matura polski

Bogurodzica

Bogurodzica to pierwsza zapisana polska pieśń religijna. Powstała w XIII wieku. To ona rozbrzmiewała na polach walk. Rycerstwo śpiewało ją przed bitwą pod Grunwaldem. Bogurodzica zdumiewa kunsztowną budową, wysokim poziomem artystycznym i melodią wiersza. Zawarty w niej krasomówczy styl świadczy, iż autor był człowiekiem wykształconym.

Jan Kochanowski

fraszki(), piesni, e treny

Jan Andrzej Morsztyn

Morsztyn był typowym poetą dworskim. Jego utwory cechowały się niezwykłym kunsztem. Poprawiał je wielokrotnie, troszcząc się o każdy szczegół. Pisanie nie stanowiło jednak jego życiowej pasji. Traktował je jako rozrywkę, swoistą zabawę słowem.

Daniel Naborowski

polski poeta barokowy, Jego twórczość to świadectwo harmonii sprzeczności, obecnych zarówno w życiu ludzkim, jak i w całym dziele stworzenia.

Waclaw Potocki

jeden z głównych twórców barokowych w Polsce, poeta, epik, satyryk i moralista. Nic się nie ukazało za jego życia. Chodził po sądach kłócąc się o kasę ze wszystkimi.

Ignacy Krasicki

bajki, satyry - wysmiewanie wad ludzkich, "Hymn do milosci ojczyzny" miłość do Ojczyzny to uczucie właściwe jedynie pewnej grupie ludzi – tych, którzy są obdarzeni „umysłami poczciwymi”.

Adam Mickiewicz

pan tadeusz, romantycznosc, wiersze, dziady cz 3

Juliusz Slowacki

Utwory Słowackiego, zgodnie z duchem epoki i ówczesną sytuacją narodu polskiego, podejmowały istotne problemy związane z walką narodowowyzwoleńczą, z przeszłością narodu i przyczynami niewoli, ale także poruszały uniwersalne tematy egzystencjalne. c

Zygmunt Krasinski

wieszcz, nie-boska komedia

Cyprian Kamil Norwid

Sądził, że walka oraz czyn zbrojny połączony z męczeńską ofiarą nie jest jedynym wyjściem w dążeniu do odzyskania niepodległości. Był zdania, ze dotychczasowy zrywy w postaci powstań nie były do końca przemyślane oraz dobrze przygotowane. Był człowiekiem, który podawał w wątpliwość konieczność przyjęcia postawy mesjanistycznej. cc

Boleslaw Prus

"Lalka", "Kamizelka" moralnosc prawdziwa milosc najwazniejsza

Eliza Orzeszkowa

Nad niemnem - koflikt pokolen, Gloria victis

Maria Konopnicka

Mendel Gdanski, tematyka zydowska, tematyka ludzka, zyd nie moze zrozumiec ze moga go nie lubic za samo pochodzenie

Henryk Sienkiewicz

Kmicic-Babinicz, radziwill, jan kazimierz

Kazimierz Przerwa-Tetmajer

Zafascynowany góralskim folklorem napisał cykl opowieści Na skalnym Podhalu, ponadto epopeję tatrzańską Legenda Tatr, składającą się z dwóch części: Maryna z Hrubego i Janosik Nędza Litmanowski. poeta końca wieku, schyłkowiec, ten, który jako pierwszy tak dosadnie dał wyraz młodopolskiemu kryzysowi światopoglądowemu oraz nastrojom mu towarzyszącym

Jan Kasprowicz

Ceniona zwłaszcza za oryginalność stylu i twórczą niezależność[2] poezja Kasprowicza powstawała jako owoc bolesnych doświadczeń życiowych związanych z biedą, samotnością, rozpadem więzi rodzinnych i próbami nawiązania dialogu z Bogiem. Stąd też stopniowe przemiany postaw estetycznych tej − początkowo bluźnierczej, później zaś rozpaczliwej − twórczości, której finalnym etapem była franciszkańska apoteoza bliskości z naturą, prostoty i pogody życia pośród przeciwności.

Leopold Staff

W ujęciu Staffa poeta jest przeznaczony do tego, aby – nawet w obliczu wojny czy też rozkładu klasycznych wartości – zachował umiar i harmonię.

Stanislaw Wyspianski

Wesele, tematyka chlopska, polska - polacy sa niemrawi, nie potrafia walczyc o niepodleglosc swego kraju

Wladyslaw Stanislaw Reymont

chlopi, tematyka polska, chlopska

Stefan Zeromski

"Ludzie bezdomni", "Przedwiosnie" - stracone idealy

Witold Gombrowicz

"Ferdydurke", Ferdydurke jest też satyrą na różne polskie środowiska: postępowe mieszczańskie, chłopskie, ziemiańsko-konserwatywne.

Zofia Nalkowska

"Granica"

Tadeusz borowski

"Pożegnanie z Marią"

Gustaw Herling-Grudzinski

"Inny świat", swiat lagrow, czlowiek zrobi wko dla jedzenia albo pzezycia, i jest to moralnie ok, ale tylko w lagrach, poza nimi juz nie, jednak najlepiej zachowac czlowieczenstwo

Boleslaw Lesmian

Choć życie Leśmiana przypada na XX-lecie międzywojenne, jego twórczość ucieka od wpływu historii, realizuje się raczej w wymiarach filozoficzno-metafizycznym i psychologicznym. Czerpał z twórczości baroku, romantyzmu, Młodej Polski. Wpływy romantyczne to przede wszystkim wszystko to, co mistyczne, spirytualne, paranormalne; co głęboko powiązane z Naturą oraz Bogiem. Leśmian dużo czerpał z dramatu romantycznego, stosował ironię, paradoksy, odświeżał i unowocześniał balladę. Leśmian w swej poezji

Julian Tuwim

polski poeta żydowskiego pochodzenia, pisarz, autor wodewili, skeczy, librett operetkowych i tekstów piosenek, jeden z najpopularniejszych poetów dwudziestolecia międzywojennego. Oprócz dzieł charakteryzujących się niebywałym pięknem i kulturą słowa, Julian Tuwim tworzył także wiersze pisane językiem potocznym, czy wprost wulgarnym (np. "Do prostego człowieka" czy "Wiersz, w którym autor grzecznie, ale stanowczo uprasza liczne zastępy bliźnich, aby go w dupę pocałowali").

