Frage |
Antworten |
W jaki sposób czynniki emocjonalne wpływają na poznanie naukowe? Lernen beginnen
|
|
I. Zniekształcają je II. Napędzają poprzez motywację naukowców.
|
|
|
Czym jest nauka rozumiana funkcjonalne (czynnościowo)? Lernen beginnen
|
|
Nauka w sensie funkcjonalnym jest zespołem poznawczych czynności. Te czynności są uporządkowane i metodyczne.
|
|
|
Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Na jakie cztery główne działy można podzielić naukę wg skryptu? Lernen beginnen
|
|
Na I. Filozofię II. Nauki niefilozoficzne formalne III. Nauki niefilozoficzne przyrodnicze IV. Humanistyczne
|
|
|
Dzięki jakim czterem czynnikom można scharakteryzować każdą naukę (np. glacjologię)? Lernen beginnen
|
|
Poprzez podanie jej: I. Przedmiotu II. Aspektu III. Celu IV. Metody
|
|
|
Jak można zdefinować naukę jako wytwór? (nie jako zespół czynności) Lernen beginnen
|
|
uporządkowanych zdań dotyczących odpowiedniego przedmiotu. Te zdania są intersubiektywnie komunikowalne i sprawdzalne.
|
|
|
Co to znaczy intersubiektywnie komunikowalne? Lernen beginnen
|
|
jeden człowiek może je przekazać drugiemu w sposób zrozumiały
|
|
|
Jakie nauki wg skryptu wchodzą w skład filozofii? (w podziale na 4 główne działy nauk) Lernen beginnen
|
|
Filozofia bytu, poznania, kosmologia i etyka.
|
|
|
Jakie nauki wg skryptu wchodzą w skład nauk niefilozoficznych formalnych? (w podziale na 4 główne działy nauk) Lernen beginnen
|
|
Logika formalna i matematyka.
|
|
|
Jakie nauki wg skryptu wchodzą w skład nauk niefilozoficznych przyrodniczych? (w podziale na 4 główne działy nauk) Lernen beginnen
|
|
Fizyka, chemia, astrolomia, biologia.
|
|
|
Jakie nauki wg skryptu wchodzą w skład humanistycznych? (w podziale na 4 główne działy nauk) Lernen beginnen
|
|
Psychologia, socjologia, ekonomia, historia.
|
|
|
Lernen beginnen
|
|
Filozof to ten, kto chce znaleźć ostateczną zasadę wszechrzeczy przy pomocy własnego rozumu, bez odwołania się do mitu czy religii.
|
|
|
Jak opisywali filozofię Platon i Sokrates? Lernen beginnen
|
|
Mówią oni, że z jednej strony jest wiedza ogólna, powszechna, doskonała, pewna, dotycząca tego, co konieczne i istotne
|
|
|
Do którego wieku filozofia utrzymała tytuł królowej nauk? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Jakie nurty spowodowały utratę pozycji królowej nauk przez filozofię? Lernen beginnen
|
|
Skrajny empiryzm i pozytywizm.
|
|
|
Czym charakteryzował się XVIII wieczny empiryzm? Lernen beginnen
|
|
Liczy się jedynie doświadczenie zmysłowe.
|
|
|
Czym charakteryzował się XVIII pozytywizm? Lernen beginnen
|
|
wszystkie twierdzenia muszą być sprawdzalne empirycznie
|
|
|
Jaki dział filozofii zaakceptowano podczas rozszerzania się pozytywizmu i nauk empirycznych? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Czy filozofia zajmuje się próbą odpowiedzi na pytania, na które nauki empiryczne nie są w stanie odpowiedzieć, szczególnie te ostateczne? Lernen beginnen
|
|
Skąd się w ogóle wzięło, że rzeczy istnieją? Jak istnieją? Czy istnieje jakiś cel dla którego rzeczy istnieją? Czy ich istnienie jest sensowne?
|
|
|
Czy nauki opierają się na aksjomatach, których nie można udowodnić? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Czy założenie, że to co widzimy pod mikroskopem jest prawdziwą rzeczywistością da się sprawdzić? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Czy nauki empiryczne są w stanie odpowiedzieć na pytanie dlaczego istnieją wartości? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Czy nauki filozoficzne są w stanie odpowiedzieć na pytanie dlaczego istnieją wartości? Lernen beginnen
|
|
Mogą podjąć próbę odpowiedzi. One się tym zajmują, w przeciwieństwie do nauk empirycznych.
|
|
|
Jakie są trzy główne problemy filozofii, powodujące przekonanie o rzekomej jej jałowości? Lernen beginnen
|
|
I. Problematyka fil. jest trudna i subtelna, a autorzy nie zawsze dbali o precyzyjność wypowiadania się i zrozumiałość. II. W filozofii często posługujemy się intuicją, która jest nieprecyzyjna i trudno opisać jej wynik. III. Szkoły filozoficzne wytwarzały niezrozumiałe języki i systemy, które potem były często źle rozumiane i krytykowane.
|
|
|
Co oznacza łacińskie powiedzenie "scire propter ipsum scire"? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Czy w filozofii chodzi bardziej o znajdywanie odpowiedzi na pytania czy samo stawianie pytań? Lernen beginnen
|
|
Bardziej w filozofii chodzi o stawianie pytań, na pełniejszym zdaniu sobie sprawy z założeń i konsekwencji określonych stanowisk, na odkrywaniu nowych punktów widzenia.
