wymioty, etapy rozwoju, ból, niepokój, objawy alarmujące, rozwój psychomotoryczny

smółka

po urodzeniu, do 3 dnia

r-ry percepcyjne u płodu

7 msc ciąży,

rozwoj kk rogów grzbietowych

do 13 tyg ciąży do 30 tyg ciąży

dojrzałość włókien nerwowych

37 tydzień ciąży

mielinizacja trwa do

2 rz

ból u niemowląt

wzrost: HR i RR, motoryka jelit, BP, piloerekcja

merody behawioralne- ocena pośrednia bólu

przykurcz nóg, pozycja embrionalna lub odwrotnie, sztywne ułożenie ciała, wyrórowane reakcje cofania i obronne

inne sygnały bólu

utrata łaknienia, brak kontaktu, zabawy, apatia, lęk, trudności w koncentracji i zasypianiu

znieczulenie miejscowe: EMLA

krem EMLA 5 %- mieszanina eutektyczna zasad lidokainy i prilokainy (stosujemy 5 g na 1-1,5 h, do 4 h max, znieczula skórę i śluzówki na 5mm

znieczulenie miejscowe: lidokaina

1 %, znieczulenie nasiękowe, 4-5 mg/kg

znieczulenie miejscowe: sedacja płytka

medycznie kontrolowany stan ograniczenia świadomości, niepamięć wstczna, depresja OUN, ale kontakt zachowany (stosujemy przy oko, echo, TK, endo, biopsje

co jest zachowane podczas sedacji płytkiej

odruchy obronne, drożność dróg oddechowych, zdolność do właściwej reakcji an bodźce fizyczne i polecenia słowne

najczęściej stosowany lek w płytkiej sedacji

midazolam (Dormicum), podawany 2-3 min, per os, iv, im, donosowan, doodbytniczo

wodzian chloralu

środek nasenny, bez wł analgetycznych, w sedacji płytkiej

fenobarbital (Luminal)

sedacja płytka, rozpoczyna się z opóźnieniem, plytki sen, dziecko łatwo się budzi

najczęstsze msce wkłucia przy drodze podskórnej

nadobojczykowa, brzuch, kończyny

drabina analgetyczna wg WHO

(słaby ból) środki nieopioidowe -> (średni ból) umiarkowany ból -> (silny ból) silny opioid

leki, których nie stosujemy w bólu nowotworowym, bo nie utrzymują stałego poziomu anelgezji

petydyna (Dolargan, Dolcontral), pentazocyny (Fortral, Pentazocinum)

dokuczliwe objawy nieporządane przy stosowaniu opiatów

zaparcia! należy stosować leki przeczyszczające

jak odstawiamy opiaty

stopniowo, jeśli były podawane dłużej niż 7 dni

analgetyki nieopioidowe: paracetamol

per os: 15 mg/kg co 4 h max 90 mg, u chorych powyżej 45 kg nie więcej niż 4 g, doodbytniczo: 20 mg/kg co 4 h

analgetyki nieopioidowe: paracetamol u noworodków

10 mg/kg co 4 h lub 15 mg/kg co 6 h

słabe opioidy: Tramadol

> 1 rz, iv, podskórnie, per os, doodbytniczo 1-2 mg/kg co 4-6 hh

słabe opioidy: Kodeina

per os, doodbytniczo 0,5-1 mg/kg co 4 h

silne opioidy: morfina

noworodki i niemowlęta do 3 msca życia: podskórnie 0,1 mg/kg co 6h, wlew ciągły dożylny lub podskórny 0,005-0,015 mg/kg/godz

silne opioidy: morfina

dzieci powyżej 3 msca życia: doustnie 0.2-0.4 mg/kg co 4h

silne opioidy: morfina

dzieci > 3 msc: podskórnie 0,1-0,15 mg/kg co 4 h

silne opioidy: morfina

dzieci > 3 msc: wlew ciągły, iv, sc 0,04-0,06 mg/kg/godz, bolus iv 0,05-0,1 mg/kg co 2 h

silne opioidy: morfina o przedłużonym działaniu

per os, 0,9 mg/kg co 12 h lub 0,6 mg/kg co 8 h

sygnalizacja głodu u dziecka

skręcanie głowy, rozchylanie warg, mlaskanie, cmokanie, płacz

niepokój po nakarmieniu dziecka popołudniu

kolka jelitowa

niepokój w trakcie karmienia, wypluwanie smoczka

zapalenie ucha środkowego (wzrost ciśnienia w jamie ustnej podnosi ciśnienie w uchu środkowym -> ból)

ból napadowy

zmienność zachowań

ból gdy dotyk lub dzwięk

przeczulica

kolka jelitowa- jak złagodzić ból

położenie dziecka na brzuszku, włożenie do odbytnicy cieńkiej rurki, żeby odeszły gazy

