makro

ekonomia

nauka badająca jak ludzie radzą sobie z rzadkością, czyli sytuacją w której nieograniczone potrzeby zestawiamy z ograniczonymi zasobami

koszt alternatywny

reprezentuję wartość najcenniejszej niewykorzystanej alternatywy

krzywa możliwości produkcyjnych

pokazuję różne możliwości kombinacji ilości dwóch towarów które można wytworzyć w ramach danych zasobów i technologii

podaż globalna (AS)

wielkość globalnej produkcji w gospodarce wytworzonej przy danych cenach, kosztach i potencjale wytwórczym dla zaspokojenia globalnego popytu

popyt globalny (AD)

ile ludzie chcą kupić (są w stanie wydać) na usługi przy danych cenach

produkcja potencjalna

maksymalna ilość wytworzenia produktów przy maksymalnym wykorzystaniu zasobów przy danej cenie

szkoła Kejnesowska

założenia: potrzebna ingerencja rządu. Zwiększenie wydatków publicznych aby ożywić wzrost gospodarki. Bezrobocie jako skutek zbyt małego popytu globalnego. Sztywność cen i płac. Długotrwałe umowy o pracę i kontrakty.

szkoła Keynesowska

efekty: gdy rośnie podaż pieniądza nie są one wydawane na konsumpcję lecz lokowane na papierach wartościowych, rosną kursy akcji, spada oprocentowanie. Wzmaga to popyt na dobra inwestycyjne wyższe dochody. Za dod. kase więcej dóbr konsum czyli wzrost cen

szkoła klasyczna

założenia: sprawna jak maszyna, pracownicy mieli ścisłe zadania, najważniejsze są cele i struktura formalna. Teoria biurokracji, Dobierać odpowiednich pracowników do jednej pracy. Planowanie, organizowanie, przewodzenie, kontrola. brak bezrobotnych

szkoła klasyczna

wpływ: całkowita produkcja zależy od pełnego wykorzystania zasobów w ten sposób podaż jest dana a zmiany popytu generują jedynie zmiany cen

ekonomia pozytywna

zajmuję się światem gospodarczym takim jakim on jest. Pozwala na możliwie bezstronne uogólnianie procesów i mechanizmów gospodarczych. Tworzy fundament, na którym budowane są różne szkoły myślenia normatywnego

ekonomia normatywna

zajmuje się światem takim, jaki powinien być. Posługuje się sądami wartościującymi: jakie powinny być kierunki polityki gospodarczej, podaż pieniądza, stopa bezrobocia, stopa inflacji

makroekonomia

zajmuję się współzależnościami między wielkimi agregatami tj. PKB, dochód narodowy, konsumpcja, inwestycje, oszczędności, podaż pieniądza, budżet państwa, bilans płatniczy

makroekonomia

typowe analizy: wzrost gospodarczy, wahania koniunktury, handel międzynarodowy. Zainteresowania: zatrudnienie i bezrobocie, konsumpcję i oszczędności, inwestycje, pieniądz i banki, wydatki rządowe i podatki, inflacja

mikroekonomia

zajmuje się badaniem zachowań indywidualnych uczestników gospodarki rynkowej oraz analizą rynków poszczególnych dóbr i usług

mikroekonomia

typowe analizy: rynek dóbr konsumpcyjnych i inwestycyjnych. zainteresowania: Ceny produktów i usług, zyski i koszty, regulacje, zachowania konsumentów i producentów, konkurencja

przedsiębiorca

osoba zajmująca się działalnością gospodarczą która odkrywa potencjalne zyskowne możliwości

konsumpcja

są to wydatki gospodarstw domowych na dobra i usługi

funkcja konsumpcji Friedmana

zakłada że wydatki konsumpcyjne gospodarstw domowych zależą od tkz. dochodu stałego. Dochód ten liczony jako średnia z wielu lat uwzględnia nie tylko dochody bieżące ale także wcześniej uzyskiwane dochody oraz dochody oczekiwane w przyszłości

funkcja konsumpcji Ando-Modiglianiego

gospodarstwa domowego przy wydatkach konsumpcyjnych biorą pod uwagę nie tylko poziom bieżących dochodów ale także stan posiadania aktywów (oszczędności, akcje, nieruchomości, dobra trwałe) wzrost posiadanych aktywów większą część dochodów na konsumpcję

czemu oszczędzamy?

-nieprzewidziane sytuacje, przyszłe zmiany(dzieci, starość), korzyści płynące z %, niezależność, majątek po śmierci, skąpstwo, zapewnienie kapitału na spekulacje lub prowadzenie interesów

ekspansja

wzrost PKB

recesja

spadek PKB przez co najmniej dwa kolejne kwartały

gospodarowanie

produkcja i podział rzadkich dóbr

dobra

wszystko to co zaspokaja ludzkie potrzeby

czynniki produkcji

dobra które służą do produkcji innych dóbr

rynek

system współzałożnych transakcji i sprzedaży dóbr

założenie Ceteris Paribus

założenie, zgodnie z którym na przebieg badanego zjawiska wpływa tylko czynnik, którego rola jest właśnie analizowana

teoria

zestaw abstrakcji dotyczący rzeczywistości

model

teoretyczne uogólnianie określonego fragmentu badanej rzeczywistości, który w sposób uproszczony odwzorowuje zachodzące procesy ekonomiczne

