łacinahandel

vinculum iuris

węzeł prawny, dłużnik zobowiązany spełnić rzeczy na rzecz wierzyciela,

obligare

zobowiązanie,

ex contractu

zobowiązania z umów,

ex delicto

zobowiązania z czynów niedozwolonych,

inter partes

między stronami, charakter względny,

obligatio naturalis

zobowiązanie naturalne,

dare

przenieść coś na własność,

facere

coś zrobić,

non facere

zobowiązanie do bierności,

pati

zobowiązanie do zniesienia czegoś,

impossibilium nulla obligatio est

zobowiązanie do świadczenia niemożliwego nie powstaje,

genus perire non censetur

"przyjmuje się, że gatunek nie ginie", rzeczy przy których nie mają znaczenia indywidualne cechy, tylko przynależność do określonego gatunku,

species perit ei cui debetur

własność rzeczy głównej rozciąga się na rzecz boczną

damnum emergens

szkoda rzeczywista, poszkodowany rzeczywiście poniósł dane szkody,

lucrum cessans

korzyści, które poszkodowany mógłby osiągnąć, gdyby nie wyrządzono mu szkody,

pretium commune

cena rynkowa,

pretium singulare

cena jednostkowa,

pretium affectionis

cena sentymentalna,

compensatio lucri cum damno

kompensacja zysku i straty,

obligatio alternativa

zobowiązanie przemienne, dłużnik może wierzycielowi świadczyć jedno z dwóch świadczeń i to zwalnia go z długu,

facultas alternativa

upoważnienie przemienne, w treści zobowiązania dłużnik ma jedno świadczenie, może wykonać zamiennie i też wywiązuje się z długu,

datio in solutum

świadczenie zamiast wykonania długu

negotium mixtum cum donatione

darowizna połączona z umową odpłatną

pactum in favorem tertii

umowa na korzyść osoby trzeciej, porozumienie stron które jest zawarte między dwoma stronami, wpływa na korzyść osoby trzeciej,

lex commissoria

dłużnik, który nie spłacił długu, nie mógł odzyskać rzeczy, gdyż ona przepadała na rzecz wierzyciela,

pactum de contrahendo

umowa przedwstępna,

culpa in contrahendo

wina, która powoduje po stronie dłużnika odpowiedzialność,

pacta sunt servanda

umów należy dotrzymywać,

rebus sic stantibus

ponieważ sprawy tak się mają, strony, które zawarły jakąś umowę po czym doszło do czegoś niespodziewanego, jedna ze stron nie jest w stanie danej umowy dotrzymać, wtedy sąd może podjąć decyzję korzystną dla strony, której interes ucierpiał,

exceptio non adimpleti contractus

zarzut niewykonania umowy,

dolus

wina umyślna,

culpa

wina nieumyślna,

culpa in eligendo

wina w wyborze, np. przez dobór personelu, pracodawca ponosi odpowiedzialność za pracownika przed osobą trzecią

casus

zdarzenie przypadkowe,

vis maior

siła wyższa, wydarzenia nieprzewidywalne, w trakcie których człowiek nie jest w stanie nic zrobić,

vis cui humana infirmitas resistere non potest

siła, której ludzka słabość nie jest się w stanie oprzeć,

compensatio

dwie strony zobowiązania, które wzajemnie wobec siebie mają dług i wierzytelność i w ostateczności wyrównują dług i wierzytelności,

novatio

"nowacja", jedno zobowiązanie przekształca się w inne nowe,

confusio

sytuacja zlania się, jeśli ktoś jest spadkobiercą, przejmuje prawa i obowiązki, dług zlewa się,

cessio

przekazujemy wierzytelność innej osobie, wierzytelność zostanie przeniesiona na inną osobę,

pactum de non cedendo vel non alienando

umowa między stronami, wzbogaca umowę kupna sprzedaży, umowa dodatkowa do sprzedaży, dana rzecz nie zostanie przekazana komuś innemu,

emptio rei speratae

kupno rzeczy przyszłej, takiej, która jeszcze nie powstała, ale ja się już umawiam, że ją odkupię,

emptio spei

kupno szansy, kupowanie "kota w worku", kupuję nie mając pewności, czy coś z tego będę miała,

res extra commercium

rzeczy wyjęte z obrotu, rzeczy którymi nie wolno kupować,

periculum est emptoris

mimo że kupujący jeszcze nie jest właścicielem, to ryzyko działania sił wyższych przechodzi na kupującego,

cuius commodum eius periculum

"czyja korzyść tego ryzyko", korzyści przynoszone przez rzecz przynoszą kupującemu,

pactum reservati dominii

umowa, w której zastrzega się prawo własności, sprzedawca pozostaje właścicielem towearu do czasu zapłaty jego ceny

pactum displicentiae

ktoś kupuje rzecz i jeśli mu się ta rzecz nie spodoba, to może ją zwrócić,

emptio ad gustum

kupowanie na próbę i zatrzymanie wtedy, kiedy ta rzecz będzie spełniać nasze oczekiwania,

pactum de retro emendo

umowa o odkupienie rzeczy,

condictio indebiti

skarga o zwrot nienależnego świadczenia,

indebitum

nienależne świadczenie,

affectio societatis

chęć utworzenia podmiotu prawnego

tempus deliberandi

czas na zastanowienie.