zwierzaki różne definicje

 0    73 Datenblatt    wojtekkkkkkkkkkkkk
mp3 downloaden Drucken spielen überprüfen
 
Frage język polski Antworten język polski
ośrodek
Lernen beginnen
budynek, tymczasowy obiekt budowlany lub miejsce, w którym są utrzymywane zwierzęta przeznaczone do wykorzystywania lub wykorzystywane w procedurze lub których tkanki lub narządy mają zostać wykorzystane do celów określonych w art. 3
Hodowca
Lernen beginnen
osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która hoduje zwierzęta w celu wykorzystania ich w procedurach lub aby wykorzystać tkanki lub narządy tych zwierząt do celów określonych w art. 3
dostawca
Lernen beginnen
osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, niebędąca hodowcą, która dostarcza zwierzęta w celu wykorzystania ich w procedurach lub aby wykorzystać tkanki lub narządy do celów określonych w art. 3
użytkownik
Lernen beginnen
osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która wykorzystuje zwierzęta, ich tkanki lub narządy w procedurach. Trzeba spełnić warunki żeby zostać wpisanym do rejestru
procedura
Lernen beginnen
każda forma wykorzystania zwierząt do celów badawczych, która może spowodować cierpienie w jakiej kolwiek formie, lub wylęg zwierzęcia
nie jest procedurą uśmiercenie zwierzęcia wyłącznie po to aby wykorzystać jego narządy, lub tkanki do celów określonych w art. 3
doświadczenie
Lernen beginnen
program badawczy obejmujący procedurę/ry, mający określony cel naukowy lub edukacyjny
test porsolta
Lernen beginnen
test wymuszonego pływania
zwierzę w myśl ustawy
Lernen beginnen
żywe zwierzęta kręgowe, w tym formy larwalne zdolne do samodzielnego odżywiania się i formy embrionalne ssaków w ostatniej jednej trzeciej życia płodowego albo znajdujące się we wcześniejszym stadium rozwoju, gdy w wyniku wykonanych procedur
po osiągnięciu ostatniej jednej trzeciej życia płodowego, mogą one odczuwać ból, cierpnie, dystres lub wystąpi u nich trwałe uszkodzenie organizmy lub żywe głowonogi
zachowanie zwierząt
Lernen beginnen
zbiór aktywów dokonywanych przez organizm rozumiany jako całość, rodzaj mierzalnej aktywności, interakcje organizmu z otoczeniem
behawior
Lernen beginnen
każda dająca się zaobserwować reakcja zwierzęcia lub człowieka na bodźce płynące z otoczenia lub z wnętrza
behawior ewoluuje pierwszy
Lernen beginnen
dobór naturalny nagradza ważne do przetrwania cechy, ewolucja zachowań występuje przed ewolucją fizyczną
behawioryzm
Lernen beginnen
rozwinięty kierunek w psychologii, opiera się na przyczynowo-skutkowej obserwacji zachowania ograniczającej się do eksperymentalnej i obiektywnie mierzalnej analizy
wzorzec behawioralny
Lernen beginnen
charakterystyczne dla danego gatunku złożone zachowanie (np. gonienie ofiary)
formy zachowania się
Lernen beginnen
poszczególne aktywności we wzorcu behawioralnym (np. zmiana kierunku biegu, czajenie się w krzakach)
etogram
Lernen beginnen
wszystkie stwierdzone u danego gatunku zwierząt formy zachowania się. Naukowy zapis struktury i istotnych elementów typowej morfologii zachowania się danego gatunku. Jest of subiektywnie tworzony przez badacza
etologia
Lernen beginnen
nauka o behawiorze
ekologia behawioralna
Lernen beginnen
jak behawior wpływa na to jak zwierzęta radzą sobie w środowisku
zwierzęta sezonowe
Lernen beginnen
wykazywanie pewnych zachowań tylko w określonych porach roku
zachowania stereotypowe) stereotypia)
Lernen beginnen
wskaźnik dyskomfortu/przeciążenia. Powtarzalne nienormalne zachowania, które wskazują na frustrację, uszkodzone funkcje nerwowe, lub na powtarzane próby radzenia sobie z tym samym problemem, często o nieokreślonej etiologii (pochodzeniu)
