podstawowe wydarzenia historyczne

wynalezienie pisma

4000 p.n.e.

powstanie alfabetu fenickiego

3500 p.n.e.

kodeks Hammurabiego

XVIII wiek p.n.e. - pierwszy spisany kodeks praw (oko za oko)

pierwsze igrzyska olimpijskie w Grecji

776 p.n.e.

powstanie Rzymu

753 p.n.e. - według legendy wykarmiony przez wilczycę Romulus

Powstanie republiki w Rzymie

509 p.n.e. - wygnanie tarkwiniusza pysznego

Bitwa pod Maratonem

490 p.n.e.- Grecja powstrzymuje atak Persji

Bitwa po Termopilami i Salaminą

480 p.n.e. - drugie odparcie ataku Persji po xwyci\estwie na morzy pod Salaminą mimo klęski w wąwozie Termopile

Bitwy pod Granik, Issos i Gaugamelą

433-433 p.n.e. - podboje Aleksandra Macedońskiego

wojna peloponeska

431-404 p.n.e. - Ateny kontra Sparta. Wojna zakończona klęską Aten

Wojny punickie

III-II w.p.n.e. wojny Rzymu z Kartaginą zakończone podbiciem jej przez Rzymian

powstanie Spartakusa

73 p.n.e. - powstanie niewolników w Rzymie zakończone ich klęską

zabójstwo Juliusza Cezara

44 p.n.e.

Panowanie Oktawiana Augusta

27 p.n.e. - 14 n.e. - okres pokoju "Pax Romana"

`Nadanie obywatelstwa wolnym mieszkańcom cesarstwa Rzymskiego

212

wolnośc wyznawania Chrześcijaństwa w Rzymie

313

Ostatnie igrzyska olimpijskie w Grecji

393

Upadek cesarstwa zachodniorzymskiego

476 - pozbawienie władzy Romulusa Augustulusa

Ucieczka Mahometa z Mekki do Medyny

622 -narodziny Islamu

bitwa pod Poitiers

732 - odparcie ataku arabów na Europę przez Karola Młota

Koronacja Karola Wielkiego na cesarza

800- reaktywowanie cesarstwa zachodnirzymskiego

traktat w Verdun

843- podział cesarstwa zachodnio rzymskiego miezy synów Karola Wielkiego

Koronacja Ottona I na cesarza

962-początek Rzeszy Niemieckiej

Chrzest Polski

966 - Mieszko I z rąk Czechów przez małżeństwo z Dobrawą

Bitwa po Cedynią

972- pierwsza bitwa polskiego rycerstwa i zwycięstwo Mieszka I

Śmierć św. Wojciecha

997- męczeńska śmierć w czasie wyprawy chrystianizacyjnej w Prusach

Zjazd Gnieźnieński

1000- zgoda cesarza na koronację Bolesława Chrobrego

Pokój w Budziszynie

1018- pokój z Niemcami korzystny dla Bolesława Chrobrego (Łużyce, Milsko i Morawy do Polski). Wsparcie wyprawy Bolesława na Kijów

Koronacja Bolesława Chrobrego

1025

Schizma wschodnia

1054- podział kościoła na katolicki i prawosławny

Koronacja Bolesława Śmiałego

1076- opowiedzenie się władcy po stronie papieża Grzegorza VII w sporze o inwestyturę. Trzy lata później Bolesław zostaje wygnany za zamordowanie biskupa Stanisława

Obrona Głogowa

1109- bohaterska obrona miasta podczas najazdu Henryka V na Polskę

Konkordat Wormacki

1122- koniec sporu papieża z cesarzem o inwestyturę

Rozbicie dzielnicowe

1138- testament Bolesława Krzywoustego

Sprowadzenie Krzyżaków do Polski

1226- Konrad Mazowiecki do ziemi chełmińskiej

Bitwa pod Legnicą

1241- najazd Mongołów. Klęska i śmierć Henryka Pobożnego

Zagarnięcie Pomorza Gdańskiego przez Krzyżaków

1308-1309

Koronacja Władysława Łokietka

1320- koniec rozbicia dzielnicowego w Polsce

Bitwa pod Płowcami

1331- nierozstrzygnięta bitwa polsko krzyżacka

Pokój w Kaliszu

1343- pokojowe odzyskanie przez Kazimierza Wielkiego kujaw i ziemi dobrzyńskiej

Założenie Akademii Krakowskiej

1364- Kazimierz Wielki (uczta u Wierzynka)

