ZZZ

Źródła ekstrapolacyjne

oznawanie historii instytucji, relacje praktyków zarządzania, wywiady z praktykami

Źródła empirycznego poznawania

obserwacja istniejących organizacji, eksperymenty

Źródła wiedzy o zarządzaniu

źródła empirycznego poznawania, źródła ekstrapolacyjne

Trzy znaczenia terminu organizacja

Czynnościowe(organizowanie), rzeczowe(firma), atrybutowe(cecha rzeczy i procesu)

Definicja organizacji

Organizacja to wyodrębnione z otoczenia, wewnętrznie uporządkowane i powiązane między sobą zbiory elementów, ukierunkowane na realizację określonego celu.

Uniwersalne cechy organizacji

Przejrzysty podział pracy, Wyraźnie wyodrębnione ośrodki władzy (zależności organizacyjne), Istnieje wymiana personelu (fluktuacja nie wpływa na zmianę charakteru organizacji), Dominują stosunki rzeczowe (pełnione role, a nie zasoby)

Misja organizacji

zawiera w sobie krótki, precyzyjny manifest najważniejszych celów przedsiębiorstwa/organizacji, jej credo oraz jej powód istnienia. Wielość spojrzeń na organizację i zarządzanie

Z czego składa się misja?

-Celu istnienia firmy -Sprecyzowanego obszaru działalności -Wartości -Organizacyjnych przekonań i założeń

Cele organizacji publicznych

Organizacje publiczne nie są ukierunkowane na optymalizację zysków, tylko na usatysfakcjonowanie różnych grup interesariuszy.

Cele organizacji komercyjnych

-przynoszenie zysku właścicielowi, -jak najmniejszy wkład kosztów, -jak największy przyrost sprzedaży towarów

Hierarchia celów w organizacji

strategiczny->taktyczny->operacyjny

Wizja organizacji wg J. Collinsa oraz J.I. Porrasa

Wizja przyszłości firmy składa się z dwóch głównych komponentów: kluczowej ideologii i wyobrażenia o przyszłości Według J.C. Collinsa i J.I. Porrasa charyzmatyczny lider nie jest niezbędny, aby organizacja była wizjonerska

Nadrzędne wartości organizacji

profesjonalizm, przywództwo, autonomia i niezależność, bezpieczeństwo i stabilizacja, kreatywność i przedsiębiorczość, usługi i poświęcanie innym, wyzwanie, styl życia

Funkcje celów

Cele pozwalają wszystkim zrozumieć dokąd organizacja zmierza i dlaczego osiągnięcie pewnego docelowego stanu jest takie ważne.

Zasady projektowania celów

1. Formułownie celów 2. Hierarchizacja celów 3. Wybór celów 4. Klasyfikacje celów

Osobowość przywódców w fazie 1. Zaloty

Firma istnieje tylko potencjalnie w głowie przyszłego przedsiębiorcy. Na tym etapie więcej się mówi, niż robi.

Osobowość przywódców w fazie 2. Niemowlęctwo

Noworodki mają dużą śmiertelność, wymagają nieustannej opieki. Tak samo jest z nową firmą. Na głowie właściciela jest niemal wszystko: od produktu, przez marketing, po sprzedaż i finanse. Praca w firnie nie jest zorganizowana

Osobowość przywódców w fazie 3. Dawaj-dawaj

Ciężko wypracowany sukces organizacji staje się faktem. Pojawią się pewność siebie, a nawet pycha. Problemem jest wzrost sprzedaży, który, jeśli jest niekontrolowany sprowadzi na firmę kłopoty.

Osobowość przywódców w fazie 4. Faza dojrzewania

Faza dojrzewania jest burzliwa. Firma zachowuje się tak, jakby burza hormonów opanowała całą organizację. Pojawiają się konflikty, podziały, a jednocześnie potrzeba i dążenie do delegowania zadań w dół.

Osobowość przywódców w fazie 5. rozkwitu

Faza rozkwitu to faza, w której dojrzała i świadoma organizacja wie co i poco robi. Działa zgodnie ze swoimi wartościami, jest przy tym nieustająco kreatywna. Stabilizacja jaka panuje w organizacji przyczynia się do wewnętrznego poczucia pewności sb

Osobowość przywódców w fazie 6. Starzenie się organizacji

Organizacja nie jest w stanie ciągle być w rozkwicie, ale powinna do tego dążyć. Osiągnięte poczucie pewności siebie może przyczynić się do osłabienia jej instynktu samozachowawczego.