Maria Pawlikowska-Jasnorzewska

wiersze glownie milosne, corka kossaka

Czeslaw Milosz

był poetą katastroficznym, uderzającym w ton wizyjny stylizacją na głos starotestamentowych proroków. Literaturę pojmował wówczas jako drogę do ocalenia po klęsce poczucia człowieczeństwa. W latach 70. zaczęła w niej dominować tematyka religijna i kontemplacyjna. wyrażał w swej twórczości niechęć i krytykę w stosunku do PRL, często piętnował polski nacjonalizm, krytykował tradycyjny polski katolicyzm – określając go ciemnogrodem.

Krzysztof Kamil Baczynski

Baczyński Krzysztof Kamil, pseudonim Jan Bugaj (1921-1944), polski poeta, syn krytyka literackiego S. Baczyńskiego. W okresie gimnazjalnym związany z lewicową organizacją młodzieżową Spartakus, podczas okupacji zbliżony do socjalistycznych czasopism konspiracyjnych "Płomienie" i "Droga". Uczestnik tajnych kompletów, Harcerskich Grup Szturmowych, elew konspiracyjnej Szkoły Podchorążych Rezerwy AK. Poległ w powstaniu warszawskim, walcząc w batalionie harcerskim "Parasol". Najwybitniejszy twórca tz

Tadeusz Rozewicz

ŻYJE!!! Różewicz tworzył już przed wojną. Poezja Różewicza wyraża tragizm osamotnionej jednostki, zagubionej w powojennym świecie zdominowanym przez widmo masowej śmierci, okrucieństwa, obojętności i cywilizacyjnego uniformizmu.

Zbigniew Herbert

Do najbardziej cenionych dzieł Herberta należy cykl utworów o Panu Cogito, postaci zanurzonej we współczesności, a jednocześnie mocno zakorzenionej w europejskiej tradycji kulturowej. Jego książki zostały przetłumaczone na 38 języków[1]. W latach 80. XX w. Herbert stał się sztandarowym poetą polskiej opozycji.

Miron Bialoszewski

Białoszewski uchodzi za jednego z najwybitniejszych polskich twórców awangardowych XX w. (awangarda). Stosował język odkształcony, oddający "szum informacyjny" życia codziennego i dzisiejszego świata.

Wislawa Szymborska

wiersze

Stanislaw Baranczak

Oprócz kształtowania myśli polskiej poprzez walkę z reżimem Barańczak wsławił się jako wybitny polski poeta. Korespondował z Miłoszem i Herbertem, jest znawcą literatury nowoczesnej, ale także baroku polskiego. Wiersze Barańczaka są istotnie nowym barokiem. Choć nieczęsto stosuje on neologizmy, to swe myśli formułuje w sposób zadziwiająco zorganizowany,

Jan Twardowski

Liryka księdza Twardowskiego traktuje zarówno o Bogu, jak i o ludziach i ich problemach. Dobrze widoczne są liczne odwołania i metafory dotyczące przyrody (także jako pochwała stworzenia). Wiersze tego autora często, poprzez apostrofy i inne środki stylistyczne, mają charakter modlitewny (np. słowa Boże po stokroć święty, Mocny i uśmiechnięty w Suplikacjach).

Slawomir Mrozek

"Tango"

Hanna Krall

"Zdążyć przed Panem Bogiem" Krall powiedziała, że Marek Edelman zawsze miał ambicję zdążyć - jako żołnierz podczas wojny i jako lekarz w czasach powojennych. Chciał być punktualnie na miejscu wtedy, gdy zjawiała się śmierć, żeby ją, jeśli to tylko możliwe, uprzedzić.

Sofokles

"Król Edyp" terezjasz, nieuchronnosc losu

Horacy

"Exegi monumentum" niesmiertelnosc sztuki

Szekspir

makbet Sztuka jest archetypiczną opowieścią o niebezpieczeństwach związanych z żądzą władzy i zdradą przyjaciół. główny bohater ulega pokusie władzy, następuje jego stopniowy upadek moralny, aż do zbrodni, która pociąga za sobą kolejne, nie mija go jednak kara – traci wewnętrzny spokój i poczucie sensu życia.

Molier

"Świętoszek" nie mozna ufac pozorom

J.W. Goethe

"Cierpienia Mlodego Wertera" niespelniona milosc, weltschmerz

Fiodor Dostojewski

"Zbrodnia i kara" nadludzie podludzie, rowni i rowniejsi, wiara powoduje zmiane czlowieka, Powieść opowiada o losach studenta Rodiona Raskolnikowa, który morduje i okrada starą lichwiarkę. uh

Joseph Conrad

Jądro ciemności powstało pod wrażeniem ponurych aspektów kolonializmu, których Joseph Conrad doświadczył sam, odwiedzając Wolne Kongo w ostatnim ćwierćwieczu XIX wieku.

Albert Camus

"Dżuma"