psycho

rodzaje zmian rozwojowych

uniwersalne, wspólne, indywidualne

rodzaje potrzeb człowieka

uniwersalne, specyficzne, indywidualne

piramida maslowa - potrzeby

fizjologiczne, bezpieczeństwa, miłości, szacunku, samorealizacji

zadanie rozwojowe

Interakcja wymagań otoczenia, potrzeb organizmu, aspiracji jednostki, prowadząca do nowych osiągnięć rozwojowych – nabycia nowych kompetencji i modyfikacji już posiadanych

rezultaty realizacji zadań rozwojowych

perspektywa: długofalowa, średniofalowa, krótkofalowa

Życie każdego człowieka i jego EDUKACJA zanurzone są w każdym jego momencie w dwóch kontekstach:

kontekst czasowy (horyzontalny) i społeczno-kulturowy (wertykalnie)

trzy okresy życia człowieka

dzieciństwo (do ok. 10/12 r.ż) dorastanie (do 18/20 r. ż) dorosłość

okresy dzieciństwa

okres prenatalny (od poczęcia do narodzin), okres perinatalny (okołoporodowy), okres postnatalny (ok. 2 – 4 tyg.), wiek niemowlęcy (do końca 1 r. ż.), wiek poniemowlęcy, wiek przedszkolny, wiek szkolny

czynniki rozwoju

zadatki biologiczne, środowisko, wychowanie, własna aktywność jednostki (podejście izolowane i interakcyjne do nich)

stymulacje

-nadmiar prowadzi do przeciążenia -niedobór prowadzi do deprywacji

obszary rozwoju

poziom społeczny, poziom osobowościowy, poziom poznawczy, poziom behawioralny

rodzaje nacisków na obszary rozwoju

biologiczny, społeczny

etapy dorastania

wczesna adolescencja czyli dojrzewanie: 10/12 – 15/16 r. ż., późna adolescencja czyli dorastanie: 15/16 – 18/20 r. ż.

okresy dorosłości

wczesna dorosłość czyli młodość 18/20 – 30/35 r. ż.,środkowy okres dorosłości 30/35 – 60/65 r. ż. (kryzys środka życia w wieku ok. 45/55), późna dorosłość czyli wiek senioralny (wiek podeszły) 60/65 -> do smierci

rozwój intelektualny

adaptacja struktur poznawczych (schematów i operacji) do wymagań środowiska

schemat

wewnętrzna reprezentacja określonych czynności fizycznych i umysłowych (częściowo wrodzony, częściowo nabyty);

operacja

umysłowa nabyta - czynność umysłowa, której cechą jest odwracalność.

rownowaznie struktur poznawczych

asymilacja, akomodacja

twórca teorii rozwoju poznawczego

szwajcar Jean Piaget

fazy inteligencji dziecięcej

4 fazy inteligencja: sensoryczno-motoryczna, przedoperacyjna, operacji konkretnych, operacji formalnych

rodzaje asymilacji

funkcjonalna, uogólniająca, różnicująca

faza przedoperacyjna

2-7 rok życia Myślenie symboliczne  Egocentryzm  Centracja  Animizm, artyficjalizm, realizm,  Rozumienie przekształceń (?)  Niezmienniki (liczby, powierzchni, cieczy), Klasyfikacja  Szeregowanie ➔ empiryczne, systematczne  TOŻSAMOŚĆ JAKOŚCIOWA

operacja jako czynność

Może być zinteranlizowana, lub wykonana zarówno w myśli jak i fizycznie; Jest odwracalna; Zakłada jakiś niezmiennik; Nigdy nie występuje pojedynczo, zawsze system operacji

myślenie symboliczne

język, zabawy symboliczne, przeszłość-przyszlość

rozwój moralny metafory

-ograniczonego wzrostu (freud) -maszyny (pawłow, bandura skinner)-postępu w dyskursie i konwersacji (Piaget, Kohlberg)

piaget o moralności

anomia moralna, heteronomia moralna, autonomia moralna

Kohlberg o moralności

poziom przedkonwencjonalny, konwencjonalny, postkonwencjonalny

erik erikson

zauważył że człowiek rozwija się całe życie, twórca teorii rozwoju psychospołecznego, był związany z psychoanaliza (był uczniem anny freud, córką freuda), opisał 8 etapów rozwoju ego (8kryzysów->ich rozwiązanie decyduje o konstrukcji osobowości)

kogo badal erikson

weteranów walk o niepodległość, zwłaszcza inwalidów wojennych; indian i dzieci

ile jest etapow rozwoju ego? (kryzysy rozwoju)

