Paremie Widłak

 0    137 Datenblatt    goneangels
Drucken spielen überprüfen
 
Frage Antworten
Omnis definitio in iure civili periculosa est; parum est enim, ut non subverti posset
Lernen beginnen
W prawie cywilnym wszelka definicja jest niebezpieczna, ponieważ rzadko się zdarza, by nie można było jej podważyć
Ius est ars boni et aequi
Lernen beginnen
Prawo jest sztuką dobra i słuszności
Nulla est iurisprudentia sine latina sapientia
Lernen beginnen
Żadna jest jurysprudencja bez łaciny
Hominum causa omne ius constitutum sit
Lernen beginnen
Wszelkie prawo winno być stanowione ze względu na człowieka
Iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non ledere, suum cuique tribuere
Lernen beginnen
Nakazy prawa są następujące: uczciwie żyć, nie szkodzić drugiemu, oddawać każdemu to, co mu się należy
Aequitas
Lernen beginnen
Rozumiana jako słuszność, czyli to co uczciwe i zgodne z sumieniem
Fiat iustitia, pereat mundus
Lernen beginnen
Niech stanie się sprawiedliwość, choćby świat miał szczeznąć
Bis de eadem re agere non licet
Lernen beginnen
Nie wolno procesować się dwa razy w tej samej sprawie
Acta publica probant se ipsa
Lernen beginnen
Dokumenty urzędowe świadczą same za siebie
Actor sequitur forum rei
Lernen beginnen
Powód idzie za pozwanym
Semel heres semper heres
Lernen beginnen
Kto zostaje dziedzicem, pozostaje nim zawsze
Indigno aufertur hereditas
Lernen beginnen
Niegodnemu odbiera się spadek
Mater semper certa est: pater est, quem nuptiae demonstrant
Lernen beginnen
Matka jest zawsze pewna, ojcem jest ten, na kogo wskazuje małżeństwo
Adoptio naturam imitatur
Lernen beginnen
Przysposobienie naśladuje naturę
Affines sunt viri et uxoris cognati
Lernen beginnen
Powinowatymi są krewni męża i żony
Res nullius cedit primo occupanti
Lernen beginnen
Rzecz niczyja przypada temu, kto pierwszy ją zawłaszczył
Prior tempore potior iure
Lernen beginnen
Kto lepszy, co do czasu, ten lepszy co do prawa
Superficies solo cedit
Lernen beginnen
To, co znajduje się na gruncie, przypada gruntowi
Res perit suo domino
Lernen beginnen
Rzecz przypada swojemu właścicielowi
Expedit enim rei publicae, ne quis re sua male utatur
Lernen beginnen
W interesie państwa leży, aby nikt nie używał źle swojej rzeczy
Nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse habet
Lernen beginnen
Nikt nie może przenieść na drugiego więcej prawa, niż sam ma
Obligatio impossibilium nulla est
Lernen beginnen
Zobowiązanie do świadczenia niemożliwego nie istnieje
Et non facere facere est
Lernen beginnen
Powstrzymanie się od działania działaniem jest
Si unus solvat, omnes liberanatur
Lernen beginnen
Jeżeli jeden spełni świadczenie wszyscy są uwolnieni
Rebus sic stantibus omnis promissio intellegitur
Lernen beginnen
Każde przyrzeczenie pojmowane jest jako obowiązujące w oznaczonych warunkach
Dies interpellat pro homine
Lernen beginnen
Termin wzywa za człowieka
Sine pretio nulla vendito
Lernen beginnen
Bez ceny nie ma sprzedaży
Male enim nostro iure uti non debemus
Lernen beginnen
Nie powinniśmy bowiem źle korzystać z naszego prawa
Ab initio nullum semper nullum
Lernen beginnen
To, co jest od początku nieważne, zawsze jest nieważne
Rei turpis nullum mandatum est
Lernen beginnen
Nieważne jest zlecenie niemoralnego zachowania
Demo de domo sua extrahi debet
Lernen beginnen
Nikogo z własnego domu nie można zabierać siłą
Casus est maior vis cui humana infirmitas resistere non potest
Lernen beginnen
Siłą wyższą jest zdarzenie, któremu słabość ludzka nie może się oprzeć
Ius naturale est, quod natura omnia animalia docuit: nam ius istud non humani generis proprium, sed omnium animalium
