Moja lekcja

Kodeks cywilny reguluje stosunki

cywilnoprawne między osobami fizycznymi i osobami prawnymi.

Ustawa nie ma mocy wstecznej, chyba że

to wynika z jej brzmienia lub celu.

Nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze

społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony.

Ciężar udowodnienia faktu spoczywa na

osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.

Jeżeli ustawa uzależnia skutki prawne od dobrej lub złej wiary, domniemywa się

istnienie dobrej wiary.

Zdolność prawną ma

każdy człowiek od chwili urodzenia

W razie urodzenia się dziecka domniemywa się, że

przyszło ono na świat żywe

Pełnoletnim jest, kto

ukończył lat osiemnaście lub zawarł związek małżeński

Małoletni uzyskuje pełnoletność poprzez

Zawarcie małżeństwa. Nie traci jej w razie unieważnienia małżeństwa.

Pełną zdolność do czynności prawnych nabywa się z chwilą

uzyskania pełnoletności

Nie mają zdolności do czynności prawnych osoby, które

nie ukończyły lat trzynastu, oraz osoby ubezwłasnowolnione całkowicie.

Osoba, która ukończyła lat trzynaście, może być ubezwłasnowolniona całkowicie, jeżeli

wskutek choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych, w szczególności pijaństwa lub narkomanii, nie jest w stanie kierować swym postępowaniem.

Dla ubezwłasnowolnionego całkowicie ustanawia

opiekę, chyba że pozostaje pod władzą rodzicielską

Czynność prawna dokonana przez osobę, która nie ma zdolności do czynności prawnych, jest

nieważna

gdy osoba niezdolna do czynności prawnych zawarła umowę należącą do umów powszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego, umowa taka staje się

ważna, chyba że pociąga za sobą rażące pokrzywdzenie osoby niezdolnej do czynności prawnych.

Ograniczoną zdolność do czynności prawnych mają

małoletni, którzy ukończyli lat trzynaście, oraz osoby ubezwłasnowolnione częściowo.

Osoba pełnoletnia może być ubezwłasnowolniona częściowo z powodu

horoby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych, w szczególności pijaństwa lub narkomanii, jeżeli stan tej osoby nie uzasadnia ubezwłasnowolnienia całkowitego, lecz potrzebna jest pomoc do prowadzenia jej spraw.

Dla osoby ubezwłasnowolnionej częściowo ustanawia się

kuratelę

do ważności czynności prawnej, przez którą osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych zaciąga zobowiązanie lub rozporządza swoim prawem, potrzebna jest

zgoda jej przedstawiciela ustawowego

Ważność umowy, która została zawarta przez osobę ograniczoną w zdolności do czynności prawnych bez wymaganej zgody przedstawiciela ustawowego, zależy od

potwierdzenia umowy przez tego przedstawiciela

Osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych może sama potwierdzić umowę po

uzyskaniu pełnej zdolności do czynności prawnych.

Strona, która zawarła umowę z osobą ograniczoną w zdolności do czynności prawnych, nie może powoływać się

na brak zgody jej przedstawiciela ustawowego. Może jednak wyznaczyć temu przedstawicielowi odpowiedni termin do potwierdzenia umowy; staje się wolna po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu.

Jeżeli osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych dokonała sama jednostronnej czynności prawnej, do której ustawa wymaga zgody przedstawiciela ustawowego, czynność jest

nieważna

Osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych może bez zgody przedstawiciela ustawowego zawierać

umowy należące do umów powszechnie zawieranych w drobnych bieżących sprawach życia codziennego.

Osoba ograniczona w zdolności do czynności prawnych może bez zgody przedstawiciela ustawowego rozporządzać

swoim zarobkiem, chyba że sąd opiekuńczy z ważnych powodów inaczej postanowi.

Za konsumenta uważa się

osobę fizyczną dokonującą z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową.

Dobra osobiste człowieka

pozostają pod ochroną prawa cywilnego i stanowią katalog otwarty

Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem,

może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne.

Miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest

miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu.

Miejscem zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską jest

miejsce zamieszkania rodziców

Jeżeli władza rodzicielska przysługuje na równi obojgu rodzicom mającym osobne miejsce zamieszkania, miejsce zamieszkania dziecka jest

u tego z rodziców, u którego dziecko stale przebywa. Jeżeli dziecko nie przebywa stale u żadnego z rodziców, jego miejsce zamieszkania określa sąd opiekuńczy.

Miejscem zamieszkania osoby pozostającej pod opieką jest

miejsce zamieszkania opiekuna

Ile można mieć miejsc zamieszkania?

tylko jedno

Zaginiony może być uznany za zmarłego, jeżeli upłynęło lat

dziesięć od końca roku kalendarzowego, w którym według istniejących wiadomości jeszcze żył

gdyby w chwili uznania za zmarłego zaginiony ukończył lat siedemdziesiąt, wystarcza upływ lat

pięciu

Uznanie za zmarłego nie może nastąpić przed końcem roku kalendarzowego, w którym zaginiony ukończyłby lat

dwadzieścia trzy

Kto zaginął w czasie podróży powietrznej lub morskiej w związku z katastrofą statku lub okrętu albo w związku z innym szczególnym zdarzeniem, ten może być uznany za zmarłego po upływie

sześciu miesięcy od dnia katastrofy/innego zdarzenia

Kto zaginął w związku z bezpośrednim niebezpieczeństwem dla życia nieprzewidzianym w paragrafach poprzedzających, ten może być uznany za zmarłego po upływie

roku od dnia, w którym niebezpieczeństwo ustało albo według okoliczności powinno było ustać.

Domniemywa się, że zaginiony zmarł w chwili

oznaczonej w orzeczeniu o uznaniu za zmarłego.

eżeli kilka osób utraciło życie podczas grożącego im wspólnie niebezpieczeństwa

domniemywa się,że zmarły jednocześnie

Osobami prawnymi są

Skarb Państwa i jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną.

Ułomna osoba prawna to

jednostka organizacyjna, niebędąca osobą prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną

Jednostka organizacyjna uzyskuje osobowość prawną z chwilą

wpisu do rejestru, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej

Osoba prawna działa przez

swoje organy w sposób przewidziany w ustawie i w opartym na niej statucie.

Siedzibą osoby prawnej jest

miejscowość, w której ma siedzibę jej organ zarządzający.

Przedsiębiorcą jest

osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna, o której mowa w art. 331 § 1, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.

Przedsiębiorca działa pod

firmą

Firmą osoby fizycznej jest

jej imię i nazwisko. Nie wyklucza to włączenia do firmy pseudonimu lub określeń wskazujących na przedmiot działalności przedsiębiorcy, miejsce jej prowadzenia oraz innych określeń dowolnie obranych.

Firmą osoby prawnej jest

jej nazwa

Czy można zbyć firmę?

Firma nie może być zbyta.

Czy można zbyć przedsiębiorstwo?

tak

Mieniem jest

własność i inne prawa majątkowe

Rzeczami w rozumieniu kc są

tylko przedmioty materialne

Nieruchomościami są

części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Częścią składową rzeczy jest

wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego.

Przedmioty połączone z rzeczą tylko dla przemijającego użytku nie stanowią jej

części składowych.

do części składowych gruntu należą w szczególności

udynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania.

Przynależnościami są

rzeczy ruchome potrzebne do korzystania z innej rzeczy (rzeczy głównej) zgodnie z jej przeznaczeniem, jeżeli pozostają z nią w faktycznym związku odpowiadającym temu celowi.

Nie może być przynależnością rzecz

nienależąca do właściciela rzeczy głównej

Przynależność nie traci tego charakteru przez

przemijające pozbawienie jej faktycznego związku z rzeczą główną

Pożytkami naturalnymi rzeczy są

jej płody i inne odłączone od niej części składowe, o ile według zasad prawidłowej gospodarki stanowią normalny dochód z rzeczy.

