fizyka

moment bezwładności

suma iloczynów mas poszczególnych punktów bryły i kwadratów ich odległości od osi

moment siły

iloczyn wektorowy wektora wodzącego punktu przyłożenia siły i tej siły

reguła śruby prawoskrętnej

jeśli wektor wodzący obrócimy zgodnie co do kierunku wektora siły po najkrótszej drodze kątowej i w ten sposób będzie wkręcać śrubę to posuw tej śruby będzie zgodny ze zwrotem wektora momentu siły

twierdzenie steinera

moment bezwładności bryły względem dowolnej osi równy jest sumie momentu bezwładności względem osi równoległej przechodzącej przez środek masy bryły i kwadratu odległości obu tych osi

1 zasada dynamiki ruchu obrotowego

bryła sztywna nie poddana działaniu momentu siły pozostaje nieruchoma lub porusza się ruchem jednostajnie obrotowym

2 zasada dynamiki ruchu obrotowego

moment siły działającej na bryłę sztywną jest równy iloczynowi momentu bezwładności tej bryły i jej przyspieszenia kątowego

3zasada dynamiki ruchu obrotowego

jeśli bryła a działa na bryłę b momentem Mab to bryła b działa na bryłę a momentem Mba równym co do wartości lecz przeciwnie skierowanym

drgania harmoniczne

szczególny przypadek ruchu okresowego drgającego opisany funkcją trygonometryczną

wahadło fizyczne

dowolna bryła zamieszczona na osi przechodzącej powyżej jej środka masy po wychyleniu z położenia równowagi wahadła porusza się ruchem wahadłowym

ciecz rzeczywista

ciecz wykazująca cechę lepkości

zjawisko lepkości

objawia się powstawaniem siły oporu lepkości przeciwko jakiejkolwiek próbie wprawienia cieczy w ruch lub ciała w niej zanurzonego

ruch falowy

przenoszenie się zaburzenia w postaci uporządkowanych drgań jego cząstek

fale mechaniczne

fala podłużna, poprzeczna, podłużno-poprzeczna

figury Lissajous

krzywe zamknięte będące torami po których porusza się punkt wykonujący równocześnie dwa drgania harmoniczne w dwóch prostopadłych kierunkach

prędkość fali

prędkość z jaką rozchodzi się fala

powierzchnia fazowa

zbiór punktów znajdujących się w tej samej fazie drgań

dźwięk

rodzaj fali podłużnej rozchodzącej się w ośrodkach sprężystych

cechy dźwięku

głośność, wysokość, barwa

zasada Huygensa

każdy punkt ośrodka do którego dochodzi czoło fali staje się źródłem nowej fali kulistej

długość fali

najmniejsza odległość między dwoma punktami znajdującymi się w tej samej fazie drgań

budowa termoogniwa

termoogniwo zbudowane jest z dwu różnych metali w postaci drutów spojonych na końcach. jeden z nich jest przecięty aby można było dodać do obwodu miernik napięcia

zastosowanie termoogniwa

wygodny miernik temperatury, może być źródłem napięcia, do budowy elementów chłodzących

SEM

siła elektromotoryczna wywołująca przepływ prądu

zjawisko Seebecka

zjawisko pojawiania się siły elektromotorycznej wywołanej przez różnicę temperatur

zjawisko Thomsona

w metalowym przewodzie którego końce mają różną temperaturę pojawia się różnica potencjału. w rejonie metalu gdzie panuje wyższa temperatura gaz zwiększa ciśnienie jednak natychmiast następuje jego wyrównanie z ciśnieniem w chłodniejszym rejonie metalu

zjawisko Peltiera

polega na pojawieniu się różnicy temperatury na spojeniach termoogniwa po przyłożeniu do niego napięcia zewnętrznego

prąd elektryczny

przepływ ładunku elektrycznego w przewodniku

natężenie prądu

ilość ładunku elektrycznego przepływającego przez poprzeczny przekrój przewodnika

napięcie

stosunek pracy jaką należy wykonać przeciwko siłom pola elektrycznego aby przenieść jednostkowy ładunek z punktu a do b do wartości tego ładunku

napięcie między punktami a i b obwodu zawierającego odbiorniki energii

iloraz mocy wydzielonej w tym odbiorniku i natężenia prądu który przez niego płynie

