Frage |
Antworten |
|||
|---|---|---|---|---|
|
stosunki międzynarodowe
|
oddziaływania między państwami organizacjami oraz innymi podmiotami na arenie globalnej
|
|||
|
strona stosunków
|
podmiot funkcjonujący na arenie międzynarodowej i utrzymujący relacje z innymi podmiotami
|
|||
|
prawo międzynarodowe publiczne
|
reguluje relacje między podmiotami do jego źródeł należą akty jednostronne, umowy międzynarodowe, uchwały organizacji międzynarodowych oraz zwyczaje międzynarodowe
|
|||
|
rodzaje podmiotow prawa międzynarodowego
|
-pierwotne (państwa) pelny zakres podmiotowosci od momentu powstania. -wtorne- ograniczona podmiotowość nadana lub uznana przez inne podmioty
|
|||
|
państwo
|
grupa zamieszkujaca stale dane terytorium, posiada suwerenna władze, wchodzi w stosunki z innymi państwami
|
|||
|
mikropanstwo
|
niewielkie terytorialne z małą liczba ludności, zazwyczaj nie posiada armi (Monako, Watykan)
|
|||
|
państwo zależne
|
terytorium zależne politycznie od innego silniejszego państwa, pozbawione suwerenności (Grenlandia od Dani, Bhutan od Indii)
|
|||
|
quasipaństwo
|
posiada terytorium i władze ale nie jest uznawane na arenie międzynarodowej (Tajwan, Kosowo)
|
|||
|
międzynarodowe organizacje pozarządowe
|
związki min. 3 państw zawarte na podstawie umowy międzynarodowej w celu realizacji wspólnych celów
|
|||
|
ład międzynarodowy
|
układ sił między państwami opierający się na określonych regułach
|
|||
|
typy ładu (liczba supermocarstw)
|
-zerocentr. 0 -monocentr. 1 -bipolar. 2 -policentr. 3+
|
|||
|
ład niebiegunowy
|
ład westfalski po wojnie 30letniej
|
|||
|
ład jednobieg
|
USA w latach 90 po upadku zsrs
|
|||
|
ład dwubieg
|
ład jałtański po 2wś (USA i zsrs)
|
|||
|
ład wielobieg
|
ład wersalski po 1wś (USA, WB, Francja, Włochy, Japonia)
|
|||
|
typy ładu (relacje między państwami)
|
-imperialny -hegemoniczny -kooperacyjny -integracyjny -rownowaga sił
|
|||
|
ład imperialny
|
mocarstwo podporządkowuje słabsze państwo
|
|||
|
ład hegemoniczny
|
państwo wykorzystuje przewagę
|
|||
|
ład kooperacyjny
|
współpraca państw
|
|||
|
ład integracyjny
|
ponadnarodowa wspólnota
|
|||
|
dywersyfikacja (zróżnicowanie)
|
zwiększenie liczby dostawców i urozmaicenie zasobów
|
|||
|
globalizacja
|
zmiany zachodzące na arenie globalnej, prowadzą do ujednolicenia lub fragmentyzacii
|
|||
|
system jałtański
|
ład po 2wś oparty na podziale Europy na zachodnią (demokratyczna) oraz wschodnia (komunistyczna)
|
|||
|
organizacja paktu północnoatlantyckiego NATO
|
sojusz obronny państw w 49 w USA na mocy traktatu polatl (Waszyngtonskiego)
|
|||
|
cele i zadania nato
|
zapewnienie bezpieczeństwa, koordynacja polityki państw czl, wzmacnianie obrony państw czl., gwarancja pomocy państwom czl.
|
|||
|
BRICS
|
sojusz państw rozwijających się mający na celu zwiększanie ich roli, powołany przez Brazylię Rosję Indie Chiny RPA
|
|||
|
przebudzenie chin
|
szybki rozwój ChRL w 21w
|
|||
|
Onz
|
powołane w 45 w San Francisco, funkcjonuje na mocy karty Narodów Zjednoczonych
|
|||
|
cele onz
|
rozwijanie miedzynar wspólnot, zachowanie miedzynar bezpieczeństwa, umacnianie przyjaznych stosunków, pokojowe rozwiązania konfliktów
|
|||
|
członkowie stali onz
|
USA WB Francja Rosja Chiny
|
|||
|
rada wzajemnej pomocy gospodarczej rwpg
|
utworzona przez zsrs w 49
|
|||
|
podział Niemiec
|
RFN-stosunki z USA, NRD-kontorolowane przez Zsrs
|
|||
|
zimna wojna
|
lata 40-90 , stan napięcia i rywalizacji między USA i zsrs (brak konfliktu zbrojnego, wojna ideologiczną i zastępcze, rozszerzanie sfery wpływów, wyścig zbrojeń)
|
|||
|
rozwiązanie zsrs
|
26 gr 91
|
|||
|
jesień narodów 89
|
upadek komunizmu w Polsce wegrach NRD czechoslow Rumuni
|
|||
|
jn polska
|
luty-kw, obrady okrągłego stołu i przemiany demokratyczne
|
|||
|
jn Węgry
|
rozmowy trójkątnego stołu, transformacja ustrojowa
|
|||
|
jn nrd
|
9 listopad obalenie muru berlinskiego
|
|||
|
jn czechoslowacja
|
listopad, aksamitna rewolucja, masowe protesty
|
|||
|
jn rumunia
|
grudzień, rewolucja, utrata władzy Ceausesa
|
|||
|
postkomunisci
|
politycy związani przed 89 z partiami kom
|
|||
|
konflikt międzynar
|
konfrontacja min. 2 uczestników stosunków miedzynar
|
|||
|
konflikt etniczny
|
narody lub grupy etniczne w jednym państwie mają inne cele
|
|||
|
asymilacja
|
wymuszenie na mniejszości przyjęcia innej kultury
|
|||
|
mobilizacja etniczna
|
stawienie oporu wladzy
|
|||
|
separatyzm
|
dążenie do niezależności której celem może być -secesja-oderwanie od państwa w celu utworzenia własnego(Katalonia w Hiszpanii, Szkocja w WB). -ustanowienie lub rozszerzenie autonomi
|
|||
|
wojna hybrydowa
|
działania pozamilitarne prowadzące do destabilizacji kraju (dezinformacja, presja ekonomiczna, działania dyplomatyczne, kryminalne, ofensywne)
|
|||
|
wojna informacyjna
|
działania w komunikacji spol mające wpływać na poglądy i postawy obywateli (dezinformacja, propaganda)
|
|||
|
cyberwojna
|
zniszczenie lub zakłócenie systemu zarządzania państwa
|
|||