8

etapy rozwoju ego wg Eriksona

bezpieczeństwa, autobomii, inicjatywy, pracowitości(produktywności), tożsamości, związków z ludźmi(integralności), troski(generatywność), sensu(intymności)

Inny słownik języka polskiego

pod red. Mirosława Bańki (ISJP), t. 1-2, Warszawa 2000 r.

Uniwersalny słownik języka polskiego

pod red. Stanisława Dubisza (USJP), t. 1-4, Warszawa 2003

Współczesny słownik języka polskiego

(WSJP), t. 1-2, Warszawa 2007.

NKJP

inicjatywa pan i pwn i uniwerystetu lodzkiego

najwiekszy wspolczesng slownik jezyka polskieho elektroniczny

Wielki słownik języka polskiego PAN, pod red. Piotra żmigrodzkiego (WSJP PAN)

periodyzacja leksykografi

okres mecenatu państwowego (1950-1991/2) i okres leksykografii komercyjnej od 1992 do tataz

słownik języka polskiego Samuela Bogumiła lindego

SL słownik lindego, warszawa 1807-1814; lwów 1854-1860) układ gniazdowowo-alfabetyczny

słownik języka polskiego tzw wileński

SWil, Wilno, 1861, Orgelbrand, układ alfabetyczny

słownik języka polskiego tzw. warszawski

SW, warszawa, 1900-1927, Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki, układ alfabetyczny

Słownik języka polskiego pod. red W. Doroszewskiego

Warszawa, 1958-1969, SJPD

Słownik języka polskiego PWN, pod red. Mieczysława Szymczaka

(SJPSz), t. 1-3, Warszawa 1978–1981. - redaktorzy tomów – Hipolit Szkiłądź, Henryk Bik, Celina Szkiłądź

Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny, pod red. Haliny Zgółkowej

PSWP, t. 1-50, Poznań 1994–2005.

psychilogia - definicja

Nauka o zachowaniu i procesach psychicznych oraz ich zależności od fizycznego stanu organizmu, stanu umysłu i środowiska zewnętrznego. /Naukowe badanie zachowania jednostek i ich procesów psychicznych.

rozumienie zachowania (teoria czynności Tadeusz Tomaszewski, 1+2+3~> rozumienie zachowania)

co robi? (wynik) jak robi? (struktura) po co robi? (funkcja)

pytania psychologi naukowej dotyczą?

zachowań, warunków skojarzony czasowo i przestrzenie z danyn zachowaniem, właściwości cech jednostki powiązanych z danym zachowaniem

eksperymenty

eksperyment Salomona Asha (ten z grupą mężczyzn, którzy podawali fałszywe odpowiedzi) -> warunki skojarzone czasowo i przestrzennie

normatywny wpływ społeczny w życiu codziennym

moda, szał na coś, definicja piękna, presja społeczna

eksperymenty c.d.

posłuszeństwo autorytetowi, eksperyment Milgrama (traktowanie jednego badanego elektrowstrząsami od 15 do 450 woltów), średnie maksymalne natężenie wynosiło 360 woltów, do maksymalnej ilości woltów doszło 62% badanych)

eksperymenty c.d. 2

eksperyment więzienny Zimbardo, ludzie podzieleni na strażników i więźniów

psychologia - definicja innym okiem

Psychologia jest tym, co psychologowie i filozofowie stworzyli w celu zaspokojenia potrzeb zrozumienia umysłu i zachowań różnych organizmów, od najbardziej prymitywnych, aż po te złożone”

metafora psychologii

jest jak ameba

nauki pokrewne pscyhologii

socjologia (zachowania grup), antropologia (zachowania w szerszym kontekście kultur), nauki biologiczne (biochemiczne podstawy zachowania), kongwinistyka (funkcjonowanie umysłu też sztuczna inteligencja), medycyna (nauka o zdrowiu)

