Polak

periodyracja

podział czasu na epoki, ery

media aelus

wieki pośrednie które zasługują na swoją nazwe

teocentryzm

dominująca w epoce średniowiecza ideologią w której Bóg stanowi centrum zainteresowania

uniwersalizm kultury europejskiej

model władzy, religia, język, kultura teocentryczna, podział społeczny

cechy

anonimowość-zastepuje twórcę, dwujęzyczność -lacina oraz język narodowy, parantetyzm-paranetyczny charakter kształtowanie wzorów osobowych właściwych dla epoki

parenetyzm

najbardziej demokratyczny-dla każdego, bardziej elitarny- dla rycerza doskonałego, najbardziej elitarny- dla władcy doskonałego

alegoryczny charakter literatury

alegoria okazuje się najważniejszym środkiem artystycznego wyrazu w literaturze i sztuce

augustynizm

autorem jest sw Augustyn, myśl w oparciu o Platona, filozofia o charakterze dralistycznym

dralizm

dotyczy świata stworzonego i człowieka, świat składa się z materi i ducha, człowiek jest uwieziony jako dusza w ciele, dusza dąży do Boga a ciało do rozkoszy i pokus

państwo boże

tworzą ludzie prawi, zgodnie z przykazaniami bożymi, dostępują zbawienia

państwo ziemskie

czyli państwo diabła, tworzą je grzesznicy którzy zostali potępieni,

epistemologia

autorem jest sw Augustyn, nauka o Poznaniu dnia miłości intuicji oraz oświecenia czyli iluminacji

tomizm

autorem jest sw Tomasz, myśl oparta na arystokratesa

gronalizm

dralizm świętego Augustyna zostaje zastąpiony gronalizmem, byt ma postać chierarchiczny,

drabina bytów sw tomasza

Bóg, aniołowie, świeci, człowiek, zwierzęta, rośliny, materia nieożywiona

idea pośrednictwa

idea pośrednictwa wg SW Tomasza polega na tym że w relacje między Bogiem a człowiekiem wchodzą świeci lub aniołowie

antropologia

antropologia wg SW Tomasza zakłada że człowiek jest duszą i ciałem, że pomiędzy nimi panuje harmonia i tworzą jedność integralną

epistemologia

epistemologia sw Tomasza popisujemy poprzez wiarę i rozum, nie są sprzeczne i nawzajem się dopełniają

scholastyka

scholastyka sw Tomasza, powstaje na średniowiecznych uniwersytetach filozofia szkolna, jej założeniem jest uzasadnienie prawd wiary dogmatów ustanowionych przez kościół

Bogurodzica

powstaje w wieku XIII, najstarszy polski rękopis z roku 1407, natomiast pierwszy druk w roku 1506, jest pieśnią liturgiczna, jest tropem, była hymnem przez wiele lat, śpiewano ją przy ważnych wydarzeniach

trop w Bogurodzicy

mechanizm powstawania tropu w Bogurodzicy polega na dopisaniu tekstu właściwego do słów kyrieeleison czyli panie zmiłuj się

analiza treści ideowych Bogurodzicy

zbiorowy podmiot wypowiedzi, zwraca się do Maryi by wstawiała się przed jej synem

Bogurodzica osoby

w Bogurodzicy pojawiają się cztery osoby święte: bog ojciec syn boży Maryja i Jan Chrzciciel, odnosi się do czterech cnót chrześcijaństwa: męstwa umiarkowania sprawiedliwości i roztropności,

motyw deesis w Bogurodzicy

motyw deesis w Bogurodzicy polega na przedstawieniu Chrystusa w centrum po prawej Maryję a po lewej Jana Chrzciciela

konstrukcja Bogurodzicy

konstrukcją rządzi analogia polegająca na paralelizmie stroficznym czyli obydwie strofy rozpoczynają się od apostrof, bezpośrednich zwrotów e których sformułowano prośby. oraz kontrast który polega na kontraście pierwszej strofy do drugiej czyli krótka i

kunsztowność Bogurodzicy

polega na rytmach np syna-gospodzina, oraz zwrot kyrieeleison, została nazwana pierwszym słowem polskiej poezji ponieważ była to pierwsza chrześcijańska znana pięsn.

nierozstrzygnięte kwestie Bogurodzicy

czas i miejsce powstania, autorstwo oraz zależność od obcych wzorów