test otwartego pola
Lernen beginnen
gryzonie lubią eksplorować, ale boją się oświetlonych i otwartych przestrzeni. Jeżeli zwierzę w tym teście spędza więcej czasy w środku to jest bardziej ciekawskie, jeżeli częściej jest koło ścian to jest lękliwe
test jasnego i ciemnego pudełka
Lernen beginnen
ta sama zasada co w teście otwartego pola, ale na środku jest pudełko do którego zwierzę może się schować
testy labiryntowe
Lernen beginnen
labirynt z otwartymi i zamkniętymi ramionami (część ramion ma ścianki, a część nie więc można z nich spaść). zwierzęta powinny chętniej spędzać czas w zamkniętych ramionach ze względu na naturalny strach przed przestrzenią
test nowego obiektu
Lernen beginnen
wkładamy nowy obiekt do klatki i obserwujemy zachowanie zwierząt
testy lokomotoryczne
Lernen beginnen
kołowrotek, siła chwytu - przydatne w badaniu parkinsona
test warunkowania strachu
Lernen beginnen
próbujemy nauczyć zwierzę bać się czegoś
testy socjalne
Lernen beginnen
problemy z nawiązywaniem więzi
testy z użyciem narkotyków
Lernen beginnen
czy uzależniają, jaka jest reakcja na odstawienie, co są w stanie zrobić by dostać kolejną dawkę
test wymuszonego pływania (porsolta)
Lernen beginnen
badanie depresji; zrezygnowanie jest znakiem, że coś jest nie tak
test wrażliwości na ból
Lernen beginnen
sprawdza się reakcje na ból przy zastosowaniu leków przeciwbólowych i testuje się ich skuteczność
test odpuszczania
Lernen beginnen
czy zwierzę odpuści pokarm, jeżeli jest w sytuacji zagrożenia
testy ekologiczne
Lernen beginnen
testy w terenie (np. test odpuszczenia)
test vs eksperyment
Lernen beginnen
testowanie to tylko mierzenie, eksperyment to dodajemy jakiś czynnik od siebie
osobowość
Lernen beginnen
stała (powtarzalna) różnica w zachowaniu (1 cecha) między osobnikami, nie wynikająca ze zmienności środowiska ani ze stanu zwierzęcia. Powtarzalność występowania większych różnic między osobniczych niż wewnątrz osobniczych
jest między osobnicza
system behawioralny
Lernen beginnen
zespół skorelowanych cech behawioru, często mierzonych w różnych kontekstach. Korelacja istnieje na poziomie populacji/gatunku
jakieś zwierzę nie jest stale tak samo odważne, ale jest stale odważniejsze od innego. jest między gatunkowa
zasada 3R
Lernen beginnen
1. zastąpienie - zastąpienie testów z użyciem zwierząt innymi metodami 2. ograniczenie - ograniczenie liczby potrzebnych zwierząt 3. udoskonalenie - zastosowanie metody, która da najlepsze rezultaty i przyniesie najmniej stresu zwierzakom
zasada 3R to koncepcja leżąca u podstaw humanitarnego i etycznego wykorzystania zwierząt w badaniach naukowych oraz testach biologicznych. jest o niej mowa również w dyrektywie parlamentu europejskiego
zasada Krogha (August Krogh)
Lernen beginnen
w większości przypadków istnieją takie zwierzęta, z których pomocą można najłatwiej rozwiązać dany problem
metody in vitro
Lernen beginnen
organy in vitro, metody badania w szkle
metody in silico
Lernen beginnen
metody badania na poziomie modeli komputerowych
kultury tkankowe
Lernen beginnen
symulują funkcjonowanie określonego narządu i następnie patrzymy w jaki sposób reagują dane komórki
izolowane, perfundowane organy
Lernen beginnen
narządy tworzone we fiolkach, podłączone do aparatury
organ-on-chip
Lernen beginnen
wielokanałowa trójwymiarowa mikro przepływowa kultura komórkowa, układ scalony, który symuluje czynności, mechanikę i reakcje fizjologiczne całego narządu lub układu narządów
