pato nowtorwy nowotw

Nowotwór

nieprawidłowa masa tkankowa, ktorej wzrost jest nadmierny, nieskoordynowany z normalnymi tkankami i trwa tak nadal po usunieciu przyczyny stymuulujacej powstanie tej zmiany

Podstawa pochodzenia wszystkich nowotorwo jest

utrata wplywu na normalna kontrole wzrostu., kom nowotworowe sa niewrazliwe na wplyw czynikk regulujacych

Guzy lagodne

obraz mikroskopowy i cechy makroskopowe wskazuja ze jest wzglednie niiegrozny i nie rozprzestrzeni sie

Guzy zlosliwe

rak, zlosliwy oznacza ze moze naciekac i niszczyc otaczajace struktury, rozprzestrzeniac sie do odleglych miejsc, tworzyc przerzuty i powodowac smierc

Komponenty nowotworow

Miazsz i zrab

Miazsz

zbudowany z transformowanych lub nowotworowych kom, okresla jego biologiczne zachowanie i od niego wywodzi sie nazwa guza

Zrab

Podtrzymujacy nienowotworowy zrab pochodzacy od gospodarza, zbudowany z tkanki lacznej i naczyn krwionsnych niezbedne do wzrostu

Nowotwory lagodne

-oma do typu komorki z ktorej guz sie wywodzi

Guzy nablonkowe

Adenoma(gruczolak), Papilloma (brodawczak), Polip, Cystadenoma(torbielakogruczolak)

Nowotwory zrozlise

Miesak(sarcoma), Wlkoniakomieska(fibrosarcoma), chrzestniakomieska(chondrosarcoma), Rak(carcinoma)

Potworniaki (teratoma) zawieraja

rozpoznawalne dojrzale lub niedojrzale komorki i tkanki pochodzace z wiecej niz jednego listka zardkowego

Potworniaki wywowdza sie z

wielopotencjalnych komorek, takie kom. normalnie wystepuja w jajnikach i jadrach ale czasami nieprawidlowo wystepuja w innych miejscach ciala(pozos. embironalna)

Hamartoma

obecnosc niewlasciwie wzgledem siebie ulozonych tkanek w danym miejscu, kom sa dojrzale ale niewlasciwie ulozone

Choristoma

wrodzona nieprawidlowosc, ktorwa powinna nosic nazwe odprysku heterotopowego komorek

Zaburzenia (stany) orzednowotworoe

pewne stany kliniczne, ktore stanowia dobrze poznane predyspozycje do rzowoju nowotworow zlosliwych

Glowne zmiany przednowotworowe

Ciagle regeneracyjne namnazanie sie kom, prolifer hiperplast i dysplastyczna, przewlekle zanikowe zap zoladka, przewl wrodz zap jelita grubego, leukoplakia jamy ustnej, sromu, pracia, gruczolaki kosmkowe jel grubego

Dysplazja

nieprawidlowa, ale nie nowotworowa proliferacja. dotyczy glownie nablonka

Dysplazja polega na

utracie jednolitosci poszczegolinych kom i ich architektonicz orientacji

Komorki dysplastyczne wykazuja wyrazny

pleomorfizm i czesto maja hiperchromatyczne jadra. Figury mitotyczne sa czestsze niz zwykle. Nieprawidlowo zlokalizowane mitozy

Normalnie w nablonkach mitoza zachodzi tylko w

warstwie podstawnej; jak dysplazja to moze zachodzic w kazdej warstwie

Carcinoma in situ (przedinwazyjne stadium raka)

zmiany dysplastyczne sa wyrazne i obejmuja cala grubsc nablonka

Tylko metaplazja... uwazana jest za

jelita grubego jest uwazana za stan przedrakowy

Rak in situ

rak przedinwazyjny, rak 0 stopnia, postac nowotworu ktory ograniczony jest do 1 tkanki danego narzadu i nie przkeracza jego granicy

Rak in situ jest przewaznie

zmiana plaska i nie ma postaci guza. Odznacza sie znikoma inwazja i nie niacieka otaczajacych tkanek

Rak z mikroinwazja

rak naciekajacy podscielisko ma glebokosc 3 mm lub mniej(i o najwiekszej sr nacieku 7mm)

Rak z mikroinwazja ma

bardzo dobre rokowanie(ryzyko przerzutow do wezlow chlonnych 1%,5-letnie przezycie 98%)

Rak wczesny

pojecie to stosuje sie dla raka inwazyjnego zoladka. Postac o nacieku powierzchownym, inaczej rak sluzowkowy.

Rak wczesny; naciek nowotwory zajmuje

błone sluzowa i ewentualnie podsluzowa, a o psotaci wczesnej mowi sie nawet gdy sa przerzuty w wez. chlonnych(8-11%)

Rak wczesny przebiega

bezobjawowo albo powoduje niecharakterystyczne dolegliwosci w nadbrzuszu(pobolewanie, utrata laknienia, nudnosci, uczucie pelnosci, spadek masy ciala)

Okolo 80-90% ch z rozpoznaniem ustal w fazie raka wczesnego zyje

dluzej niz 5 lat

Typy raka wczesnego zoladka

I guzowaty, II powierzchowny, IIa wyniosly, IIb plaski, IIc wglebiny, III wydrazony

Neoplazja wewnatrznablonkowa polega na

bezladnym ukladzie komorek i pojawieniem sie kom atypowych. Ich liczba moze byc bardzo mala, srednia, duza

Duza liczba komorek atypowych - neoplazja wewnatrznablonkowa

komorki wypelniaja cala grubosc nablonka, a zmiana nie przekracza bl podstawej. Rak srodnablonkowy. Njaczesciej w nablonku cz. pochwowej, dlatego okreslia sie ja jako CIN I, CIN II, CIN III

Odsetek kom atypowych koreluje na ogol ze

stopniem nasilenia zlosliwosci nowotworu.

Nowotwor zlosliwy jest nastepstwem

mutacji skladnikow jadra komorki. Mutacja moze, ale nie musi ujawnic sie mikroskopowo atypia.

Skrajnym wyrazem niezdolnosci do roznicowania i dojrzewania, przy zachowania jedynie zdolnosci rozrostu jest

anaplazja. Anaplastycznymi powinno sie nazywac tylko takie nowotrwoy, w kotrych nie mozna sie domyslic tk macierzystej

Nowotwory anaplastyczne skladaja sie z

jednakowych kom o jadrach hiperchromatycznych, ubogich w cytoplazme. Nowotwory anaplastyczne przebiegaja bardzo zlosliwie.