Szczegółowa

Z czego jest zbudowany zrąb nerki i co jest jego cechą charakterystyczną

Tkanki łącznej właściwej luźnej; Utrzymywany jest gradient hipertonii, przyczyniający się do powstawania hipertonicznego moczu ostatecznego

Kolejność przepływu krwi do nerek przez tętnice

tętnica nerkowa, tętnice międzypłatowe, tętnice łukowate, tętnice międzypłacikowe, tętniczki doprowadzające, tętniczki odprowadzające, tętnice proste rzekome (wzmacniacz przeciwprądowy)

Od jakiego naczynia odchodzą naczynia proste prawdziwe?

Tętnice łukowate

Od jakiego naczynia odchodzą naczynia proste rzekome?

Tętniczki odprowadzające

Kolejność odpływu krwi z nerki

Naczynia włosowate, żyły korowe, żyły gwiaździste, żyły międzypłacikowe, żyły łukowate, żyły międzypłatowe, żyła nerkowa

Czym różnią się nefrony korowe i przyrdzeniowe?

Ciałka nerkowe korowych znajdują się w części środkowej i zewnętrznej kory nerkowej i mają krótkie pętle henlego, a przyrdzeniowe leżą w kroze w pobliżu rdzenia i mają długie pętle henlego

Z czego składa się nefron

Ciałko nerkowe, kanalik I i II rzędu, pętla Henlego

Bieguny ciałka nerkowego

Naczyniowy utworzony przez tętniczkę doprowadzająca i odprowadzającą i kanalikowy utworzony przez kanalik I rzędu

Charakterystyka komórek śródbłonka naczyń włosowatych kłębuszka nerkowego

Cienka cytoplazma i liczne pory (mimo to leżą na błonie podstawnej)

Z jakich części składa się błona podstawna części trzewnej torebki Bowmana i przez co powstaje?

Wytwór śródbłonka i podocytów; blaszki jasnej wewnętrznej i zewnętrznej oraz blaszki gęstej

Z czego jest zbudowana blaszka jasna zewnętrzna i wewnętrzna błony podstawnej ciałka nerkowego?

laminina, fibronektyna i siarczan heparanu

Z czego zbudowana jest blaszka gęsta błony podstawnej ciałka nerkowego

Kolagen IV

Czym jest szczelina filtracyjna?

Przestrzenią między sąsiadującymi wypustkami I lub II rzędu podocytów leżących na błonie podstawnej kłębuszka

Przez jakie warstwy zachodzi filtracja osocza krwi w ciałku nerkowym?

Porowate komórki śródbłonka, błona podstawna, szczeliny filtracyjne i ich przepony

Jakie białko buduje przeponę szczeliny i jakie białka łączą ją z filamentami aktynowymi cytoplazmy?

nefryna; podocyna, CD2AP, ZO-1

Czym pokryta jest powierzchnia wypustek podocytów i czemu to służy?

Glikokaliksem zawierającym podokaliksynę, która wychwytuje ujemnie naładowane cząsteczki np. albuminy

Jakie substancje w filtrze ciałka nerkowego zatrzymują cząsteczki ujemnie naładowane

podokaliksyna, siarczan heparanu i kolagen IV

Ile tworzymy moczu pierwotnego na dobę

180l

Co zwiększa wielkość filtracji kłębuszkowej?

przedsionkowy czynnik natriuretyczny (ANF)

Gdzie znajduje się mezangium wewnętrzne i czym jest?

Tkanka łączna występująca między naczyniami włosowatymi kłębuszka nerkowego

Gdzie znajduje się mezangium zewnętrzne i czym jest?

Tkanka łączna występująca między tętniczką doprowadzającą, a odprowadzającą

Funkcja komórek mezangium wewnętrznego

Produkcja fibronektyny, lamininy, perlekanu, kolagenu IV, CYTOKINY, fagocytowanie pozostałych makrocząsteczek, które pozostały na filtrach, odgrywają rolę błony podstawnej i mogą się kurczyć, regulując światło naczyń włosowatych kłębuszka

Co wpływa na skurcze komórek mezangium wewnętrznego

endotelina i angiotensyna 2

Czym wysłany jest kanalik I rzędu

nabłonkiem jednowarstwowym sześciennym

Z jakich części składa się kanalik proksymalny?

część kręta i prosta

Charakterystyczne cechy budowy komórek części krętej kanalika I rzędu

Kwasochłonna cytoplazma przez dużą ilość mitochondriów, mikrokosmki na wolnej powierzchni, obwódki zamykające między fragmentami wierzchołkowymi sąsiadujących komórek

Z czego zbudowane są obwódki zamykające typu occludens komórek części krętej kanalika I rzędu?

okludyna, klaudyna i paracelina

Czym jest transport parakomórkowy i co jemu ulega?

Transport bierny między komórkami kanalika I rzędu; Ca2+, Mg2+, K+, woda

Przez jakie transportery zachodzi transport w kanaliku I rzędu

GLUT2, pompy antyportalne Na+/H+, antyport Na+/K+

Od jakiego enzymu kanalika I rzędu jest zależna resporpcja Na+

adhydrazy węglanowej

Jakie substancje zmniejszają resorpcję Na+ w kanaliku I rzędu, powodując zwiększenie ilości moczu?

czynnik natriuretyczny (ANF) i uroguanylina wytwarzana przez komórki nabłonka jelita

Jak nazywa się białkowy kompleks wypompowujący kwas moczowy z moczu do krwi i gdzie się znajduje?

URAT1 ; kanalik I rzędu

Jaką aktywność wykazuje cytoplazma komórek nabłonkowych kanalika I rzędu

fosfatazy alkalicznej

Z jakich części składa się pętla Henlego?

odcinek cienki i gruby części zstępującej i wstępującej

Jakim nabłonkiem jest pokryty odcinek cienki pętli Henlego

jednowarstwowym płaskim

Jakim nabłonkiem jest pokryty odcinek gruby pętli Henlego

jednowarstwowym sześciennym

Cechy charakterystyczne części grubej pętli Henlego

Takie jak kanalik I rzędu

Co zachodzi w odcinku grubym części zstępującej pętli Henlego

Resorpcja Na+, K+, Ca2+, Mg2+

Co zachodzi w kanaliku I rzędu?

resorpcja glukozy przez GLUT2, aminokwasów, Na+, K+, Ca2+, Mg2+, 40% mocznika, kwasu moczowego i kreatyniny, witaminy, a także wydziela ksenobiotyki

Co zachodzi w odcinku cienkim części zstępującej pętli Henlego?

Jest przepuszczalny dla wody, która napływa do komórek przez gradient stężeń

Co zachodzi w odcinku cienkim części wstępującej pętli Henlego

Jest nieprzepuszczalny dla wody, jest pompowane Cl- do światła, za którym podąża Na+

Czym jest plamka gęsta?

Grupa komórek kanalika II rzędu, sąsiadujących z mezangium zewnętrznym i pełnią funkcję osmoreceptorów informujących o stężeniu jonów w kanaliku II rzędu

Jak działa aldosteron?

Zwiększa funckję antyportu transportującego Na+ na zewnątrz i K+ do wewnętrz komórek kanalika II rzędu

Co zachodzi w kanaliku II rzędu

Transport Na+ i Cl- symportami do cytoplazmy, antyport Na+/K+ regulowany przez aldosteron, pompowanie do światła H+ i NH4+, resorbuje wodę pod wpływem ADH

Jak działa ADH?

