Moja lekcja

fizyczne metody sterylizacji

Sterylizacja termiczna; Sterylizacja przez sączenie; Sterylizacja promieniowaniem;

Sterylizacja termiczna

Wyżarzanie lub spalanie; Proces UHT; Sterylizacja suchym gorącym powietrzem; Sterylizacja nasyconą parą wodną pod ciśnieniem

Sterylizacja promieniowaniem

jonizującym; UV; mikrofalowym;

Sterylizacja chemiczna

Sterylizacja gazami: tlenkiem etylenu formaldehydem, ozonem; Sterylizacja roztworami środków chemicznych: aldehydu glutarowego, kwasu nadoctowego,

Ultra high temperature processing (UHT)

polega na błyskawicznym 1-2 sekundowym podgrzaniu do temp. ponad 100 °C (135-150 °C dla mleka) i równie błyskawicznym ochłodzeniu do temperatury pokojowej. Cały proces trwa 4-5 sek. Zabija to florę bakteryjną nie zmieniając walorów smakowych produktu.

Sterylizacja suchym gorącym powietrzem

powoduje utlenianie; Aby materiał został wyjałowiony suche gorące powietrze musi przeniknąć do jego wnętrza – czas potrzebny na zajście

Sterylizacja parą wodną pod ciśnieniem

Nasycona para wodna powoduje gwałtowną hydrolizę denaturację i koagulację enzymów i struktur komórkowych. temperatura: 108–134 °C;

Sterylizacja parą wodną pod ciśnieniem - zastosowanie

roztwory wodne odzież ochronna, opatrunki, narzędzia

sączki - średnica

Sączki o średnicy porów 0,22 mikrometra usuwają z roztworu grzyby, pierwotniaki, bakterie, ich przetrwalniki oraz wirusy. sączki o średnicy porów 0,45 mikrometra zatrzymują tylko zanieczyszczenia mechaniczne i część bakterii.

Tlenek etylenu

czynnik o działaniu alkilującym bakterio- i wirusobójczy. W wyższych stężeniach niszczy też przetrwalniki. Tlenkiem etylenu wyjaławia się materiały i sprzęt medyczny z tworzyw sztucznych, które mogłyby odkształcać się po wpływem temperatury, np. cewniki.

kontrola leków do podawania pozajelitowego

1. wizualna 2. szczelności zamknięć 3. ilości preparatu w naczyniu 4. fizykochemiczna odczynu r-rów 5. chemiczna tożsamości i zawartości

odwrócona osmoza

mikropory błony. Można wyróżnić 2 odrębne mechanizmy tego procesu: oddzielanie soli mineralnych i wychwyt subst. organicznych

pirogeny

Wyróżniamy pirogeny egzogenne i endogenne. Najlepiej znanym pirogenem egzogennym jest endotoksyna bakterii gram ujemnych (lipopolisacharyd). Wspólną cechą wszystkich pirogenów egzogennych jest to że mają one na tyle dużą

Promieniowanie UV

zmienia strukturę kwasów nukleinowych dlatego najsilniej działa na formy wegetatywne drobnoustrojów. Używa się fal o długości 210–328 nm (najbardziej aktywne jest promieniowanie o

wyjaławianie opakowań

1. szklane - temicznie w suszarce (122°C 20 min) 2. plastikowe - chemicznie (ogrzewać w r-rze środka przez 30min- T=90°C)

Wyjaławianie powietrza

–hydrofobowe saczki membranowe; –filtry HEPA –promieniowanie nadfioletowe (210 - 328 nm najsk: 254)

Sposoby depirogenizacji

1. suche gorące powietrze (200C, 1h; 250C, 30 min) 2. saczki ze spiekiem szklanym G5 3. saczki celulozowe 4.świece membranowe 5. ytrząsanie z węglem atywnym + dodatkowe sączenie klarujące przez sączek ze spiekiem szklanym G4

szkło - badanie obojętności chemicznej

metoda powierzchniowa: 1. próba graniczna 2. miareczkowanie wyługowanych ze szkła alkaliów

kontrola jakości zamknięć gumowych

ze względu na właściwości: 1. mechaniczne 2. chemiczne 3. biologiczne (toksyczności)

kontrola jakości zamknięć gumowych - właściwości mechaniczne

badanie: 1. szczelności zamknięć 2. elastyczności po przebiciu igłą oraz siły zacisku igły 3. odporności na kruszenie podczas przebijania grubą igłą punkcyjną o śr. 2 4mm 4. kleistości

