Fizykochem. od Kasi-3

Szybkość reakcji chemicznej

Wyraża szybkosć przybywania lub ubywania składnika w wyniku przebiegu reakcji chemicznej. Szybkość reakcji chemicznej definiuje się jako pochodną współrzędnej rekcji po czasie. Wygodniej jest jednak zdefiniować użyteczną szybkość reakcji jako formalną szybkość reakcji podzieloną przez objętość reaktora.

Energia aktywacji

Podawana często w przeliczeniu na 1 mol substancji- wielkością bariery energetycznej(w skali mikroskopowej- bariera potencjału), którą musi pokonać układ reagujących indywiduów chemicznych, aby doszło do reakcji chemicznej.

Czynniki wpływające na szybkość reakcji

a) temperatura- s.r. wraz ze wzrostem temp. rośnie wykładniczo b) stężenie- s.r. rośnie ze wzrostem stężenia przynajmniej jednego substratu c) powierzchnia międzyfazowa w reakcjach heterofazowych- im większa powierzchnia styku substratów tym większa jest szybkość reakcji. d) inne czynniki- światło, rodzaj rozpuszczalnika, ciśnienie, katalizatory, inhibitory.

Teoria zderzeń

W chemii fizycznej- teoria zakładająca że reakcje chemiczne zachodzą na skutek zderzeń reagujących ze sobą cząsteczek.Wg. tej teorii szybkość reakcji jest proporcjonalna do częstotliwości zderzania się ze sobą reagujących cząsteczek.

Rząd reakcji

Jest to suma wykładników potęg występujących przy stężeniach związków chemicznych, w równaniach kinetycznych danej reakcji chemicznej.

Cząsteczkowość reakcji

Ilość cząsteczek biorąca udział w elementarnym akcie reakcji. Ze względu na prawdopodobieństwo pojawienia się w jednym miejscu i w tym samym czasie kilku różnych cząsteczek o odpowiedniej dla danej reakcji energii rzadko kiedy reakcje wykazują się cząsteczkowością większą od trzech, najczęstsze są reakcje dwucząsteczkowe.

Stała szybkości reakcji

To współczynniki występujące w równaniach kinetycznych, opisujących przebieg w czasie reakcji chemicznych.

Inhibitor

Związek chemiczny powodujący zahamowanie bądź spowolnienie reakcji chemicznej. Proces ten nazywa się inhibicją. Inhibitorem można nazwać zarówno substancję powodującą spowolnienie lub zatrzymanie reakcji niekatalizowanej jak i substancję obniżającą aktywność katalizatora w reakcji katalizowanej. Odwrotnym działaniem do ihibitora charakteryzuje się katalizator.

Katalizator

To substancja chemiczna, która dodana do układu obniża energię aktywacji reakcji chemicznej, czego efektem jest wzrost szybkości reakcji chemicznej. Inicjator to związek chemiczny lub zjawisko fizyczne zapoczątkowujące lub przyspieszające reakcję chemiczną. W odróżnieniu do podobnie działających katalizatorów, inicjatory chemiczne zużywają się bezpowrotnie w trakcie reakcji.

Rodzaje katalizatorów

Katalizator homogeniczny to taki, który znajduje się w tej samej fazie co reagenty (np. rozpuszczony w roztworze), natomiast katalizator heterogeniczny tworzy odrębną fazę (np. katalizator kontaktowy V2O5 utleniania SO2, do SO3).

Teoria stanu przejściowego

Teoria szybkości reakcji chemicznej, zakładająca istnienie stanu przejściowego reakcji (o maksymalnej reakcji potencjalnej), zwanego kompleksem aktywnym (AB*), i równowagi termodynamicznej pomiędzy nim i reagentami.

Równanie Arrheniusa

Energię aktywacji dla reakcji można wyznaczyć na podstawie równiania Arrheniusa, znając szybkość reakcji w różnych temperaturach.

Równanie kinetyczne

To zazwyczaj równanie różniczkowe opisujące dokładnie zmiany stężenia molowego substratów w czasie zachodzenia reakcji chemicznej.