|
Frage |
Antworten |
|
a contrario Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
a posteriori Lernen beginnen
|
|
z następstwa (z następstwa o przyczynach)
|
|
|
|
a priori Lernen beginnen
|
|
z wcześniejszego; to, co wcześniejsze
|
|
|
|
ab initio Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
ad Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
ad absurdum Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
ad acta Lernen beginnen
|
|
do akt, sprawa odłożona jako załatwiona
|
|
|
|
ad eventum Lernen beginnen
|
|
dla wywołania określonych skutków
|
|
|
|
ad exemplum Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
ad finem Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
ad hoc Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
ad interim Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
ad oculos Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
ad personam Lernen beginnen
|
|
w odniesieniu do konkretnej osoby
|
|
|
|
ad probationem Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
ad rem Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
ad solemnitatem Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
ad vocem Lernen beginnen
|
|
w nawiązaniu do poprzedniej wypowiedzi dosłownie: "do głosu" poprzednika
|
|
|
|
alieno nomine Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
altera pars Lernen beginnen
|
|
druga strona, przeciwnik w sporze
|
|
|
|
analogia iuris Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
analogia legis Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
argumentum a contrario Lernen beginnen
|
|
uzasadnienie (twierdzenie, dowód) z przeciwieństwa
|
|
|
|
argumentum a fortiori Lernen beginnen
|
|
uzasadnienie (argument) z mocniejszego
|
|
|
|
argumentum a maiori ad minus Lernen beginnen
|
|
wnioskowanie z większego o mniejszym
|
|
|
|
argumentum a minori ad maius Lernen beginnen
|
|
wnioskowanie z mniejszego o większym
|
|
|
|
argumentum a simile Lernen beginnen
|
|
uzasadnienie (argument) z podobieństwa
|
|
|
|
argumentum ad personam Lernen beginnen
|
|
argument odnoszący się do osoby
|
|
|
|
argumentum ex (a) silentio Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
bona fides Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
casus fortuitus Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
causa cognita Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
causa donandi Lernen beginnen
|
|
podstawa prawna przysporzeń nieodpłatnych
|
|
|
|
causa finita Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
causa obligandi Lernen beginnen
|
|
podstawa prawna zaciągnięcia zobowiązań
|
|
|
|
communi consensu Lernen beginnen
|
|
za zgodą ogółu, przy powszechnej zgodzie
|
|
|
|
communis opinio Lernen beginnen
|
|
powszechny pogląd, powszechne przekonanie
|
|
|
|
condicio sine qua non Lernen beginnen
|
|
warunek nieodzowny; warunek bez którego nie może zaistnieć dana czynność
|
|
|
|
consensus Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
contra legem Lernen beginnen
|
|
wbrew ustawie, w sposób sprzeczny z prawem
|
|
|
|
contra/adversus bonos mores Lernen beginnen
|
|
wbrew dobrym obyczajom, sprzecznie z dobrymi obyczajami
|
|
|
|
corpus delicti Lernen beginnen
|
|
przedmiot będący dowodem popełnienia przestępstwa
|
|
|
|
culpa Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
culpa in contrahendo Lernen beginnen
|
|
niedbalstwo przy zawieraniu umowy
|
|
|
|
culpa in custodiendo Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
culpa in eligendo Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
culpa lata Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
de Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
de facto Lernen beginnen
|
|
faktycznie, w istocie, w rzeczywistości
|
|
|
|
de iure Lernen beginnen
|
|
prawnie, formalnie; zgodnie z obowiązującym prawem
|
|
|
|
de lege ferenda Lernen beginnen
|
|
co do przyszłego unormowania, co do prawa postulowanego (o ustawie, która dopiero ma być w przyszłości/powinna być uchwalona)
|
|
|
|
de lege lata Lernen beginnen
|
|
z punktu widzenia prawa obowiązującego
|
|
|
|
desuetudo Lernen beginnen
|
|
utrata mocy obowiązującej normy prawnej w skutek jej długotrwałego niestosowania
|
|
|
|
diligentia quam suis rebus Lernen beginnen
|
|
staranność właściwa przy prowadzeniu własnych spraw
|
|
|
|
ex Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
ex aequo et bono Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
ex ante Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
ex contractu Lernen beginnen
|
|
zobowiązanie powstałe z kontraktu
|
|
|
|
ex delicto Lernen beginnen
|
|
zobowiązanie powstałe z czynu niedozwolonego
|
|
|
|
ex iure Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
ex lege Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
ex nunc Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
ex officio Lernen beginnen
|
|
z urzędu, z urzędowego obowiązku
|
|
|
|
ex post Lernen beginnen
|
|
po fakcie, ocena faktów już po ich zaistnieniu
|
|
|
|
ex professo Lernen beginnen
|
|
z racji pełnionego zawodu, funkcji
|
|
|
|
ex tunc Lernen beginnen
|
|
z mocą wsteczną, od tamtej chwili
|
|
|
|
expressis verbis Lernen beginnen
|
|
dobitnymi słowami, wyraźnie, dokładnie, dobitnie
|
|
|
|
facta concludentia Lernen beginnen
|
|
zdarzenia faktyczne, które wyrażają domniemaną wolę danej osoby; wyrażenie określające dorozumiane oświadczenie woli
|
|
|
|
facta notoria Lernen beginnen
|
|
fakty notoryjne, powszechnie znane
|
|
|
|
falsa demonstratio Lernen beginnen
|
|
mylne oznaczenie (rzeczy albo osoby)
|
|
|
|
falsus procurator Lernen beginnen
|
|
pełnomocnik działający bez umocowania
|
|
|
|
favor debitoris Lernen beginnen
|
|
ochrona dłużnika, przychylność dla dłużnika
|
|
|
|
favor testamenti Lernen beginnen
|
|
przychylna interpretacja testamentu
|
|
|
|
fictio iuris Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
ibidem Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