Osobowość przywódców w fazie 7. Arystokracji

rganizacja ni cierpi na brak gotówki. Czuje że nic nie musi, jakby jej przeszłość miała zapewnić jej wieczną chwałę. Wytwarzają się charakterystyczne wzorce zachowań, a nawet ubioru. Organizacja mocno ceni swoją kulturę, czując się uprzywilejowanie.

Osobowość przywódców w fazie 8. Biurokracji

W fazie biurokracji organizacja przestaje być wydolna. Dokument goni dokument. Produktywność jest ograniczona do minimum, jeśli w ogóle można o niej mówić. Pojawiają się konflikty, które kończą się poszukiwaniem winnych i polowaniem na czarownice.

Definicja grupy

Zbiór osób koordynujących swoje wysiłki, mają indywidualne cele, działają niezależnie od siebie

Typy grup w organizacji

formalne, nieformalne

Grupy formalne

Tworzone są przez liderów do realizacji określonych celów

Grupy nieformalne

Tworzą się naturalnie

Typy grup nieformalnych

konserwatywne, strategiczne, wybuchowe, apatyczne

Grupa konserwatywna

utrzymanie status quo (głównie najwyższe szczeble w hierarchii)

Grupa strategiczna

niezadowoleni ze status quo dążą do poprawy swojej pozycji (średni szczebel, komórki sztabowe)

Grupa wybuchowa

pracownicy wykonawczy o podstawowych znaczeniu dla funkcjonowania organizacji – niebezpieczne, gdy kumulują niezadowolenie, ale niezorganizowane i chaotyczne

Grupa apatyczna

pracownicy o niskim statusie i marginesowej roli w organizacji

Definicja kultury organizacyjnej wg E. Scheina

Shein zdefiniował kulturę organizacyjną, jako zbiór podstawowych założeń podzielonych przez członków organizacji, który dana grupa odkryła i rozwinęła i traktuje jako sposób rozwiązywania problemów adaptacji zewnętrznej oraz wewnętrznej integracji.

Typy kultury organizacyjnej wg T.A. Deala i A.A. Kennedy’ego

Kultura „twardych facetów”, Kultura chleba i igrzysk - Otoczenie, Kultura hazardzistów (bet the company), Kultura procesu

Kultura „twardych facetów”

Szybkie działania, duże ryzyko, szybki feedback, Dużą rolę odgrywa temperament i wiedza jednostkowa. Ważna jest aktywność pracy. Często stosuje się język skrótowy oraz sportowy. Szybkie awanse i kariery.

Kultura chleba i igrzysk - Otoczenie

jest pełne możliwości, przyjazne i uprzejme zachowanie, aktywność, wiele uroczystości, bohaterem jest ktoś, kto osiągnie coś niemożliwego

Kultura hazardzistów (bet the company)

Wysokie ryzyko w działaniach przy stosunkowo wolnym przepływie informacji o reakcjach rynku, otoczenie stanowi zagrożenie, podstawowym rytuałem jest narada, brak emocji, wolne kariery, ubiór porządny i dyskretny, język i formy obejścia bardzo uprzejme

Kultura procesu

Powolny feedback z rynku o podejmowanych działaniach, małe ryzyko działań, działania pracowników są mocno sformalizowane, karierę robi się wolno, język wypowiedzi poprawny, ściśle przestrzegana jest hierarchia

Siła kultury organizacyjnej

Występują bardzo często silna motywacja i lojalność pracowników, co w połączeniu ze stabilnością i niezawodnością systemu daje wymierne efekty ekonomiczne.

Wady silnych struktur

-Zamknięcie w sobie na krytykę -brak elastyczności

Zalety silnych struktur

-Niski poziom rotacji pracowników -Współdziałanie zamiast współzawodnictwa -Pracownicy przekładają potrzeby firmy nad potrzeby własne -Rozwija kreatywność i innowacyjność pomysłów -Zapewnia długoterminowe wyniki

Struktura organizacyjna to

sposób formalnej organizacji firmy

Co obejmuje pojęcie struktury organizacyjnej

-komórki organizacyjne -działy -stanowiska -pracowników

Jakie powiązania między elementami zawiera struktura organizacyjna

-podział obowiązków -przepływ informacji -przynależność -usprawnienia -odpowiedzialność