|
|
|
Jakie istnieją główne dwa podstawowe sposoby badania filozoficznego? Lernen beginnen
|
|
I. Metoda fenomenologiczna II. Logiczno-lingwistyczna
|
|
|
Czym jest fenomenologiczne badanie filozoficzne? Lernen beginnen
|
|
Jest to opis tego, co jest dane na różne sposoby. Podejmuje się też próby wyjaśnienia tego, co jest opisane.
|
|
|
Czym jest logiczno-lingwistyczne badanie filozoficzne? Lernen beginnen
|
|
Jest to sposób opisu (ujawniania sensu i funkcji) lub konstrukcji języka. Tutaj analizuje się sam język filozoficzny, tzn. jakie znaczenie mają poszczególne wypowiedzi w kontekście danego języka. Nie jest ważne odniesienie przedmiotowe, tzn. do rzeczywistości, jedynie liczy się analiza treści językowych.
|
|
|
Jakie jest 5 koncepcji filozofii wg skryptu? Lernen beginnen
|
|
I. Klasyczna KF II. Pozytywistyczna KF III. Neopozytywistyczna KF IV. Lingwistyczna KF V. Irracjonalna KF
|
|
|
Czym charakteryzuje się klasyczna koncepcja filozofii? Lernen beginnen
|
|
I. Filozofia jest wiedzą autonomiczną. II. Posiada własny przedmiot i metodę. III. Ma charakter naukowy IV. Zmierza do odkrycia ostatecznych racji istnienia bytu. V. Bada poznanie.
|
|
|
Czym charakteryzuje się pozytywistyczna koncepcja filozofii? Lernen beginnen
|
|
I. Filozofia nie stanowi odrębnego typu wiedzy (nauki przyrodnicze są doskonalsze). II. Filozofia jest encyklopedyzacją wyników tych nauk przyrodniczych.
|
|
|
Czym charakteryzuje się neopozytywistyczna koncepcja filozofii? Lernen beginnen
|
|
I. Istnieją nauki formalne i realne II. Filozofia nie stanowi odrębnej wiedzy III. Jej rozważanai mają charakter pseudonaukowy. IV. Nauka ma tylko sens, gdy odpowiedź można dać doświadczeniem empirycznym. V. Na ostateczne pytania odpowiedź dają nauki empiryczne np. istotą kartki są atomy.VI. Głoszona przez przedstawicieli "koła wiedeńskiego".
|
|
|
Czym są nauki formalne w neopozytywistycznej koncepcji filozofii? Lernen beginnen
|
|
M.in. logiką i matematyką
|
|
|
Czym są nauki realnew neopozytywistycznej koncepcji filozofii? Lernen beginnen
|
|
Naukami empirycznymi i humanistycznymi, których wzorem jest fizyka.
|
|
|
Dlaczego w neopozytywistycznej koncepcji filozofii filozofia ma charakter pseudonaukowy? Lernen beginnen
|
|
Do dotyczy ludzkich emocji, aspiracji, potrzeb. Filozofia staje się bliska sztuce i religii.
|
|
|
Czym charakteryzowało się "koło wiedeńskie"? Lernen beginnen
|
|
Chcieli ewolucji ery empiryzmu, która ustrzegłaby świat naukowy przed błędami poprzednich epok. Istnieli od 1922.
|
|
|
Czym charakteryzuje się lingwistyczna koncepcja filozofii? Lernen beginnen
|
|
I. Można się zająć jedynie SPOSOBEM mówienia o filozoficznych problemach, strukturą zdań, charakterem i językiem filozofii czy filozofów.II. Problemy metafizyczne dotyczą często samego języka. III. Problemy istnieją poprzez niesciłe wyrażanie się filozofów.IV. Możemy zastanawiać się co znaczą poszczególne słowa i w jaki sposób są od siebie zależne.
|
|
|
Czym charakteryzuje się irracjonalna koncepcja filozofii? Lernen beginnen
|
|
Jest to subiektywne ujęcie podmiotu poznającego.II. Jest sposobem oswajania lub oswajania się ze światem. III. Odpowiedź na pytania o ostateczne elementy bytu będą zależne np. od chwilowego nastroju.
|
|
|
Jaką filozofię Kościół uznaje za najbardziej odpowiadającą potrzebom teologii? Lernen beginnen
|
|
Filozofię Tomasza z Akwinu
|
|
|
Czy Objawienie, które zawiera pełnię prawdy, wyklucza możlwość znalezienia tej prawdy drogą racjonalną? Lernen beginnen
|
|
Nie. Filozofia jest pomocna w zdobywaniu prawdy, gdyż jest racjonalnym sposobem dotarcia do tej prawdy.
|
|
|
Czym różnią się punkty wyjścia teologii i filozofii? Lernen beginnen
|
|
Teologia wychodzi od Objawienia, a filozofia od doświadczenia albo jakiegoś faktu.
|
|
|
Czy nie ma sprzeczności pomiędzy teologią i filozofią wtedy, gdy wnioski filozoficzne są zgodne z Objawieniem? Lernen beginnen
|
|
Tak, wtedy nie ma. Konflikt pomiędzy światem racjonalnym a teologicznym istnieje wtedy, gdy są ze sobą sprzeczne, a to oznacza, że któraś ze stron się pomyliła.