symulacja bariery krew-mózg
Lernen beginnen
fizyczna i biochemiczna bariera pomiędzy naczyniami krwionośnymi a tkanką nerwową
inbred
Lernen beginnen
współczynnik inbredu określa podobieństwo genetyczne gamet = różne grupy prowadzone są w zależności od potrzeb, jeśli chodzi o inbred jeśli chcemy identyczne to im większy współczynnik inbredu tym lepiej
stada niekrewniacze - outbred stock
Lernen beginnen
grupa zwierząt reprezentujących jeden gatunek, hodowanych z unikaniem pokrewieństwa przez co najmniej 4 pokolenia
linia selekcyjna
Lernen beginnen
przeprowadza się selekcję danego gatunku na wybraną cechę lub cechy
mieszańce
Lernen beginnen
uzyskiwane ze skrzyżowania dwóch szczepów wsobnych
szczepy wsobne - inbred stock
Lernen beginnen
grupa zwierząt reprezentujących jeden gatunek, odznaczająca się różnorodnością genetyczną i homozygotycznością, uzyskana na drodze kojarzenia brat x siostra (lub z rodzicami) przed 20 pokoleń
typy szczepów wsobnych
Lernen beginnen
1. kongeniczne - różnią się między sobą krótkim odcinkiem jednego chromosomu, 2. koizogeniczne - dwie linie szczepu wsobnego różniące się jednym zmutowanym genem, 3. - konsomiczne - dwie linie szczepu wsobnego różniące się jedną pełną parą chomosomów
4. zmodyfikowane genetycznie - wprowadzenie genu innego gatunku (rekombinacyjne), od transgenicznych różnią się tym, że wprowadza się gen innego gatunku, kiedy w transgenicznych wprowadza się gen tego samego gatunku
myszy scid
Lernen beginnen
złożony zespół niedoboru immunologicznego (scid) jest chorobą dziedziczną, jej wynikiem jest całkowity brak funkcjonalnych limfocytów B i T
myszy nude
Lernen beginnen
wrodzony graniczny zespół niedoborowy, myszy homozygotyczne na recesywną mutację genu nude nie posiadają limfocytów T, ponieważ mutacja ta powoduje niedorozwój grasicy (myszy atymiczne)
(niektórym myszom usuwa się grasicę (tymektomia) dla dokładnie tych samych rezultatów)
mutacje spontaniczne
Lernen beginnen
mutacje genetyczne, zmiany pojawiające się w informacji genetycznej, niezależnie od działania środowiska zewnętrznego, np. spowodowane dryftem genetycznym
mutacje indukowane czynnikami
Lernen beginnen
mutacje: chemiczne (związki w karmie); fizyczne (temperatura, promieniowanie UV); biologiczne (wirusy, pierwotniaki)
markery immunologiczne
Lernen beginnen
monitorowanie antygenów produkowanych przez geny głównego kompleksu zgodności tkankowej MHC (czyli chyba po prostu monitorowanie, czy aby na pewno myszy są takie same genetycznie)
markery biochemiczne
Lernen beginnen
uwarunkowana genetycznie cecha fenotypowa, którą można określić za pomocą technik biochemicznych, np. izoenzymy i białka nieenzymowe kodowane przez strukturalne geny
markery cytogenetyczne
Lernen beginnen
zabarwione w odpowiedni sposób chromosomy wykazują specyficzny dla siebie charakterystyczny dla gatunku układ poprzecznych prążków wzdłuż ramion chromosomowych (kształt, intensywność zabarwienia i wielkość prążków w okolicy centromeru)
markery morfologiczne (geny umaszczenia)
Lernen beginnen
cechy uwarunkowane ekspresją jednego genu dotyczącego umaszczenia, charakteru okrywy włosowej, nieprawidłowości w budowie szkieletu, które w większości przypadków mogą być rozpoznane i testowane bez specjalistycznego wyposażenia
GMO
Lernen beginnen
modyfikacja genetyczna, świadome wprowadzenie do genomu biorcy fragmentu materiału genetycznego pochodzącego od innego organizmu metodą inną niż procedura hodowlana
myszy transgeniczne
Lernen beginnen
są standardowym modelem wykorzystywanym do badań funkcji genów, konstruowania modeli chorób, czy produkcji białek do celów farmaceutycznych
