UKŁAD POKARMOWY I HORMONY

Co to jest układ pokarmowy?

Zespół narządów służących do pobierania pokarmu i jego przeróbki mechanicznej i chemicznej

Wymień główne części układu pokarmowego.

jama ustna, gardło, przełyk, żołądek, jelito cienkie i grube, gruczoły trawienne - ślinianki, wątroba i trzustka

Jak długie jest jelito grube i cienkie?

Grube ok. 1,5m, cienkie ok. 4-6m

Jakie są trzy warstwy odcinków przewodu pokarmowego?

Błona śluzowa, błona mięśniowa i błona surowicza

Ile jest zębów mlecznych a ile zębów stałych?

Mleczne - 20, stałe - 32

Jaką chorobę powoduje zapalenie ślinianki przyusznej?

Świnkę

Wymień rodzaje ślinianek

przyuszne, podżuchwowe, podjęzykowe

Wymień części gardła

Nosowa, ustna i krtaniowa

Co oddziela dwunastnicę od żołądka?

Zastawka odźwiernika

Jak tworzy się kał?

Poprzez odciąganie wody i wydzielanie śluzu w jelicie grubym

Jakie jest główne zadanie wątroby i trzustki w procesie trawienia?

Produkują enzymy niezbędne do trawienia pokarmów

Jakie są czynności układu pokarmowego?

Trawienie i wchłanianie pokarmów, usuwanie niestrawionych resztek i wydzielanie tzw. soków trawiennych

Ile wynosi siła docisku szczęk człowieka?

150kg

Wymień 6 faz motoryki przewodu pokarmowego

1. Jama ustna 2. Gardło 3. Przełyk 4. Żołądek 5. Jelito cienkie 6. Jelito grube

Jaką jest częstotliwość ruchów w żołądku a jaka w jelicie krętym?

W żołądku - 3 skurcze/1 minutę, w jelicie krętym - 8 skurczy/1 minutę

Wymień składniki odżywcze w pokarmach

Węglowodany, białka, tłuszcze, witaminy, sole mineralne i woda

Co to jest trawienie?

Proces rozkładu wielkocząsteczkowych substancji na drobnocząsteczkowe i przyswajalne przez organizm

Czym są enzymy trawienne?

Hydrolazami, czyli enzymami, które z udziałem wody katalizują rozkład wiązań, dzięki którym podstawowe związki organiczne: cukry proste, aminokwasy, kwasy tłuszczowe i glicerol tworzą złożone składniki pokarmowe

Wymień rodzaj soku trawiennego z miejscem powstawania, oraz enzymy z warunkami ich działania w jamie gębowej

Sok - ślina wytwarzana przez ślinianki, enzymy - amylaza ślinowa, aktywna w środowisku obojętnym

Wymień rodzaj soku trawiennego z miejscem powstawania, oraz enzymy z warunkami ich działania w żoładku

Sok - sok żołądkowy produkowany przez gruczoły żołądkowe, enzymy - pepsyna, działająca w środowisku kwaśnym

Wymień rodzaj soku trawiennego z miejscem powstawania, oraz enzymy z warunkami ich działania w dwunastnicy

Sok - sok trzustkowy wytwarzany przez trzustkę, enzymy - trypsyna, chymotrypsyna, amylaza trzustkowa, lipaza, enzymy te działają w środowisku zasadowym

Wymień rodzaj soku trawiennego z miejscem powstawania, oraz enzymy z warunkami ich działania w dalszych odcinkach jelita cienkiego

Sok - sok jelitowy, wytwarzany przez gruczoły mieszczące się w nabłonku jelita, enzymy - aminopeptydazy, karboksypeptydazy, laktaza, sacharaza, maltaza - działają w środowisku zasadowym

Co to są glukozydazy?

Enzymy rozkładające węglowodany

Co to są peptydazy?

Enzymy rozkładające białka

Co to są lipazy?

Enzymy rozkładające tłuszcze

Jak się nazywa enzym zawarty w ślinie, który trawi wielocukry np. skrobię?

Amylaza (ptialina)

Czy węglowodany są trawione w żołądku?

Nie

Do czego i przy udziale jakiego enzymu są rozkładane wielocukry?

Przy udziale amylazy trzustki do maltozy

Przez co i na co zostają rozłożone wszystkie dwucukry znajdujące się w dwunastnicy?

Przez odpowiednie enzymy jelita cienkiego na cukry proste

Na co maltaza rozszczepia maltozę?

Na dwie cząsteczki glukozy

Na co sacharaza rozkłada sacharozę?

Na glukozę i fruktozę

Na co laktaza rozkłada laktozę?

