zeliwa

Surówki

to półprodukty uzyskiwane z rudy żelaza, które można przetwarzać na żeliwa

Żeliwa

to materiały metalurgiczne powstałe z surówek poprzez dodanie węgla i innych składników, mające różne właściwości i zastosowania.

Żeliwa białe

mają twardą, kruchą strukturę z cementytem.

Żeliwa szare:

mają grafit w postaci płatków

Żeliwa ciągliwe

mają kulisty grafit, co zwiększa ich wytrzymałość.

Żeliwa sferoidalne

grafit występuje w formie kulistej, co także poprawia ich właściwości mechaniczne.

Żeliwa stopowe

zawierają dodatki, które nadają im specjalne cechy.

Żeliwa białe zawierają:

Cementyt: twarda faza, która sprawia, że materiał jest kruchy. Perlit: struktura z ferrytu i cementytu. Ledeburyt: struktura, która powstaje podczas krzepnięcia żeliwa.

Żeliwa ciągliwe są otrzymywane poprzez:

Odlwanie żeliwa białego. Wyżarzanie w atmosferze obojętnej, co prowadzi do rozkładu cementytu i powstania grafitu, co zwiększa elastyczność i wytrzymałość.

Żeliwa szare mają:

Grafit w postaci nieregularnych płatków, co tworzy nieciągłości w osnowie metalicznej. Dobrą obrabialność i wytrzymałość, ale większe płatki grafitu mogą wpływać negatywnie na właściwości mechaniczne.

Żeliwa sferoidalne charakteryzują się:

Kulistym kształtem grafitu, co zmniejsza koncentrację naprężeń. Wytrzymałością porównywalną ze stalą, co czyni je bardziej odpornymi na pękanie i uszkodzenia.

Prędkość chłodzenia wpływa na:

Strukturę i rozmiar kryształów w żeliwie. Szybsze chłodzenie może prowadzić do powstawania żeliw twardszych, ale kruchych, podczas gdy wolniejsze chłodzenie sprzyja tworzeniu bardziej elastycznych struktur.

Wpływ domieszek na strukturę żeliw Domieszki, takie jak krzem, miedź i nikiel, mogą:

Wpływać na proces grafityzacji, co prowadzi do powstawania lepszej jakości grafitu i poprawy właściwości mechanicznych. Umożliwiać uzyskanie różnych rodzajów żeliw z pożądanymi właściwościami.

Składniki stopowe, takie jak nikiel i chrom, poprawiają:

Odporność na korozję i żaroodporność. Właściwości fizyczne, takie jak przewodnictwo elektryczne i magnetyczne.

zastosowanie bialego zeliwa

dysze do piaskownic, kule do młynów.

zast. zeliw utwardzonych

walce, tarcze młynów.

zast. żeliw ciągliwych

części motoryzacyjne, rolki, tuleje.

zast. żeliw szarych

płyty fundamentowe, cylindry.

zas. żeliw modyfikowanych

koła zębate, korpusy pras.

zas. żeliw sferoidalnych

wały, pierścienie tłokowe.