Prawo spadkowe epoka feudalna

nie było wprost wyodrębnioną dziedziną prawa

było związane z prawem obligacyjnym i rzeczowym

-

był to jeden ze sposobów przenoszenia własności.

Cechy charakterystyczne:

1) proces dziedziczenia wiąże się z procesem wyodrębnienia własności indywidualnej

-

2) Różnorodność spadkobrania - terytorialna, stanowa, uzależniona od płci (kobiety wykluczone z dziedziczenia nieruchomości, częściowo dopuszczone do nieruchomości, w PL z czasem do nieruchomości)

-

3) ścieranie się dziedziczenia testamentowego z beztestamentowym

Dziedziczenie testamentowe

1) była to umowa jednostronna 2) testament był odwołalny - zjednywanie kochanek 3) wątpliwości czy można rozporządzać majątkiem rodzinnym wobec osób trzecich

Na rozwój dziedziczenia testamentowego miał wpływ:

1) indywidualizacja własności 2) rola kościoła (zbawienie duszy usynowienie Chrystusa); max 1/3 masy spadkowej 3) rola testamentu jako uściślenia udziałów spadkowych (nie zmienia się udziałów ale wskazuje co ma komu przypaść) 4) idea swobody testowania

Forma testamentu

1) do XIII wieku ustna (Polska, Ruś) 2) po XIII wieku przyjmuje się forma pisana 3) XIV wiek- dla nieruchomości przed sądem 4) pisemna dla ruchomości + 2 świadków

-

5) testament wojskowy (ustny przed hetmanem) 6) testament publiczny i prywatny 7) testamenty wzajemne i wspólne

treść testamentu

1) brak konieczności ustalania spadkobiercy - system zapisów 2) możliwość dziedziczenia testamentowego i beztestamentowego 3) wprowadzenie funkcji egzekutora testamentu

zakres testowania

1) Polska - XIII w. wykształcenie się części swobodnej (na Kościół), od XIV w. trzecizna (na kogo chcemy) -> ewolucja od usynowienia Chrystusa po swobodę testowania

-

2) Ograniczenie w Polsce testowania na rzecz kościoła (ruch egzekucyjny XVI w.) -> kościół odtąd dziedziczył na podstawie prawa miejskiego, jednak były to legaty na cele pobożne

Ochrona praw spadkowych najbliższych krewnych

1) zachowek - przejęte z Rzymu, upowszechnione w XVI w. -> ustawowy dziedzic w przypadku dziedziczenia testamentowego 1/2 tego co normalnie jednak jest to roszczenie.

-

2) rezerwa - niemożliwość dysponowania przez spadkodawcę jakąś konkretną częścią majątku - nie trzeba o to zabiegać.

Niegodność gdziedziczenia

a) krewnobójstwo b) gdy ktoś zgodził się na porwanie c) gdy doszło do mezaliansu d) proskrypcja - wywołanie za przestępstwo

Puścizna

majątek po zmarłym bez krewnych, kaduk. Monarcha po szlachcie, senior po wasalu, pan po chłopie.

Dziedziczenie beztestamentowe

1) wynikało z prawa zwyczajowego 2) ruchomości (w pierwszej kolejności synowie i krewni męscy) 3) po matce - córki lub siostry matki

-

3) nieruchomości (ograniczenia wynikające z istnienia