Na glukozę i galaktozę

Opisz proces trawienia białek

Białka trawione są w żołądku, wydzielany jest enzym pepsynogen, który przy kwasie solnym przekształca się w postać czynną - pepsynę, która rozbija białka na krótsze łańcuchy polipeptydowe

Co to jest podpuszczka?

Inaczej renina, enzym który ścina kazeinę - białko mleka

Jak nazywają się enzymy, której w jelicie cienkim rozkładają cząsteczki polipeptydów do trókpeptydow i dwupeptydów?

Trypsyna i chymotrypsyna

Co to są peptydazy?

Enzymy, które rozkładają trójpeptydy i dwupeptydy do aminokwasów

Opisz proces trawienia tłuszczu

Trawienie tłuszczu zaczyna się w jelicie, gdzie do dwunastnicy doprowadzane są lipazy. Żółć odpowiada za emulgację tłuszczów - rozbicie na mniejsze czasteczki

Jaką jest funkcja kosmków jelitowych?

Wchłanianie substancji odżywczych

Jak wchłaniana jest glukoza?

Wchłaniana jest przez kosmki jelitowe, wędruje żyłą wrotną do wątroby i w układzie krwionośnym rozprowadzana jest po całym ciele

Jak wchłaniane są białka?

Aminokwasy wchłaniane są do krwi, żyłą wrotną dostają się do wątroby, stamtąd część komórek dostaje się do ciała, nadwyżka jest przekształcana na amoniak i ketokwasy

Jak wchłaniane są tłuszcze?

W jel. cienkim powstaje mieszanina glicerolu, kwasów tłuszczowych i rozłożonych tłuszczów. Tworzą one wraz z siłami żółciowymi kompleksy (micele), które przenikają do kosmków jel, następuje tam resynteza tłuszczów obojętnych. Limfa transportuje je do krwi

Jaką jest funkcja celulozy w trawieniu?

Pobudza ona jelito do ruchów perystaltycznych, jest hydrolizowana przez celulazę

Co to jest homeostaza?

Zdolność organizmu do utrzymania stabilnego, wewnętrznego środowiska pomimo zmieniających się warunków zewnętrznych

Co to jest endokrynologia?

Nauka o hormonach

Co to są hormony?

Są to substancje chemiczne wytwarzana przez wyspecjalizowane komórki i gruczoły. Są chemicznymi przekaźnikami w ustroju

Na co mogą mieć wpływ hormony w organizmie?

Na przykład na: procesy metaboliczne w komórkach, na inne hormony i feromony, wydzielanie enzymów, kwasu solnego i żółci, syntezę i wydzielanie mleka

Jakie są rodzaje hormonów pod względem budowy chemicznej?

1. Pochodne aminokwasów tyrozyny 2. Pochodne cholesterolu (hormony steroidowe) 3. Hormony peptydowe i białkowe

Gdzie powstają hormony?

W komórkach gruczołowych

Jak gruczoły dokrewne (wewnętrzne) uwalniają hormony?

Wprost do krwi, bez przewodów

Na które narządy oddziałują hormony uwolnione do krwi?

Na te, której posiadają odpowiednie receptory wiążące się z danym rodzajem hormonu

Co to jest substrat, przeciwciało i antygen?

Substrat - substancja, która ulega przemianom chemicznym w trakcie reakcji i jest przekształcana w produkty. Przeciwciała - białka, chroniące organizm przed infekcjami. Antygen - substancja, rozpoznawana przed organizm jako obca, wywołuje reakcję obronną

Jak dzielą się gruczoły dokrewne?

Na czyste - produkują tylko hormony, mieszane - produkują też inne substancje

Jaki hormon produkuje przysadka mózgowa?

Hormon wzrostu

Jakie hormony wydziela przedni płat przysadki mózgowej?

Wzrostowy - somatotropina, ACTH (adrenokortykotropowy) - pobudza wydz h nadnerczy, TRH (tyreotropowy) pwh tarczycy, FSA (folikulostymulina) i LH (luterotropowy) kontrolują estr, test, prog, melanotropowy - wydzielanie melaniny w skórze

Jakie hormony wydziela tylny płat przysadki mózgowej?

ADH (antydiuretyczny) - kieruje gospodarką wodną, oksytocynę (odpowiedzialna za akcję porodową, udział w wytwarzaniu mleka, wspomaga zapłodnienie komórki jajowej

Za co odpowiada somatostatyna?

Hamuje wydzielanie insuliny i glikogenu

Co to jest polipeptyd trzustkowy?

Jest silnym inhibitorem sekrecji enzymów trzustkowych