanie Kościuszkowskie – mapa

*czerwony - Wojsk gen. Tadeusz Kościuszki

Jan Kiliński

jeden z przywódców Mieszczan warszawskich podczas powstania kościuszkowskiego

Jakub Jasiński

W czasie wojny w obronie konstytucji 3 maja służył w armii litewski. Po wybuchu insurekcji dowodził walkami na Litwie, a następnie wycofał się do Warszawy

obraz „Panorama Racławicka”

Bitwa pod Racławicami w czasie powstania kościuszkowskiegoW tę walkę o niepodległość po raz pierwszy włączyli się przedstawiciele stanu chłopskiego. Rotunda we Wrocławiu została zbudowana specjalnie w celu wystawienia tego obrazu

uniwersał Połanieckich (data, kto, co robil)

Kościuszko 7 maja 1794r Ogłosił Uniwersał, który gwarantował wolność osobistą oraz obniżenie pańszczyzny chłopom

Obraz „ Kościuszko ratujący Polskę przed grobem”

a

obraz „Rzez Pragi”

a

Trzeci rozbiór Polski (data, kraje)

3 stycznia 1795 przez Rosję, Austria i Prusy

Beniamin Franklin

był współautorem Deklaracji Niepodległości i dlatego uznaje się go za jednego z ojców założycieli Stanów zjednoczonych. Brał udział w pracach nad tworzeniem konstytucji. Wynalazł piorunochron.

obraz „konstytucja 3 maja 1791roku”

1-marszałek Stanisław Małachowski XX 2-Jan Dekert (prezydent stolicy) XX 3-poseł Jan Suchorzewski XX 4-król Stanisław August Poniatowski XX 5-ksiądz Hugo Kołłątaj

Obraz/ rycina - zaprzysiężenie konstytucji przez króla Ludwika XVI

a