Otwiera akwaporyny w kanalikach II rzędu i kanalików zbiorczych, zwiększając resorpcję wody

Jaki nabłonek pokrywa kanaliki zbiorcze nerki?

jednowarstwowy sześcienny (w końcowym odcinku, czyli przewodzie brodawkowym walcowaty)

Jaki nabłonek pokrywa przewody brodawkowe nerki?

jednowarstwowy walcowaty

Z jakich komórek zbudowany jest nabłonek kanalików zbiorczych promieni rdzenia?

komórki jasne i ciemne

Z jakich komórek zbudowany jest nabłonek kanalików zbiorczych rdzenia

komórki jasne

Charakterystyka komórek jasnych nabłonka kanalików zbiorczych

rzęska - mechanoreceptor na przepływ płynu i jego skład; policystyna 1 i 2 łączą komórki i służy jako kanał dla Ca2+, wydziela kalkreinę, przekształcającą prekursor urodylatyny w hormon

Charakterystyka komórek ciemnych nabłonka kanalików zbiorczych

poliksyna 1 i 2 w błonie bocznych powierzchni, pompują na zewnątrz H+ i HCO3- (wazne w utrzymaniu rownowagi kwasowo-zasadowej), wytwarza prekursor urodylatyny

Czynniki hormonalne regulujące filtrację i reabsorpcję jonów w nerce

angiotensyna 2, aldosteron, przedsionkowy czynnik natriuretyczny, urodylatyna, ADH

Działanie angiotensyny 2 na układ wydalniczy

Pobudza resorpcję NaCl i wody w kanaliku krętym I rzędu i pobudza uwalnianie aldosteronu

Działanie aldosteronu na układ wydalniczy

Pobudza resorpcję NaCl w kanaliku II rzędu i kanaliku zbiorczym, zwiększając objętość ECF

Działanie przedsionkowego czynnika natriuretycznego (ACF)

zwiększa wydalanie NaCl i wody z moczem, hamuje wydzielanie ADH przez przysadkę

Działanie urodylatyny na układ wydalniczy

Hamuja resorpcję NaCl i wody, zmniejszając objętość ECF

Funkcje komórek śródmiąższowych nerki

Podtrzymywanie struktury nerki i wydzielanie erytropoetyny

Jakie komórki wchodzą w skład aparatu przykłębuszkowego?

komórki przykłębuszkowe (JG), komórki plami gęstej, komórki mezangium zewnętrznego

Cechy charakterystyczne komórek przykłębuszkowych (JG)

zmodyfikowane miocyty gładkie, z dużą ilością pęcherzyków wydzielniczych i RER. Pod wpływem impulsów komórek plamki gęstej wydzielają reninę

Cechy charakterystyczne komórek plami gęstej

Komórki kanalika II rzędu, będące osmoreceptorem wysyłającym informację do komórek przykłębuszkowych by wydzieliły reninę; Mają aparat Golgiego w części podstawnej cytoplazmy

Funkcje Angiotensyny 2 na poziomie subkomókowym i komórkowym

Pobudzanie proliferacji miocytów gładkich naczyń krwionośnych, wzrost masy istoty międzykomórkowej, aktywowanie metaloproteinazy, obkurczanie naczyń, agregacja płytek krwi, stres oksydacyjny przez zwiększenie produkcji wolnych rodników, powstanie zapaleni

Funkcje angiotensyny 2 na poziomie tkankowym i organowym

Obkurcza naczynia, zwiększając ciśnienie, uwalnia aldosteron z kory nadnercza i ADH, obkurcza w nerce tętniczki odprowadzające, zwiększając filtrację

Budowa ściany kielichów, miedniczki i moczowodów

błona śluzowa - nabłonek przejściowy, tkanka łączna właściwa luźna, mięśniówka wewnętrzna podłużna i okrężna zewnęrzna, przydanka - tkanka łączna właściwa

Budowa pęcherza moczowego

Błona śluzowa - nabłonek przejściowy z komórkami baldaszkowatymi (liczne fałdy), mięśniówka zewnetrzna i wewnetrzna podluzna i srodkowa okrezna, przydanka i blona surowicza

Cechy charakterystyczne komórek bladaszkowatych pęcherza moczowego

Liczne plamki, zapobiegające ucieczce wody do moczu, gruba błona komórkowa zbudowana z glikosfingolipidów, liczne fałdy, wyprostowujące się podczas wypełniania pęcherza

Jakim nabłonkiem wysłana jest część sterczowa cewki moczowej męskiej?>

Nabłonek przejściowy

Jakim nabłonkiem wysłana jest część błoniasta cewki moczowej męskiej?

wielorzędowym walcowatym

Jakim nabłonkiem wysłana jest część gąbczasta cewki moczowej męskiej?

wielorzędowym walcowatym, a w dole łódkowatym i niżej wielowarstwowy płaski

Kształt pryzmatów hydroksyapatytu w szkliwie i ile ameloblastow buduje ktora czesc

Rybka/dziurka od klucza; 1 głowę, 2 szyję i 1 ogon

Przebieg kryształów w głowie pryzmatu hydroksyapatytu

równoległy, są długie

Przebieg kryształów w ogonie pryzmatu hydroksyapatytu

skośny, są krótsze od tych przebiegających w głowie

Czym są linie Huntera-Schregera?

Linie w szkliwie załamujące inaczej światło, występujące tylko w szkliwie pryzmatycznym

czym są linie Retziusa?

Linie w szkliwie powstające co 6-10 dni jako zmiana aktywności ameloblastów

Gdzie występuje linia urodzeniowa i czym jest?

Jest pierwszą linią Retziusa, powstającą w okresie okołoporodowym; Znajduje się w zębach mlecznych i guzkach zęba pierwszego trzonowego

Kiedy powstaje szkliwo apryzmatyczne?

Kiedy ameloblasty nie posiadają juz/jeszcze wypustek Tomesa

Gdzie znajduje sie szkliwo apryzmatyczne?

Tuż przy zębinie i na wierzchu szkliwa

Czym są blaszki szkliwne?

Nieprawidłowość w budowie szkliwa, gdzie na całej grubości szkliwa występują białka

Czym są pęczki szkliwne?

Wypełnione enamelinami kępkowate przestrzenie w szkliwie biegnące od zębiny wzdłuż pęczków pryzmatów

Czym są wrzeciona szkliwne

Pozostałościami po wypustkami odontoblastów, zalewanymi przez szkliwo+

czym jest perikymata?

Rowki odpowiadające liniom Retziusa na powierzchni korony, ukladajac sie w dachowki

Z czego powstają ameolblasty?

Wewnętrzny nabłonek narządu szkliwotwórczego

Na jakich chromosomach są geny amelogenin?

X i Y

Funkcja amelogenin w szkliwe zęba

Ograniczanie wzrostu kryształów hydroksyapatytu na szerokość, umożliwiając im tylko wzrost na długość

Jakie białka należą do nie-amelogenin?

ameloblastyna, enamelina, tuftelina

Jakie enzymy rozkładają białka szkliwa?

metaloproteinazy, proteinaza serynowa, fofataza zasadowa i kwasowa

Stadia w rozwoju zęba

stadium pączka, czapeczki, dzwonu, dentinogenezy i amelogenezy, stadium tworzenia korzenia i erupcji oraz stadium czynnościowe

Główna funkcja listewki zębowej

Zapoczątkowanie powstawania zawiązków poszczególnych zębów

czym jest ektomezenchyma?

mezenchyma pochodząca z ektodermy

Co wytwarza cement bezkomórkowy?

Komórki nabłonkowe narządu szkliwotwórczego (pochewki Hertwiga)

Skąd pochodzą cementocyty?

Z mezenchymy woreczka zębowego

Co wytwarza cement komórkowy?

cementocyty

Funkcje cementu

Chroni przed resorpcją zębine korzeni,

Czym jest ankyloza?

Połączenie kości zębodołu z cementem bez pośrednictwa więzadła ozębnowego

Z czego wywodzi się w rozwoju więzadło ozębnowe

Z woreczka zębowego - mezenchymy otaczającej pączek zęba

Co syntezuje i degraduje więzadło ozębnej?

Fibroblasty

Jakie substancje budują więzadło ozębnowe?

Włókna kolagenowe i oksytalanowe

Główne różnice histologiczne w budowie zębów stałych i mlecznych

mleczne mają cieńsze i mniej zmineralizowane szkliwo, a stałe grubsze i bardziej zmineralizowane

Jakie procesy zachodzą z powietrzem przez przewody oddechowe zanim trafią do płuc?

oczyszczanie, ogrzewanie i nawilżanie

Jakim nabłonkiem jest wysłany przedsionek nosa?

Wielowarstwowy płaski rogowaciejący

Jaki nabłonkiem jest wysłana jama nosowa?

wielorzędowym urzęsionym

Funkcja naczyń krwionośnych jamy nosowej

Nabrzmiewanie błony śluzowej i ogrzewanie powietrza

Jakie komórki wchodzą w skład nabłonka okolicy oddechowej

węchowe, podporowe i podstawne

Cecha charakterystyczna komórek podporowych nabłonka węchowego

mikrokosmki

Funkcja komórek podstawnych nabłonka węchowego

Zdolność do podziałów i różnicowania się w komórki nerwowe węchowe

Jakie gruczoły znajdują się w błonie śluzowej nabłonka węchowego i co wydzielają?

Gruczoły pęcherzykowe wydzielające płyn surowiczy z białkami wiążącymi substancje zapachowe - OBP, lizozym i IgA

Kolejność odbierania bodźców węchowych

Kompleks cząsteczka wonna-OBP wiąże się z receptorem białka G, aktywując cyklazę adenylanową, synteza cAMP, otwarcie kanałów dla Na+ i depolaryzację błony neuronu

nabłonek i gruczoły zatok

jednowarstwowy walcowaty urzęsiony, gruczoły śluzowo-surowicze

Z czego zbudowana jest nagłośnia?