cele psychologii

opisywanie (fakty, obiektywizm) wyjaśnianie (modele, symulacje teoretyczne-wykracza poza to co można zaobserwować) przewidywanie (hipotezy, prawdopodobień innych zachowań w przyszłości) sterowanue i podnoszenie jakości życia (terapia, wprowadzanie zmian)

opisywanie: dane behawioralne

sprawozdania z obserwacji dotyczących zachowania organizmów oraz warunków w jakich te zachowania występują

psychologowie optymiści

prawie każdy niepożądany wzorzec zachowania można zmodyfikować

cele psychologi (ich charakter)

opis (obiektywny), wyjaśnianie (precyzyjne), przewidywanie (ścisłe), sterowanie (adelwatne do potrzeb)

tworzenie teorii

Badania naukowe stymulują tworzenie teorii (porządkowanie i formułowanie hipotez) → testowanie hipotez → uprawomocnienie i udoskonalenie teorii → wskazanie praktycznych zastosowań

dziedziny psychologii

psychologia ogólna, psychologia stosowana,

pseudopsychologia i psychopaplanina

erupcja pseudonauki i szalbierstwa pod ochronną warstwą języka psychologii

przykłady pseudopsychologii

Obietnice: szybkie, pewne, proste, bezwysiłkowe załatwienie problemów (w 30 dni), „urodzisz się na nowo”, Podprogowe nagrania jak być szczęśliwym, Instytut Psychologii Stosowanej Feng-shui itd.

możliwe błęfy w myśleniu zdrowo rozsądkowym

uzgodnienia społeczne, efekt świeżości i pierwszeństwa, efekt zakotwiczenia, nadmierne zaufanie do sądów, nadmierne uogólnienia, samospełniające się proroctwa, efekt horoskopowy, błąd pewności wstecznej, efekt czystej ekspozycji

podstawy myślenia krytycznego

pokora (otwartość nie naiwność), sceptycyzm (sprawdzanie nie cynizm), ciekawość (pytania), precyzja (definicje)

myślenie krytyczne

sprawdza założenia, rozpoznaje ukryte wartości, analizuje dowody, ocenia wnioski

myślenie potoczne MÓZG MA TENDENCJE DO LENISTWA (drink z palemką)

impulsywne, niespójne, fragmentaryczne, pospieszne, ograniczone, niejasne, rozwlekłe, przypadkowe, pochopne, apodaktyczne, wartościujące

myślenie naukowe

dążenie do wyjaśniania istoty rzeczy, myślowe analizowanie info w sposób szeroki, ciekawość intelektualna np. zadawanie pytań, umiejętność planowania, wyznaczanie sobie celów, tendencje do precyzji i ostrożności, zdrowy sceptycyzm, strategie metapoznawcze

metody badania zjawisk społecznych

opis, metoda korelacyjna, eksperyment

opis

stadium przypadku(obserwacja jednej lub kilku jednostek w celu odkrycia zasad uniwersalnych); obserwacja naturalna i obserwacja uczestnicząca; sondaż.

korelacja

Korelacja to statystyczna miara tego, w jakim stopniu dwa czynniki zmieniają się równocześnie; w jakim jeden z nich pozwala przewidzieć drugi, czyli w jaki sposób na podstawie jednego czynnika możemy przewidzieć wartość drugiego)

rodzaje korelacji

dodatnia- taka relacja między zmiennymi, w której wraz ze wzrostem jednej wartości wzrasta wartość drugiej zmiennej; negatywna-taka relacja między zmiennymi, w której wzrostowi wartości jednej zmiennej towarzyszy zmniejszenie się wartości drugiej zmiennej

korelacja pozorna

czyli dostrzegania korelacji tam, gdzie jej faktycznie nie ma. W ten sposób można wyjaśniać zjawiska przesądów, np.: przejście czarnego kota koreluje z pechem, kopniak przed egzaminem ma związek z uzyskaniem dobrej oceny

eksperyment

Metoda badań, w której badacz manipuluje jednym lub kilkoma czynnikami w celu obserwacji ich wpływu na pewne zachowania lub procesy psychiczne przy jednoczesnej kontroli innych ważnych czynników przez losowe wyznaczenie osób badanych