Funkcje struktury organizacyjnej

1. Klasyfikowanie celów 2. Kierowanie stanowisk i ustalanie zależności między nimi 3. Tworzenie członków kierowniczych oraz wyodrębnianie organów zarządzających

Wymiary/ cechy struktury organizacyjnej (specjalizacja, formalizacja, standaryzacja, hierarchizacja/ konfiguracja, centralizacja)

więź: -informacyjna (polega na przekazywaniu sobie różnych informacji umożliwiających wykonanie zadania) -technologiczna (łączy stanowiska uczestniczące w jakimś procesie wytwarzania) -funkcjonalna (łączy stanowiska i grupy stanowisk)

Pojęcie zarządzania

Zarządzanie jest działaniami (planowanie i podejmowanie decyzji, organizowanie, kierowanie ludźmi i kontrolowanie) skierowanych na zasoby organizacji (ludzkie, finansowe, rzeczowe i informacyjne) wykonywanych z zamiarem osiągnięcia celów

Funkcje zarządzania

-Planowanie -Organizowanie -Koordynowanie -Przewodzenie -Kontrolowanie

Pojęcie managera

Zarządca, kierownik przedsiębiorstwa lub jego części

Cechy zarządzania wg P. Druckera

1. Najważniejsi w organizacji są ludzie 2. Zarządzanie głęboko osadzone jest w kulturze 3. Zarządzanie wymaga prostych i zrozumiałych wartości, celów działania i zadań 4. Zarządzanie powinno prowadzić do tego, by organizacja była zdolna do uczenia się

Dziesięć ról managera według H. Mintzberga

Reprezentant, Rzecznik, Przewdziałający zakłóceniom, Propagator, Innowator, Lider, Negocjator, Organizator, Odbiorcy, Dysponent zasobów,

Menedżerowie najwyższego szczebla

Menedżer tego szczebla to strateg określający misję danej organizacji, jej cele strategiczne i strategie rozwojowe, kształtujący relacje z otoczeniem zewnętrznym – w tym zakres i formy współpracy

Menedżerowie średniego szczebla

Łączą wyższe i niższe szczeble organizacji, realizują założone strategie.

Menedżerowie niższego szczebla

Dominują tu czynności związane z inspirowaniem, ukierunkowywaniem i koordynowaniem prac, istotna jest współpraca z przełożonym. Kierownik, niezależnie od realizacji funkcji kierowniczych, wykonuje również osobiście pewne ważniejsze czynności zawodowe

Pojęcie planowania

Proces ustalania celów i odpowiednich działań tak, aby je osiągnąć(projektowanie przyszłości jakiej się pragnie, oraz skutecznych środków jej organizacji)

Planowanie a plan

Planowanie jest procesem, plan jest dokumentem który jest projektem przyszłości której pragniemy

Funkcje planowania

-wyznaczenie celów do osiągnięcia w przyszłości - projektowanie przyszłości

Zasady sporządzania planów

-Celowość -Prymat planowania -Kompletność -Skuteczność

Cechy dobrych planów

1. Wykonalność, 2. Operatywność, 3. Elastyczność, 4. Terminowość

Podstawowe grupy czynności w procesie planowania

1. Formułowanie problemu, 2. Poszukiwanie, 3. Ocena, 4. Decydowanie

Pojęcie planowania strategicznego

Proces, w którym organizacja określa miejsce, jakie chce zajmować w przyszłości oraz sposoby, jakie wykorzysta, by się w nim znaleźć

Pojęcie strategii

Strategia – koncepcja prowadzenia działań na 4-5 lat, na której opiera się plan operacyjny

Cechy strategii

1. Horyzont czasu, 2. Skupienie wysiłków na danym zadaniu, 3. Układ decyzji, 4. Wszechobecność, 5. Podlega ocenie przez wskaźniki, 6. Uwzględnia zasoby konkurencji

Agresywny plan strategiczny

Polega na jak najlepszym wykorzystaniu swoich mocnych stron oraz szans wynikających z otoczenia w jakim znajduje się organizacja

Konserwatywny plan strategiczny

mniej ryzykowny, działania mniej śmiałe, ale firma nadal opiera powodzenia swojego planu na mocnych stronach, starając się jednocześnie niwelować obszary problematyczne.