Chrząstki sprężystej, włóknistej i szklistej

Czym jest więzadło głosowe?

Włóknami sprężystymi o przebiegu równoległym w blaszce właściwej błony śluzowej

Z jakiej chrząstki zbudowana jest chrząstka klinowata i rożkowata?

chrząstka sprężysta

Z czego zbudowana jest chrząstka pierścieniowata, tarczowata i nalewkowata?

chrząstka szklista

Z jakich warstw jest zbudowana tchawica?

Błona śluzowa, podśluzowa i przydanka

Jakie komórki znajdują się w błonie śluzowej tchawicy?

urzęsione, kubkowe, surowicze, szczoteczkowe, ziarniste(endokrynowe układu APUD), podstawne, macierzyste i progenitorowe

Cecha charakterystyczna rzęsek tchawicy

receptory dla smaku gorzkiego

Cecha charakterystyczna blaszki właściwej błony śluzowej tchawicy

Dużo włókien sprężystych, komórki plazmatyczne produkujące IgA, limfocyty (układ MALT)

Co znajduje się w nabłonku oskrzeli

ciałka nerwowo-nabłonkowe odbierające sygnały o zmianie skłądu wdychanego powietrza, limfocyty rozproszone, grudki limfatyczne i kryptokępki (BALT)

cechy charakterystyczne oskrzelików

Dobrze rozwinięta mięśniówka gładka i brak chrząstki oraz gruczołów

Jaki nabłonek mają oskrzeliki końcowe i jakie charakterystyczne komórki się w nim znajdują

jednowarstwowy sześcienny urzęsiony, komórki oskrzelikowe (Clary)

Gdzie znajdują się komórki Clary?

W nabłonku oskrzelików końcowych

Cecha charakterystyczna komórek Clary

Rozwinięty RER i SER z cytochromami P450 służacymi do neutralizacji toksyn oraz dużo pęcherzyków wydzielniczych z GAG, składnikami surfaktantu, tryptazą i lizozymem

Gdzie jest wydzielana tryptaza i do czego służy?

Przez komórki Clary, rozkłada hemaglutyninę wirusów grypy typu A

Co znajduje się w pęcherzykach wydzielniczych komórek Clary?

GAG, białka surfaktantu, tryptaza i lizozym

Jakim nabłonkiem wysłany jest oskrzelik oddechowy

jednowarstwowy sześcienny

ile jest pęcherzyków płucnych w obu płucach?

300 mln

Powierzchnia obu płuc

100 m2

Z jakich komórek składa się nabłonek oddechowy

Pneumocyty typu I, II, III

Budowa i funkcja pneumocytu typu I

Płaskie komórki służące do dyfuzji gazów

Przez co zachodzi wymiana HCO3- na Cl- w pneumocycie typu I

Transporter anionowy - prążek 3

Budowa i funkcja pneumocytu typu II

Sześcienny kształt, często w kątach pecherzyków; mają rozbudowane RER, aparat Golgiego i mitochondria oraz ciałka blaszkowate ze składnikami surfaktantu; syntezuje surfaktant oraz różnicuje w pneumocyty I i II

Jakie dwie komórki syntezują surfaktant?

komórki Clary i pneumocyty typu II

Składniki surfaktantu

fosfolipidy, cholesterol, białka SP-A, SP-B, SP-C

Funkcje surfaktantu

Obniża napięcie powierzchowne, zapobiegając zapadaniu się ścian pęcherzyków podczas wydechu, zmniejsza zużycie energii podczas wdechu, ułatwia dyfuzję gazów i działa bakteriobójczo

Budowa i funkcja pneumocytu typu III

sześcienny kształt z licznymi pęcherzykami wydzielniczymi; chemoreceptory

z czego zbudowany jest zrąb ściany pęcherzyków?

Tkanka łączna właściwa: fibroblasty, miofibroblasty, komórki tuczne i makrofagi; włókna sprężyste oraz kolagenowe typu I i III

Czym są komórki pyłowe?

Makrofagi znajdujące się w części oddechowej płuc z pyłem w cytoplazmie

Czym są komórki wad serca?

Makrofagi obładowane erytrocytami lub hemosyderyną w płucach

Gdzie znajdują się receptory na zawartość O2 i CO2 we krwi?

w mózgu, kłębku szyjnym i aortalnym

Przez co przechodzą gazy oddechowe podczas wymiany gazowej

cytoplazmę i błonę podstawną pneumocytu typu I, śródbłonek naczynia i jego cytoplazmę oraz błonę erytrocytu

Co znajduje się w blaszce tkanki łącznej opłucnej

włókna kolagenowe i sprężyste, komórki tkanki łącznej, miocyty gładkie i naczynia

Co charakterystycznego jest na powierzchni komórek nabłonka opłucnej?

Mikrokosmki wiążące kwas hialuronowy, zmniejszając tarcie między blaszkami opłucnej

Jaki nablonek wystepuje w dziasle, budowa blaszki wlascowej i co jest charakterystyczna cecha budowy dziasla?

Wielowarstwowy plaski rogowaciejacy; Wlokna oksytalanowe i kolagenowe oraz MALT w blaszce wlasciwej; brak gruczolow

Budowa brodawek nitkowatych i funkcje

Wielowarstwowy nabłonek płaski rogowaciejący, receptory dotyku; funkcje: Rozdrabnianie pokarmu i odbieranie bodźców

Budowa brodawek liściastych i funkcje

Wielowarstwowy plaski, zawierają kubki smakowe

Budowa brodawek grzybiastych i funkcje

Wielowarstwowy plaski nierogowaciejący, zawierają kubki smakowe

Budowa brodawek okolonych

średnica 3mm, pokryte wielowarstwowym nabłonkiem płaskim nierogowaciejącym, liczne kubki smakowe, a w dnie rowków przewody wyprowadzające gruczołów Ebnera

Jaki nabłonek znajduje się w dnie rowków brodawek okolonych?

wielorzędowy urzęsiony

Jakie komórki wchodzą w skład kubka smakowego i ile ich jest w jednym?

50 komórek; komórki zmysłowe, podporowe i podstawne

Cechy budowy komórek zmysłowych kubka smakowego

mikrokosmki na wolnej powierzchni

Mechanizm odbierania smaku kwaśnego i słonego

Bierne przenikanie Na+ i H+ do komórek zmysłowych, depolaryzacja błony neuronu

MEchanizm odbierania smaku słodkiego prawdziwego

Receptor pod wpływem bodźca oddziałowuje na białko G gustducyne, prowadzi to wytworzenia cAMP, aktywujace kinaze A, fosforylujace kanal dla K+ zamykajac go

MEchanizm odbierania smaku słodkiego słodzików

Receptor pod wpływem bodźca oddziałowuje na białko G gustducyne, pobudza fosfolipaze C, wytworzenia diacyloglicerolu i trifosforanu inozytolu, zwiekszenia stezenia Ca2+ i przekazania impulsu

Mechanizm odbierania smaku Ca2+

Odbierany przez receptor T1R3, fragment receptora smaku słodkiego

MEchanizm odbierania smaku gorzkiego

Receptor pod wpływem bodźca oddziałowuje na białko G gustducyne, pobudza fosfodiestrazę, rozkłada cAMP, ktore sie odlacza od kanałów Ca2+, otwierając je, co powoduje otwarcie kanałów K+ i hiperpolaryzację błony

Mechanizm odbioru smaku umami

Zwiazanie L-aminokwasow z receptorami aktywuje bialko G, ktore otwiera kanaly blonowe dla Ca2+

Budowa przyusznicy

Otoczona torebką łącznotkankową, pęcherzyki surowicze, limfocyty i komórki plazmatyczne, przewody wyprowadzające; pęcherzyki wydzielnicze otoczone komórkami mioepitelialnymi

Charakterystyka budowy komórek surowiczych ślinianki przyusznej

Zasadochłonna cytoplazma, rozwiniete RER, ziarna zymogenu z białkami, w tym amylazą

Czym jest wstawka w gruczole ślinowym i w co przechodzi

Cienki przewód wyprowadzający z pęcherzyków wydzielniczych, wysłany niskim nabłonkiem sześciennym i przechodzi w przewód prążkowany wysłany sześciennym

Receptory dla jakiego hormonu znajdują się w jądrach przewodów prążkowanych gruczołów ślinowych

Dla aldosteronu w ich jądrach

Droga przepływania śliny z pęcherzyków wydzielniczych przyusznicy do przewodu stensena

wstawka, przewód prążkowany, przewód międzypłacikowy, przewód międzypłątowy

Jakim nabłonkiem jest wysłany przewód Stensena

wielorzedowy lub wielowarstwowy walcowaty

Jaka substancje wydzielaja przewody prazkowane?

kalikreine

Jakie substancje do sliny wydzielaja komorki surowicze?

histatyny, cystatyny, laktoferrynę, amylazę, cytokiny (czynnik wzrostu nerwów -NGF i czynnik wzrostu naskórka -EGF) oraz proteoglikany

Co wytwarza IgA do śliny?>

Komórki plazmatyczne otoczenia pęcherzyków i przewodów prążkowanych

Jaki narząd jest drugim oprócz tarczycy narządem zatrzymujacym I-?