Ziemia

wszystko co znajduje się na, nad i pod gruntem

dobra wolne

konsument korzysta z nich za darmo np. powietrze, słońce

dobra substytucyjne

są wymienne, zastępują się

dobra komplementarne

uzupełniają się

dobra publiczne

są wytwarzane lub kupowane przez duże grupy ludzi lub rządy. Nie można wykluczyć nikogo z ich używania

korzyści skali

pojawią się gdy wzrost produkcji powoduje obniżenie kosztu jednostkowego

zasada ekonomiczności/efektywności

zjawisko w którym gospodarka znajduje się na krzywej możliwości produkcyjnych

motyw ekspansji

chęć zapewnienia środków na wykonanie dalszych inwestycji kapitałowych bez zaciągania długów

motyw płynności

chęć zapewnienia sobie płynnych środków na wypadek zdarzeń nieprzewidzianych, trudności lub kryzysu

motyw poprawy

chęć zapewnienia sobie wzrostu dochodu, co uchroni kierownictwo przed krytyką

motyw finansowej ostrożności

tak żeby spłata zadłużenia i odpisy amortyzacyjne raczej wyprzedzały faktyczne zużycie, niż pozostawały za nim w tyle

inwestycje

zakupy nowych dóbr kapitałowych przez przedsiębiorstwa. Całkowite inwestycje obejmują inwestycje w kapitał trwały oraz kapitał obrotowy

inwestycje

polegają na powiększaniu w danym społeczeństwie zasobu budynków, maszyn i urządzeń oraz zapasów w ciągu roku

inwestycje

suma wydatków przedsiębiorstw na fabryki, maszyny, wyposażenie i zapasy oraz wydatków gospodarstw domowych na zakup mieszkań.

wzrost gospodarczy

zmiany ilościowe w gospodarce, polegające na stopniowym zwiększaniu produkcji dóbr i usług, podstawowym miernikiem wzrostu jest zmiana realnego PKB

rozwój gospodarczy

zmiany jakościowe w gospodarce, prowadzące do poprawy standardu życia ludzkości, miernikiem rozwoju może być HDI

koniunktura gospodarcza

zmiany aktywności gospodarczej, znajdujące odzwierciedlenie w kluczowych wskaźnikach makroekonomicznych, tj. PKB, inwestycje, produkcja, zatrudnienie, bezrobocie, inflacja, stan finansów publicznych

rachunek dochodu narodowego

pozwala określić kluczowe agregaty makroekonomiczne, źródła dochodów oraz sposób rozdysponowania wydatków w gospodarce

PKB

stanowi miernik opisujący aktywność ekonomiczną ogółem na danym terytorium, w wyniku której produkcja globalna zaspokaja finalne potrzeby gospodarki

PKB

suma dóbr i usług finansowych sprzedawanych na pewnym obszarze w pewnym okresie

PKB

suma wartości dodanej powstałej na pewnym obszarze pewnym okresie

PKB

suma dochodów właścicieli czynników produkcji, uzyskanych dzięki aktywności ekonomicznej na danym obszarze geograficznym w danym okresie

pomiar PKB od strony produkcji

suma wartości zagregowanych wszystkich rodzajów działalności, wytwarzających wyroby i usługi (produkcja globalna pomniejszona o zużycie pośrednie) powiększona o podatki od produktów i importu pomniejszona o dotacje

pomiar PKB od strony rozdysponowania

suma wszystkich wydatków końcowych, przeznaczonych na spożycie finalnej produkcji globalnej gospodarki lub na zwiększenie bogactwa, powiększona o eksport pomniejszona o import

pomiar PKB od strony dochodów

suma wszystkich dochodów uzyskanych w procesie wytwarzania wyrobów i usług, powiększona o podatki od produktów i importu, pomniejszona o dotacje do produktów

PKB podejście wydatkowe

wydatki konsumpcyjne gospodarstw domowych powiększone o prywatne inwestycje brutto, wydatki rządowe i eksport pomniejszony o import

dochód narodowy

suma dochodów wypłaconych właścicielom ludzkich i fizycznych zasobów wytwórczych za wykorzystanie tych zasobów w określonym czasie

kapitał narodowy

suma kapitału produkcyjnego kapitału naturalnego, kapitału ludzkiego oraz aktywów zagranicznych netto.

dochód narodowy brutto

reprezentuję dochody pierwotne do otrzymania ogółem przez jednostki instytucjonalne będące rezydentami

dochód narodowy brutto

jest równy PKB minus dochody pierwotne do zapłacenia przez jednostki instytucjonalne będące rezydentami jednostkom

nominalny PKB

jest mierzony w cenach bieżących, tj. takich które istniały w okresie wytwarzania dóbr i usług wchodzących w skład PKB

Realny PKB

jest mierzony w cenach stałych (z roku bazowego) odpowiada minimalnemu PKB skorygowanego o wskaźnik inflacji

choroba holenderska gospodarki

regres gospodarczy spowodowany odkryciem i intensywną eksploatacją złóż surowców naturalnych.