Pożytkami cywilnymi rzeczy są

dochody, które rzecz przynosi na podstawie stosunku prawnego.

Pożytkami prawa są

dochody, które prawo to przynosi zgodnie ze swym społeczno-gospodarczym przeznaczeniem.

Przedsiębiorstwo jest

zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Katalog składników przedsiębiorstwa jest

otwarty

Czynność prawna wywołuje nie tylko skutki w niej wyrażone, lecz również te, które wynikają z

ustawy, z zasad współżycia społecznego i z ustalonych zwyczajów.

Czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest

nieważna

Czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego jest

nieważna

Oświadczenie drugiej stronie woli zawarcia umowy stanowi ofertę, jeżeli

określa istotne postanowienia tej umowy

Oferta złożona w postaci elektronicznej wiąże składającego, jeżeli

druga strona niezwłocznie potwierdzi jej otrzymanie.

Umowa może być zawarta w drodze

aukcji albo przetargu

Ogłoszenia, reklamy, cenniki i inne informacje, skierowane do ogółu lub do poszczególnych osób, poczytuje się w razie wątpliwości

nie za ofertę, lecz za zaproszenie do zawarcia umowy.

Do zachowania pisemnej formy czynności prawnej wystarcza

złożenie własnoręcznego podpisu

Osoba niemogąca pisać, lecz mogąca czytać może złożyć oświadczenie woli w formie

pisemnej bądź w ten sposób, że

Oświadczenie woli złożone przez osobę, która z jakichkolwiek powodów znajdowała się w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli jest

nieważne

Uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli, które zostało złożone innej osobie pod wpływem błędu lub groźby,

następuje przez oświadczenie złożone tej osobie na piśmie. Uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli, które zostało złożone innej osobie pod wpływem błędu lub groźby,

Warunek niemożliwy, jak również warunek przeciwny ustawie lub zasadom współżycia społecznego pociąga za sobą

nieważność czynności prawnej

Umocowanie do działania w cudzym imieniu może opierać się na

ustawie (przedstawicielstwo ustawowe) albo na oświadczeniu reprezentowanego (pełnomocnictwo).

Pełnomocnictwo ogólne obejmuje umocowanie do czynności

zwykłego zarządu. Do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu potrzebne jest pełnomocnictwo określające ich rodzaj, chyba że ustawa wymaga pełnomocnictwa do poszczególnej czynności.

Jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być

udzielone w tej samej formie

Pełnomocnictwo ogólne powinno być pod rygorem nieważności udzielone

na piśmie

Okoliczność, że pełnomocnik jest ograniczony w zdolności do czynności prawnych

nie ma wpływu na ważność czynności dokonanej przez niego w imieniu mocodawcy.

Jednostronna czynność prawna dokonana w cudzym imieniu bez umocowania lub z przekroczeniem jego zakresu jest

nieważna

eżeli mocodawca ustanowił kilku pełnomocników z takim samym zakresem umocowania

każdy z nich może działać samodzielnie, chyba że co innego wynika z treści pełnomocnictwa

Prokura jest

pełnomocnictwem udzielonym przez przedsiębiorcę podlegającego obowiązkowi wpisu do rejestru przedsiębiorców, które obejmuje umocowanie do czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Prokura powinna być pod rygorem nieważności udzielona na

piśmie

Prokurentem może być

osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych.

Prokura może być udzielona kilku osobom łącznie (prokura łączna) lub oddzielnie?

tak

Czy prokura nie może być przeniesiona. Prokurent może ustanowić pełnomocnika do poszczególnej czynności lub pewnego rodzaju czynności?

tak

Kiedy można odwołać prokurę?

Prokura może być w każdym czasie odwołana.

Kiedy wygasa prokura?

Prokura wygasa ze śmiercią prokurenta. § 4. Śmierć przedsiębiorcy ani utrata przez niego zdolności do czynności prawnych nie powoduje wygaśnięcia prokury.