|
|
|
Dlaczego w teologii kluczowe znaczenie ma wiara? Lernen beginnen
|
|
Ponieważ pozwala przyjąć Objawienie za punkt wyjścia.
|
|
|
Czy można wszystko wytłumaczyć w teologii? Lernen beginnen
|
|
Nie, teologia uwzględnia element tajemnicy, która jest objawiona, ale rozum nie jest w stanie do końca ją wyjaśnić. Przykładem takiej tajemnicy jest wiara w Trójcę św.
|
|
|
Co to znaczy ancilla theologiae? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Dlaczego filozofia to ancilla theologiae? Lernen beginnen
|
|
Ponieważ dostarcza teologii pojęć i metod, które pomagają pełniej wyrazić prawdę objawioną.
|
|
|
Na jakie działy filozofii dzielono filozofię w szkole platońskiej? Lernen beginnen
|
|
Na fizykę, etykę i teorię poznania.
|
|
|
Na jakie działy dzielił Arystoteles filozofię? Lernen beginnen
|
|
Na filozofię teoretyczną i praktyczną.
|
|
|
Na jakie działy wg stopnia abstrakcji dzielił Arystoteles filozofię teoretyczną? Lernen beginnen
|
|
Fizykę, matematykę i metafizykę.
|
|
|
Na jakie działy wg stopnia abstrakcji dzielił Arystoteles filozofię praktyczną? Lernen beginnen
|
|
Etykę, politykę, ekonomikę i retorykę.
|
|
|
Jak podzielił Christian Wolff filozofię? Lernen beginnen
|
|
Filozofię teoretyczną i praktyczną
|
|
|
Co wchodziło w skład filozofii teoretycznej wg Christiana Wolffa? Lernen beginnen
|
|
Ontologia (metafizyka ogólna), metafizyka szczegółowa (teodycea, kosmologia, psychologia racjonalna)
|
|
|
Co wchodziło w skład filozofii praktycznej wg Christiana Wolffa? Lernen beginnen
|
|
Etyka, polityka, ekonomika i logika.
|
|
|
Jakie dwa główne działy filozofii wyodrębnia skrypt? Lernen beginnen
|
|
Filozofię bytu i poznania.
|
|
|
Jak filozofię bytu rozumie autor skryptu? Lernen beginnen
|
|
Do bytu możemy podchodzić na dwa różne sposoby; 1) albo jako sam w sobie i pytać o jego ostateczne podstawy
|
|
|
Jak filozofię poznania rozumie autor skryptu? Lernen beginnen
|
|
. Do bytu możemy podchodzić na dwa różne sposoby; 2) to, co ujmuje nasza świadomość nazwać bytem i pytać o jego strukturę i konieczne uwarunkowania.
|
|
|
Z filozofia bytu czy poznania można łączyć następujące działy filozofii? : kosmologię, antropologię, teodyceę, etykę i estetykę Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Z filozofia bytu czy poznania można łączyć następujące działy filozofii? logikę formalną, semiotykę, metodologię i filozofię nauk. Lernen beginnen
|
|
Z teorią poznania (f. poznania)
|
|
|
Jak nazywa się nauka dotyczącą poznania i języka? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Jakie działy wyróżniamy dzieląc logikę? Lernen beginnen
|
|
logikę formalną, semiotykę, metodologię i teorię nauk
|
|
|
Jak nazywa się nauka o poprawnym wnioskowaniu? Lernen beginnen
|
|
Bada pewien rodzaj rozumowania, tu: wnioskowanie, od strony jego poprawności.
|
|
|
Jak nazywa się nauka o sprawności poznawczej języka? Lernen beginnen
|
|
Bada język od strony jego komunikowalności. Na przykład jaka jest funkcja znaku w przekazywaniu informacji.
|
|
|
Jak nazywa się nauka o przebiegu i strukturze czynności poznawczych i ich rezultatach w naukach? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Jak nazywa się jednym słowem naukę o innych naukach? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Co wniosła flogika do filozofii na przestrzeni historii? Lernen beginnen
|
|
I. Metodę aksjomatyczną. II. Teorię argumentacji i definicji. III. Analizę funkcji semiotycznych wyrażeń. IV. Rozwinęła logikę formalną.
|
|
|
Jak nazywa się nauka o formalnych relacjach w zdaniu? Lernen beginnen
|
|
„Jeśli każde M jest P i każde S jest M, to każde S jest P”
|
|
|
Jakie 2 rodzaje zdań występują w logice? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Co oznacza "zdanie empiryczne" w logice? Lernen beginnen
|
|
Zdanie, którego prawdziwość można sprawdzić odwołując się do doświadczenia. Nie wystarczy zrozumieć znaczenia pojęć.
|
|
|
Co o znacza zdanie analityczne w logice? Lernen beginnen
|
|
Zdanie, którego prawdziwość można zbadać poprzez zrozumienie znaczenia poszczególnych wyrażeń. „Kawaler to mężczyzna nieżonaty”
|
|
|
Jak można nazwać słowa każdy, niektóry lub jedyny? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Czym jest system dedukcyjny w logice? Lernen beginnen
|
|
Jest to system w którym mamy zdania przyjęte bez dowodu (aksjomaty) oraz zdania przyjęte na podstawie dowodu, które są przesłankami bądź twierdzeniami pierwotnymi, bądź ich konsekwencjami.