nasilony płacz, gorączka

zapalenie ucha środkowego, zapalenie jamy ustnej, ostra biegunka, infekcje dróg moczowych, ZOMR

ból o charakterze napadowym

martwicze zapalenie jelit, wgłobienie, skręt jelita -> procesy dynamiczne

nasilony płacz i krzyk

skręt jajnika lub jąder, uwięźnięciu przepukliny

nieppkój + cechy odwodnienia

zaburzenia GWE, hipernatremia

niepokój- leki

metyloksantyny

niepokój + zaburzenia świadomości

zatrucia tox np. atropiną, salbutamol, eufilina

ocena stanu ogólnego

wydolność UKO, OUN, wrażenie ogólne

ocena stanu ogólnego: parametry mierzalne

liczna oddechów, HR, temp, BP

ocena wydolności UO

drożność, liczba oddechów, cechy duszności, świst krtaniowy, świszczący oddech, sinica

cechy duszności

stękanie wydechowem utrudnienie mowy, karmienia, uruchomienie dodatkowych mięśni oddechowych

ocena UK

HR, tętno, ucieplenie obwodowych części ciała, czas powrotu włośniczkowego, sinica

niewydolnośc krążenia w niemowląt

brak apetytu, tachypnoe, tachykardia, pocenie się, poszerzenie żył szyjnych, hepato i splenomegalia, obrzęki, powiększenie wątroby, słabo wyczuwalne tętno, spadek RR

świadomość: zaburzenia ilościowe

senność (somnolencja: dziecko jest ok oprócz braku zainteresowania otoczeniem i spowolniałą mową, zamroczenie (sopor): dziecko śpi, trudno się wybudza, nieadekwatna reakcja na bodźce, odruchy PRAWIDŁOWE, śpiączka: brak reakcji na wszystko

rozwój psychomotoryczny

od głowy na dół, od prox do dys, motoryka duża i mała, mowa, kontakty społeczne

unoszenie głowy

1 msc- kilka sek, 3 msc- na podpartych ramionach, 6 mcs- na prostych rękach

siedzenie

6 msc (w 9 samo siada)

stanie

11 msc, pewnie bez podparcia

raczkowanie

9 msc

chód

12 msc, opóźnienie gdy >1,5 r

fiksacja wzroku, obserwacja rąk, zabawa rękami

3 msc

wyciągnięcie rączek, chwytanie- chwyt nakrywkowo-dłoniowy

5 msc

przekładanie z ręki do ręki, utrzymywanie przedmiotów, chwyt nożycowy

7 msc

koncentracja, chwyt pęsetkowy

9 msc

rysowanie, budowle, samodzielne jedzenie

11 msc

odróźnienie swoich od obcych

6 msc

gesty

8 msc

rozumie zakazy, potrafi bawić się w chowanego

12 msc

bodowanie zdań

2-3 rz

mowa dziecięca

>3 rz

noworodek, hipotrofia

<2,5 kg

wzrost gdy rok i 2 lata

75 + 10 cm

zrównanie obwodu głowy i ciała

6 msc

ostatnie zęby mleczne

tylne trzonowce od 18-10 mscy

początek i koniec- zęby stałe

7 i 13 lat

przetaczanie się wokól osi przed 3 msc

hipertonia

siedzenie w pozycji i podskakwanie jak królik

7 msc, spastyczność

brak pojawienia się mechanizmów obronnych

12 msc, zaburzenia neuromotoryczne

brak reakcji na boźdzce w 1 mscu

niedobory umysłowe

5 msc- niezdolność sięgania po przedmioty

niedobory motoryczne, wzrokowe, umysłowe

brak gaworzenia w 6 mscu

osłabienie słuchu

niezdolnośc lokalizacji głowu w 10 mscu

jednostronna utrata słuchu

wkładanie przedmiotów do ust w 12 mscu

brak ciekawości intelektualnej

TORCHS

Toxoplasmosis – toksoplazmoza Other – inne (np. wirus grypy, odry, wirusy Coxsackie, wirus B19) Rubella – różyczka Cytomegalia – cytomegalia Herpes – wirus opryszczki

smółka

60-200 g, ciemnozielona, mdła, poinformowana, śluzowo-galaretowata, pH 4,5-6,5, woda 80 %, sterylność do 2 dni

stolce przejściowe

4-5 dba, smółka+ masy kałowe, kolonizacja bakt PP, masa ciała nie spada,

stolce: flora bakt

Lactobacillus bifidus, E. coli, Gronkowiec, Clostridia

DYSPEPSIO ADICA LACTATORUM wodne stolce u noworodków karmionych naturalnie

nie są patologiczne! nadmierny rozrost pałeczki dwidzielnej w jelitach i wyskiego stęż cukru w pokarmie kobiecym, LECZENIE: pdanie mieszanki sztucznej

karmienie sztuczne- jaka bakteria dominuje w stolcach

Bacteroides; E. coli

pokarm kobiecy: stolec

może być śluz, żółty, jednolisty, mało, kwaśne, aromatyczne, przyjemne 3-5 razy na dzien

karmienie sztuczne: stolec

brązowy, papkowaty, więcej niz 3 razy na dzien, kwaśne, taki ser

stolce: śluz

alergia, choroby jelita grubego

stolce: krew strawiona

krwawienie z górnego odcinka PP, czarne i ciągnące jak smoła!