ślinianki

Co się dzieje ze śliną wraz z jej przepływem przez przewody prążkowany?

Pod wpływem aldosteronu wypompowuje NaCl ze sliny, a takze wpompowuja K+ i I-

Pod wpływem jakich impulsów ślina staje się gęsta?

impulsów nerwowych z układu adrenergicznego

Pod wpływem jakich impulsów ślina staje się rzadka?

impulsów nerwowych z układu cholinergicznego

Funkcje śliny

Zwilża pokarm, ułatwia formowanie kęsów, ułatwia połykanie, zwilża powierzchnię jamy ustnej i odbieranie wrażeń smakowych, trawi pokarm, funkcje obronne

Z jakich warstw składa się przewód pokarmowy od przełyku do odbytnicy?

błona śluzowa, podśluzowa, mięśniowa i surowicza/przydanka

W jakich częściach przewodu pokarmowego znajduje się jaki nabłonek

W przełyku i dalszej części odbytnicy wielowarstwowy płaski, a w reszcie jednowarstwowy walcowaty

Gdzie w przewodzie pokarmowym znajdują się gruczoły w tkance podśluzowej

w przełyku i dwunastnicy

Gdzie w ścianie żołądka znajdują się gruczoły żołądkowe

w blaszce właściwej błony śluzowej

Co znajduje się w blaszce właściwej błony śluzowej żołądka?

gruczoły, tkanka łączna właściwa luźna, włókna siateczkowe, kolagenowe, fibroblasty, naczynia, nerwy, miocyty gładkie i limfocyty

Gdzie znajdują się gruczoły żołądkowe właściwe?

W błonie śluzowej trzonu i dna żołądka

Jakie gruczoły zalicza się do gruczołów żołądkowych głównych?

komórki główne, okładzinowe, śluzowe ujścia i szyjki, endokrynowe i macierzyste

Jakie gruczoly zoladkowe wlasciwe sa najliczniejsze?

gruczoły główne

Z jakich części składają się gruczoły żołądkowe właściwe?

dno, szyjka i ujście

Budowa komórek głównych gruczołów żołądkowych właściwych

Zasadochłonna cytoplazma, owalne jądra, ziarenka zymogenu w wierzchołkowych częściach

Co wydzielają komórki główne gruczołów żołądkowych właściwych

pepsynę, lipazę, a u niemowląt podpuszczkę (chymozynę)

W jakich częściach gruczołów żołądkowych znajdują się komórki główne?

W szyjce i dnie gruczołów

Przez co jest pobudzane wydzielanie pepsynogenu?

gastrynę i histaminę

W jakich częściach gruczołów żołądkowych znajdują się komórki okładzionwe?

głównie w górnej części szyjki

W jakich częściach gruczołów żołądkowych znajdują się komórki macierzyste i jakie mają funkcje?

w szyjce gruczołów i mają zdolność do dzielenia się i różnicowania w wyspecjalizowane komórki gruczołów

Budowa komórek okładzinowych żołądka

Piramidowe komórki, Kwasochłonna cytoplazma, dużo mitochondriów

Funkcja komórek okładzinowych żołądka

wydzielanie HCl i czynnika wewnętrznego Castle'a

Co pobudza komórki okładzinowe do wydzielania HCl

gastryna, histamina, acetylocholina

Jakie charakterystyczne białka znajdują się w komórkach okładzinowych żołądka związanych z ich funkcją wydzielniczą?

antyporty ATP-aza H+/K+, białka kanałowe dla K+, białko Hip1, Kir.1

Skąd pochodzi H+ i Cl- wydzielany przez komórki okładzinowe żołądka

Pobierają H2O i CO2 i powstałe H2CO3 rozbija anhydraza weglanowa na H+ i HCO3-, a komórka wymienia HCO3- na Cl- ze krwi

Funkcja kanału Kir 4.1 w błonie komórki okładzinowej żołądka

Wpompowuje z powrotem K+ do światła żołądka

Co wpompowuje z powrotem K+ do światła żołądka

kanał Kir 4.1

Stężenie HCl w soku żołądkowym i jego pH

155 mmol/l pH 1-2

Stężenie KCl w soku żołądkowym

7 mmol/l

Jakie receptory znajdują się w błonie podstawnej komórek okładzinowych?

dla gastryny, receptory H2 dla histaminy i synapsy z acetylocholiną

Jakie komórki wytwarzają czynnik wewnętrzny Castle'a

komórki okładzinowe

Funkcja czynnika wewnętrznego Castle'a

Tworzenie kompleksu z witaminą B12, niezbedne do jej wchloniecia

Jakie bialko posredniczy w uwalnianiu białek kanałowych z pęcherzyków w komórkach okładzinowych pod wpywem gastryny, histaminy lub acetylocholiny?

białko pokrewne Huntingtynie (HIP1r)

Co hamuje wydzielanie gastryny i przez jakie komórki jest wydzielane?

Somatostatyna; komórki endokrynowe D

Co wydzielają komórki śluzowe ujścia i szyjki?

śluz, O-glikany i histon H2 cięty na buforynę II

Co zabija Helicobacter Pylori i co wydziela ta substancje?

O-glikany; komórki śluzowe ujścia i szyjki

Jakie komórki wchodzą w skład gruczołów wpustowych

komórki śluzowe, endokrynowe i okładzinowe

Co głównie wydzielają komórki wpustowe?

śluz i lizozym

Jakie komórki wchodzą w skład gruczołów odźwiernikowych

komórki śluzowe, endokrynowe G i D

Co głównie wydzielają komórki odźwiernikowe

śluz zasadowy, gastrynę i somatostatynę

Z jakich warstw składa się blaszka mięśniowa błony śluzowej żołądka?

wewnetrznej okreznej i zewnetrznej podluznej

czym są komórki jasne?

inna nazwa na komórki endokrynowe

Ogólne cechy charakterystyczne komórek endokrynowych układu pokarmowego

należą do układu APUD/DNES, redukują sole chromu i srebra, są dwubiegunowe - na wolnej powierzchni mają receptory, a w podstawnej części cytoplazmy pęcherzyki wydzielnicze

Hormony peptydowe ukł. pok. regulujące masę wprowadzanego pokarmu, jego trawienie i ruchy przewodu pokarmowego

gastryna, peptyd uwalniający gastrynę (GRP), cholecystokinina (CCK), motylina, somatostatyna, neurotensyna

Hormony peptydowe ukł. pok. regulujące homeostazę energetyczną i wytwarzanie tkanki tłuszczowej

grelina, peptyd hamujący grelinę (insulinotropowy polipeptyd zależny od glukozy (GIP)), peptyd podobny do glukagonu (GLP1)/immunoreaktywność podobna do glukagonu (GLI), peptyd YY, oksyntomodulina, neuropeptyd Y, leptyna i CCK

Gdzie znajduje się ważny ośrodek integracji sygnałów regulujących homeostazę energetyczną i jakie ma receptory?

Jądro łukowate podwzgóza; hormonów przewodu pokarmowego oraz insuliny i leptyny

Udział komórek endokrynowych w odpowiedzi immunologicznej

Mają receptory TRL wiążące patogeny, dzięki czemu wydzielają CCK i cytokiny

Jak nazywają się fałdy i uwypuklenia śluzówki jelita cienkiego

fałdy Kerkringa

Jak inaczej nazywa się krypty jelitowe?

gruczoły Liberkuhna

Jakie komorki wchodzą w skład nabłonka kosmków jelitowych

enterocyty, komórki kubkowe, komórki endokrynowe i limfocyty śródnabłonkowe

Ile razy powierzchnię jelita zwiększają mikrokosmki?

20x

Ile razy powierzchnię jelita zwiększają kosmki?

8x

Ile razy powierzchnię jelita zwiększają fałdy Kerkringa?

2x

Jakie antybiotyki wytwarzają enterocyty?

defenzynę-beta i kaltelicydynę

Jakie enzymy trawienne znajdują się w błonie komórkowej mikrokosmków?

enteropeptydaza, maltaza, izomaltaza, laktaza, sacharaza

Czym jest siateczka graniczna i gdzie się znajduje?