otrzymuje się je przez iniekcję sklonowanego genu do zapłodnionej komórki jajowej, komórkę następnie przenosi się do macicy samicy
myszy knock out
Lernen beginnen
pozbawione są określonego genu kodującego badaną cząsteczkę, umożliwiają studiowanie chorób dziedziczonych w sposób recesywny
zdrowie
Lernen beginnen
stan przeciwny chorobie, stan pełnego fizycznego, umysłowego dobrostanu, a nie tylko całkowity brak choroby, czy niepełnosprawności
mikrobiologia
Lernen beginnen
nauka zajmująca się zagadnieniami związanymi z mikroorganizmami
higiena
Lernen beginnen
to nie tylko czystość, to też nauka badająca wpływ środowiska na zdrowie
zwierzęta gnotobiotyczne
Lernen beginnen
zwierzęta bez bakteryjne (germ free, GF), wolne od wszystkich wykrywalnych mikroorganizmów
monobioty - celowo zasiedlone 1 rodzajem bakterii, i tak dalej
zwierzęta agnotobiotyczne
Lernen beginnen
Specific pathogen free, SPF - wolne od określonych, swoistych dla danego gatunku patogennych mikroorganizmów
konwencjonalne CV
Lernen beginnen
w zależności od klasy - wolne od patogenów nie przechodzących przez łożysko
zwierzęta konwencjonalne służą jako porównanie efektów eksperymentu na zwierzętach GF: CV I - hodowane w warunkach kontrolnych poddane częściowej izolacji; CV - hodowane w warunkach otwartych
mycie
Lernen beginnen
usuwanie widocznych zanieczyszczeń i zabrudzeń materiałem biologicznym. celem mycia jest osiągnięcie czystości
dezynfekcja
Lernen beginnen
odkażanie, które ma na celu niszczenie drobnoustrojów i ich przetrwalników. Niszczy ona formy wegetatywne mikroorganizmów, ale nie zawsze usuwa formy przetrwalnikowe, zdezynfekowany materiał nie musi być jałowy
sterylizacja
Lernen beginnen
wyjaławianie, polega na niszczeniu wszystkich zarówno wegetatywnych jak i przetrwalnikowych form mikroorganizmów. Prawidłowo wysterylizowany materiał jest jałowy - nie zawiera żadnych żywych drobnoustrojów
zimna sterylizacja - nadtlenek wodoru, czynnikiem niszczącym jest wysoka energia cząsteczek; sterylizacja tlenkiem etylenu - sterylizacja niskotemperaturowa przebiegająca w temperaturze poniżej -60%, jest on niebezpieczny dla obsługi
rola lekarza weterynarii
Lernen beginnen
kontrola zdrowotności zwierząt, badania co 3 miesiące zaleconymi metodami w akredytowanym laboratorium
monitoring zwierząt w laboratorium
Lernen beginnen
suma działań, których celem jest uzyskanie najszerszej wiedzy na temat aktualnego statusu mikrobiologicznego. Infekcje zwierząt mają wpływ na wyniki i stanowią zagrożenie dla personelu
formy zakażeń laboratoryjnych
Lernen beginnen
1. zakażenie trwałe - postępujące zmiany patologiczne w zaatakowanych narządach wewnętrznych, 2. Choroba jawna klinicznie (widać objawy) i jej przebieg:
1. nadostry - zwierza umiera w sekundę, 2. ostry - zwierzę mocno choruje, widać infekcję, 3. chroniczny/przewlekły - organizm jest czymś zainfekowany, długo się ciągnie
Biosafety lelvel
Lernen beginnen
I - zazwyczaj nie powodują chorób u ludzi (choroby wirusowe u których zabiegi higieniczny wystarczają), II - mogą spowodować chorobę u ludzi przy ekspozycji poprzez błony śluzowe itp, konieczne jest ograniczenie personelu i specjalne procedury oraz odzież
III - mogą spowodować poważną potencjalnie śmiertelną chorobę, transmisja powietrzna, IV - wysoki stopień zagrożenia śmiercią w przypadku zakażenia (Ebola i Marburg)
efekt plateau selekcyjnego
Lernen beginnen
po pewnym pokoleniu nie jesteśmy w stanie uzyskać danej cechy

Sie müssen eingeloggt sein, um einen Kommentar zu schreiben.