|
|
|
Na czym polega konstruowanie systemu dedukcyjnego? Lernen beginnen
|
|
Ustala się aksjomaty oraz zespół reguł dedukcyjnych (czyli jak z aksjomatów wyprowadzić następne tezy systemu).
|
|
|
Jaki jest cel tworzenia systemu dedukcyjnego i badania go? Lernen beginnen
|
|
Celem takiego systemu jest zbadanie własności systemów, tzn. czy jest niesprzeczny (czy nie ma w nim ukrytych sprzeczności), rozstrzygalność (można sprawdzić każde wyrażenie systemu, czy jest twierdzeniem tej teorii).
|
|
|
Jak się nazywa nauka badająca język od strony jego poznawczych funkcji oraz poznawczej sprawności. Lernen beginnen
|
|
Logika języka (semiotyka)
|
|
|
Jakie są trzy rodzaje logiki języka, czyli semiotyki? Lernen beginnen
|
|
Syntaktyka, semantyka i pragmatyka.
|
|
|
Czym zajmuje się syntaktyka? Lernen beginnen
|
|
Syntaktyka zajmuje się wyrażeniami językowymi od strony ich wzajemnych relacji.
|
|
|
Jaka część logiki języka, czyli semiotyki, będzie badała relację między wyrażeniem „kwiat” a wyrażeniem „roślina”. Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Czym zajmuje się semantyka? Lernen beginnen
|
|
Bada relację między wyrażeniami, a przedmiotami.
|
|
|
Jaka część logiki języka, czyli semiotyki, będzie badała relację między wyrażeniem "miłość", a konkretną postawą ludzką? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Czym zajmuje się pragmatyka? Lernen beginnen
|
|
Relacją między wyrażeniem a jego użytkownikiem.
|
|
|
Jaka część semiotyki, czyli logiki języka, będzie badać "co się przekazuje innej osobie mówiąc dzisiaj ładnie wyglądasz" Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Dlaczego teoria poznania bada ludzkie poznanie? Lernen beginnen
|
|
Celem dotarcia do ostatecznych możliwości oceny wartości tego poznania i uzyskania kryteriów oceny jego rezultatów.
|
|
|
Jakie dwie rzeczy są źródłem problematyki teoriopoznawczej? Lernen beginnen
|
|
Błędy i złudzenia w poznaniu.
|
|
|
Czy teoria poznania wartościuje ludzkie poznanie (tzn. czy poddaje ocenie)? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Jakie są koncepcje teorii poznania? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Czym charakteryzuje się koncepcja T. P traktująca ją jako część nauk psychologicznych, medycznych? Lernen beginnen
|
|
T.P. jest częścią nauk psychologicznych, medycznych.
|
|
|
Czy koncepcja T.P. traktująca ją jako część nauk psychologicznych, medycznych rozróżnia genezę poznania (skąd się bierze? jak funkcjonuje?) i jego wartości (prawdziwości)? Lernen beginnen
|
|
Nie, nie dokonuje rozróżnienia.
|
|
|
Czy koncepcja T.P. traktująca ją jako część nauk psychologicznych, medycznych, pyta o prawomocność poznania? Lernen beginnen
|
|
Nie, ta koncepcja T.P. jest zależna od poznania które bada, co jest problemem w świecie naukowym.
|
|
|
Czym charakteryzuje się koncepcja T.P. uprawianej metodą dedukcyjną? Lernen beginnen
|
|
wg tej koncepcji teorię poznania winno się uprawiać metodą dedukcyjną, na wzór nauk formalnych. Wychodząc od niesprzecznego układu aksjomatów postępując wg odpowiednich reguł myślenia dochodzi się do wniosków. Wnioski te odnoszą się do poznania.
|
|
|
Jaka jest problematyka koncepcji T.P. uprawianej metodą dedukcyjną? Lernen beginnen
|
|
Uwzględnia tylko formalne związki między zdaniami teorii.
|
|
|
Dlaczego uwzględnianie tylko formalnych związków w koncepcji T.P. uprawianej metodą dedukcyjną jest problematyczna? Lernen beginnen
|
|
W poznaniu, które powinna analizować teoria poznania, w grę wchodzą także intuicje pozaaksjomatyczne, stąd nie można ograniczyć teorii systemu tylko do związków formalnych. . Innymi słowy system dedukcyjny, którym miałaby być t.p. nie obejmowałby każdego rodzaju poznania a jedynie to, które jest podobne do poznania np. matematycznego.
|
|
|
Czym jest metoda dedukcyjna? Lernen beginnen
|
|
Wychodząc od niesprzecznego układu aksjomatów postępując wg odpowiednich reguł myślenia dochodzi się do wniosków. Wnioski te odnoszą się do poznania.
|
|
|
Czym charakteryzuje się koncepcja T.P. sprowadzająca T.P. do problematyki językowej? Lernen beginnen
|
|
. Zawęża zagadnienia t. p. do problematyki związków wyrażeń językowych: nazw, zdań. Badając język badamy samo poznanie.
