HUP Rosja

cechy władzy cesarskiej

samowładność, nieograniczoność, brak odpowiedzialności

ile mieszkańców obejmowała gubernia, a ile powiat?

Gubernia 300-400 tys., powiat 20-30 tys mieszkańców

jak nazywali się namiestnicy chińscy?

Baksakowie

Jak nazywał sie organ administracji rosyjskiej z okresu absolutyzmu zarządzający prowincją?

wojewoda

jak nazywał się organ wykonawczy w Nowogrodzie?

Posadnik?

Jak nazywała się podstawowa jednostka podziału terytorialnego w czasach MS?

powiat zwany ujazdem, gubą lub ziemią

Jak nazywały się organy urzędu centralnego w Moskwie pojawiające się od XV w?

Prikazy

Jakiego rodzaju przedmiotem władzy w okresie monarchii absolutnej było ministerium?

Organem doradczym

Jaki organ za czasów Katarzyny II najwyższym sądem Rosji?

Senat Rządzący - początkowo organ doradczy cara, później Katarzyna II podzieliła Senat na 6 departamentów i rozbudowała jego znaczenie jako sądu najwyższego Rosji

Jakie organy funkcj. w miastach

ogólne zebranie obywateli, rada miejska (Duma Powszechna), zarząd miejski (Duma Sześciu Radnych)

Jakim mianem określa się ustrój państwa w kt. następuje podział między głową państwa, a społeczeństwo?

Monarchia ograniczona

Kim był generał- gubernator dla cara i komu podlegał?

Byl namiestnikiem cara i podlegał Senatowi Rządzącemu, a ostatecznie carowi

Kim był Michał Sperański?

Wybitny rosyjski mąż stanu

Komu podlegały te szkoły

Kuratorom niezależnym od generał-gubernatorów i gubernatorów

Książęta pod rukoi to

książęta posiadający jaryk w okresie dominacji tatarskiej na Rusi

Kto był prokuratorem generalnym

Minister Sprawiedliwości

Kto stał na czele prokuratury?

Generał prokuratury, a od Katarzyny II Oberprokurator

Kto w republikach miejskich decydował o wyborze księcia?

Wiec

Na jakiej zasadzie opierała się głównie organizacja sądów?

stanowości

Organ wykonawczy w Nowogrodzie

formalnie był to wiec, faktycznie Rada Państwa, właściwym organem władzy wykonawczej był posadnik, któremu podlegał tysięcznik

Podst. jednostki podziału teryt. w czasach monarchii stanowej

Powiat zwany ujezdem, gubą lub ziemią

Podział duchowieństwa w Rosji okresu MA:

Duchowieństwo białe (parafialne) i czarne (zakonne) / [duchowieństwo prawosławne i nieprawosławne]

Pozostawiono Radę Stanu oraz Radę Administracyjną

jako dwie autonomiczne instytucje

Sekcje Dumy Bojarskiej

Rasprawnaja Pałata, Bliżnaja Duma

Skład Soboru Ziemskiego:

Duma Bojarska, Święty Sobór- najwyżsi dostojnicy duchowni, przedstawiciele dworiaństwa, ludności miejskiej i strzelców

Stanowy organ przedst. w Rosji okresu monarchii stanowej

Sobór Ziemski

W jaki sposób odpowiedzalny był rząd przed nieodpowiedzialnym władcą

pewnie, polit. i solidarnie

pełna dziedziczna własność na Rusi

Wotczina

Wymień dwa rodzaje szlachty w Rosji

Szlachta średnia (Dworianie), magnateria (bojarzy)

Wys. odszkodowania dla dotychczas. właścicieli w reformie uwłaszczeniowej

20%

Z jakim miastem związana była na Rusi zasada senioratu?

z Kijowem

Zasady ustroju władz centr. za Piotra I

centralizm i biurokratyzm

Kto zakończył integrowanie ziem ruskich, przyjmując chrześcijaństwo?