Lernen beginnen
Prawem naturalnym jest to prawo, którego sama natura nauczyła wszystkie stworzenia: prawo bowiem jest właściwe nie tylko rodzajowi ludzkiemu, lecz wszystkim stworzeniom
Legem bonam a mala nulla alia nisi naturae norma divider possumus
Lernen beginnen
Dobre prawo od złego możemy odróżnić miarą prawa natury
Iura non in singulas personas, sed generaliter constituuntur
Lernen beginnen
Prawa są stanowione nie ze względu na konkretne osoby, lecz dla wszystkich
Lex non obligat nisi promulgata
Lernen beginnen
Ustawa nie obowiązuje, jeśli nie jest ogłoszona
Lex retro non agit
Lernen beginnen
Ustawa nie działa wstecz
Simplicitas legibus amica
Lernen beginnen
Prostota przyjaciółką ustaw
Legem brevem esse oportet
Lernen beginnen
Ustawa powinna być zwięzła
In legibus magis simplicitas quam difficultas placet
Lernen beginnen
W ustawach lepsza jest prostota niż zawiłość
Impossibilium nulla obligatio
Lernen beginnen
Zobowiązanie do wykonania świadczenia niemożliwego jest nieważne
Misera est vita, ubi ius est vagum aut incertum
Lernen beginnen
Marne jest życie tam, gdzie prawo jest chwiejne albo niepewne
Magistratum lege esse loquentem, legem autem mutuum magistratum
Lernen beginnen
Urzędnik jest mówiącym prawem, prawo zaś niemym urzędnikiem
Quid est enim civitas nisi iuris societas civium?
Lernen beginnen
Czymże jest bowiem państwo, jeśli nie opartym na przepisach prawa związkiem obywateli?
Amemus patriam, pareamus legibus
Lernen beginnen
Kochajmy Ojczyznę, przestrzegajmy obowiązujących w niej praw
Auctoritas, non veritas facit legem
Lernen beginnen
Nie prawda, lecz władza państwowa stanowi prawo
Placuit in omnibus rebus praecipuam esse iustitiae aequitatisque quam stricti iuris rationem
Lernen beginnen
We wszystkich sprawach zasada sprawiedliwości i słuszności powinna mieć pierwszeństwo nad zasadą ścisłego prawa
A verbis legis non est recedendum
Lernen beginnen
Należy trzymać się słów ustawy
Cuius est condere, eius est abrogare
Lernen beginnen
Kto może stanowić prawo, ten może je uchylić
Iudex est lex loquens / Iudicis est ius dicere, non dare
Lernen beginnen
Sędzia jest mówiącą ustawą / Rzeczą sędziego jest orzekać, nie stanowić prawo
Ex iniuria ius non oritur
Lernen beginnen
Z bezprawia nie powstaje prawo
Nemo ex suo delicto meliorem suam condicionem facere potest
Lernen beginnen
Nikt nie może polepszyć swojej sytuacji w następstwie własnego czynu bezprawnego
Non ex regula ius sumatur, sed ex iure qoud est regula fiat
Lernen beginnen
Reguły (zasady) nie tworzą prawa lecz się z niego wywodzą
Applicatio est vita regulae
Lernen beginnen
Stosowanie prawa jest życiem normy prawnej
Iustitia non debet claudicare
Lernen beginnen
Sprawiedliwość nie powinna kuleć
Roma locuta causa finita
Lernen beginnen
Rzym przemówił/orzekł, sprawa skończona
Iustitia vestras iudicabo
Lernen beginnen
Osądzę waszą sprawiedliwość
Nemo est iudex in propria causa
Lernen beginnen
Nikt nie może być sędzią we własnej sprawie
Audiatur el altera pars
Lernen beginnen
Niech będzie wysłuchana i druga strona
Prius quam exaudias, ne iudices
Lernen beginnen
Zanim nie wysłuchasz, nie sądź
Erubescimus, cum sine lege loquimur
Lernen beginnen
Rumienimy się, gdy mówimy bez ustawy
Facta probantur, iura novit curia
Lernen beginnen
Fakty wymagają udowodnienia, prawo zna sąd
Bonus iudex damnat improbanda, non odit
Lernen beginnen
Dobry sędzia karze występki, jednak bez nienawiści
Boni iudicis est lites dirimere
Lernen beginnen
Dobrego sędziego cechuje umiejętność łagodzenia sporów
Qoud legibus omnissum est, non omnittetur religione iudicantis