Udzielenie i wygaśnięcie prokury przedsiębiorca powinien zgłosić do

rejestru przedsiębiorców

Termin oznaczony w dniach kończy się z

upływem dnia ostatniego

Jeżeli termin jest oznaczony na początek, środek lub koniec miesiąca, rozumie się przez to

pierwszy, piętnasty lub ostatni dzień miesiąca.

Jeżeli koniec terminu do wykonania czynności przypada na dzień uznany ustawowo za wolny od pracy, termin

upływa dnia następnego

Przedawnieniu ulegają

Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe

zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przed upływem terminu jest

nieważne

Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat... a dla roszczeń okresowych/działalności gosp

lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata.

Czy można skracać albo przedłużać terminy przedawnienia?

Terminy przedawnienia nie mogą być skracane ani przedłużane przez czynność prawną.

Bieg przedawnienia rozpoczyna się od

dnia, w którym roszczenie...

Przedawnienie względem osoby, która nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych, nie może skończyć się wcześniej niż z upływem lat

wóch od ustanowienia dla niej przedstawiciela ustawowego albo od ustania przyczyny jego ustanowienia.

Po każdym przerwaniu przedawnienia

biegnie ono na nowo

właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy

W granicach określonych ......

Służebność drogi koniecznej to

Jeżeli nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich, właściciel może żądać od właścicieli gruntów sąsiednich ustanowienia za wynagrodzeniem potrzebnej służebności drogowej

Owoce opadłe z drzewa lub krzewu na grunt sąsiedni

stanowią jego pożytki. Nie stosuje się, gdy grunt sąsiedni jest przeznaczony na użytek publiczny.

Właściciel gruntu może wejść na grunt sąsiedni w celu usunięcia zwieszających się z jego drzew gałęzi lub owoców.

Właściciel sąsiedniego gruntu może jednak żądać naprawienia wynikłej stąd szkody.

Właściciel gruntu może obciąć i zachować dla siebie korzenie przechodzące z sąsiedniego gruntu.

To samo dotyczy gałęzi i owoców zwieszających się z sąsiedniego gruntu; jednakże w wypadku takim właściciel powinien uprzednio wyznaczyć sąsiadowi odpowiedni termin do ich usunięcia.

Umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy to:

Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości

Prawda czy fałsz? Własność nieruchomości nie może być przeniesiona pod warunkiem ani z zastrzeżeniem terminu.

Prawda

Umowa zobowiązująca do przeniesienia własności nieruchomości powinna być zawarta w formie

aktu notarialnego

Posiadacz nieruchomości niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat

dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze (zasiedzenie). § 2. Po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze.

Posiadacz rzeczy ruchomej niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada rzecz nieprzerwanie od lat

trzech jako posiadacz samoistny, chyba że posiada w złej wierze.

Pierwotne sposoby nabycia własności

zawłaszczenie, przemilczenie......

Pochodne sposoby nabycia własności

przez dziedziczenie w drodze nadania przez władzę przez umowę przenoszącą własność

Współwłasność oznacza,że

Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom

Współwłasność jest albo współwłasnością

w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

Domniemywa się, że udziały współwłaścicieli są

równe

Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem

bez zgody pozostałych współwłaścicieli.

Do rozporządzania rzeczą wspólną oraz do innych czynności, które przekraczają zakres zwykłego zarządu,

potrzebna jest zgoda wszystkich współwłaścicieli. W braku takiej zgody współwłaściciele, których udziały wynoszą co najmniej połowę, mogą żądać rozstrzygnięcia przez sąd,

Pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do

wielkości udziałów

Roszczenie windykacyjne to roszczenie

właściciela o wydanie rzeczy

Roszczenie negatoryjne to roszczenie

właściciela o zaprzestanie naruszeń i przywrócenie stanu poprzedniego

Roszczenie posesoryjne to roszczenie

posiadacza o zaprzestanie naruszeń

Użytkownie wieczyste dotyczy

gruntów państwowych lub samorządowych i może być udzielone osobom fizycznym i prawnym

Wieczysty użytkownik uiszcza przez czas trwania swego prawa

opłatę roczną

Ograniczonymi prawami rzeczowymi są:

użytkowanie, służebność, zastaw, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu oraz hipoteka.

