POWSZECHNY XIX wiek- pojęcia

Tulon

Twierdza, w której skryli się zbuntowani jakobini, odzyskana przez Napoleona Bonaparte podczas jego kariery generalskiej.

Pokój w Campo Formio

Pokój francusko-austriacki; Franciszek II zrzeka się Belgii, Lombardii i lewego brzegu Renu.

Bitwa pod piramidami

Bitwa Napoleona przeciwko Anglii, zakończona zwycięstwem Francji, która zajęła Kair.

Przewrót 18 brumaire'a

Obalenie dyrektoriatu i utworzenie konsulatu z Napoleonem jako pierwszym konsulem.

Ciało Prawodawcze

Organ przyjmujący i odrzucający projekty ustaw, bez prawa dyskusji, podczas trwania konsulatu Napoleona.

Departament

Jednostka administracyjna, zawierająca w sobie powiaty, podzielone na gminy.

Prefekci

Urzędnicy, stojący na czele departamentów.

Pius VII

Papież. Zawiązał konkordat z Napoleonem, zezwalając na konfiskatę i sprzedaż majątku kościelnego, nowy podział diecezji, prawo konsula na wysuwania kandydatów na biskupów.

Kodeks Napoleona

Kodeks prawa cywilnego, stworzony przez Napoleona.

Pokój w Luneville

Pokój francusko-austriacki, zawarty po klęskach Austrii pod Marengo i Hochenlinden. Potwierdzał postanowienia z Campo Formio.

Bitwa pod Trafalgarem

Bitwa morska połączonych sił Austrii i Rosji podczas III kolacji antynapoleońskiej. Zakończona klęską Francji.

Horacy Nelson

Admirał angielski, dowodzący pod Trafalgarem, zginął w końcowej fazie bitwy.

Bitwa pod Austerlitz

Bitwa III koalicji antynapoleońskiej, zakończona klęską koalicjantów. Zwana "bitwą 3 cesarzy".

Traktat w Preszburgu

Traktat kończący bitwy III koalicji antynapoleońskiej, oderwał od Francji Istrię i Wenecję.

Traktat w Tylży

Traktat pokojowy Napoleona z Aleksandrem I, zawarty po bitwach IV koalicji antynapoleońskiej; pod Jeną i Auerstadt oraz Iławą Pruską i Frylandem. Z ziem zabranym Prusom utworzono Księstwo W-wskie, Królestwo Westfalii, Wolne Miasto Gdańsk. Rosja otrzymała okręg białostocki.

Związek Reński

Związek 16 południowych i zachodnich państewek niemieckich ze statutem protektoratu wobec Francji.

Blokada kontynentalna

Blokada Francuska, wymierzona przeciwko Anglii, osłabiająca gospodarkę brytyjską, odcinając ja od rynku zbytu.

Józef Bonaparte

Brat Napoleona, osadzony na tronie hiszpańskim. Jego polityka spowodowała powstanie ludności, stłumione przez Napoleona.

Bitwa pod Wangram

Bitwa francusko-austriacka V koalicji antynapoleońskiej. Zakończona klęską Austrii.

Pokój w Schonbrunn

Pokój kończący walki V koalicji antynapoleońskiej, zawarty po bitwie pod Wangram. Francja uzyskała terytoria nad Adriatykiem, a Rosja jako jej sojusznik- okręg tarnopolski.

Michał Kutuzow

Dowódca wojsk rosyjskich w czasie bitwy pod Borodino z okresu walk francusko-ros.

Bitwa pod Borodino

Bitwa francusko-rosyjska. Przegrana przez Rosję otworzyła Francuzom drogę do Moskwy.

Berezyna

Rzeka, przez którą przeprawiały się wojska francuskie, wycofując się z Rosji. Francuzów zaatakowali wtedy Rosjanie.

Szaserzy

Formacja lekkiej kawalerii w armii francuskiej.

Karabinierzy

Ciężka jazda francuska.

Bitwa narodów

Bitwa rozegrana pod Lipskiem, między Francją, a koalicją rosyjsko-prusko-austriacką.

Kongres wiedeński

Kongres pokojowy państw europejskich, porządkujący kształt terytorialny i stosunki polityczne po koalicjach antynapoleońskich.

Komisja Ogólna

Komisja o największym prawie głosu podczas kongresu wiedeńskiego, tworzony przez przedstawicieli 6 państw; Rosji, Austrii, Prus, Anglii, Francji i Hiszpanii.

Zasada legitymizmu

Zasada, przyjęta na kongresie wiedeńskim, opracowana przez Talleyranda; żaden władca nie mógł być usunięty przez poddanych.

Gebhard Blucher

Dowódca armii pruskiej pod Ligny. Rozgromił armie francuską.

Bitwa pod Waterloo

Decydujące starcie wojsk francuskich z koalicją angielsko-pruską, przegrane przez Napoleona, którego zesłano na wyspę św. Heleny.

Związek Niemiecki

Związek 34 państewek niemieckich i 4 wolnych miast, pod przewodnictwem Austrii.

Bundestag

Dwuizbowy parlament, obradujący we Frankfurcie nad Menem.

Święte Przymierze

Związek Austrii, Prus i Rosji, mający gwarantować bezpieczeństwo przywróconych na tron monarchów i zapobiegać rewolucjom.

Karta konstytucyjna

Dokument, podpisany przez Ludwika XVIII, gwarantujący równość obywateli wobec prawa, wolność sumienia i dwuizbowy parlament.

Karol X

Następca Ludwika XVIII. Usiłował przywrócić monarchie absolutną, doszło do rewolucji lipcowej i obalenia monarchy.

Ludwik Filip

Następca Karola X. Jego polityka wywołała rewolucję lutową i przywrócenie ustroju republikańskiego.

Ludwik Napoleon Bonaparte

Prezydent Francji, a potem cesarz.