|
|
|
Czy koncepcja T.P. sprowadzająca T.P. do problematyki językowej zakłada, że strukturze poznania odpowiada struktura języka? Lernen beginnen
|
|
Tak, stąd badając język badamy samo poznanie.
|
|
|
Jaka jest problematyka koncepcji T.P. sprowadzająca T.P. do problematyki językowej? Lernen beginnen
|
|
Nie można jednak przyjąć tak wąskiego rozumienia teorii poznania. Błędne wydaje się założenie, że nie ma dość wyraźnej różnicy między rezultatem poznania a językiem, czyli środkiem komunikowania efektów poznania.
|
|
|
Czy całe ludzkie poznanie można opisać lingwistycznie, tj. słowami? Lernen beginnen
|
|
Nie. Skrypt podaje przykład mistyków mających problem z opisem przeżyć.
|
|
|
Czym charakteryzyje się koncepcja T.P. traktującą ją jako metafizykę poznania? Lernen beginnen
|
|
I. Traktuje poznanie jako byt szczególnego rodzaju, ale... II... rzeczywistość (wg koncepcji) składa się z bytów różnego rodzaju, więc poznanie jest kolejnym bytem. III. Metafizyka poznania jest częścią metafizyki człowieka.
|
|
|
Jaka jest problematyka koncepcji T.P. traktującą T.P. jako metafizykę poznania? Lernen beginnen
|
|
Nie poddaje ocenie własnych metod przyjętych przy badaniu poznania. Ta koncepcja nie jest w stanie usprawiedliwić słuszoności swoich twierdzeń. Ta koncepcja popełnia błąd PETITIO PRINCIPII.
|
|
|
Czym jest błąd PETITIO PRINCIPII? Lernen beginnen
|
|
Jest to błąd logiczny polegający na przyjęciu za przesłankę tego, co będzie dopiero potem wywnioskowane lub tego, co jest niewystarczająco obecnie uzasadnione.
|
|
|
W jaki sposób koncepcja T.P. polegająca na uznawaniu ją za metafizykę poznania popełnia błąd PETITIO PRINCIPII? Lernen beginnen
|
|
Nie poddaje ocenie własnych metod przyjętych przy badaniu poznania, bazuje na niepotwierdzonych aksjomatach. Innymi słowy, bada coś wg własnych kryteriów, których nie jest już w stanie ocenić jako metafizyka, bo nie ma możliwości ich ocenienia.
|
|
|
Czym charakteryzuje się piąta koncepcja T.P., która traktuje poznanie jako informatora? Lernen beginnen
|
|
I. Jedynym założeniem (aksjomatem) jest to, że poznanie istnieje i ma miejsce.II. Nie ma znaczenia czy istnieje obiektywny przedmiot poznania. III. Nie ma znaczenia czy poznanie jest prawdziwe. IV. Nie wychodzi poza poznanie, bazuje na tym co dzieje się w poznaniu. V. T.P. jest metanauka, tj. bada poznanie, czyli jakas wiedze.VI. Jest to nauka o prawdziwosci ludzkiego poznania. VII. Po dojsciu do pewnych wnioskow ocenia ich prawomocnosc.
|
|
|
Czy piąta koncepcja T.P., traktująca poznanie jako informatora o czymś jest zależna od obiektywności istnienia przedmiotu poznania? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Czym jest system dedukcyjny? Lernen beginnen
|
|
to taki system w którym mamy zdania przyjęte bez dowodu, zwane aksjomatami oraz zdania przyjęte na podstawie dowodu, które są przesłankami bądź twierdzeniami pierwotnymi, bądź ich konsekwencjami.
|
|
|
Czy piąta koncepcja T.P., traktująca poznanie jako informatora, sama ocenia prawomocność swoich wniosków? o czymś Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Czy piąta koncepcja T.P., traktująca poznanie jako informatora o czymś, oprócz czynności poznania bada również jej wytwory? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Co bada piąta koncepcja T.P., traktująca poznanie jako informatora o czymś, oprócz czynności poznania? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Jakiego błędu trzeba się ustrzec w metodzie T.P.? Lernen beginnen
|
|
Zadania pytania z niemądrym założeniem. Dlaczego Troszczkub Jaszczyński jest gupi a guupiii?
|
|
|
Jakie muszą być pytania w metodzie T.P., aby były sensowne? Lernen beginnen
|
|
I. Poprawnie sformułowane, II. prawdziwe, III. odpowiednio uzasadnione, IV. trafne (posiadające prawdziwe założenia), V. zasadne (posiada przynajmniej dwie sensowne odpowiedzi).
|
|
|
Dzieki jakim trzem założeniom T.P. ma sens jako nauka? Lernen beginnen
|
|
(1) istnienie poznania, (2) istnienie poznania poznania, (3) istnienie podmiotu poznającego.
|
|
|
Czy dla ogólnie rozumianej T.P. na wstępie ważne jest obiektywne istnienie przedmiotu poznania? Lernen beginnen
|
|
Nie, to dopiero ma być dowiedzione.
|
|
|
Jakie jest 8 elementów problematyki T.P.? Lernen beginnen
|
|
I. Wybór przedmiotu t.p., celu t.p., punktu wyjścia dla t.p., jakie są źródła poznania (zmysły, rozum), granice poznania (czego nie jesteśmy w stanie poznać), podmiot poznania, rola znaków w poznaniu, kryteria prawdziwości poznania.