eksperyment elementy

zmienna niezależna, zmienna zależna, losowy dobór do grup(grupa kontrolna i eksperymentalna), podwójna ślepa próba, placebo

placebo

sytuacja lub substancja obojętna zastosowana zamiast badanego środka aktywnego w celu sprawdzenia czy środek ten wywołuje przewidywany efekty

metody diagnostyczne

obserwacja, wywiad i rozmowa, testy inteligencji i zdolności, kwestionariusz osobowości, techniki projekcyjne

diagnoza

aktywne poszukiwanie danych potrzebnych do podjęcia decyzji o działaniach projektowania zmian psychospołecznych u ludzi

myślenie psychologa

-paradygmatami! -hipotezy, wiele miżliwości -obiektywne jest tylko to co zbadamy przez obserwacje zachowań, cała reszta to interpretacje

zależności między psychiką, ciałem i relacjami z otoczeniem

psyche(dusza), soma(ciało), polis(społeczeństwo)——> (psychosomatyka, somatopsychiczne itd.)

korelacja przykłady

rośnie stres maleje poziom bezpieczeństwa, rośnie czas spędzony przed agresywnymi bajkami i rosną agresywne zachowania u dzieci

środowisko zewnętrzne

środowisko społeczne (rodzina, klasa, społeczności lokalne) i środowisko fizyczne (kolor ścian w sali, aranżacja przestrzeni)

afordancja

przedmiot lub przestrzeń zaprasza do czegoś, np. drzewo zaprasza żeby się na nie wspiąć; czekolada zaprasza żeby ją zjeść PRZESTRZEŃ = OFERTA, przestrzeń 3 nauczycielem

procedura maskowana

metoda badań społecznych polegająca na niepełnym lub błędnym poinformowaniu osób uczestniczących w eksperymencie o jego celu, przebiegu oraz udziale i statusie osób współpracujących z badaczem

kierunki psychologi

psychodynamiczny, behawiorystyczny, humanistyczny, poznawczy, biolologiczny, ewolucjonistyczny, społeczno-kulturowy

behawioryzm

tzry typy uczenia się: warunkowanie sprawcze (Skinner) warunkowanie klasyczne (Pawłow), modelowanie/naśladowanie (Bandura)

warunkowanie klasyczne

PAWŁOW (badania psów) Proces, w którym początkowo obojętny bodziec nabiera właściwości wywoływania reakcji poprzez skojarzenie z bodźcem, który wywołuje już podobną reakcję -> proces, w którym bodziec obojętny staje się bodźcem warunkowym (ASOCJACJA)

warunkowanie klasyczne elementy

bodziec bezwarunkowy, reakcja bezwarunkowa, bodziec obojętny, bodziec wawarunkowy, reakcja warunkowa

ludzie jako psy pawłowa (asocjacja w czasie i przestrzeni)

kawa+papieros, bajki animowane u dentysty, zapach odkażacza=szpital, kanapa+coś do pochrupania, piwo+grill, reklamh coca coli i rodzinne spotkania

eksperyment watsona (próbował udowodnić, że można warunkowć emocje)

Mały albert 1920 r. Watson i Ravner i mały Albert(zabawa ze szczurem + hałas młotka, dziecko płacze już potem tylko na widok szczura)

warunkowanie sprawcze (instrumentalne)

Proces, w którym reakcja staje się mniej lub bardziej prawdopodobna w zależności od konsekwencji (Edward Thorndike, Burrhus Frederic Skinner) wzmacnianie i karanie (system kar i nagród), wzmacnianie regularne i nieregularne

wzmacnianie

-pozytywne (dajemy coś karę albo nagrodę) -negatywne (unikamy czegoś, pozbawiamy)

czynniki wzmacniające

pierwotny czynnik wzmacniający/karzący (jedzenie, uderzenie) wtórny czynnik wzmacniający/karzący (pieniądze, ocena)

kary a konsekwencje

przy karach mówimy o władzy (decyzje podejmune jedna osoba) a przy konsekwencjach o umowie (dwie strony ustalają coś)

podejście psychodynamiczne->psychoanaliza klasyczna

Zygmunt Freud, każde działanie ma swoje wytłumaczenie, odkrycie motywów, nadanie znaczenia ➔ psychiczny determinizm

inni psychoanalitycy (neufreudyści)