Powierzchowna warstwa cytoplazmy w enterocytach, w której kończą się pęczki filamentów aktynowych mikrokosmków

Co znajduje się w podstawnej części enterocytu?

mitochondria, RER, jądro

Co znajduje się w szczytowej części enterocytu?

mitochondria, SER, RER, aparat Golgiego, pęcherzyki endocytarne z tłuszczami

Rola limfocytów Tc gammadelta

zabijanie zakażonych komórek nabłonkowych lub nowotworowych, u których na powierzchni pojawią się receptory szoku termicznego

Rola limfocytów Tc galfabeta

zabijanie komórek, u których na powierzchni MHC I pojawią się częsteczki wskazujące na stres

Co znajduje się w kosmku jelitowym

tkanka łączna właściwa luźna, miocyty gładkie, miofibroblasty, naczynie limfatyczne, naczynia krwionośne, komórki plazmatyczne, komórki tuczne i makrofagi

Główna funkcja krypt jelitowych

produkcja i odnowa komórek nabłonka jelita przez komórki macierzyste pluripotencjalne

Jakie komórki znajdują się w kryptach jelitowych

komórki macierzyste pluripotencjalne, komórki Panetha, enterocyty, komórki kubkowe, i komórki enteroendokrynowe

Cechy charakterystyczne komórek Panetha i gdzie występują

Na dnie krypt jelitowych; Zasadochłonne, piramidalne komórki z rozbudowaną RER; Mają pęcherzyki kwasochłonne zawierające lizozym i defensyny. Mają zdolność do fagocytozy

gdzie znajduje się splot Meissnera?

W błonie podśluzowej

Funkcja gruczołów dwunastniczych Brunnera

Wydzielają urogastron i zasadowy śluz, nadający soku trzustkowemu zasadowy odczyn

Czym są kryptokępki

Zgrupowaniem setek limfocytów Tc gammadelta w błonie śluzowej i podśluzowej jelita

Gdzie znajdują się kępki Peyera i z czego są zbudowane?

w błonie śluzowej i podśluzowej jelita krętego i grubego; limfocyty B, T, komórki dendrytyczne, makrofagi, komórki plazmatyczne i tkanka łączna właściwa luźna

Co wchodzi w skład nabłonka kopuły kępki Peyera?

enterocyty i komórki M, a między nimi w kieszonkach limfocyty B eksponujące wszystkie izotypy Ig z wyjatkiem IgD

Funkcja komórek M w nabłonku kopuły kępki Peyera

Patogenu ze swiatła jelita są transportowane przez komórki M do limfocytów w celu ich neutralizacji

Relacja komórek nabłonka przewodu pokarmowego i limfocytów Tc gammadelta

limfocyty niszczą komórki nabłonka, na których pojawią się białka szoku termicznego i wydzielają cytokiny, przyspieszając ich gojenie

Jak nazywa się substancja łącząca dimer IgA?

glikoproteina J

Sploty nerwowe przewodu pokarmowego

splot błony mięśniowej Auerbacha i splot błony podśluzowej Meissnera

Czym są komórki śródmiąższowe Cajala, gdzie się znajdują i jaką pełnią funkcję?

owalne/gwiaździste komórki pokryte częściowo blaszką podstawną między mięśniami gładkimi i są rozrusznikami

Enzymy trawienia w świetle przewodu pokarmowego

amylaza ślinowa, amylaza trzustkowa, pepsyna, trypsyna i lipaza

Mechanizm transportu glukozy i galaktozy do enterocytu

symportalny transporter SGLT-1 z wykorzystaniem gradientu stężeń Na+

Ważna funkcja endopeptydazy błony mikrokosmków

aktywuje trypsynogen

Transport aminokwasów do enterocytów

symport z gradientem Na+

Cecha charakterystyczna ściany jelita grubego

brak fałdów okrężnych i kosmków

Jakie neurony znajdują się w splotach jelitowych

czuciowe, ruchowe i łączące

Mechanizm regulacji migracji komórek nabłonka jelita

Z komórek progenitorowych w krypcie enterocyty powstają po włączeniu Hes-1, a kubkowe, Panetha i endokrynowe po włączeniu Math-1

Komórki miąższu wątroby

hepatocyty, Browicza-Kupfera i komórki gwiaździste (tłuszczowe okołozatokowe)

Budowa hepatocytu

Wielościenna komórka z kwasochłonną cytoplazmą, licznymi mitochondriami, SER, RER, aparatem Golgiego, lizosomami i peroksysomami, liczne ziarna glikogenu i ziarna barwników żółciowych. Na wolnej powierzchni posiada mikrokosmki

Co znajduje się między hepatocytem, a śródbłonkiem sinusoidu

przestrzeń Dissego- zaczątek naczynia limfatycznego wątroby

Z czym sąsiadują hepatocyty i co mają na tych powierzchniach

hepatocytami - połączenia adherens i neksus; przewód żółciowy; Przestrzeń Dissego i dalej sinusoid - mikrokosmki

Jakie witaminy maganyzują hepatocyty?

A, D3, B2, B3, B4, B12, K i hydroksylują witaminę D w pozycji 25

Z czego składa się żółć

woda, kwasy żółciowe, bilirubina związana z kwasem glukoronowym, cholesterol, fosfolipidy, IgA, elektrolity

Gdzie powstaje bilirubina?

makrofagi śledziony, szpik kostny i komórki Brownicza-Kupfera

Budowa komórki Browicza-Kupfera

Duża komórka z licznymi wypustkami wewnątrz sinusoidów - makrofagi z licznymi lizosomami

Funkcje komórek Browicza-Kupfera

Zapobiegają krzepnięciu wewnątrznaczyniowemu fagocytując włóknik, fagocytują bakterie, komórki nowotworowe, zużyte erytrocyty oraz wydzielają cytokiny, a w śród nich TGF-beta, pobudzający komórki gwiaździste do syntezy kolagenu

Pochodzenie komórek gwiaździstych embrio

grzebień nerwowy

Budowa i lokalizacja komórek gwiaździstych (HSC) / komórek Ito

Komórki z licznymi wypustkami po zewnętrznej części sinusoidu w przestrzeni Dissego

Funkcje komórek gwiaździstych (HSC)

magazynowanie witaminy A, regulacja dojrzewania hepatocytów przez cytokinę epimorfina, syntezują erytropoetynę i mają zdolność do prezentowania antygenów. W stanach patologicznych, pobudzone przez komórki Brownicza-Kupfera syntezują kolagen typu I

Jakim nabłonkiem są wysłane kanaliki żółciowe międzyzrazikowe?

jednowarstwowy sześcienny

Jakim nabłonkiem są wysłane przewody żółciowe większego kalibru

jednowarstwowym walcowatym

Z jakich warstw składa się ściana pęcherzyka żółciowego?

błona śluzowa, mięśniowa i surowicza

Cechy charakterystyczne nabłonka pęcherzyka żółciowego

jednowarstwowy walcowaty, kwasochłonny z licznymi mitochondriami, uchyłkami i mikrokosmkami na wolnej powierzchni, posiada transportery NaCl, zagęszczając żółć

Budowa komórek zewnątrzwydzielniczych trzustki

Zasadochłonna cytoplazma, okrągłe jądro w środku, rozbudowane RER, aparat Golgiego, mitochondria i ziarna zymogenu

Co wytwarzają komórki zewnątrzwydzielnicze trzustki

trypsynogen, chymotrypsynoge, prokarboksylopeptydaza, inhibitor wydzielanej trypsyny (PSTI)

Co aktywuje trypsynogen?

enteropeptydaza mikrokosmków enterocytów

Pod wpływem czego następuje uwalnianie proenzymów trawiennych do światła przewodu pokarmowego

receptory dla cholecystokininy (CCK), synapsa cholinergiczna

Funkcja wstawek trzustki

wydzielają HCO3-

Skład soku trzustkowego

woda, HCO3-, trypsyna, chymotrypsyna, karboksylopeptydaza, amylaza, fosfolipaza, estraza cholesterolu, lipaza, elastaza, DNAaza, RNAaza

Przez co jest pobudzane wydzielanie soku trzustkowego

n. X, sekretyna, pankreozymina, gastryna i VIP

Funkcja limfocytów Th1 i co produkują

Odporność na patogeny wewnątrzkomórkowe, interferon gamma; promują odpowiedź komórkową

Funkcja limfocytów Th2

Reakcja na pasożyty układu pokarmowego, promują odpowiedź humoralną wydzielając cytokiny

Gdzie znajduje się błona podśluzowa w jamie ustnej

na policzkach i podniebieniu miękkim

Cecha charakterystyczna ślinianki podjęzykowej

brak torebki łącznotkankowej

Jakie receptory mają Limfocyty Th?

