rzymskie prawo cywilne: proces zwyczajny(łacina) M. Kuryłowicz

ordo iudiciorum privatorum

postepowanie zwyczajne

cognitio extra ordinem

postepowanie nadzwyczajne

legis actio

proces legisakcyjny

per formulas

proces formułkowy

in iure

postepowanie przed urzednikiem magistraturalnym

apud iudicem

przed sędzia prywatnym

vim vi repellere licet

siłę wolno odeprzeć siłą

compromissum

umowy

episcopalis audientia

sądownictwo biskupie

actio

skarga, powodztwo

iurisdicatio

prawa prywatne

praetores, iudices

urzednik magistraturalny

praetor urbanus

pretor miejski

praetor peregrinus

pretor dla peregrynow

album iudicum

lista osob ("sędziów")

Decemviri stlitibus iudicandis- majacy rozstrzygac procesy, ktorzy pod koniec rzeczypospolitej sadzili sprawy o wolnosc

decemwirowie co to jest

centrumviri, trybunaly, ktore skladaly sie ze 100 pozniej 105 czlakow, a sadzily przede wszystkim duzej wagi sprawy spadkowe i o wlasnosc nieruchmosci a takze za czasu pryncypatu takze sprawy o wolnosc

centrumwirowie, co to

iurisdictio dzialalnoasc magistratury jurysdykcyjnej w pierwszym, organizacyjnym stadium procesu. w szerszym znaczeniu przez jurysdykcje rozumie sie wladze sadownicza i caka zwiazana z jej wykonywaniem dzialalnosc, w tym przeprowadzenie procesu i postepowania egzekucyjnego, postepowanie niesporne i inne postepowania szczegolne

jurystykcja, co to jest

iurisdictio contentiosa - procesowe, kieruje postepowaniem sadowym in iure

sadownictwo sporne, co

nieprocesowe, wspoldzialaja w dokonywaniu niektorych czynnosci prawnych

postepowanie niesporne

praefecti iuri dicundo

delogowanie przez pretora do roznych miejscowosci italii w swoim zastepstwie

cognitio, ozn ogolne rozpoznanie spornej sprawy przez magistrature lub sedziego poprzez ustalenie okolicznosci faktycznych i prawnych. w wezszym zakresie ozn w prawie rzymskim kazde zbadanie sprawy (causae cognito) przez pretora w stadium in iure lub w innym postepowaniu w celu wydania stosownej decyzji i udzielenia okreslonego srodka prawnego

kognicja, co ozn

forum competens

sad wlasciwy

edyl kurulny

magistratura od spraw targowych

praetor fideicommissarius

magistatura od zapisow spadkowcyh

sad centrumwiralny

sad o obalenie testamentu

actor sequitur forum rei

powod idzie za miejscem sadu pozwanego

forum delicti commissi

sad gdzie popelniono delikt

forum rei sitae

miejsce polozenia sprawy spornej (sąd)

forum contractus

(sad) miejsce zawarcia kontraktu

prorogatio fori

dowolnie wybranie sadu

reus actor

pozwany i powod

moznosc wystepowania w ogole w procesie jako strona procesowa

zdolnosc sadowa

zdolnosc do dokonywania samodzielnie czynnosci procesowych

zdolnosc procesowa

infans

dziecko

furiosus

chory umyslowo

prodigus

marnotrawca

oratores

mowcy sadowi

bis de eadem re ne sit actio

aby nie bylo postepowania po raz drugi w tej samej sprawie

legis actio per manus iniectionem

egzekucja osobista, co

legis actio per pignoris capionem

egzekucja pozasadowa

iudicium imperio continens

postepowanie oparte na wladzy sadowniczej

iudicia bonae fidei

skargi dobrej wiary

cognitor procurator

zastepca procesowy

in ius vocatio

formul. wezwanie pozwanego przed pretora

missio in bona

wprowadzenie w posiadanie majatku opornego pozwanego z zagrozenioem egzekucji

vindex

os, ktora gwarantowala stawiennictwo pozwanego w okreslonym terminie przed pretora

vadimonium

stypulacyjne przyrzeczenie stawiennicto przed pretorem pod rygorem zaplaty okreslonej kary pienieznej

editio actionis

oznajmienie pozwanemu przez powoda, jaka skarge i co zamierza przeciw niemu wytoczyc

actionem dare/denegare

udzielenie powodztwa badz odmowienie

confessio in iure

sadowe uznanie powodztwa

confessus pro iudicato est

uznajacy powodztwo traktowany byl zatem jako zasadzony

indefensio

bronienie sie nieodpowiednio

praescriptiones/exceptiones

zarzuty procesowe

negatio/contradictio

zaprzeczenie

exceptiones

ekscepcje

iusiurandum in iure

przysiega

denegatio actionis

odmowienie skargi

transactio

ugoda

litis contestatio

postepowanie in iure konczylo sie aktem...

edere iudicium

formulka, precyzujaca ich spor

accipere iudicium

przyjecie formulki przez pozwanego

omnis condemnatio pecuniaria esse debet

wszelkie zasadzenie powinno byc pieniezne

iudicium lgitimum

postepowanie ustawowe

iudicium imperio continens

postepowania oparte na wladzy urzednika panstwowego

audiatur et altera pars

nalezy wysluchac obu stron

onus probandi

ciezar dowodu

ei incumbit probatio qui dicit, non qui negat

ciezar przeprowadzenia dowodu spoczywa naa tym, kto twierdzi, a nie na tym, kto zaprzecza

actori incumbit probatio

na powodzie lezy ciezar dowodzenia

reus excipiendo fit actor

pozwany przez zarzut procesowy staje sie powodem

sententia

wyrok

res iudicata pro veritate accipitur

prawomocny wyrok przyjmuje sie za prawde

ius facit inter partes

ostateczny stan prawny miedzy stronami

res iudicata

powaga sprawy osadzonej