eko

Na środku naszego kampusu stoi topola czarna, a w sumie pomników przyrody jest 16

Obok jest Las bielański czyli rezerwat przyrody jest pozostałością po średniowiecznej puszczy mazowieckiej. żyją tu dziki, jelenie, sarny, lisy, zające, a nawet łosie.

ekologia- dziedzina biologii. opisuje zależności jakie zachodzą między organizmami a środowiskiem w jakim żyją

Czynniki ekologiczne- fizykochemiczne, czyli temperatura, tlen, światło, woda. i czynniki biologiczne, czyli wszystkie drobnoustroje, pasożyty.

Populacja- to organizmy jednego gatunku żyjące w jednym środowisku.

Biocenoza- dzieli się na fitocenozę (organizmy roślinne), zoocenoza (populacja zwierzęca), mikrobiocenoza (mikroorganizmy). biocenozy mogą być naturalne (lasy, sawanny, jeziora) i sztuczne (parki, ogrody)

Biotop- środowisko nieożywione dla organizmów potrzebne do życia

Ekosystem- tworzą go biocenoza i biotop, czyli wszystkie organizmy i wszystkie środowiska

Krajobraz- cechy danego terenu które go wyróżniają. Krajobrazy: ożywione, nieożywione, działalność ludzka. Wyróżnia się krajobrazy: naturalny, pierwotny i kulturowy, np. miejski, wiejski.

Biosfera- to powłoka ziemi. Tu występuje życie. Obejmuje litosferę, hydrosferę i dolną część atmosfery

RODZAJE BIOMÓW (tj. regiony biologiczne, charakteryzujące się wyglądem i rozmieszczeniem zespoły ekosystemów)

pustynie lodowe- brak roślin. klimat polarny. zwierzęta to: ryby, foki, pingwiny. Miejsce to Ocean arktyczny. Antarktyda

Tundra. klimat subpolarny (długa i zimna zima i chłodne lata). Rośliny to mchy, porosty, trawy

zwierzęta: puchacze śnieżne, lisy polarne, renifery. Miejsce: północne i południowe skraje ameryki. północny skraj eurazji. Wydobywa sie gaz ziemny i ropę naftową.

Tajga- umiarkowany, chłodny kontynentalny. długa zima. Rośliny: drzewa iglaste, mchy, grzyby. Typy roślinności: Tajga jasna i ciemna, torfowiska.

zwierzęta: łosie, niedźwiedzie, wilki, rysie. Miejsce: północna część ameryki północnej, azji i północno wschodnia część europy. Wydobywa się ropę naftową, złoto, rudy metali, węgiel kamienny

lasy liściaste. Klimat umiarkowany ciepły morski lub przejściowy. Lato jest ciepłe a zima łagodna. Rośliny: Dąb, brzoza, mchy, paprocie. Typy roślinności: łąki, torfowiska, lasy iglaste i mieszane.

zwierzęta: ślimaki, żaby, jaszczurki, krety, jeże. Miejsce: Duża część Europy, Azji, Ameryki północnej.

Strefa podzwrotnikowa śródziemnomorska. klimat: podzwrotnikowy morski. Rośliny. dęby i pistacje. typy roślinności. Makia

Zwierzęta: daniele. dzikie owce. miejsce. basen morza śródziemnego. afryka południowa. australia. kalifornia. uprawia się oliwki, winorośl.

Stepy bez drzew. klimat umiarkowany podzwrotnikowy lub ciepły. rośliny to trawy bądź zielne. typ roślinności to pastwiska. zwierzęta to osły, chomiki, wilki. miejsce. ameryka. europa. azja (wszystkie kontynenty)

uprawia się kukurydzę. buraki cukrowe. marchew.

Pustynie. klimat zwrotnikowy suchy. Rośliny to kaktusy. palmy daktylowe. typy. pustynie i półpustynie. zwierzęta. to pająki. jaszczurki. owady.

miejsce. afryka północna i południowa. centralna australia. centralna azja. zachód ameryk.

Sawanny. madagaskar XDD. klimat. podzwrotnikowy suchy. rośliny. to trawy i drzewa. typ to sawanna. miejsce. to australia i afryka

zwierzęta. to antylopy, słonie, zebry, żyrafy, lwy

Lasy równikowe. czyli deszczowe. klimat równikowy wilgotny. rośliny storczykowate. paprocie. drzewa. miejsce. środkowa afryka. północna ameryka południowa. południowa azja

rosną tam kakaowce. banany. ananasy. kawy. herbaty

rola atmosfery

zapobiega gwałtownym zmianom temperatury, • powoduje zmniejszenie różnic temperatury między dniem a nocą oraz między latem a zimą, zatrzymuje promieniowanie cieplne

Oddziaływania organizmu ze środowiskiem.

Czynniki środowiska, które kształtują jego warunki, wpływają na żyjące w nich organizmy poddając je ciągłym próbom przetrwania.

Charakterystyka środowiska lądowego

duże zasoby dwutlenku węgla. lasy, łąki, pustynie, parki, stepy. Życie w tym środowisku zależy od. nasłonecznienia. temperatury. opadów. wilgotności powietrza. rodzaj podłoża. obecności innych organizmów.

Środowisko

elementy przyrody ożywionej (rośliny, zwierzęta) i nieożywionej (woda, podłoże) wpływające na siebie wzajemnie

Charakterystyka środowiska wodnego (największe środowisko życia)

ilość tlenu w wodzie. gęstość wody. nasłonecznienie. ilość składników odżywczych. małe wahania temperatury. mała przejrzystość

Przystosowanie organizmów do środowiska wodnego

ciało pokryte śluzem. oddychanie skrzelami bądź całą powierzchnią ciała. płetwy. błony między palcami.