Carl Gustaw Jung, Alfred Adler, Erik Erikson, Erich Fromm, Karen Horney, Harry Sullivan

Metapsychologia Freuda - modele psychiki

Dynamiczny (popęd libido) Ekonomiczny (przemieszczanie się energi) Topograficzny (różnicowanie procesów psych) Rozwojowy (stadia rozwonu psychoseksualnego) Strukturalny (struktury psych id ego superego)

model dynamiczny psychoanalizy

Siłą motywującą zachowania są popędy: libidalny i agresywny (eros/libido i thanathos/instynkt śmierci) INSTYNKT

Libido i Thanathos

Libido ➔ popęd seksualny, poszukiwanie przyjemności, zmysłowość, miłość ➔ służy konnstytuacji życia, przedłużeniu gatunku oraz Instynkt śmierci/thanathos ➔ realizuje się jako agresja przemieszczona, skierowana na inne osoby

model topograficzny psychoanalizy

poziom nieświadmy (działanie procesów cenzurujących) poziom przedświadomy, poziom świadomy

jak rzeczy wychodzą z naszej podświadomości?

symptomy (tiki, paraliż senny), sztuka przez nas tworzona, pomyłki językowe(przejęzyczenia orgazm zamiast organizm), dowcipy/podteksty, ideologie, sny

model rozwojowy psychoanalizy

stadia rozwoju: oralne (0-2), analne (2-3lata), faliczne (4-5 lat)

model strukturalny psychoanalizy

ID (ZASADA PRZYJEMNOŚCI, popędy, biologiczne podłoże osobowości), EGO (ZASADA RZECZYWISTOŚCI, rzeczywistość, ocenianie), SUPEREGO (OCENY MORALNE, standardy moralne, wartości)

rodzaje lęku

lęk obiektywny (starch, antycypacje), lęk neurotyczny(fobie, reakcje paniki), lęk moralny (poczucie wstydu i winy)

mechanizmy obronne definicja

Oznacza metody radzenia sobie z wewnętrznymi konfliktami w celu ochrony osobowości (ego), zmniejszenia lęku, frustracji i poczucia winy. Na ogół są one nawykowe i nieuświadomione

mechanizmy obronne

wyparcie, zaprzeczenie, reakcja upozorowana, projekcja, przemieszczenie, sublimacja, intelektualizacja, racjonalizacja, regresja, identyfikacja z agresorem

psychologia humanistyczna

kształtowała się w latach 50 XXw; powstała w opozycji do behawioryzmu i psychoanalizy; współcześnie jej idea powraca jako psychologia pozytywna (realizacja własnego potencjału)

psychologia pozytywna

każdy człowiek ma pozytywny potencjał, urzeczywistnienie potencjału odnacza samorealizację, podstawową właściwością orgwnizmu jest rozwój, człowiek z natury jest dobry, motywacja jest funkcją organizmu (nie popędów)

psychologia hum założenia cd.

kultura i społeczeństwo przez wymagania ograniczają naturalny rozwój człowieka, społeczeńswto narzuca człowiekowi jaki powinien być, podejście holistyczne- calosc stanowi psychika i ciało, organizm i środowisko, człowiek jest całością i jest integralny

psychologia hum cd.

świadomość to uwaga skierowana na to czego doświafczany w tej chwili, im większy zakres świadomości tym pełniejsza identyfikacja z samym sobą i samorealizacja, świadome doświadczenie to warunek zdrowia(pods cel terapii)

doświadczenie wg psychologi hum

doświadczenie to tyle, co być świadomym zdarzeń wewnętrznych i zewnętrznych w momencie i miejscu, w którym zachodzą (tu i teraz)

przedstawiciele psychologii humanistycznej

Carl Rogers, opisał cechy osoby funkcjonującej w sposób pełny i Abraham Maslow, badał biografie wybitnych osób, stworzył piramidę potrzeb

piramida potrzeb Abrahama Maslowa

potrzeby fizlologiczne->bezpieczeństwa->społeczne: przynależności i miłości->uznania/szacunku->samorealizacji