kontrola jakości zamknięć gumowych - właściwości chemiczne

oznaczanie: 1. związków redukcyjnych 2. graniczna na cynk 3. na chlorki 4. zawartość metali ciężkich 5. zawartość soli amonowych 6. zmętnienia wyciągu wodnego 7. zmian odczynu (pH) 8. absorbancji w świetle ultrafioletowym

kontrola jakości zamknięć gumowych - właściwości biologiczne

badanie toksyczności na: 1. myszach 2. rozwielitkach 3. królikach 4. spermie byków i hodowli tkankowej 5. hemolizę in vitro 6. rybach gupikach (Lebistes reticulatus)

sączenie klarujące

1. sączki z wkładkami celulozowymi 2. sączki ze spiekiem szklanym G3, G4

sączenie wyjaławiające

1. sączki membranowe 2. sączki głębokie (z mat. włóknistych) 3. sączki zespolone

sączenie - depirogenacja

1. sączki ze spiekiem szklanym G5 2.świece membranowe 3. sączki celulozowe

przedmioty wyjaławiane suchym gorącym powietrzem

1. metal 2. ceramika 3. szkło 4. niektóre ciecze (oleje parafina, wazelina) 5. proszki (talk ZnO)

przedmioty wyjaławiane parą wodną

1. r-ry wodne 2. szkło 3. drobna aparatura (sączki metalowe i szklane) 4. tkaniny

wskaźniki temperatury wyjaławiania

1. chemiczne (fenantren sorbitol, rezorcyna, tiomocznik) 2. orientacyjne - wata (brunatnaw T=180C, zwęglona przy 200C)3. biologiczne - kontrola skuteczności wyjaławiania

sporotesty

bioindykatory - B. subtilis B. cereus var. mycoides, B. megaterium, B. stearotermophilus na

kontrola wizualna

1. czystości 2. przezroczystości 3. zabarwienia

kontrola biologiczna

1. badanie jałowości 2. nieobecności pirogenów 3. nieobecności substancji histaminopodobnych

badanie szczelności ampułek

wyjęte z autoklawu ampułki zanurzyć w 0,5% r-rze błękitu metylowego. po kilku minutach wyjąć i opłukać. sprawdzić zabarwienie r-ru.

badanie na obecność zanieczyszczeń nierozpuszczalnych w płynach do wstrzykiwań

1. w pomieszczeniach zaciemnionych 2. na tle ekranów: a) matowego czarnego b) matowego białego 3. oświetlenie boczne - 2 żarówki 60W

badanie jałowości r-rów do podania pozajelitowego

1. pobranie 5ml próbki 2. wykonanie posiewu w odpowiednim podłożu (10ml)1. pobranie 5ml próbki 2. wykonanie posiewu w odpowiednim podłożu (10ml)

kontrola leków do podawania pozajelitowego

zw. leczniczego i subst. pomocniczych 6. biologiczna 7. konsystencji r-rów i zawiesin olejowych 8. wypełnienia ampułek gazem obojętnym

destylacja termokompresyjna

stos. temp 105 – 135 st. C i odpowiednie ciśn. Poprzez wprowadzenie pary wodnej do komory oczyszczającej dochodzi do odwirowania (przyspieszenie – ok 500x większe niż ziemskie) śladowych ilości np. jonów metali. Metoda ma zalety: 1.

destylacja termokompresyjna

woda otrzymana jest wolna od mikrokropelek wody i sterylna 2. podczas procesu dochodzi do samosterylizacji aparatury, 3. aparatura bardzo szczelna, zużywa mało energii, niepotrzebna jest woda chłodząca

Tyndalizacja

pasteryzacja frakcjonowana metoda konserwacji żywności która polega na trzykrotnej pasteryzacji przeprowadzanej co 24 godziny. Mechanizm działania: 1. pierwsza pasteryzacja zabija głównie

Promieniowanie jonizujące

Źródłem tego promieniowania mogą być na przykład izotopy emitujące promieniowanie

Promieniowanie jonizujące

gamma – zwykle używa się izotopu kobaltu 60Co. Metodę tę stosuje się do wyjaławiania materiałów termolabilnych – wyrobów medycznych jednorazowego użytku produktów leczniczych, kosmetyków oraz materiałów transplantacyjnych.

Promieniowanie UV

długości fali 254 nm), emitowanych np. przez lampy rtęciowe (niskociśnieniowa rura z kwarcu, wypełniona parami rtęci). wyjaławia się w ten sposób na ogół tylko powietrze lub powierzchnię przedmiotów.