Włodzimierz Święty w 988r.

W którym roku powołano metropolię kijowską?

1037

Jaki proces rozpoczął się w Rosji w 1125?

Faza policentryczna rozbicia dzielnicowego.

Po jakiej bitwie Ruś znalazła się pod zwierzchnictwem Złotej Odry?

Bitwa nad rzeką Kałką 1223r.

W którym roku upadło cesarstwo wschodnio - rzymskie?

1453

Wymień dwie republiki miejskie powołane na obszarze Rusi?

Nowogród (1478), Psków(1510)

Jaki władca zrzucił z Rosji jarzmo tatarskie?

Iwan III Srogi w 1480r

Wymień nazwę republiki miejskiej, której samodzielność zlikwidowała Moskwa w 1510r?

Psków

Od rządu jakiego władcy ustabilizował się tytuł cara?

Od Iwana IV Groźnego 1547

Jak nazywał się stanowy organ przedstawicielski w Rosji okresu monarchii stanowej?

Sobór ziemski (1549-1655)

Jak nazywano wywłaszczone magnaterii dobra oddane średniej szlachcie?

1556-1572 Oprycznina (car Iwan IV Groźny)

Jaka dynastia objęła rządy w Rosji w 1613 r?

Romanowów (do 1917r.)

Kto i w którym roku uchwalił Sobornoje Ułożnije?

Za czasów panowania Aleksieja Michajłowicza uchwalone przez Sobór Ziemski w 1649r.

Sobornoje Ułożenie

Ustawy uchwalone przez Sobór Ziemski w 1649 dot. kodyfikacji prawa rosyjskiego

W kt. roku zmarł Aleksy Romanow?

1676

Jak nazywali się synowie Aleksego Romanowa

Fiodor III, Iwan V, Piotr I Wielki

Reformy skarbowe Piotra I

zmienił on podymne na poduszne

Na jakich zasadach opierał się ustrój władz centralnych Rosji okresu Piotra I?

biurokratyzm i centralizm

Przedstaw kompetencje rosyjskiej prokuratury w czasach Piotra I?

Sprawowała nadzór nad działalnością Senatu i za pośrednictwem podległych mu prokuratorów przy kolegiach i organach lokalnych kontrolował działalność administracji i sądownictwa w całym kraju

Wymień centralne organy państwowe zlikwidowane przez Piotra I

Prikazy, Duma Bojarska

Na czym oparł Piotr I w swych reformach centralny zarząd?

Na dwóch organach: Senacie Rządzącym i kolegiach

Nowy tytuł carów rosyjskich za panow. Piotra I

Imperator Wszechrosji

Kolegia działaj. pod bezpośred. nadzorem cara Piotra I

Spraw zagr., wojska, marynarki

Organ kontroli administracji i sądownictwa za Piotra I

Prokuratura

podział teryt. za Piotra I

(1/gubernie - gubernator)(2/prowincje- wojewoda)(3/ dystrykty -komisarz ziemski)

Kolegia za Piotra I

Sprawy były wspólnie dyskutowane i roztrzygane większ. głosów

W jaki sposób Piotr I podporz. sobie kościół

poprzez zniesienie patriarchati moskiweskiego, jako car sam stanął na czele kościoła

Nowoczesne ministerstwa powołał

Piotr I

Na czym opierał się podział administracyjny za Piotra I?

centralizm i biurokratyzm

Na jakich organach centralnych opierał się zarząd Piotra I?

organy centralne to: Senat i Kolegia

W jakich latach rządził Piotr Wielki?

1689-1725

Co zarządzało cerkwią po zniesieniu patriarchatu?

Święty Synod (1700r.)

W kt. roku Piotr Wielki rozpoczął reformę administracji terenowej

1702, trwała przez cały okres jego rządów, dalej przez następców aż do końca XVIII

Piotr I powołalł następujące organy adm. centralnej

Senat Rządzący (1711), prokuraturę (1722r.; nadzór nad senatem), resorty minsterialne tzw. Kolegia (w liczbie 10 - 1718)

Kiedy powstał za Piotra I Senat Rządzący i jaką rolę pełnił?