cechy osoby funkcjonującej w sposób pełny

wzrastające zaufanie do własnego organizmu, większa otwartość na doświadczenia, zdolność do przeżywania życia w sposób egzystencjalny

psychologia pozytywna

ukształtowała się na psychologii humanistycznej, rozwijanie i maksymalizowanie doświadczeń pozytywnych to bardziej efektywna strategia osiągania satysfakcji życiowej niż koncentracja na własnych słabościach i angażowanie się w próby ich udoskonalenia

przedstawiciele psychologii pozytywnej

Seligman i Csikszentmihalyi; badania nad związkami między dobrostanem, optymizmem i zdrowiem psychicznym; Szczęście ➔ nie tylko hedonistycznie ale edajmonistycznie, jako wartość powstająca na skutek pewnego postępowania- sposobu życia

uczenie się podejście klasyczne

warunkowanie klasyczne, warunkowanie sprawcze, modelowanie (uczenie się społeczne)

uczenie się podejście poznawcze

indywidualne doświadczenie aktywnie biorącej udział jednostki, nieobserwowalny proces nabywania wiedzy i umiejętności prowadzący do zmian w zachowaniu, jest możliwy dzięki pamięci oraz wspierany przez pozostałe procesy poznawcze.

poznawcze uczenie się def 2

integracja myślenia i rozumowania z językiem i komunikacją oraz spostrzeganiem, pamięcią, wiedzą i uwagą

wiedza

system informacji zakodowany w strukturach pamięci długotrwałej, za pomocą których poznawczo odwzorowujemy świat; wiedza deklaratywna, wiedza proceduralna, metawiedza.

wiedza deklaratywna

„wiedza że” jest to pamięć jawna, a jej treści mogą zostać uświadomione i zwerbalizowane; dostarcza nam danych potrzebnych do wykonania czynności oraz umożliwia zrozumienie warunków ich realizacji.

wiedza proceduralna

„wiedza jak” ma charakter utajony, niejawny, potrafimy zaktualizować w określonych okolicznościach, np. jazdy na rowerze, kiedy na nim siedzimy; obejmuje znajomość sposobów działania; umożliwia wykonanie pewnych czynności w danych sytuacjach.

wiedza demlaratywna dzieli się na epizodyczną i semantyczną

epizodyczna (doznawanie, osobista prawda, aktualizacja dowolna, odtwarzanie zmienia zasoby, „pamiętam”, nieodporna na amnezję) i semantyczna (rozumienie, konsensus społeczny, aktual automatyczna, odtwarzanie nie zmienia zasobów, „wiem”, odporna na amnezj)

jak zdobywamy wiedzę?

Wiedza powstaje na drodze formalnego kształcenia lub w efekcie uogólniania własnych doświadczeń życiowych

sposoby zdobywania wiedzy

dodawanie, substytucja, modyfikacja, inkluzja, mediacja

nabywanie umiejętności

wiedza deklaratywna i proceduralna -> KOMPLIKACJA -> redukowanie szeregu operacji do jednej lub proceduralizacja - automatyzacja czynności w miarę powtarzania

metawiedza

jest rezultatem refleksji nad wymienionymi rodzajami wiedzy i samym sobą. W jej obszarze lokalizuje się wiedzę metapoznawczą i metapamięć - czyli odrębne przekonania i sądy o nas jako osobach uczących się.

metawiedza składniki wiedzy o

sobie (jako osobie uczącej się), o zadaniach, o strategiach uczenia się

strategie metapoznawcze

procedury wykorzystywane do planowania uczenia się (ważne jest wyznaczenie celu i decyzja o wyborze strategii), nadzorowania procesu uczenia się(bieżąca ocena) i regulowania zachowania(utrzymanie kierunku lub zmiana strategii)

strategie poznawcze

to zachowania wewnętrzne (myśli) i zewnętrzne, umożliwiające magazynowanie oraz wydobywanie informacji z pamięci. Procedury organizowania materiału i sytuacji, mające pomóc nam w zapamiętaniu lub przypomnieniu informacji (mnemotechniki).

strategie poznawcze - ELABORACJA

jest to powiązanie materiału z wiedzą już posiadaną (inaczej precyzowanie) sposoby: budowanie skojarzeń, podawanie przykładów, formułowanie myśli własnymi słowami, autorski: komentarz, ocena, interpretacja

strategie poznawcze - ORGANIZOWANIE

wyodrębnienie istotnych elementów; znajdowanie powiązań. Sposoby: streszczenie, mapy pojęciowe, układanie planu, podzukiwanie stwierdzeń.