Śmierć Kazimierza Wielkiego

1370- koniec panowania Piastów, a początek Andegawenów w Polsce

Przywilej koszycki

1374- Ludwik Węgierski w zamian za prawa córki Jadwigi do tronu (postanowienia wszystkich przywilejów razem z datami dał jakiś czas temu p. Trojanowski na office)

Unia w Krewie

1385- połączenie Polski i Litwy pod berłem Jadwigi i Jagiełły

Bitwa pod Grunwaldem

1410- bitwa Polski (i Litwy) z Krzyżakami i wielkie zwycięstwo polskiego rycerstwa

I Pokój Toruński

1411- kończy wielką wojnę z zakonem (1409-1411)- odzyskanie przez Litwę Żmudzi

Bitwa pod Warną

1444- śmierć w bitwie z Turkami króla Władysława IV Warneńczyka

Zdobycie Konstantynopola

1453- koniec Średniowiecza

II Pokój Toruński

1466- kończy wojnę trzynastoletnią (1454-1466) z Krzyżakami- odzyskujemy Pomorze Gdańskie

Odkrycie Ameryki

1492- Włoch K. Kolumb dopływa do wysp Karaibskich i przez przypadek odkrywa nowy kontynent. Alternatywna data końca Średniowiecza.

Nihil Novi

1505- ważny przywilej szlachecki zabraniający władcy wprowadzania nowych praw i podatków bez zgody sejmu

95 tez Lutra

1517- wystąpienie Marcina Lutra piętnujące nadużycia w kościele. Początek reformacji.

Wyprawa Ferdynanda Magellana

1519-1522- opłynięcie Ziemi dookoła dało ostateczny dowód na kulistość naszej planety.

Hołd Pruski

1525- sekularyzacja zakonu i złożenie przez Albrechta Hohenzollerna hołdu lennego Zygmuntowi Staremu. Ostateczne rozwiązanie sprawy krzyżackiej.

Obrady soboru trydenckiego

1545-1563- odpowiedź kościoła katolickiego na reformację. Poszukiwanie sposobów na uporanie się z nią (indeks ksiąg zakazanych, seminaria duchowne)

Pokój Augsburski

1555- pokój kończący wojnę religijną w Rzeszy stwierdzając zasadę czyj kraj, tego religia, czyli panujący narzuca wyznanie poddanym.

unia lubelska

1569- połączenie Polski i Litwy unią realną (postanowienia unii z Litwą też na office od p. Jacka)

śmierć Zygmunta II Augusta

1572- koniec panowania Jagiellonów w Polsce. Początek epoki wolnych elekcji.

Konfederacja Warszawska

1573- wolność wyznania w Polsce. Stajemy się jednym z niewielu tak tolerancyjnych krajów.

I wolna elekcja

1573- wybrany zostaje Henryk Walezy i zaprzysięga artykuły henrykowskie, czyli zasady ustrojowy RP i pacta conventa, czyli osobiste zobowiązania wobec poddanych.

Ucieczka Henryka Walezego

1574- Henryk Walezy ucieka z kraju aby zdobyć tron francuski

Kampanie Moskiewskie Stefana Batorego

1579-1581- oblężenia Połocka, Wielkich Łuków i Pskowa. Wojna wygrana zakończona pokojem w Jamie Zapolskim.

Bitwa pod Kircholmem

1605- wygrana bitwa Polsko Szwedzka. Dowodził w niej słynny hetman Jan Karol Chodkiewicz

Bitwa pod Kłuszynem

1610- wygrana bitwa polsko-rosyjska, w jej wyniku na krótko przejęliśmy władzę na Kremlu

Wojna trzydziestoletnia

1618-1648- wojna religijna w Rzeszy zakończona pokojem Westfalskim. W wyniku tego konfliktu liczba ludności Niemiec zmniejszyła się o 1/3

Bitwa pod Cecorą

1620- klęska z Turkami, w wyniku której Polska stała się po pokoju w Buczaczu formalnie lennem tureckim.