Konkurencyjny plan strategiczny

Szczególną uwagę zwraca się na monitorowanie otoczenia organizacji wraz z jej konkurencją, ponieważ głównym założeniem jest budowa przewagi konkurencyjnej

Defensywny plan strategiczny

Głównym założeniem jest minimalizowanie słabych stron i zagrożeń w celu przetrwania. Charakteryzuje się redukcją kosztów, brakiem inwestycji w nowe produkty i usługi, powolnym wycofywaniem się z rynku.

Procedura planowania strategicznego

Podstawa - określenie otoczenia firmy. Potem ustalenie ogólnego celu działalności przedsiębiorstwa przez kierownictwo. Następnie wyznaczone są cele i plany strategiczne.

Wady strategii

-wysokie koszty promocji,-kazda marka=osobna strategia, może wystąpić wewnętrzna konkurencja

Zalety strategii

ryzyko działań rozkłada się na wszystkie marki, można sprzedać/kupić markę, duża elastyczność w kształtowaniu portfela

Pojęcie planowania taktycznego

Planowanie taktyczne – pozwala określić zadania ogólne dla całej firmy, wytyczyć cele i kierunki działania ustalone w planie strategicznym, zaktualizować je oraz dostosować do warunków

Planowanie operacyjne jest

planowaniem krótkookresowym, zazwyczaj obejmuje jeden rok gospodarczy. Określa się w nim wszystkie cele i zadanie, jakie powinny być zrealizowane aby osiągnąć plany strategiczne, zachowując jednocześnie płynność finansową.

Różnice między planami strategicznymi a operacyjnymi

1. Horyzont, 2. zakres, 3. stopień szczegółowości (strategiczne są ogólniejsze)

Organizowanie jako funkcja zarządzania

Funkcja zarządzania, która następuje po planowaniu. To proces ustalania uporządkowanego wykorzystania wszystkich zasobów w ramach systemu zarządzania organizacją. Organizowanie to funkcja, w której odbywa się synchronizacja i połączenie zasobów

Projektowanie stanowisk pracy

Jest to określenie odpowiedzialności pracownika w związku z wykonywaną przez niego pracą. Stanowiska pracy są podstawowymi składnikami każdej organizacji

Grupowanie stanowisk pracy

Jest niewiarygodnie ważne w doskonaleniu struktury organizacyjnej. Pozwala po wstępnym ustaleniu, jakie grupowanie będzie dla organizacji najkorzystniejsze, na zmniejszenie nakładów i środków, przy jednoczesnym wzroście korzyści i zysków.

Rozdzielanie uprawnień decyzyjnych między poszczególnymi stanowiskami

Jeden z elementów budowy struktury organizacyjnej, ważny element konstrukcyjny w tworzeniu struktury, gdyż określa w jaki sposób uprawnienia decyzyjne mają być rozłożone między poszczególne stanowiska w organizacji.

Wielkość organizacji a struktura organizacyjna

Wielkość organizacji nie determinuje formy jej struktury, ale wymaga podejmowania działań przystosowawczych, których charakter jest znacząco uwarunkowany czynnikami takimi jak technologia i otoczenie.

Motywowanie – definicja / pojęcia

Motywowanie – mechanizm psychologiczny uruchamiający i organizujący zachowanie człowieka na osiągnięcie określonego celu, co stanowi jego wewnętrzną siłę

potrzeby maslowa

fizjologiczne->bezpieczeństwa->przynależności->uznania->samorealizacji

Teoria ERG (Clayton Alderfer)

existence, relatedness, growth

Teoria dwuczynnikowa (Frederick Herzberg)

Czynniki motywujące pracowników zostały podzielone na 2 grupy 1. Czynniki wyższego rzędu – czynniki zewnętrzne, nazywane inaczej czynnikami motywacyjnymi 2. Czynniki podstawowe – czynniki wewnętrzne, nazywane inaczej czynnikami higieny

Teoria oczekiwań V. Vrooma

W teorii oczekiwań Vrooma motywacja zależy od dwóch czynników 1. Od tego jak silnie czegoś pragniemy 2. Od oczekiwanego prawdopodobieństwa zaspokojenia tego pragnienia

Teoria sprawiedliwości S. Adamsa

Według tej teorii motywacja pracownika jest skutkiem odczuwania przez niego zadowolenia z tego, co otrzymał (wynagrodzenie/nagroda) w zamian za poniesiony wysiłek (wkład pracy), proporcjonalnie do poniesionego wkładu (wysiłku)