|
|
|
Czy smażenie kurczaków jest przedmiotem T.P.? Lernen beginnen
|
|
Nie, ale już nasze postrzeganie smażenia kurczaków tak.
|
|
|
Jak nazywa się inaczej teoria bytu? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Jak nazywa się inaczej metafizyka? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Jak nazywa się przerośnięty lew? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Lernen beginnen
|
|
Bada byt jako byt, czyli to, co istnieje.
|
|
|
Co jest celem metafizyki? Lernen beginnen
|
|
Znalezienie ostatecznych racji (przyczyn) istnienia bytu, celem uchwycenia elementów, bez których byt nie byłby bytem.
|
|
|
Co jest przedmiotem metafizyki? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Jakimi pojęciami operuje metafizyka? Lernen beginnen
|
|
Transcendentalno-analogicznymi
|
|
|
Co oznacza transcendentalno-analogiczny sposób ujmowania przedmiotu przez metafizykę? Lernen beginnen
|
|
To znaczy że przedmiotem metafizyki jest wszystko, co istnieje (transcendentalność), a to wszystko co istnieje, przez fakt istnienia jest nieznacznie do siebie podobne (analogiczność).
|
|
|
Która nauka jest najważniejszą w tomiźmie? Lernen beginnen
|
|
Metafizyka, ponieważ dotyczy wszelkiego bytu.
|
|
|
Na jakie dwa aspekty w tomiźmie dzieli się metafizykę? Lernen beginnen
|
|
. Wyróżnia więc aspekt esencjalny (istota) i egzystencjalny (istnienie) każdego bytu. Ale pomija się podział na aspekt ilościowy i jakościowy.
|
|
|
Czym jest język w tomistycznej koncepcji filozofii? Lernen beginnen
|
|
Jest odbiciem poznawanej rzeczywistości
|
|
|
Co to znaczy że poznanie metafizyczne w tomistycznej koncepcji metafizyki jest ogólne? Lernen beginnen
|
|
Tzn. że dotyczy każdego bytu. Tylko wtedy jesteśmy w stanie znaleźć ostateczne i konieczne warunki istnienia bytu jako takiego. Nie jest to zatem podanie jakiś bliższych warunków bytu, ale właśnie ostatecznych.
|
|
|
Metafizyka szuka ****** każdego bytu. <--- uzupełnij gwiazdki Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Jakie musi być poznanie w tomistycznej koncepcji metafizyki? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Jakimi sposobami metafizyka w koncepcji tomistycznej chce uniknąć dogmatyzmu? Lernen beginnen
|
|
stara się wyjść od neutralnego punktu, tak aby nie zakładać już czegoś wcześniej. wcześniej. W ten sposób metafizyka stara się uniknąć dogmatyzmu. Tym neutralnym punktem wyjścia jest doświadczenie bytu, a konkretniej sąd egzystencjalny: „lampa istnieje”. Jest w nim dane to, że jakaś treść jest.
|
|
|
Czy problematyka fizyczna jest taka sama dla każdej koncepcji metafizyki? Lernen beginnen
|
|
Nie, istnieją jednak pewne problemy wspólne dla wielu metafizyk.
|
|
|
Jakie są problemy metafizyki? Lernen beginnen
|
|
I. Pojęcie bytu II. Byt jest racjonalny czy irracjonalny? III. Jak istnieje byt? IV. Świat jest monistyczny czy pluralistyczny? V. Istnieje tylko materializm? VI. Czy istnieje byt pierwotny? VII. Jaką naturę ma Bóg?
|
|
|
Czym jest pierwszy problem metafizyki, a mianowicie pojęcie bytu? Lernen beginnen
|
|
/ Jak dochodzimy do pojęcia bytu? Czy na drodze abstrakcji, czy separacji? Czy tak utworzone pojęcie bytu jest jednoznaczne, wieloznaczne czy analogiczne?
|
|
|
Czym jest drugi problem metafizyki, a mianowicie "byt jest racjonalny czy irracjonalny? Lernen beginnen
|
|
I. Czy podlega zasadom tożsamości? II. Niesprzeczności? III. Racji dostatecznej
|
|
|
Na czym polega trzeci problem metafizyki, a mianowicie "jak istnieje byt"? Lernen beginnen
|
|
Czy mamy do czynienia z realizmem czy idealizmem metafizycznym, tzn. jak istnieje byt? Jest on w świecie idei (Platon), czy też rzecz dana w doświadczeniu jest realnym bytem (Arystoteles)?
|
|
|
Na czym polega czwarty problem metafizyki, a mianowicie "świat jest monistyczny czy pluralistyczny"? Lernen beginnen
|
|
Czy świat jest pluralistyczny (wielość bytów), czy monistyczny (istnieje tylko jeden byt)?
|
|
|
Na czym polega piąty problem metafizyki, a mianowicie "czy istnieje tylko materializm"? Lernen beginnen
|
|
Czy wszystko, co istnieje ma naturę czysto materialną, czy też istnieje jakiś pierwiastek niematerialny w świecie?
|
|
|
Na czym polega szósty problem metafizyki, a mianowicie "Czy istnieje byt pierwotny"? Lernen beginnen
|
|
Czy istnieje byt pierwotny? Tu mamy do czynienia z teizmem (Bóg jest różny od świata), panteizmem (świat i Bóg to to samo), ateizmem (nie ma Boga).