stolce: krew świeża

choroby odc dys jel grub

stolce odbarwione

niedosteteczne wydzielanie żółci

kał

60-95 % wody, pH 5,5-6,5, cukry redukujące poniżej 0,5 %

kał: cukry red >0,5 % i pH <5,5

zaburzenia wchłaniania węglowodanów

jak wykryć krew w kale?

reakcje peroskydazowa, badanie immunohistochem

okres wewnątrzłonowy

38-42 tyg

faza jaja płodowego

2 tyg po zapłodnieniu (zygota 0,15 mm, 0,005 mg)

faza obojętnopłciowa

7-10 lat

okres noworodkowy

mózgowie 350-400 g, 14 % masy ciała, kończyny krótkie, środek cieżkości powyżej pępka, ułożenie grzbietowo-wyprostne

wymiana mlecznych zębów na stałe

6 rz

menarche

pierszwa miesięczka, rok po skoku pokwitaniowym

pubarche

pojawienie się owłosienia łonowego

adrenarche

zwiększone wydzielanie androgenów nadnerczy przed dojrzewaniem płciowym, u XX 7 lat

wiek morfologiczny

ocena po wzroście, wadze, proporcje

wiek kostny

na bazie dojrzewania kości, wyrażony w latach w stosunku do wartości średnich

wiek wtórnych cech płciowych

II i III rz cechy (skala Tannera)

ulewanie

przy karmieniu, moze świadczyć o refluksie ż-p

ruminacja

ponowne przeżuwanie cofającego się pokarmu

wymioty: przyczyny poza PP

zapalenie ucha środkowego, infekcja dróg moczowychm kolka nerkowa, pancreatitis, hepatitis, ZOMR, posocznica

choroby OUN ze wzrostem ciśnienia środczaszkowego

guz, obrzęk, wstrząśnienia pnia, wodogłowie, krwawienia OUN, ropnie i wodniaki podtwardówkowe

wymioty: choroby metaboliczne

wrozony przerost nadnerczym zespół reya,śpiączki, kiperkalcemia, nietolerancja fruktozy, galaktozy, wymioty acetonemiczne

wymioty acetonemiczne

chwiejność AUN, między 2-6 rz, napadowe, są przy diecie ubowgowęglowodanoweji bogatej w tłuszcze

żółtaczka u noworodków

>3 mg % bilirubiny

żółtaczka u niemowląt

>2 mg% bilirubiny

żółtaczka fizjologiczna u noworodków

2-7 dz, <10 mg% bilirubiny

zaczerwienienie skóry

zdrowe noworodki, udar, w trakcie kaszlu, zatrucie atropiną, CO

hipotermia

wstrząs, zaburzenia krążenia obwodoweg, wcześniaki, dzieci atreptyczne

dzieci atreptyczne

zimne!!!

ocena grubości fałdu skórnego

kąt łopatki, ramię, brzuch (niemowlęta- tkanka tłuszczowe rozmieszczona odwodowo)

hirsutyzm

przewlekłe procesy w pniu mózgu, hiperkortycyzm, długotrwała terapia barbituranami, lekami ppadaczkowymi,

łysienie u dzieci

powikłanie chemi i radio, choroby tkanki łącznej, niedoczynnośc przytarczyc, choroba Addisona,

odruch ssania

28 HDB ciąży

ssanie + połykanie

33 HDB

ulewanie treścią żołądkową

do 9-12 msca

wątoba u dziecka

do 2 rz wyczuwalna poza łukiem żebrowym

wytwarzanie moczu

11-16 tydz

do 3 rz pęcherz...

przemieszcza się do miednicymniejszej

waga nerek u noworodka

24 g

waga nerek 5 mz

50 g

odpływ pęcherzowo-moczowodowy

cofanie się moczu z pęcherza do moczoodów i UKM (niewydolność ujść pęcherzów moczowodowych)

pęcherz neurogenny: przyczyny

przepukliny oponowo-rdzeniowe, wady rdzenia i kręgosłupa

ZUM: noworodki

trudność w karmieniu, przedłużająca się żółtaczka, upośledzony rozwój, niepokój, płacz podczas oddawania moczu, odwodnienie, drgawki, goraczka

ZUM: niemowlę

to co u noworodków+zapalenie pieluszkowe skóry, brzydki zapach moczu, naprężanie się przy oddawaniu moczu

liczba Addisa

ilości krwinek czerwonych i białych oraz wałeczków wydalanych w ciągu doby z moczem