Senat Rządzący powstał w 1711 roku w miejsce dumy bojarskiej, a był organem doradczym cesarza i sprawował zastępczo rządy w czasie jego nieobecności

Podaj treść reformy podatkowej Piotra I

1718. Poduszne pobierane od kobiet i każdej osoby płci męskiej(dwa stany wyższe zwolnione: szlachta i prawosławne duchowieństwo)

Jakie organy centralne zastąpiły w Rosji istniejące tam od XVw. Prikazy?

Kolegia - 10 (1718r.)

Co to były kolegia i kiedy powstały?

Była to organizacja władz centralnyc z podziałem na resorty(dzisiejsze ministerstwa), a powstały w liczbie 10- ciu w 1718r.

Organy adminstracji lokalnej do Piotra I

(guba)- powiat, samorząd gubny, samorząd ziemski (oba samorządy działają kolegialnie)

Jaki tytuł wzbogacił tytulaturę cara w roku 1721?

Cesarz (Imperator) wszech Rosji

na czele rosyjskich prowincji stali od 1719r.

wojewodowie

Kiedy senat nadał carowi Piotrowi I tytuł cesarza?

w 1721

Wymień jednostki podziału terytorialnego Rosji w I połowie XVIII w.

Gubernie(gubernator), prowincje(wojewoda), dystrykty (ziemscy komisarze)

Jak nazywał się organ kontroli specjalnej powołany w Rosji przez Piotra I?

1722 - Prokuratura z generał-prokuratorem na czele

Co to była i kiedy powstała TABELA O RANGACH?

Tabela o rangach wydał Piotr I w 1722 r. była to opracowana hierachia stanowisk urzędniczych- droga awansu dla szlachty od pisarza do kanclerza.

W którym roku po raz I na tronie Rosji zasiadła kobieta?

1762, Katarzyna II

Jaki akt stanowił w Rosji podstawę prawną powstania szlachty urzędniczej?

Tabela o Rangach z 1722

Jaką funkcję spraował zreorganizowany przez Katarzynę II senat?

(został podzielony na 6 departamentów z oberprokuratorem przy każdym) Sądu Najwyższego i sprawował kontrolę nad adminsitacją

Jaki organ był za czasów Katarzyny II najwyższym sądem Rosji?

Senat Rządzący - początkowo organ doradczy cara, później Katarzyna II podzielła Senat na 6 departamentow i rozbudowała jego znaczenie jako sądu najwyższego Rosji

Jaką rolę pełnił Senat Rżądzący za Katarzyny II?

Senat Rządzący za Katarzyny II pełnił funkcję Sądu Najwyższego oraz spraował nadzór nad kolejnymi (ministerstwami) i kontrolował działanie administracji i sądownictwa

Na jakie jednostki organizacyjne podzielono kraj za Katarzyny II?

gubernie (49) - na czele z gubernatorem i powiaty- na czele z naczelnikami

Na ile depertamentów dzielił się senat rządzacy od czasów Katarzyny II?

6

W jakim akcie ostateczną postać nadała admin. terenowej Katarzyna II i w kt. to było roku?

Ordynacja o administracji guberni w 1775(do końca 1864)

Samorząd Szlachecki powołał/a

Katarzyna II, 1785

W kt. roku caryca Katarzyna II poddała istniej. od Piotra I samorząd miejski kontroli władz gubernialnych

1785

Opisz zasady następstwa tronu w Rosji od roku 1797 (Paweł I)

dziedzicznośc tronu na zasadzie primogenitury z pierwszeństwem w lini męskiej- najstarszy potomek przejmował władzę

Ustawowy sposób zasady następstwa tronu

1797, za czasów Pawła I - system kognatyczny w porządku primogenitury

W którym roku nastąpiła ustawowa regulacja zasad następstwa tronu i przez kogo zrealizowana

w 1791, syn Katarzyny II - Paweł I

Nowoczesne ministersttwa zostały utworzone w Rosji w 1802 r. za:

panowania Aleksandra I

W 1802 roku Kolegia zostały zastąpione przez

Ministerstwa -ministrowie byli szefami resortów

Jakiej reorganizacji uległ Senat za czasów Aleksandra I?