PQ4R

przeglądanie tekstu -> stawianie pytań -> czytanie -> zastanawianie się -> myślowe przejrzenie tekstu->zaktualizowanie informacji

spostrzeganie

faza rejestracji sensorycznej, faza pceny znaczenia emocjonalnego, faza oceny treści, faza oceny znaczenia metaforycznego

percepcja atomistyczna, asocjacjonistyczna

polega na budowaniu obrazu z pojedynczych wrażeń sensorycznych (dot. pojedynczych własności przedmiotu) wg praw kojarzenia (styczność w czasie, w przestrzeni, podobieństwo, kontrast; CZĘŚCI SĄ JEDNAKOWO WAŻNE

percepcja postaciowa, strukturalistyczna

najpierw odbieramy spostrzeżenia czyli obrazy całych przedmiotów a dopiero potem następuje analiza wtórna dzięki której wyodrębniamy wrażenia; wyjaśnia fluktuacje = wtórnie wyodrębniamy elementy proste; FIGURA I TŁO

pamięć to

zdolność (można ją doskonalić, składnik inteligencji, składa się z wielu zdolności - pamięć wzrokowa, słuchowa) i proces (faza przetrwarzania, sposób kodowania, składa się z wielu faz, można doskonalić niektóre fazy np. fazę odtwarzania)

fazy procesu pamięciowego (pamięć operacyjna)

zapamiętywanie (mimowolne lub dowolne) -> pamietanie/przechowywanie -> odpamiętywanie/ odtwarzanie

rozpoznawanie i przypominanie

nieświadomy plagiat (przypominanie bez rozpoznawania), paramnezja (rozpoznawanie bez przypominania), deja vu (już widziane), jamais vu (nigdy nie widziane)

zapominanie

teoria interferencji (nakładania), teoria utraty dostępu, teoria wyparcia

pułapka pamięci

zeznania świadków badania Loftus

najwięcej zapamiętuje się w

początkowej i końcowej fazie serii

Interferencja

nakładanie się na siebie wiedzy lub informacji, a także wpływ wyrobionych już nawyków na powstawanie nowych

słownik staropolski

kraków, 1953-2002 red. Stanisław Urbańczyk, 11tomów, IJP PAN, język polski i łaciński, układ alfabetyczny

słownik polszczyzny XVI wieku

Wrocław 1966- red. Maria Renata Mayenowa, Franciszek Pepłowski, chyba 37 tomów, układ alfabetyczny

słownik prasłowiański

wrocław 1974-2001 red. Franciszek Sławski, 8 tomów

słownik języka polskiego XVII i 1. połowy XVIII wieku

red. K. Siekierakiej Kraków. 1996-, IJP PAN JEST WERSJA ELEKTRONICZNA

Biblioteka zabytków polskiego piśmiennictwa średniowiecznego

kierownik projektu Wacław Twardzik

słownik etymologiczny języka polskiego Aleksander Bruckner

Kraków, 1927

Słownik etymologiczny języka polskiego F. Sławski

5 tomów do ł, Kraków, 1952-1982

Słownik etymologiczny języka polskiego M. Bańkowski

2 tomy do p, Warszawa, 2000

Słownik etymologiczny języka polskiego W. Boryś

Kraków, 2005

Nowy słownik etymologiczny języka polskiego

K. Długosz-Kurczabowa, Warszawa, 2003

Wielki słownik etymologiczno-historyczny języka polskiego

K. Długosz-Kurczabowa, Warszawa 2008

opis

obserwacja przypadku, obserwacja naturalna, obserwacja uczestnicząca, sondaż

wzmacnianie

zwieksza sie prawdopodobieństwo wystąpienia reakcji

karanie

zmniejsza się prawdopodobieństwo wystąpienia reakcji