Bitwa pod Oliwą

1627- zwycięstwo ze Szwedami na morzu. Ogromny sukces naszej floty.

Powstanie Chmielnickiego

1648- zbrojne powstanie kozaków, którzy pod wodzą Bohdana Chmielnickiego wygrali bitwy z Polakami (Korsuń, Żółte Wody) i związali się unią z Rosją (Perejasław)

potop szwedzki

1655-1660 niszczycielski napad Szwedów z bohaterską obroną Częstochowy zakończony pokojem w Oliwie.

bitwa pod Chocimiem

1673- Zwycięstwo Jana III Sobieskiego nad Turkami

Odsiecz Wiedeńska

1683- ostatni wielki sukces polskiej armii, która pod wodzą Jana III Sobieskiego uratowała Wiedeń od zdobycia przez Turków

Sejm Niemy

1717- sejm, którego postanowienia zostały narzucone przez Rosjan. Zostały przyjęte w milczeniu („milczenie oznacza zgodę”)

Ostatnia Wolna elekcja

1764- wybrany zostaje ostatni król Stanisław August Poniatowski

I Rozbiór Polski

1772

Sejm Rozbiorowy/ Powołanie KEN

1773- potwierdzenie I Rozbioru Polski, ale także przeprowadzenie reform w RP

Deklaracja Niepodległości USA

1776- po wygranej wojnie z Wielką Brytanią USA ogłasza swoją niepodległość

Konstytucja Stanów Zjednoczonych

1787- pierwsza na świecie konstytucja, z której 80% obowiązuje do dziś

Wybuch rewolucji francuskiej

1789- obalenie władzy absolutnej we Francji

Konstytucja 3 maja

1791- druga na świecie, pierwsza w Europie konstytucja. Jak na nasze warunki była postępowa. Postanowienia w podr.

II Rozbiór Polski

1793- dokonany przez Prusy i Rosję (bez Austrii)

Powstanie Kościuszkowskie

1794- ostatnia próba zbrojnego ratunku państwa Polskiego (bitwa kosynierów pod Racławicami)

III Rozbiór Polski

1795- dokonany przez Rosję, Austrię i Prusy. Polska znika z mapy Europy

Legiony Polskie

1797- Jan Henryk Dąbrowski tworzy polskie legiony, które mają walczyć u boku Napoleona we Francji

Utworzenie Księstwa Warszawskiego

1807- na mocy pokoju w Tylży powstaje to podległe Napoleonowi państwo

Wyprawa Napoleona na Rosję

1812-1813- zakończyła się ona klęską Napoleona i zapoczątkowała jego upadek, który przypieczętowały późniejsze bitwy pod Lipskiem i Waterloo

Obrady Kongresu Wiedeńskiego

1814-1815- nowy porządek w Europie po upadku Napoleona. Utworzenie Królestwa Polskiego, Wielkiego Księstwa Poznańskiego i Rzeczpospolitej Krakowskiej („czwarty rozbiór Polski”)

Powstanie listopadowe

1830-1831- walka narodowowyzwoleńcza. Udało się zawiązać regularne oddziały i odnieść kilka sukcesów (Stoczek, Olszynka Grochowska, Dębe Wielkie), ale nieporadność dowódców (Jana Skrzyneckiego) doprowadziła do klęski.

Powstanie krakowskie

1846- krótkotrwałe powstanie w Krakowie i okolicach zakończone klęską między innymi przez rabację galicyjską.

Rabacja Galicyjska

1846- akcja podjudzonych przez Austriaków chłopów, którzy wymordowali za nagrodą szlachciców. Dowodził nimi Jakub Szela

Wiosna Ludów

1848- seria powstań narodowych w całej Europie, jednak poza Francją były one nieskuteczne, a zmiany chwilowe

Powstanie styczniowe

1863-1864- powstanie zorganizowane przez „czerwonych”. Walki przyjęły formę wojny partyzanckiej, a regularnych oddziałów nie udało się sformować. Ostatni dowódca Romuald Traugutt został rozstrzelany w Cytadeli.