Oddał Senatowi nadzór nad ministerstwami i wyposażył go w uprawnienia trybunału admin., senat ogłaszał też ustawy

Jakie 4 typy szkół ustanowiono za czasów Aleksandra I

parafialne we wsiach i miastach, powiatowe, gubernialne (gimnazja) i uniwersytety

Co było zadaniem Rady Państwa?

Układanie bądź opiniowanie projektów ustaw (jako organ doradczy). W latach 1810 - 1826 i następnie od 1882r. spełniałą tez role komisji kodyfikacyjnej

Rada Państwowa

(1810) cesarz(przwodniczył) + 90 człnkoów (wszyscy ministrowie i powołani przez cara urzędnicy (charakter doradczy)

W którym roku powstała Rada Państwowa i zgodnie z czyim projektem została utworzona?

w 1810r. zgodnie z projektem Michała Sperańskiego

Organ doradczy cara opiniujący projekty ustaw cesarskich, powołany w Rosji 1810

Rada Państwa

Aleksander I w 1812 r. utworzył organ cenralny

Komitet Ministrów

W jakim okresie rządził Mikołaj I

1825-1855

10 IV 1831r. pod lganinami oddziały polskie odniosły zwycięstwo nad wojskami rosyjskimi

pod Wawrem i Dębem Wielkim (31 III)

Na co dzieliła sie Rada Państwa?

na departamenty (których liczba ulegała zmianom, początkowo było ich 4 w latach 1832 - 1862 funkcjonował: Vdepartament)

w 1832 roku Mikołaj I unieważnił konstytucję

wprowadził Statut Ograniczony

Czym zajmował się Deparatment V Rady Państwa

Sprawami Polski

W jakim okresie rządził Aleksander II

1855-1881

W kt. roku Aleksander II powołał szlachecki Tajny Komiter

1857

Jakie były podstawowe akty na których oparły się reformy wiejskie?

Była to ustawa z 19.02.1861 oraz manifest cara Aleksandra wprowadzający tę reformę. Akty te regulowały jednocześnie zniesienie poddaństwa, zniesieinie sądownictwa panów i uwłaszczenie chłopów

W którym roku powołano Radę Ministrów oraz Dumę Państwową i jak ją nazwano?

W sierpniu 1905 Dumę Państwową nazywano inaczej bułyginowską. Rade Ministrów w 1861

Ust. o uwłaszczeniu chłopów w Rosji

luty 1861

W kt roku Aleksander II podpisał Manifest i ust o reformie włościańskiej

luty 1861

Daty ustaw o samorządzie

samorząd wiejski- 1861/ samorząd ziemski - 1864/samorząd miejski-1870

Prokuratura

byla organem powołanym do ścigania przestępstw w 1864r.

Sądownictwo powszechne w Rosjii

od 1864

W latach 1879 -1897 kuratorem warszawskiego okręgu naukowego był

Aleksander Apuchtin

W jakim okresie rządził Aleksander III

1881-1894

W kt. roku Aleksander III zniósł dział. sędziów pokoju, a wymiar sprawiedliwości uzależnił od administacji?

1889

W kt. roku podniesiono cenzus majątkowy w miastach

1892

W jakich latach rządził Mikołaj II

1896-1917

Bitwa pod Mukdenem

10.03.1905

Flota bałtycka została rozbita pod Cuszimą

14.05.1905

Z którego roku pochodzi I konst rosyjska?