|
|
|
Na czym polega siódmy problem metafizyki, a mianowicie "jaką naturę ma Bóg"? Lernen beginnen
|
|
Na znalezieniu odpowiedzi na pytanie "jaką naturę ma Bóg"?
|
|
|
Jak inaczej nazywana jest kosmologia? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Jak inaczej nazywana jest filozofia przyrody? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Na czym polega filozofia przyrody? Lernen beginnen
|
|
Jest to filozofia bytu cielesnego lub inaczej, bytu podlegającego ruchowi.
|
|
|
Jakie są cztery koncepcje filozofii przyrody? Lernen beginnen
|
|
F.P. jako synsteza wyników nauk szczegółowych.II. F.P. bada podstawowe założenia i metody nauk przyrodniczych. III. Zajmuje się bytem materialnym ustalając jego szczegóły. IV. Bada byt materialny jako szczególną kategorię bytu.
|
|
|
Czym charakteryzuje się pierwsza koncepcja T.P. traktująca ją jako syntezę wyników nauk szczegółowych? Lernen beginnen
|
|
Jest to ogólny pogląd na przyrodę, jej strukturę i prawidłowości. Jednak, aby uprawiać f.p. w ten sposób trzeba przekroczyć 12 epistemologię nauk szczegółowych, więc można mówić o jakiejś niekonsekwencji w takim pojęciu f.p.
|
|
|
Czym charakteryzuje się druga koncepcja F.P.? (patrz dół) II. F.P. bada podstawowe założenia i metody nauk przyrodniczych. Lernen beginnen
|
|
F.p. bada podstawowe założenia i metody nauk przyrodniczych. Lecz w tym wypadku jest tylko metanauką i nie jest f.p.
|
|
|
Czym charakteryzuje się trzecia koncepcja F.P.? Lernen beginnen
|
|
Zajmuje się bytem materialnym ustalając jego istotę, strukturę, sposób istnienia, przyczyny. W tym wypadku jest to metafizyka szczegółowa.
|
|
|
Czym charakteryzuje się czwarta koncepcja F.P.? Lernen beginnen
|
|
Bada byt materialny, jako szczególną kategorię bytu, od strony jego struktury, uwarunkowań i kategorii bytowych. Tutaj f.p. jest względnie samodzielną nauką.
|
|
|
Czym jest metoda aksjomatyczna? Lernen beginnen
|
|
rozumowanie wywodzące twierdzenia ze zbioru aksjomatów.
|
|
|
Co bada syntaktyka, semantyka i pragmatyka? Lernen beginnen
|
|
Syntaktyka = wyrażenia językowe Semantyka = wyrażenia a przedmioty Pragmatyka: wyrażenia a użytkownicy
|
|
|
Co oznacza pytanie "czy byt podlega zasadom tożsamości"? Lernen beginnen
|
|
To pytanie oznacza: "czy byt jest tym, czym jest?"
|
|
|
Co oznacza pytanie "czy byt podlega zasadom niesprzeczności?" Lernen beginnen
|
|
"Czy byt nie jest sprzeczny w sobie?"
|
|
|
Co oznacza pytanie "czy byt podlega racji ostatecznej"? Lernen beginnen
|
|
"Czy można podać jego przyczynę?"
|
|
|
Co pozwala wyodrębnić kosmologię od metafizyki? Lernen beginnen
|
|
Należy uwzględnić wyniki nauk szczegółowych w kosmologii
|
|
|
Co jest przedmiotem kosmologii? Lernen beginnen
|
|
Przedmiotem F.P. jest świat jako całość.
|
|
|
Czy można uważać kosmologię za część metafizyki? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Czym jest metafizyka ciał, układów ciał, wszechświata? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Jakie elementy są problematyką F.P./kosmologii? Lernen beginnen
|
|
Czy bytów jest wiele, czy jeden? Jaka jest struktura bytu materialnego? Czy ciała mają tylko charakter ilościowy, czy także jakościowy? Jak istnieje czas? Zasada jednostkowienia ciał tego samego gatunku. Determinizm. Kauzalizm. Finalizm Czy świat jest bytem czy zbiorem bytów? Jak powstał świat?
|
|
|
Jakie pytanie zadaje determinizm w problematyce kosmologii? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Jakie pytanie zadaje kauzalizm w kosmologii? Lernen beginnen
|
|
Czy istnieją przyczyny w świecie?
|
|
|
Co to znaczy, że w metafizyce tomistycznej nie chodzi o zagadnienie językowe, tylko przedmiotowe? Lernen beginnen
|
|
. To znaczy, że metafizyka zajmuje się rzeczami, które istnieją obiektywnie, czyli niezależnie od poznającego podmiotu.
|
|
|
Co jest neutralnym punktem wyjścia w metafizyce tomistycznej? Lernen beginnen
|
|
Doświadczenie bytu, a konkretniej sąd egzystencjalny: „lampa istnieje”. Jest w nim dane to, że jakaś treść jest.
|
|
|
Czym charakteryzuje się filozofia człowieka? Lernen beginnen
|
|
Jest to dział metafizyki zajmujący się człowiekiem jako bytem szczególnego bytu.