MHC I, CD4

Jakie receptory mają Limfocyty Tc?

MHC I, CD8

Gdzie zachodzi dojrzewanielimfocytów B i pod wpływem czego

w szpiku kostnym, IL-7

Podczas dojrzewania limfocytów B testowane są jakie przeciwciała na własneantygeny?

IgM, IgD

IgG

najliczniejsze, mogą wiązać się z makrofagami, eozayno i neutrofilami, limfocytami NK, aktywują białka dopełniacza, przechodzi przez łożysko

IgM

Pierwsze przeciwciało w życiu osobniczym

IgA

w surowicy monomer, a w wydzielnach dimer

IgE

Występuje jako przeciwciało cytofilne połączone z receptorami komórek tucznych i bazofilów; wiązanie antygenu - wyrzut histaminy, synteza leukotrienów i prostaglandyn; alergia

IgD

JEdno z pierwszych przeciwciał

Jakie komórki prezentują antygen (APC)

makrofagi z monocytów, komórki dendrytyczne, limfocyty B oraz komórki nabłonków

Prezentacja antygenu z udziałem MHC II

niezmienne białko połączone z klasą II - CLIP

Efekt prezentacji antygenu z udziałem MHC I i MHC II

nabyta odporność komórkowa

Prezentacja antygenu z udziałem MHC I

białka transportowe TAP1,2

Limfocyty Th17

choroby autoimmunologiczne - stwardnienie rozsiane i Leśniowskiego-Crohna

Jakie cytokiny wydzielane przez Th wpływają na produkcję Ig przez komórki plazmatyczne?

IL-4, IL-13

Substancje używane przez Limfocyty Tc do zabijania patogenów

perforyny, protektyna, ligand Fas

Jaki receptor mają limfocyty T naiwne?

CD45RA

co wydzielają limfocyty NK?

cytokiny - TNFbeta, interferon gamma, IL-2, czynnik aktywujący makrofagi (MAF), perforyny

Odporność nieswoista

PRR(TLR/NLR/RLH) komórek tucznych, makrofagów, neutrofile, kom. dendrytyczne, nabłonkowe łączy się z cząsteczką patogenu (PAMP), doprowadzając do śmierci komórki, synteza defensyn, TNF, IL-1, IL-6

Molekularny znacznik procesu zapalnego

Wydzielona przez hepatocyty białko C-reaktywne pod wpływem IL-6 komórek zapalnych

na którym chromosomie są geny MHC?

6

glikoproteiny MHC klasy I

loci genów A, B, C; białka HLA-A, HLA-B, HLA-C

glikoproteiny MHC klasy II

loci genu D; białka HLA-DR(najważniejsza), HLA-DQ, HLA-DP

kiedy powstają pierwsze naczynia limfatyczne?

5 tydzień rozwoju zarodkowego

kiedy zaczyna powstawać zrąb narządów limfatycznych

3 miesiąc płodowy

co wchodzi w skład MALT?

limfocyty B, Tc, NK, komórki plazmatyczne i dendrytyczne

Co wchodzi w skład grudki limfatycznej

Głównie limfocyty B oraz trochę T, komórek dendrytycznych i makrofagów; nie ma torebki; zrąb tkanka łączna luźna

Grudka limfatyczna - części

część środkowa/ośrodek rozmnażania, część obowodowa

Czym są centroblasty/centrocyty?

limfoblasty i limfocyty grudek limfatycznych

Komórki migdałków

komórki M, limfocyty B, T, komórki plazmatyczne, tuczne, granulocyty, marofagi

migdałek podniebienny

wielowarstwowy płaski nierogowaciejący, krypty

Migdałek językowy

wielowarstwowy płaski, jedna krypta

Migdałek gardłowy

wielorzędowy urzęsiony, brak krypt, ale zagłębienia

Węzeł limfatyczny

otoczony torebką, naczynia limfatyczne doprowadzające i odprowadzające; zrąb tkanka łączna właściwa luźna; miąższ limfocyty, komórki plazmatyczne, prezentujące antygeny i makrofagi

części węzła chłonnego

kora, kora wewnętrzna(część przykorowa), rdzeń

Kora węzła limfatycznego

grudki limfatyczne, głównie limfocyty B(centrocyty/blasty); strefa grasiczoniezależna

Kora wewnętrzna węzła limfatycznego

głównie limfocyty T, strefa grasiczozależna

Rdzeń węzła chłonnego

żyłki o wysoki, sześciennym nabłonku z selektynami E i integryny

Przepływ limfy przez węzeł chłonny

naczynie doprowadzające; zatoka podtorebkowa, wzdłuż beleczek, ku rdzeniu i do naczynia odprowadzającego

Ściana zatok węzła chłonnego

włókna siateczkowe i między nimi komórki dendrytyczne, sprężyste; nabłonek jednolity od strony węzła i beleczek, a z dużymi rozstępami po stronie miąższy węzła

Śledziona

torebka łącznotkankowa, miocyty gładkie w torebce i beleczkach; zrąb tkanka łączna właściwa luźna z siateczkowymi i fibroblastami; zrąb - miazga czerwona i biała

Rozgałęzienia tętnicy do śledziony

tętnica śledzionowa, beleczkowe, środkowe, pędzelkowe, naczynia zatokowe/sinusoidy

Miazga biała śledziony

grudki limfatyczne rozrzucone przypadkowo, limfocyty B; strefa okołotętnicza - limfocyty T, strefa grasicozależna; na obwodzie strefa brzeżna - liczne rozgałęzienia zatok brzeżnych, przez ściany których przechodzą limfocyty

Miazga czerwona śledziony

naczynia zatokowe wysokim nabłonkiem, nieciągłej błonie podstawnej, limfocyty, kom. prezentujace antygeny, dendrytyczne, makrofagi, erytrocyty układające się w sznury komórkowe - pasma śledzionowe Billrotha; tu zachodzi niszczenie zużytych erytrocytów

Z czego w rozwoju powstaje grasica?

endoderma i mezoderma (III i IV kieszonka skrzelowa)

Grasica

otoczona torebką; Zrąb - komórki nabłonkowe; miąższ - limfocyty

Komórki nabłonkowe grasicy

+RER i pęcherzyki wydzielnicze jasna cytoplazma, wypustki, duże owalne, słąbo wybarwiające się jądro, filamenty pośrednie typu I i II, filamenty cytokeratynowe; zapewniają barierę krew-grasica; wydzielają tymozynę, tymopoetynę, grasiczy czynnik humoralny

Kora grasicy

liczne limfocyty/tymocyty i komórki nabłonkowe/pielęgnujące; w głębszej części zrazików komórki dendrytyczne i makrofagi

Czym jest ciałko grasicze/Hassala?

Zdegenerowane komórki nabłonkowe grasicy

Selekcja pozytywna limfocytów

te które się połączą z MHC klasy I zostają z CD8 i stają się Tc, a te co MHC II CD4 i stają się Th

Selekcja negatywna

giną limfocyty, które silnie łączą się z własnymi kompleksami MHC

Bariera krew-grasica

Naczynia mają szczelny, nieprzepuszczalny nabłonek oraz grubą błonę podstawną; komórki nabłonkowe mają współudział w tworzeniu bariery

Lokalizacja włosowatych naczyń limfatycznych

wszędzie oprócz OUN, chrząstki, kości, szpiku kostnego, zęba, łożyska, powierzchowna warstwa błony śluzowej macicy

Czym są włókienka kotwiczące?

