MAKRO

ekonomia

nauka o gospodarowaniu

gospodarowanie

produkcja i podzial rzadkich dóbr

dobra

to co zaspakaja ludzkie potrzeby

rzadkość

niedobór czynników w stosunku do potrzeb

krzywa możliwości produkcyjnych

krzywa pokazaujaca ile mozna wyprodukowac danego dobra

czynniki produkcji

dobra potrzebne do produkcji innych dóbr

rynek

system wspolzaleznych transakcji kupna i sprzedazy

mikroekonomia

gospodarowanie pojedynczymi gospodarkami/rynkami

makroekonomia

gospodarowanie całością gospodarki

ekonomia pozytywna

konkrety, bez sądów wartościujących

ekonomia normatywna

opinie, domysły, wszelkie sądy wartościujące

ceteris paribus

wplyw jednej zmiennej na drugą nie zmieniając niczego innego

teoria

zestaw abstrakcji dot. rzeczywistosci

model

uogólnienie określonego fragmentu badanej rzeczywistości, który w sposób uproszczony odwzorowuje zachodzacy proces ekonomiczny

koszt alternatywny

wartsoc najcenniejszej niewykorzystanej alternatywy

popyt

ludzie którzy mogą i chcą cos kupic po okreslonej cenie

podaż

ludzie którzy chcą i mogą sprzedać towar po okreslonej cenie

rownowaga rynkowa

zrównowazenie popytu i podazy

ziemia

wszystko pod i nad gruntem

dobra wolne

rzeczy z ktorych konsument korzysta bezplatnie (powietrze, słonce)

Ziemia(zasób naturalny), kapitał (rzeczy potrzebne do wykonywania pracy), praca

podział zasobów

nowa technologia

co powoduje przesuniecie w prawo krzywej mozliwosci produkcyjnej

wojny, katastrofy

co powoduje przesuniecie w lewo krzywej mozliwosci produkcyjnej

produkcja potencjalna

wielkosc produkcji gdy wszystkie czynniki sa optymalnie wykorzystane

prawo popytu

wzrost ceny - popyt maleje, maleje cena - popyt rośnie

prawo Saya

produkcja kazdego dobra generuje dochod jego wartosci

Pradoks Giffena

odnosi sie do dóbr niższego rzędu, gdzie wzrost ceny powoduje wzrost popytu

Paradoks Veblena

wśród dóbr luksusowych, wzrost ceny= wzrost popytu przez to ze produkt wydaje sie bardziej atrakcyjny

ekspansja

gdy pkb rosnie

retencja

gdy pkb maleje

produkt krajowy brutto-wartosc wszystkich produktow wytworzonych w danym miejscu w danym czasie

pkb

pkb per capita

pkb podzielony na liczbe mieszkancow

pkb+dochody zza granicy (calosc narodu)

PNB

Konsumpcja+inwestycja+wydatki rząd+roznica ex. i im.

PKB wzor

export netto

export - import

pkn

PKB - amortyzacja(czyli takie zużycie)

ruch okrężny

przeplyw zasobow rzeczowych i finansowych miedzy gospodarstwami i przedsiebiorstwami

deflator PKB

ralecja miedzy PKB w cenach nominalnych a PKB w cenach realnych

PKB w cenach bazowych

miara produkcji krajowej minus podatki posrednie

wartosc dodana

wpływy - koszty produkcji

gospodarka otwarta

gospodarka prowadzaca wymiane z zza granica

dobra finalne

dobra nabyte przez ostatniego uzytkownika

inwestycje

zakup nowych dobr kapitałowych

oszczednosci

czesc dochodu ktore nie zostala wydana na dobra do przedsiebiorstwa

doplyw

strumien pieniadza ktory nie przemieszcza sie z gosp. domowego

realny PKB

pkb mierzony w cenach stałych

zapasy

dobra trzymane na potrzeby przyszlych produkcji i sprzedazy w przedsiebiostrwach

pkb w cenach rynkowych

miara produkcji krajowej + podatki posrednie na dobra i uslugi

dobra posrednie

dobra czesciowo przetworzone

rozporządzalne dochody osobiste

dochody gosp. domowego po uwzglednieniu podatku posredniego i platnosci transferowych

export

dobra na terenie kraju sprzedane za granice

import

dobra zza granicy sprowadzone do kraju

gospodarka zamknieta

gosp. nie prowadzaca wymiany zza granica

PNB

produkt narodowy brutto - dobra wytworzone przez okreslony czas

nominalny PKB

PKB w cenach bieżących

odpływ

pieniadz ktory dostaja przedsiebiorstwa ale nie od gospodarstw domowych

PKB w cenach czynników produkcji

PKB - podatki posrednie + subsydia

konsumpcja

C

inwestycje

I

dochod

Y

wydatki rzadowe

G

oszczędnosci

S

export

Ex

import

Im

transfery (emerytury, renty, wsparcia)

B

Podatki bezposrednie

Td

Podatki pośrednie

Te

wskaznik rozwoju spolecznego

HDI

konsumpcja

wydatki gospodarstw domowych na dobra i usługi

oczekiwana dł życia, średnia lat nauki i dochód narodowy brutto

co sie składa na HDI

konsumpcja= wspołczynnik * DOCHODY DYSPOZYCYJNE

wzor konsumpcji

Funkcja konsumpcji Friedmana zakłada, że wydatki konsumpcyjne gospodarstw domowych zależą od tzw. dochodu stałego

Funkcja konsumpcji Friedmana

Funkcja konsumpcji Ando-Modiglianiego uwzględnia fakt, że gospodarstwa domowe przy wydatkach konsumpcyjnych biorą pod uwagę nie tylko poziom bieżących dochodów, ale także stan posiadanych aktywów

Funkcja konsumpcji Ando - Modiglianiego

jest określona przez decyzje poszczególnych pracowników dotyczące ilości czasu, który chcą przeznaczyć na pracę

Podaż pracy

iloraz płacy nominalnej i poziomu cen, informuje o ilości dóbr, które można nabyć za daną płacę nominalną

Płaca realna

oznacza, że w miarę wzrostu stawek płac występują silniejsze bodźce do pracy – cena czasu, który nie jest związany z pracą (alternatywny koszt pracy) jest wyższa

Efekt substytucyjny

wzrost płac realnych poprawia położenie pracownika i zwiększa jego konsumpcję różnych dóbr w tym “wypoczynku”

Efekt dochodowy

Popyt na pracę jest popytem pochodnym popytu na dobra i usługi (produkty pracy). Zależy od płacy i wydajności pracowników

Popyt na pracę

przychod ze sprzedazy>wynagrodzenie pracownika

Determinant popytu na pracę