1 prawo Ohma

natężenie prądu płynącego przez utrzymywany w stałej temperaturze opornik jest proporcjonalne do przyłożonego napięcia

2 prawo Ohma

opór elektryczny przewodnika metalicznego jest wprost proporcjonalny do jego długości i odwrotnie proporcjonalny do pola jego poprzecznego przekroju

1 prawo Kirchhoffa

dla dowolnego węzła sieci sumy natężeń prądów wpływających i wypływających są sobie równe

2 prawo Kirchhoffa

suma przyrostów potencjału związanych z pracą źródeł pomniejszona o sumę spadków potencjału na ich oporach wewnętrznych jest równa sumie spadków potencjału na wszystkich odbiornikach energii

natężenie skuteczne

natężenie przy którym prąd stały wykona pracę równą co do wartości pracy wykonanej przez dany prąd zmienny podczas jednego pełnego okresu zmian

natężenie prądu płynącego przez powierzchnię przekroju przewodnika

ilość ładunku elektrycznego transportowanego przez ten przekrój w jednostce czasu

napięcie pomiędzy punktami a i b pola elektrycznego

praca jaką należy wykonać wbrew siłom pola w celu przeniesienia jednostkowego ładunku z punktu a do b

moc skuteczna prądu przemiennego

średnia moc jaka wydziela się na oporniku wskutek przepływu prądu przemiennego

natężenie skuteczne prądu przemiennego

taka wartość natężenia prądu stałego którego przepływ w jednostce czasu spowoduje wydzielenie się na oporniku takiej samej ilości ciepła jaka wytworzyłaby się wskutek przepływu prądu y

indukcyjność

zdolność elementu obwodu do wytwarzania strumienia pola magnetycznego powstającego w wyniku przepływu prądu elektrycznego

pojemność

zdolność ciała do gromadzenia ładunku elektrycznego

zawada

pełni rolę oporu dla przepływu prądu zmiennego w obwodach RLC

opór indukcyjny

określa wpływ umieszczenia w obwodzie cewki

opór pojemnościowy

związany jest z obecnością kondensatora

rezystacja

opisuje stosunek napięcia i natężenia w obwodach prądu stałego

obwody szeregowe RLC

zbudowane są z opornika, cewki i kondensatora, które połączone są do źródła

rezonans elektryczny

zjawisko polegające na wzroście natężenia prądu elektrycznego płynącego przez drgający obwód RLC

częstotliwość rezonansowa

częstotliwość dla której drgania mają największą amplitude

współczynnik dobroci obwodu

określa ile razy amplituda wymuszonych drgań rezonansowych jest większa niż analogiczna amplituda w obszarze częstości nierezonansowych

prawo odbicia

promień padający, odbity i normalna do powierzchni granicznej dwóch ośrodków w punkcie padania światła leżą zawsze w tej samej płaszczyźnie

prawo załamania

stosunek sinusa kąta padania do sinusa kąta załamania równy jest stosunkowi współczynnika załamania światła ośrodka do którego światło wpada do współczynnika załamania ośrodka z którego światło wychodzi

całkowite wewnętrzne odbicie

jeśli światło pada na granicę ośrodków pod kątem większym niż kąt graniczny to nie załamie się lecz w całości ulegnie odbiciu

soczewki skupiające

promień równoległy do osi optycznej po przejściu przez soczewkę odchyli się w kierunku do osi

soczewki rozpraszające

promień równoległy do osi optycznej po przejściu przez soczewkę odchyli się w kierunku od osi

metoda bezpośrednia wyznaczania ogniskowej

polega na wykorzystaniu równania Gaussa, do pomiarów używa się ławy optycznej

metoda Bessela

wykorzystuje się fakt że dla odległości ekranu od przedmiotu położenia soczewki w których uzyskuje się obraz pomniejszony i powiększony są symetryczne względem całego układu

siatka dyfrakcyjna

przyrząd do przeprowadzania analizy widmowej światła tworzy ją układ równoległych i jednakowo rozmieszczonych szczelin