Lernen beginnen
Co zostało pominięte, niech nie umknie skrupulatnemu sędziemu
Sapientis iudicis est semper cogitare, quid lex cogat
Lernen beginnen
Mądry sędzia powinien zawsze rozważać to, co nakazuje prawo
Iudex non facile recedere debet
Lernen beginnen
Sędzia nie powinien łatwo ustępować
Se damnat iudex, innocentem qui opprimit
Lernen beginnen
Samego siebie skazuje sędzia, który uciska niewinnego
Nulla poena sine culpa
Lernen beginnen
Nie ma kary bez winy
Nullum crimen sine lege
Lernen beginnen
Nie ma przestępstwa bez ustawy
Nullum crimen sine poena
Lernen beginnen
Nie ma przestępstwa bez kary
Nullum crimen sine periculo sociali
Lernen beginnen
Nie ma przestępstwa bez społecznego niebezpieczeństwa czynu
Debet quis iuri subiacere, ubi deliquit
Lernen beginnen
Podlega się prawu miejsca dokonania przestępstwa
Graviore culpa gravior poena
Lernen beginnen
Im większa wina, tym większa kara
Geminat peccatum, quem delicti non pudet
Lernen beginnen
Kto nie wstydzi się swojego czynu, podwaja swoją winę
Affectus punitur, etsi non sequatur effectus
Lernen beginnen
Zamiar jest karalny nawet wtedy, gdy zamierzony skutek nie nastąpił
Minor in delictis maior habetur
Lernen beginnen
W przypadku przestępstw nieletni traktowany jest jak dorosły
Ultimum supplicium esse mortem solam interpretamur
Lernen beginnen
Jako najwyższą karę rozumiemy jedynie karę śmierci
Semel comissa poena non evanescit
Lernen beginnen
Raz wymierzona kara nie popada w zapomnienie
Poena maior absorbet minorem
Lernen beginnen
Kara cięższa pochłania lżejszą
Multiplicata transgressione crescat poenae inflictio
Lernen beginnen
Przy powtórnym złamaniu prawa prawa niech wzrasta wymiar kary
Ex singulis causis singulae poenae irrogantur
zasada indywidualizacji kary
Lernen beginnen
W poszczególnych przypadkach nakłada się poszczególne kary
Facientes et consentientes pari poena plectuntur
Lernen beginnen
Na sprawców i wspólników nakłada się równą karę
Facultas probationum non est augustanda
Lernen beginnen
Możliwość dowodzenia nie może być ograniczana
In criminalibus probationes debent esse luce clariores
Lernen beginnen
W sprawach karnych dowody muszą być jaśniejsze niż światło
Qod non est in actis, non est in mundo
Lernen beginnen
Czego nie ma w aktach, nie ma na świecie
In dubiis benigniora / clementia
Lernen beginnen
W razie wątpliwości łaskawiej/łagodniej
In dubiis minus
Lernen beginnen
Zasądzić mniej
In dubio pro reo iudicandum est
Lernen beginnen
Na korzyść oskarżonego
In dubio pro libertate
Lernen beginnen
Na korzyść wolności, na korzyść środków wolnościowych
Animus malus
Lernen beginnen
Zły zamiar
Causa criminalis
Lernen beginnen
Sprawa karna
Corpus delicti
Lernen beginnen
Przedmiot będący dowodem popełnienia przestępstwa
Delicto flagranti / in flagranti
Lernen beginnen
Na gorącym uczynku
Habeas corpus
Lernen beginnen
Zespół norm gwarantujących wolność i nietykalność osobistą
Morbus mentalis
Lernen beginnen
Choroba psychiczna
Poena capitis / ultimum supplicium
Lernen beginnen
Kara śmierci
Poena talionis
Lernen beginnen
Kara odwetu
Vis compulsiva
Lernen beginnen
Przymus psychiczny
Expedit rei publicae, ut finis sit litium
Lernen beginnen
Dla państwa korzystne jest, aby procesy nie trwały zbyt długo
Crimina morte extinguuntur
Lernen beginnen
Przestępstwa wygasają wskutek śmierci sprawcy
Ius et furi dicitur
Lernen beginnen
Nawet złodziejowi należy się sprawiedliwość przed sądem
Nemo iudex in sua causa
Lernen beginnen
Niech nikt nie będzie świadkiem we własnej sprawie
Nullus describatur reus, priusquam convincatur
Lernen beginnen