Do ochrony praw rzeczowych ograniczonych stosuje się odpowiednio przepisy

przepisy o ochronie własności

Użytkowanie oznacza, że

Rzecz można obciążyć prawem do jej używania i do pobierania jej pożytków

Użytkowanie ustanowione na rzecz osoby fizycznej wygasa

najpóźniej z jej śmiercią

Służebność gruntowa wygasa wskutek niewykonywania przez lat

10

Służebność osobista wygasa

najpóźniej ze śmiercią uprawnionego

Służebności osobiste są

niezbywalne

Czy służebność osobistą można nabyć przez zasiedzenie?

NIE

Co to jest służebność przesyłu?

ustanowienie na nieruchomości, np. słupów elektrycznych, skrzynek telekomunikacyjnych, itd.

Zastaw?

W celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności można rzecz ruchomą obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel będzie mógł dochodzić zaspokojenia z rzeczy bez względu na to, czyją stała się własnością

Przedmiotem zastawu mogą być także prawa, jeżeli

są zbywalne

Posiadacz samoistny

Posiadaczem samoistnym jest ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel

Posiadacz zależny

To ten kto nią faktycznie włada jak użytkownik, zastawnik, najemca, dzierżawca lub mający inne prawo, z którym łączy się określone władztwo nad cudzą rzeczą

Zobowiązanie polega na tym, że

wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić.

Świadczenie może polegać na

działaniu lub zaniechaniu

Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel

nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Należyta staranność oznacza, że

Dłużnik obowiązany jest do staranności ogólnie wymaganej w stosunkach danego rodzaju

Wierzyciel może żądać osobistego świadczenia dłużnika tylko wtedy, gdy to wynika z

treści czynności prawnej, z ustawy albo z właściwości świadczenia.

Jeżeli dłużnik jest zobowiązany do świadczenia rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a jakość rzeczy nie jest oznaczona przez właściwe przepisy lub przez czynność prawną ani nie wynika z okoliczności, dłużnik powinien świadczyć rzeczy

średniej jakości

Odsetki od sumy pieniężnej należą się tylko wtedy, gdy to wynika z

czynności prawnej albo z ustawy, z orzeczenia sądu lub z decyzji innego właściwego organu.

Solidarność dłużników (bierna)

Kilku dłużników może być ......

Solidarność wierzycieli (czynna)

Kilku wierzycieli może być uprawnionych w ten sposób, że dłużnik może spełnić całe świadczenie do rąk jednego z nich, a przez zaspokojenie któregokolwiek z wierzycieli dług wygasa względem wszystkich

Zobowiązanie jest solidarne, jeżeli to wynika z

ustawy lub czynności prawnej

Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do

jej naprawienia

Prawda czy fałsz? Małoletni, który nie ukończył lat trzynastu, nie ponosi odpowiedzialności za wyrządzoną szkodę

PRAWDA

Spadek to sytuacja, gdy

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób

Powołanie do spadku wynika z

ustawy albo testamentu

Dziedziczenie ustawowe co do całości spadku następuje wtedy, gdy

spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą.

dziedziczenie ustawowe co do części spadku następuje wtedy, gdy

spadkodawca nie powołał do tej części spadkobiercy albo gdy którakolwiek z kilku osób, które powołał do całości spadku, nie chce lub nie może być spadkobiercą.

Spadkobierca może być uznany przez sąd za niegodnego, jeżeli

dopuścił się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy/...

Uznania spadkobiercy za niegodnego może żądać

Każdy, kto ma w tym interes

Spadkobierca nie może być uznany za niegodnego, jeżeli

spadkodawca mu przebaczył