Przystosowania organizmów do środowiska lądowego

sucha skóra. pozbawiona gruczołów śluzowych. oddychają płucami.

Interakcje wewnątrzgatunkowe

Walka o pozycję w stadzie. samicę. terytorium

interakcje międzygatunkowe

relacje między różnymi populacjami wspólnie żyjącymi w jednym środowisku

głowne interakcje międzygatunkowe

konkurencja (-/-), drapieżnictwo (+/-), mutualizm, (+/+), komensalizm (+/0) i pasożytnictwo (+/-).

łańcuch troficzny

czym żywi się dany osobnik i przez kogo jest on zjadany

autotrofy

organizmy, które posiadają zdolność tworzenia prostych związków organicznych z pierwiastków lub prostych związków dostępnych w powietrzu, glebie lub wodzie. (rośliny w wodzie)

sieci troficzne

Sieci troficzne są tworzone przez wzajemnie przeplatające się łańcuchy pokarmowe. czyli po prostu jeden osobnik może być zjadany przez kilka innych osobników różnej populacji.

Bottom-up

kontrola piramidy troficznej od podstaw.

destruenci

organizmy przetwarzające martwą materię organiczną. Do grupy tej zaliczamy głównie bakterie i grzyby. ostatni etap łańcucha pokarmowego

kaskada troficzna

określa zmianę struktury piramidy ekologicznej, w której organizmy z podporządkowanych sobie hierarchicznie poziomów troficznych oddziałują wzajemnie na siebie. Do kaskady troficznej dochodzi przez zmiany ilościowe jednego z poziomów piramidy

kaskada troficzna przykłady

nagłe zniknięcie jednego z drapieżników, np. myszołów, co powoduje zwiększenie się myszy, które powodują zmniejszenie roślinności.

biomanipulacja. kształtowanie biocenoz organizmów.

ingerencja w środowisko poprzez zmianę warunków życia organizmów.

wpływ człowieka na ekosystemy (negatywny)

urbanizacja, komunikacja, masowa turystyka. rolnictwo, które obecnie oparte jest na stosowaniu wielu nawozów. przemysł (hutniczy, górniczy). ścieki komunalne.

wpływ turystyki na ekostystem

zanieczyszczona woda. zanieczyszczone powietrze. degradacja gleby. zwiększenie ilości odpadów.

gatunek kluczowy

zwierzę lub roślina która jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania ekosystemu.np. drapieżniki (wilki) które regulują liczebność populacji swoich ofiar

Strefy jeziora

brzeg - strefa przybrzeżna. po środku jakby- strefa otwartej toni wodnej. samo dno - strefa denna

warstwy jeziora

epilimnion – górna warstwa - znajdująca się pod wpływem wiatru i w związku z tym mieszana, o dość wyrównanej temperaturze. metalimnion – warstwa przejściowa, znajduje się w nim termoklina (tj. szybka zmiana temperatury). hypolimnion – dolna warstwa.

Stratyfikacja termiczna wody w jeziorze

układ warstw wody w zbiorniku wodnym różniących się temperaturą

Organizmy zasiedlające zbiorniki wodne

raki, kraby, rozwielitki. Ciało ich okrywa gruby pancerz zbudowany z chityny, gdy rosną, zrzucają stary pancerz, czyli linieją. ryby

Poziomy troficzne

producenci, konsumenci (I rzędu — roślinożercy, II rzędu — drapieżcy) i destruenci (reducenci)

piramida biomasy

graficzna ilustracja ilości materii wbudowanej w ciała osobników na każdym poziomie pokarmowym (troficznym) określonej biocenozy. Określa masę producentów, konsumentów pierwszego i wyższych rzędów w biocenozie

eutrofizacja wód

wzbogacania zbiorników wodnych w pierwiastki biofilne, skutkujący wzrostem trofii, czyli żyzności wód. skutkami są: intensywny zapach i zabarwienie. mętna woda. wahania stężenia tlenu i odczynu pH

wir wodny

Tworzą się, kiedy strumień przemieszcza się bardzo szybko i napotyka na swojej drodze przeszkodę

prąd morski

wywołane przez występowanie wiatrów stałych oraz różnicami temperatur, bądź zasolenia, a także ruchem obrotowym Ziemi

antarktyda

najzimniejszy, najsuchszy, najbardziej wietrzny i pokryty lodem kontynent na świecie. pingwiny. morsy. wieloryby. foki.

efekt cieplarniany

zjawisko podwyższenia temperatury planety przez obecne w jej atmosferze gazy cieplarniane

dziura ozonowa

niszczenie warstwy ozonowej ziemi. do atmosfery uwalniane są szkodliwe związki chemiczne utrzymujące się nawet do 100 lat. tworzy się przez aerozole

smog

rodzaj chmury unoszący się nad miastem czy wsią. zanieczyszczenie powietrza wynikające z naszych działalności

kwaśne deszcze

opady o odczynie kwaśnym przez wodę zakwaszoną dwutlenkiem węgla który znajduje się w powietrzu

wylesianie

wycinanie drzew w celu innego wykorzystania terenu, np. sklepy. może prowadzić do powodzi, susz.

różnorodność biologiczna

zróżnicowanie gatunków i ekosystemów

niedobór wody

brak zasobów świeżej wody, aby zaspokoić standardowe zapotrzebowanie na wodę. w polsce poziom wody jest niski i maleje z każdym rokiem