Włókna siateczkowe na zewnętrznej powierzchni śródbłonka naczyń limfatycznych, zapobiegających zapadaniu się naczyń

limfangion

naczynie limfatyczne między dwoma zastawkami

Budowa ściany grubych naczyń limfatycznych

błona wewnętrzna, środkowa i dodatkowa

Powstawanie naczyń limfatycznych

waskulogeneza (ze śródbłonka żył po włączeniu genu prox-1) pod wpływem VEGF-C/D, angiopoetyn, efryn

powierzchnia skóry

2 m2

Komórki naskórka

keratynocyty, komórki Merkla, melanocyty, komórki prezentujące antygeny - komórki dendrytyczne (langerhansa), limfocyty Tc alfabeta i gammadelta

Błona podstawna naskórka

blaszka jasna, gęsta i włókienka kolagenowe blaszki siateczkowatej

Blaszka jasna błony podstawnej naskórka

wypustki komórek nabłonkowych, lamininy, proteoglikany, perlekan, agryna, nidogen, fibuliny, BM-40

Blaszka gęsta błony podstawnej naskórka

kolagen typu IV

Blaszka włókienek kolagenowych / blaszka siateczkowa naskórka

fibrylarne cząsteczki kolagenu typu VII - włókienka kotwiczące

Warstwy keratynocytów naskóka / warstwy naskórka

warstwa podstawna, kolczysta, ziarnista, jasna, zrogowaciała

warstwa podstawna naskórka

komórki walcowate, zasadochłonna cytoplazma, rybosomy, polirybosomy, hemidesmosomy, desmosomy, pęczki filamentów pośrednich typu I i II (cytokeratyn), mikrotubule i filamenty aktynowe; wśród nich komórki macierzyste naskórka

czas migracji naskórka

30 dni

Warstwa kolczysta naskórka

kilka warstw 14-ściennych komórek, desmosomy, syntezują cytokeratyny i odkładają w cytoplazmie pęczki filamentów pośrednich cytokeratynowych

Warstwa ziarnista naskórka

occludens z okludyną 1 i 4 ; naj różnicowanie; zagęszczenie pęczków cytokeratyny, synt. profilagryny, lorykryny, SPR, korfininy, inwolukryny, pęcherzyki/ ziarna keratohialiny w cytoplazmie, ciała blaszkowate. acyloglikozyloceramid na kom. ziarniste

W jakiej warstwie następuje najintensywniejsze różnicowanie keratynocytów?

w warstwie ziarnistej

Filagryna

Białko wiążące filamenty cytokeratyny w masę rogową

Powstawanie łuseczek rogowych

inwolukryna, lorykryna i SPR wydzielane poza komórki łączone są wiązaniami krzyżowymi przez glutaminazy K

Warstwa jasna nabłonka

kwasochłonna cytoplazma, występuje tylko w grubych naskórkach, nie mają jąder, mają desmosomy, są wypełnione masą zrogowaciałych filamentów cytokeratyny

lipid w nabłonku - bariera dla wody

acyloglikozyloceramid

Komórka Merkla

czuciowa komórka zmysłowa w warstwie podstawnej naskórka, pochodzi z grzebienia nerwowego, ziarna wydzielnicze - przypuszczalnie endokrynowe, dochodzi włókno nerwowe zmielinizowane - płytka nerwowa-synapsa

Warstwa zrogowaciała naskórka

łuseczki rogowe - wewnętrzny rdzeń i zewnętrzna otoczka

otoczka zewnętrzna łuseczki rogowej

inwolukryna, SPR, lorykryna, glikolipidy

Keratyna miękka

malo wiązań disiarczkowych, bezpostaciowa keratyna i filamenty cytokeratynowe połączonych z filagryną oraz z inwolukryny i innych białek

keratyna twarda

włos, pazokieć; dużo wiązań disiarczkowych; gęsto ułożone filamenty cytokeratynowe powiązane filagryną, gęsta bezpostaciowakeratyna i inwolukryna o dużej zawartości siarki

Melanocyt

pochodzi z grzebienia nerwowego, między keratynocytami warstwy podstawnej, (1/10 komorek tam), rozgałęzione, wiele wypustek, duze owalne jądro, jasna cytoplazma, RER, aparat golgiego, pęcherzyki z melaniną

Transport ziaren melaniny

cytokrynia, mikrotubule, kinezyna, melanofilina, Rab27a, aktyna F, miozyna Va

melanofor

fibroblast z ziarnami melaniny

melanosom

pęcherzyk, w którym zachodzi synteza melaniny

regulacja czynności melanocytów

hormon stymulujący melanocyty (melanotropina MSH) przysadki i melanotonina szyszynki

Barwa skóry

więcej ziaren melaniny i znajdują się we wszystkich keratynocytach vs mniej ziaren i tylko w keratynocytach przylegajacych do melanocytow

Komórki dendrytyczne w naskórku

gwiaździste, warstwa podstawna, owalne jądra, jasna cytoplazma, nie ma filamentów cytokeratyny i desmosomów; są ziarenka Birbecka z langeryną i CD1a; polaczone kadheryna 3 z keretynocytami; prezentuja antygeny i wydzielaja interleukinę 1/monokinę/cytokinę

Limfocyty Tgammadelta i Talfabeta naskóka

gammadelta: maja receptory białek szoku termicznego, zwiazanie go usmierca komorke docelowa; alfabeta: rozpoznaja MHC I na powierzchni nienormalnych komórek nabłonkowych, uśmiercając je

Co syntezują słabo zróżnicowane keratynocyty?

laminina, fibronektyna, kolagen typu IV, proteoglikany, kolagenaza, transglutaminaza K, cytokeratyny, profilagryna, SPR, lorykryna, inwolukryna, acyloglukozyloceramid; TGFalfa - autokrynia, TGFbeta -parakrynia, CXC, IL-1,3,6

Warstwy skóry właściwej

brodawkowa, siateczkowa

warstwa brodawkowa skóry właściwej

tkanka łączna właściwa luźna; wpuklenia do nabłonka-brodawki; fibroblasty, makrofagi, komórki tuczne, plazmatyczne, leukocyty (układ SALT)

warstwa siateczkowata skóry właściwej

tkanka łączna właściwa zbita nieregularna, włókna kolagenowe (u płodu I a doroslego III), sprężyste, proteoglikan siarczan dermatanu; ciałka Kraussego, Ruffiniego, Meissnera, blaszkowate, receptory mieszka włosowego

Włos

twór naskóka

liczba mieszków włosowych

5-6 mln

Skład mieszka włosowego

pochewka zewnętrzna, wewnętrzna (Henlego, Huxleya, powłoczka pochewki wewnętrznej) łodyga włosa

Torebka włosa

Tkanka łączna właściwa, pokrywa włos; jej wewnętrzna część to blaszka szklista - błona podstawna mieszka włosa; na zewnątrz włókna kolagenowe, sprężyste układające sięokrężnie i podłużnie

Pochewka zewnętrzna włosa

przedłużenie warstwy kolczystej i jednej zewnętrznej warstwy komórek podstawnych. zewnętrznie podwarstwa komórek towarzyszących

Brodawka włosa

Tkanka łączna włąściwa skóry właściwej wpuklająca się do cebulki włosa; zawiera nerwy i naczynia

Pochewka wewnętrzna włosa

warstwa Henlego, Huxleya i powłoczka pochewki wewnętrznej; ułożone dachówkowato; pęcherzyki z profilagryną, lorykryną, SPR, inwolukryną

Łodyga włosa

Powłoczka włosa (1 warstwa zrogowaciałych kom. ułożonych dachówkowato), korowa (zrogowaciałe wrzecionowate, wzdłuż długiej osi, wypełnione agregatami fil. cytokeratynowych i ziarnami melaniny), rdzenna (tylko w grubych- niecałk. zrogowaciałe z jądrami)

Cykl włosa

anagen, katagen telogen

opuszka mieszk

źródło komórek macierzystych keratynocytów i melanocytów

Z czego składa się górna część śródskórna włosa?

pochewka zewnętrzna, pochewka wewnętrzna i łodyga

Z czego składa się dolna część śródskórna włosa?

dzielące się i różnicujące komórki nabłonka i melanocytów - macierz włosa

Gdzie występują włosy

cała skóra z wyjątkiem podeszwy, dłoni, żołędzi, łechtaczki, napletka, wewnętrznej powierzchni warg sromowych i czerwieni warg

definiowanie ilości mieszków włosowych

WNT hamuje rozkładanie betakateniny, tworzace kompleks z LAF1, aktywuje geny za wytwarzanie włosów

trichogram

badanie cyklu włosowego

etapy gojenia skóry

skrzeplina z agregatów płytek krwi i sieci fibryny, napływ leukocytów pod wpływem chemokin, angiogeneza i proliferacja komórek, rekonstrukcja tkanek

gdzie znajdują się gruczoły łojowe?