|
|
|
Co wchodzi w skład filozofii człowieka? Lernen beginnen
|
|
Filozofia prawa, religii, społeczeństwa, kultury. Zahacza też etyka i estetyka.
|
|
|
W jaki sposób antropologia filozoficzna ujmuje człowieka? Lernen beginnen
|
|
Ze strony jak najbardziej ogólnej, uniwersalnej i całościowej, w przeciwieństwie do np. psychologii czy teologii, które ujmują człowieka szczegółowo.
|
|
|
Od kogo wg skryptu zaczęło się zainteresowanie człowiekiem w historii dziejów? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Po kim wg skryptu nadszedł renesans z antropocentryzmem? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Kto (4 osoby) zajmował się człowiekiem od strony kulturowej, moralności i introspekcji, a nie bytowej (jak to wcześniej miało miejsce) i zaczpoczątkował nowe prądy myślowe, tj. antropocentryzm? Lernen beginnen
|
|
B. Pascal, F. Bacon, F. Rochefouceuld, M. de Montaigne
|
|
|
Od jakiej strony myśliciele tacy jak jak M. de Montaigne, F. Rochefouceuld, B. Pascal, F. Bacon zajmowali się człowiekim? Lernen beginnen
|
|
Od strony moralności i ntrospekcji.
|
|
|
Jakich dwóch ludzi zajmowało się człowiekiem analizojąc go od strony poznania? Lernen beginnen
|
|
Descardes (Kartezjusz) i Locke
|
|
|
Kto powiedział, że człowiek to res cogitans? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Co to znaczy res cogitans? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Co to znaczy res extensa? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Kim byli Fichte, Schellingi Hegel? Lernen beginnen
|
|
Byli idealistami niemieckimi
|
|
|
Jak idealiści niemieccy, tacy jak Fichte, Schelling i Hegel, traktowali człowieka? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Jakich mamy przedstawicieli filozofii egzystencjalnej? Lernen beginnen
|
|
Kierkegaard, Jaspers, Nietzsche, Bergson, Camus, Sartre, Heidegger, Marcel
|
|
|
Która filozofia interesowała się pojedyńczą egzystencją ludzką od strony świadomościowej? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Czym interesuje się filozofia egzystencjalna? Lernen beginnen
|
|
Pojedynczą egzystencją ludzką od strony świadomościowej.
|
|
|
Jaki jest cel filozofii egzystencjalnej? Lernen beginnen
|
|
Wskazanie na czym ma polegać byt autentyczny. Tę autentyczną egzystencję osiąga się poprzez odpowiednie nastawienie świadomości.
|
|
|
Kto jest twórcą antropologii filozoficznej? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Co wg Schelera bada antropologia filozoficzna? Lernen beginnen
|
|
Bada ontyczną naturę człowieka
|
|
|
Czego wg Schelera nie robi filozofia antropologiczna? Lernen beginnen
|
|
. Wg niego nauka ta ani nie syntetyzuje wyników nauk szczegółowych, ani ich filozoficznie nie interpretuje.
|
|
|
Antropologia jest dziedziną jakiej filozofii? Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Skoro człowiek jest jednym z bytów, to antropologia jest częścią... Lernen beginnen
|
|
|
|
|
Z jakimi trzema naukami filozoficznymi powiązana jest antropologia? Lernen beginnen
|
|
Z etyką, kosmologią i teodyceą.
|
|
|
Dlaczego nauki szczegółowe nie nadają się do orzekania na ich podstawie o całościowym obrazie człowieka? Lernen beginnen
|
|
Ponieważ każda nauka szczegółowa bada pewien aspekt człowieka, którego ekstrapolacja powodowałaby wąskie myślenie i nie dotarłoby się do natury całego bytu, tylko jego części.
|
|
|
Jaki problem miałaby antropologia filozoficzna, która byłaby tylko sumą wyników nauk szczegółowych o człowieku? Lernen beginnen
|
|
Wtedy nie byłaby niczym innym jak sumą wyników nauk, która by poza te wyniki istotnie nie wykraczała. Przyjmuje się niemożność takie podejścia do antropologii filozoficznej. Dodatkowo taka antropologia filozoficzna nie mogłaby tłumaczyć już wcześniej wytłumaczonych wyników tych nauk wg własnej metody.
|
|
|
Czym jest antropologia filozoficzna wg tomizmu? Lernen beginnen
|
|
, to dziedzina wiedzy filozoficznej starająca się badać człowieka w aspekcie bytowości oraz wskazująca na ostateczne dla niego racje w jego ontycznej strukturze. Ontyczny - bytowy, odnoszący się do bytu, w jakiś sposób związany z bytem.
|
|
|
Jakie są główne problemy antropologii filozoficznej? (poroblematyka) Lernen beginnen
|
|
Zajmuje się głównymi elementami struktury ludzkiej: I. Świadomość II. Samowiedza (dotarcie do własnego ja - introspekcja). III. Wolność człowieka (czy jest wolny? na czym ta wolność ma polegać?) IV. Czy człowiek jest tylko materialny? Czy ma duszę? Introspekcja (łac. introspectio czyli wglądanie do wnętrza) - w psych. - obserwacja oraz analiza własnych subiektywnych stanów psychicznych, myśli i przemyśleń
|
|
|