SStwarzanie wzmocnień w organizacji

schemat wzmocnienia o ustalonej/zmienionej częstotliwości i stosunku

Pojęcie grupy zadaniowej i zespołu

Grupa zadaniowa, rozumiana również jako zespół zadaniowy, jest definiowana jako zbiór ludzi utrzymujących regularnie interakcje ukierunkowane na osiągniecie określonego celu. Grupy tego typu często mają charakter formalny

Fazy rozwoju grup i zespołów (dynamika grupy)

1. Orientacji i zależności, 2. Buntu, 3. Konstruktywnej pracy, 4. Wykonania

Pojęcie roli i struktura roli w grupach

stanowią przepisy i wymagania społeczne odnośnie działań i zachowania. Wskazują na pożądane przez grupę zachowania jednostki zajmującej daną pozycje społeczną. Wynikają one ze struktury grupy, wyznawanych przez nią norm oraz wartości.

Spójność grupy pojęcie, czynniki wpływające na spójność, wpływ na wyniki osiągane przez grupę

W grupie spójnej między jej członkami występują silne więzi społeczne, członkowie są także konformistycznie nastawieni wobec istniejących w grupie norm i wartość, co oznacza, że realizują cele grupy względem akceptowanych w grupie wzorów.

Teoria cech przywódczych

Cechy przywódcze są wrodzone i to one czynią kogoś liderem (innymi słowy; przywódcą trzeba się urodzić)

Przywództwo piątego stopnia

Skromność + Silna wola = Piąty stopień przywództwa Jest to przywództwo oparte na osobistym autorytecie

Przywództwo nieformalne

Przywództwo „nieformalne” powstaje na bazie osobistych relacji uczestników. W przeciwieństwie do lidera, który bywa wybierany celowo, a częściej powoływany, a będąc odpowiedzialnym za stan rzeczy w kierowanym przez siebie zespole.

Teoria najmniej preferowanego współpracownika (NPW) F.E. Fiedlera

Zgodnie z tą teorią, skuteczność lidera zależy od cech osobowości oraz stopnia kontroli. Im niższy wynik na skalach, tym gorzej będzie oceniany nielubiany pracownik.

Sytuacyjna teoria kierowania P. Hersey’a i K.H. Blancharda

Każde podejście jest dobre - musi być ono jedynie zastosowane do odpowiedniej sytuacji.

Przywództwo a zarządzanie

Ludzie posługują się terminem przywództwo w odniesieniu do ludzi zajmujących najwyższe stanowiska w hierarchii, natomiast terminem zarządzanie określają wszystkie szczeble kierownictwa, które znajdują się poniżej tego poziomu

Przywództwo rozproszone

W przywództwie rozproszonym role nie są ściśle zdefiniowane i zmieniają się w zależności od sytuacji

Koncepcja strategicznych punktów kontroli

W trakcie kontroli bieżącej należy zidentyfikować tzw. strategiczne punkty kontroli, w których występuje największe prawdopodobeństwio odchyleń od norm efektywności oraz mające największe znaczenie z punktu widzenia efektywności i sprawności

W jakich obszarach występują strategiczne punkty kontroli

1. finansowym, 2. operacyjnym, 3. zasobów ludzkich

Etapy kontroli

Kontrola prospektywna – poprzedza realizację badanego procesu Kontrola bieżąca – prowadzona jest w trakcie realizacji procesu Kontrola następcza (retrospektywna) – sprawowana po zakończeniu procesu

Rodzaje kontroli

wstępna, sterująca, końcowa

Kontrola wstępna i wyprzedzająca

zapewnienie wyznaczania właściwych kierunków działania i udostępnianie odpowiednich zasobów- przygotowanie do działania

Kontrola bieżąca

apewnianie wykonania właściwych rzeczy w toku zadań operacyjnych

Kontrola końcowa

zapewnienie zgodności końcowych wyników z pożądanymi standardami, ukierunkowanie na to co będzie w przyszłości

Formy kontroli

1. Kontrola wstępna 2. Kontrola równoległa 3. Kontrola końcowa

Cechy sprawnej kontroli

System kontroli powinien być zgodny z kulturą organizacji. Nie tylko na mierniki ilościowe, ale też na jakościowe. Skuteczna kontrola jest ścisła, aktualna, obiektywna i skoncentrowana na podstawowych obszarach funkcjonowania organizacji.