cała skóra z wyjątkiem dłoni i stóp

gruczoł łojowy

holokrynowy, obwodowo komórki macierzyste; łój - kwasy tłuszczowe, triglicerydy i estry woskowe; regulacja przez testosteron u mezczyzn i 17-ketosteroidy kory nadnercza u kobiet

mięsień napinający włos

mięśnie gładkie między tkanką łączną podnaskórkową, a torebką włosa; napina sie pod wplywem nerwow wspolczulnych; nie maja ich brwi i rzesy

gdzie sie znajduja czesci wydzielnicze gruczolow potowych

warstwa siateczkowata skóry właściwej

gruczoły potowe ekrynowe

cała skóra z wyjątkiem skóry warg, wew. napletka, żołędzi, warg sr mn i łechtaczki; proste cewki zwinięte spiralnie, cewka - jednowarstwowy sześcienny z kom. mioepitelialnymi; w skład części wydzielniczej wchodzą komórki jasne, ciemne i mioepitelialne

komórki jasne gruczołów potowych ekrynowych

kwasochłonna cytoplazma, mitochondria, pompuja jony, duze komorki

komórki ciemne gruczołów potowych ekrynowych

mniejsze, zasadochłonna cytoplazma, pęcherzyki z proteoglikanami

skład potu

NaCL, woda, amoniak, mocznik, witamina C, proteoglikany

regulacja wydzielania potu

współczulnie, leki adrenergiczne

gruczoły potowe apokrynowe

pod pachami, przewód słuchowy zewnętrzny, powieka, sutek, odbyt, wargi sromow wieksze; duze, rozgalezione cewki, dużo pęcherzyków wydzielniczych, komórki mioepitelialne

skład wydzieliny gruczołów potowych apokrynowych

woda, NaCl, kwas mlekowy, mocznik, białko i glikozaminoglikany

funkcja witaminy D3 w organizmie

wiaze sie z receptorami jadrowymi enterocytow, wzbudza synteze kalbindyny, która transportuje Ca2+

odbieranie wrażeń ciepła i chłodu we skórze

ok. 43 stopnie błonowe białka kanałowe VR-1 ; powyżej 50 stopni VRL-1 wiążące kapsaicynę, chłodu białko TRP wiążące mentol

ciałko Merkla

nabłonkow komórka warstwy kolczystej z zakończeniem nagiego dendrytu; mają pęcherzyki wydzielnicze i wydzielają VIP, enkefalinę i pankreostatynę; obierają wrażenie dotyku o małej mocy

ciałko Meissnera

w brodawkach skóry właściwej w nieowłosionej skórze opuszek palców, dłoni, podeszwy, warg, sutków oraz spojówce. owalny kształt, zazębiające się lemocyty, otoczone onerwiem; wrażliwe na wibracje małej częstotliwości

ciałko Kraussego

wibracje i przestrzenne położenie sygnału; skóra i tkanka podskórna i torebkach stawowych, proste włókna nerwowe

ciałko Ruffiniego

rozciąganie i ucisk; skóra i tkanka podskórna i torebkach stawowych, rozgałęzione włókna nerwowe

ciałko blaszkowate (Vatera-Pacciniego)

tkanka podskórna, krezka, torebka stawowa i narządy wewnętrzne; duże, owalne, kilkanaście blaszek płaskich lemocytów, włókien kolagenowych i tkanki łącznej; do środka wchodzą 2 neurony tracące osłonkę

Mechanoreceptor C

na pograniczu skóry właściwej i naskóka; zakończenie włókien nerwowych otoczone lemocytami i błoną podstawną naskórka; wrażliwe na uczucie świądu

ściana gałki ocznej

twardówka/siatkówka, naczyniówka i siatkówka

Torebka gałki ocznej / torebka Tenona

tkanka łączna właściwa włóknista, oddziela twardowke od tluszczu oczodolu; z tyłu dochodzi do nerwu wzrokowego a z przodu łączy się ze spojówką

Warstwy twardówki

zewnętrzna warstwa włóknista (kolagen równoległy i sprężyste, gwiaździste fibrocyty), blaszka brunatna (kolagen, sprężyste, melanocyty), przestrzeń nadtwardówkowa

blaszka sitowa

część twardówki w miejscu wyjścia nerwu wzrokowego

Warstwy rogówki

nabłonek przedni, blaszka graniczna przednia Bowmana, istota właściwa rogówki, blaszka graniczna tylna Descemeta, nabłonek tylny rogówki

Nabłonek przedni rogówki

wielowarstwowy płaski nierogowaciejący, duże zdolności odnowy, komórki macierzyste na obwodzie, dużo nocyreceptorów

blaszka graniczna przednia / blaszka Bowmana

regularnie ułożone włókna kolagenowe 8 mikrometrów; brak komórek

istota właściwa rogówki

9/10 grubości; włókna kolagenowe tworzące blaszki o regularnym, rownoleglym do rogowki powierzchni; istota podstawowa siarczan chondroityny i keratanu, fibroblasty i limfocyty; brak naczyń krwionośnych odżywianie przez dyfuzję

blaszka graniczna tylna / blaszka Descemeta

8 mikrometrów kolagenu układającego się w węzły i sześciokąty

Nabłonek tylny rogówki / śródbłonek

jednowarstwowy płaski, wypompowuje na zewnątrz Na+, co pociąga za sobą wodę i zmniejsza zmętnienie

Kanał Schlemma

zatoka żylna twardówki, do której odprowadzany jest płyn z komór oka, wysłany śródbłonkiem z nieciągłą błoną podstawną

Skład błony naczyniowej oka

naczyniówka, ciało rzęskowe i tęczówka

Naczyniówka

tkanka luźna właściwa, fibroblasty, makrofagi, limfocyty, kom. tuczne i plazmatyczne oraz melanocyty

Blaszka podstawna / blaszka Brucha

oddziela naczyniówkę od nabłonka barwnikowego siatkówki; błona podstawna śródbłonka, kolagen, włókna sprężyste, blaszka podstawna nabłonka barwnikowego siatkówki

Ciało rzęskowe

kszatałt pierścienia; wieniec rzęskowy, wyrostki rzęskowe i obrączka wieńcowa; mięsień rzęskowy - akomodacja oka, mięsień napinający naczyniówkę; tkanka łączna właściwa, włókna sprężyste

Nabłonek ciała rzęskowego

dwa jednowarstwowe płaskie; wewnętrzny ma mitochondria, mikrokosmki, wgłobienia powierzchni podstawnej, Na, K-ATP-aza i wytwarzają płyn komór oka; zewnętrzny ma cytoplazmę z ziarnami melaniny

Tęczówka

fałdy na przedniej powierzchni, tylna jest gładka; warstwa graniczna wewnętrzna, zrąb -; tylna poweirzchnia - dwa jednowarstwowe płaskie z ziarnami barwnika

warstwa graniczna wewnętrzna -

kolagen i fibroblasty

zrąb tęczówki

łączna właściwa, promieniste wł. kolagenu, melanocyty, melanofory, fibroblasty, m. zwieracz i rozwieracz źrenicy

Torebka soczewki

bezkomórkowa, włókna kolagenowe i proteoglikany

Nabłonek soczewki

jednowarstwowy sześcienny

Soczewka

pokryta bezkomórkową torebką z kolagenem i proteoglikanami, nabłonek 1 sześcienny, włókna powstałe z nabłonka o kształcie litery V, wypełnione krystaliną, większość włókien nie ma jąder

Ciało szkliste

zrąb - Woda, kolagen, proteoglikany, a zwłaszcza kwas hialuronowy; os tylnej powierzchni soczewki przez ciało szkliste do nerwu wzrokowego biegnie kanał ciała szklistego - kanał Cloqueta

Rąbek zębaty

granica między siatkówką receptorową, a niereceptorową

Siatkówka niereceptorowa

dwa nabłonki jednowarstwowe sześcienne przylegające do siebie; wewnętrzny wytwarza płyn komór oka; zewnętrzny jest barwnikowy (w tęczówce oba sąbarwnikowe)

Co wchodzi w skład siatkówki receptorowej

neurony, nabłonek barwnikowy i komórki podporowe neurogleju (Mullera)

Neurony siatkówki receptorowej

Komórki wzrokowe pręciko i czopkonośne (neuron I; dwubiegunowe poziome i amakrynowe (neuron II); zwojowe przekaźnikowe i receptorowe (neuron III)

10 warstwy siatkówki receptorowej

barwnikowa, pręcików i czopków, graniczna zewnętrzna, ziarnista (jądrowa) zewnętrzna, splotowata zewnętrzna, ziarnista (jądrowa) wewnętrzna, splotowata wewnętrzna, komórek zwojowych, włókien nerwowych, graniczna wewnętrzna

komórki nabłonka barwnikowego siatkówki

wewnętrzna powierzchnia - liczne wypustki, wgłobienia na pręciki i czopki; połączenia occludens i adherens między sąsiadami (bariera krew-siatkówka)

komórki wzrokowe pręcikonośne - pręciki

100 mln na oko, słabe światło monochromatyczne; odcinek zew. zmodyfikowany dendryt z pęcherzykami z rodopsyną (przesuwanie się ich 9-13 dni); odcinek wew. - mitochondria, polisomy, aparat Golgiego syntezują białka błonowe, w tym opsyny; buławka końcowa