idem Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
in Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
in absentia Lernen beginnen
|
|
pod nieobecność, podczas nieobecności
|
|
|
|
in abstracto Lernen beginnen
|
|
w oderwaniu (od konkretnej sytuacji)
|
|
|
|
in concreto Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
in continuo Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
in corpore Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
in dubio Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
in extenso Lernen beginnen
|
|
w całości, dokładnie, w pełnym brzmieniu, w całej rozciągłości
|
|
|
|
in fine Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
in flagranti Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
in fraudem legis Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
in nomine Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
in solidum Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
in spe Lernen beginnen
|
|
być może w przyszłości (dosłownie: "w nadziei")
|
|
|
|
in suspenso Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
in toto Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
incompatibilitas Lernen beginnen
|
|
zakaz równoczesnego piastowania określonych stanowisk publicznych
|
|
|
|
inter absentes Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
inter partes Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
inter praesentes Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
ipso facto Lernen beginnen
|
|
tym samym, z samego faktu
|
|
|
|
ipso iure Lernen beginnen
|
|
mocy prawa, z mocy samego prawa
|
|
|
|
iurisdictio Lernen beginnen
|
|
orzekanie, prawo do orzekania
|
|
|
|
ius cogens Lernen beginnen
|
|
normy prawne obowiązujące bezwzględnie
|
|
|
|
ius dispositívum Lernen beginnen
|
|
normy prawne obowiązujące względnie
|
|
|
|
ius privatum Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
ius publicum Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
ius sanguinis Lernen beginnen
|
|
prawo krwi (zasada nabycia obywatelstwa)
|
|
|
|
ius soli Lernen beginnen
|
|
prawo ziemi (zasada nabycia obywatelstwa)
|
|
|
|
ius, iuris Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
iusta causa Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
iustitia, -ae Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
lege artis Lernen beginnen
|
|
prawidłowo, według reguł sztuki
|
|
|
|
lege non distinguente Lernen beginnen
|
|
ustawa nie czyni różnicowania
|
|
|
|
lex generalis Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
lex imperfecta Lernen beginnen
|
|
norma prawna pozbawiona jakiejkolwiek sankcji
|
|
|
|
lex minus quam perfecta Lernen beginnen
|
|
norma prawna opatrzona tylko sankcją represyjną (karną)
|
|
|
|
lex perfecta Lernen beginnen
|
|
norma prawna opatrzona sankcją nieważności
|
|
|
|
lex plus quam perfecta Lernen beginnen
|
|
to norma prawna opatrzona sankcją represyjną (karną) oraz sankcją nieważności
|
|
|
|
lex specialis Lernen beginnen
|
|
ustawa specjalna, przepis szczególny
|
|
|
|
lex, legis Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
modus operandi Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
mortis causa Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
mutatis mutandis Lernen beginnen
|
|
po zmianie tego, co powinno być zmienione
|
|
|
|
numerus clausus Lernen beginnen
|
|
określona liczba, liczba zamknięta, ograniczona, wyliczanie enumeratywne
|
|
|
|
per analogiam Lernen beginnen
|
|
przez podobieństwo, analogię
|
|
|
|
per facta concludentia Lernen beginnen
|
|
przez zdarzenia faktyczne, które wyrażają domniemaną wolę danej osoby; wyrażenie określające wyrażenie woli przez czynności prawne dorozumiane
|
|
|
|
per procura Lernen beginnen
|
|
w zastępstwie, na podstawie pełnomocnictwa
|
|
|
|
persona non grata Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
pleno titulo (P.T.) Lernen beginnen
|
|
z zachowaniem pełnego tytułu (jaki się komu należy)
|
|
|
|
post factum Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
post mortem Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
praesumptio iuris ac de iure Lernen beginnen
|
|
domniemanie niedopuszczające przeciwdowodu
|
|
|
|
praesumptio iuris tantum Lernen beginnen
|
|
domniemanie możliwe do obalenia
|
|
|
|
prima facie Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
pro futuro Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
pro publico bono Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
quorum Lernen beginnen
|
|
liczba członków podmiotu zbiorowego, których obecność podczas głosowania jest konieczna, aby decyzje w nim podjęte były ważne
|
|
|
|
ratio legis Lernen beginnen
|
|
podstawa (przyczyna, motyw, cel, sens) uchwalenia danej ustawy
|
|
|
|
rebus sic stantibus Lernen beginnen
|
|
przy zachowaniu istniejących okoliczności
|
|
|
|
reformatio in peius Lernen beginnen
|
|
zmiana na gorsze, zmiana orzeczenia na mniej korzystne dla jednej ze stron
|
|
|
|
sensu largo Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
sensu stricto [ale samo: „stricte” – ściśle] Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
status quo Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
suo nomine Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
tertium non datur Lernen beginnen
|
|
nie ma trzeciej możliwości
|
|
|
|
ut infra Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
ut supra Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
utilitas publica Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
vacatio legis Lernen beginnen
|
|
okres pomiędzy ogłoszeniem aktu prawnego a jego wejściem w życie
|
|
|
|
verba legis Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
vice versa Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
vis absoluta Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
vis compulsíva Lernen beginnen
|
|
|
|
|
|
vis maior Lernen beginnen
|
|
|
|
|