1906

Jaki ustrój formy paļstwowej miala nadac konst rosyjska z 1906r?

Monarchia konstytucyjno ograniczona

Izby rosyjskiego parlamentu z 1906r.

Duma Państwowa I Rada Paļstwa

Karta Konst. Ludwika XVIII to

wzór rozwiązań ustroj, przyjętych w konst rosyjskiej z 1906r. (konst. mikołajowska)

Kiedy wyłonił się Tymczasowy Komitet Wyborczy

27.02.1917

Kiedy abdykował ostatni car Rosji?

02.03.1917

Kiedy Rosję ogłoszono Republika?

14.09. 1917 a 25.10.1917 wybuchła rewolucja październikowa

Kiedy patriarchat wrócił do Moskwy

po rewolucji lutowej w 1917

Do kt. roku była w Rosji monarchia absolutna?

1917

Data objęcia rządów przez Aleksandra Kiereńskiego

Lipiec 1917

Do jakiego momentu zwlekano z ogłoszeniem republiki

do 13.09. 1917r.

Data inauguracji Rządu Tymczasowego

03.03.1917

Dara konferencji państwowej kt. odbyła się w Moskwie

12-15.08.1917

Data narady demokrat. otwartej w Petersburgu

14.09.1917

Kiedy odbył się pierwszy zjazd rad w Petersburgu, a kiedy drugi?

03.06.1917, 06.11.1917

Jakie organy powłaly rady

Centralne Komitety Wykonawcze

Kiedy Lenin sformułował słynne tezy kwietniowe

4.04.1917

Data antyrządowego zamachu stanu kt. doprowadził do zdobycia Pałacu ZImowego

6.11.1917

Organy wykon. Wszechrosyjskich Zjazdów Rad

Wszechrosyjskie Centralne Komitety Wykonawcze, Rady Komisarzy, Ludowych, różne komitety i komisje

Data wydania deklaracji o prawie narodów Rosji do stanowienia o swoim losie i kto ją wydał?

15.11, Rada Komisarzy Ludowych

Data Deklaracji Praw Ludu pracującego i wyzyskiwanego

25.01.1918

W kt. roku powstał Związek Socjalist. Republik Radzieckich

30.12.1922

W grudniu 1922 do ZSRR weszła

Ukraina

Na podstawie konstytucji ZSRRR z 1936 głową państwa był/a

Prezydium Rady Najwyższej

Którym narodom udało się obronić niepodległość (ZSRR)

Polska, Finladnia, Litwa, Łotwa, Estonia

Jakie (republiki) państwa zgłosiły akces do ZSRR?

Turkmenia, Uzbekistan, Ukraina, Białoruś, Tadźykistan, Kazachstan, Gruzja, Armenia, Kigizja

Który art. i jakiej konst. dawał możliwość swobodnego wyjścia ze związku

art. 17 konst z 1936 i art. 72 z 1977 tylko dla republik związkowych

Na jakie 2 organy dzieliła się Rada Najwyższa?

Rada Związku, Rada Narodowości

Pojęcie Prezydium Rady Najwyższej ZSRR

Był to organ pełniący funkcję głowy państwa, zlożony z przewodnicz., z 16 jego zastępców, 15 członków i sekretarza

Jakie 2 typy Minsterstw występowały w latach 1936- 1991

Obowiązkowe i Związkowo- Republikańskie

Jake konst. określalu ustroj ZSRR w okresie od 1936 do 1991

Stalinowska z 1936 (noweliz. w 1951) i breżniowska z 1977 (noweliz. 1990)

O czym mówia roz. X i XI konst. stalinowskiej

o prawach i obowiązkach obywateli

Ile republik obejmował po II wojnie ZSRR

16

Z kt. roku pochodzi konst. breżeniowska

1977

W kt. roku konst. z 1977 ulegla nowelizacji

1990

Powołana w grudniu 1991 WNP powstala w

Mińsku