Nikogo nie wolno uznać za winnego przed skazaniem
Neminem captivabimus nisi iure victum
Lernen beginnen
Nikogo nie będziemy więzili, chyba że skazanego prawomocnym wyrokiem
Absentem in crminibus damnari non oportet
Lernen beginnen
Nieobecnego nie należy skazywać za przestępstwo
Tantum devolutum, quantum appellatum
Lernen beginnen
Sprawa w takim zakresie przechodzi do sądu wyższej instancji, na ile zostało to określone w apelacji
Reformatio in peius iudici appellatio non licet
Lernen beginnen
Sądowi apelacyjnemu nie wolno zmieniać wyroku nie niekorzyść zasądzonego/skazanego
Accusare nemo se debet (nisi coram deo)
Lernen beginnen
Nikt nie musi oskarżać samego siebie (chyba że przed Bogiem)
Corruptissima / perditissima / re publica plurimae leges
Lernen beginnen
Im większe zepsucie w państwie, tym liczniejsze ustawy
Leges ab omnibus intellegi debent
Lernen beginnen
Ustawy powinny być zrozumiałe dla wszystkich
De minimis non curat lex
Lernen beginnen
Ustawa nie troszczy się o drobiazgi
Verba cum effectu acipienda
Lernen beginnen
Słowa należy zgodnie z ich znaczeniem
Ubi eadem legis ratio, ibi eadem legis dispositio
Lernen beginnen
W takich samych okolicznościach należy stosować takie same rozwiązania prawne
Clara non sunt interpretanda
Lernen beginnen
Nie dokonuje się wykładni tego, co jasne
Interpretatio cessat in claris
Lernen beginnen
Wykładnia powinna być jasna
Eius est interpretari leges, cuius est condere
Lernen beginnen
Do interpretacji prawa upoważniony jest ten, kto je stanowi
Apices iuris non sunt iura
Lernen beginnen
Sztuczki prawne nie stanowią prawa
Contra legem facit, qui id facit qoud lex prohibet, in fraudem vero, qui salvis verbis legis sententiam eius circumvenit
Lernen beginnen
Wbrew ustawie postępuje ten, kto czyni to, czego ustawa zabrania; z ominięciem ustawy działa zaś ten, kto nie naruszając jej słów, obchodzi jej treść
Secundum legem
Lernen beginnen
Zgodnie z prawem
Contra legem
Lernen beginnen
Wbrew prawu
Praeter legem
Lernen beginnen
Obok prawa (ominięcie)
Lege non distinguente nec nostrum est distinguere
Lernen beginnen
Tam, gdzie ustawa nie rozróżnia, nie naszą rzeczą jest wprowadzać rozróżnienie
Exceptio est strictissimae interpretationis
Lernen beginnen
Wyjątek powinien być interpretowany ściśle
Expressio specialis omnem impedit extensionem
Lernen beginnen
Dokładne wyrażenie wyklucza wykładnię rozszerzającą
Exclusa censentur omnia, quae lex enumerando non inclusit
Lernen beginnen
Należy uznać za wyłączone wszystko to, czego ustawa, wyliczając, nie włączyła
Interpretatio declarativa
Lernen beginnen
Wykładnia literalna
Interpretatio extensiva
Lernen beginnen
Wykładnia rozszerzająca
Interpretatio restrictiva
Lernen beginnen
Wykładnia zawężająca.
Argumentum a rubrica
Lernen beginnen
Argument z systematyki ustawy.
Incivile est nisi tota lege respecta una aliqua particula eius proposita iudicare vel respondere
Lernen beginnen
Nieprawidłowe jest wydawanie wyroku lub opinii prawnej bez uwzględniania całości ustawy, na podstawie jednego fragmentu
Benignius leges interpretandae sunt, quo voluntas earum conservetur
Lernen beginnen
Ustawy są właściwiej interpretowane, gdy zachowuje się ich ducha
Sensum, non verba spectamus
Lernen beginnen
Patrzymy na sens, nie na słowa
Ratio legis
Lernen beginnen
Cel, sens ustawy, “przyczyna wydania”
Lex superior derogat legi lnferiori
Lernen beginnen
Reguła hierarchiczna
Lex specialis derogat legi generali
Lernen beginnen
Reguła merytoryczna
Lex posteriori derogat legi priori
Lernen beginnen
Reguła chronologiczna

Sie müssen eingeloggt sein, um einen Kommentar zu schreiben.